Παυλόπουλος: Το Βρετανικό Μουσείο φέρεται ως κοινός κλεπταποδόχος και υπεξαιρέτης

Με ιδιαίτερη χαρά και αισθήματα τιμής εγκαινιάζω, και φέτος, την καθιερωμένη «Art – Athina», συγκεκριμένα δε την 24^η «Art – Athina 2019». Αυτή την χαρά και την τιμή αιτιολογεί επαρκώς το γεγονός ότι ο εικαστικός θεσμός «Art – Athina», κλείνοντας ήδη 24 χρόνια λαμπρής πορείας στο πεδίο της Τέχνης, έχει αναδειχθεί, επαξίως, στον παλαιότερο θεσμό αυτού του είδους στην Ελλάδα, ενώ το αδιαμφισβήτητο κύρος του του επιτρέπει, πλέον, να κατέχει περίοπτη θέση στον ευρύτερο Ευρωπαϊκό εικαστικό χώρο. Την φετινή διοργάνωση της «Art – Athina» τονίζει συμβολικώς ακόμη περισσότερο το γεγονός, ότι φιλοξενείται στο Ζάππειο Μέγαρο, άρα σ’ ένα χώρο που εκφράζει, με τρόπο ιδανικό, την πορεία της Ιστορίας και του Πολιτισμού του Νεότερου Ελληνικού Κράτους.

1. Η «Art – Athina», όπως επανειλημμένως έχω τονίσει, εκπροσωπεί, ως κορυφαίο εικαστικό Forum, με τρόπο εμβληματικό την Αθήνα, ως κοιτίδα και λίκνο και της Τέχνης, διαχρονικώς.

Α. Και αυτή η διαχρονικότητα συνίσταται στο ότι η Αθήνα – χάρη και σε θεσμούς όπως η «Art – Athina» – μοιάζει με πολιτισμικό αστερισμό, ο οποίος εκπέμπει αδιαλείπτως το φως του μέσα στον χρόνο, από τότε που η Τέχνη αναδύθηκε, σε όλο της το μεγαλείο – κατακτώντας περίοπτη θέση ως εξίσου διαχρονική αντηρίδα του Παγκόσμιου Πολιτισμού – δηλαδή από την ανεπανάληπτη περίοδο της Κλασικής Αρχαιότητας, ως τις μέρες μας.

Β. Υπό τα δεδομένα αυτά, ο εικαστικός θεσμός της «Art – Athina» δείχνει πως η Αθήνα – άρα η Ελλάδα – είναι πάντα παρούσα, και μάλιστα σε πρωταγωνιστικό ρόλο, στα δρώμενα και, συνακόλουθα, στην εξέλιξη της Τέχνης, ως μέσου που ενισχύει διαρκώς την γονιμότητα του Πνεύματος, της Παιδείας και του Πολιτισμού, σε παγκόσμιο επίπεδο. Και με τον τρόπο αυτό η Αθήνα, υπό τ’ ανωτέρω χαρακτηριστικά της, από την μιά πλευρά διατηρεί άσβεστους τους πολυπρισματικούς συμβολισμούς της κοιτίδας και του λίκνου και της Τέχνης, όπως προανέφερα. Και, από την άλλη πλευρά, «ρέει» αενάως, ως ανεξάντλητη πηγή που ποτίζει ευεργετικά το έδαφος του παγκόσμιου πολιτισμικού γίγνεσθαι, εμπνέοντας την βασική αρχή ότι για τον πραγματικό Πολιτισμό δεν υπάρχουν όρια τόπου και χρόνου, μιας και αυτός ο Πολιτισμός ανήκει, κατά την ιδιοσυγκρασία του, στην Ανθρωπότητα και στην Αιωνιότητα.

2. Τελειώνοντας, επιτρέψατέ μου να σας απευθύνω μία έκκληση, η οποία, είμαι βέβαιος, ανταποκρίνεται πλήρως στο πνεύμα και στην αποστολή της «Art – Athina», ως θεσμού που υπερασπίζεται, εκ καταγωγής, την Τέχνη και τον Πολιτισμό. Σας καλώ λοιπόν να ενώσουμε, όλοι μαζί, τις φωνές μας για την άμεση επιστροφή των Γλυπτών του Παρθενώνα στην Αθήνα, στο Μουσείο της Ακρόπολης, το οποίο έχει ανεγερθεί γι’ αυτόν ακριβώς τον σκοπό. Και σας διαβεβαιώ, ότι η πρωτοβουλία αυτή δεν αφορά μόνο την Ελλάδα, την Αθήνα, τον Παρθενώνα, αφορά τον Παγκόσμιο Πολιτισμό. Πρόκειται για «κραυγή αγωνίας», που συνδέεται άμεσα με την υπεράσπιση αυτού του Πολιτισμού, αν αναλογησθούμε ότι ο Παρθενώνας – για να θυμηθούμε την ιστορική ομιλία του Αντρέ Μαλρώ, κατά την πρώτη φωταγώγηση της Ακρόπολης, στις 28 Μαΐου 1959 – σηματοδοτεί την αφετηρία του Παγκόσμιου Πολιτισμού.

Α. Υπενθυμίζω, ότι ο Αγώνας για την Επιστροφή των Γλυπτών του Παρθενώνα είναι ήδη μακρύς και αδιάλειπτος, αφού ουσιαστικά άρχισε λίγο μετά την συντέλεση του ιερόσυλου εγκλήματος του Έλγιν. Εγκλήματος «διαρκούς», το οποίο διαπράχθηκε όταν ο Λόρδος Έλγιν, πρεσβευτής από το 1799 της Μεγάλης Βρετανίας στην τότε «Υψηλή Πύλη» στην Κωνσταντινούπολη, το συνέλαβε και το εκτέλεσε μεταξύ 1801 – 1804. Ήταν τότε που διέπραξε την απάτη της ειδεχθούς σύλλησης του Μνημείου του Παρθενώνα και την συνακόλουθη πολιτισμική τυμβωρυχία, επικαλούμενος, δήθεν, «ανασκαφικές δραστηριότητες» μέσα στον ευρύτερο Αρχαιολογικό Χώρο. Και στην συνέχεια ολοκλήρωσε το έγκλημά του, μεταφέροντας, ως κοινός κλέπτης και στυγνός κερδοσκόπος αρχαιοκάπηλος – και μάλιστα υπό όρους διακινδύνευσης που δείχνουν τον αδίστακτο και προσβλητικό για τον Πολιτισμό μας χαρακτήρα του – δια της θαλασσίας οδού τα Γλυπτά του Παρθενώνα στην Μεγάλη Βρετανία.

Β. Κάτω από αυτές τις προϋποθέσεις, η εμμονή του Βρετανικού Μουσείου ν’ αρνείται την επιστροφή των Γλυπτών του Παρθενώνα στο Μουσείο της Ακρόπολης προσβάλλει και τον Πολιτισμό της Μεγάλης Βρετανίας, γεγονός το οποίο αποδεικνύει πλέον και το ότι η συμπεριφορά του Μουσείου αυτού άρχισε να προκαλεί την παγκόσμια κατακραυγή. Και τούτο διότι η ως άνω εμμονή του Βρετανικού Μουσείου ισοδυναμεί με στήριξη της πολιτισμικής τυμβωρυχίας και της κλοπής του Έλγιν. Και, σίγουρα, δεν τιμά τον Λαό της Μεγάλης Βρετανίας, με την ιστορία που του αναλογεί, το να συμπεριφέρεται η κορωνίδα του Πολιτισμού του, το Βρετανικό Μουσείο, ως κοινός κλεπταποδόχος και υπεξαιρέτης μοναδικών αγαθών της Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς.

Με τις σκέψεις αυτές, ευχαριστώ θερμώς για την πρόσκληση και συγχαίρω τους διοργανωτές της «Art – Athina» και για την φετινή, τόσο επιτυχημένη, διοργάνωση. Ας είναι βέβαιοι ότι προσφέρουν πολλά στην Τέχνη, στην Αθήνα και στην Ελλάδα, αλλ’ ακόμη περισσότερο στον Πολιτισμό, πέρα από σύνορα. Δεν υπερβάλλω, κάθε άλλο. Γνωρίζω καλά υπό ποιές συνθήκες αυτός ο θεσμός δημιουργήθηκε και, κυρίως, διατηρήθηκε ζωντανός και ακμαίος μέσα στην κρίση, ιδίως κατά τα τελευταία χρόνια, αποδεικνύοντας ότι η πολιτιστική δημιουργία είναι μια κορυφαία πράξη αντίστασης εναντίον κάθε είδους φθοράς, η οποία απειλεί τον Άνθρωπο. Και θέλω να τους διαβεβαιώσω ότι η διαρκής παρουσία μου στις εκθέσεις της «Art – Athina» αποτελεί για μένα, ως Προέδρου της Δημοκρατίας, οφειλόμενο χρέος, τόσο απέναντί τους όσο και, κυρίως, απέναντι στον Πολιτισμό μας.