kremlin.ru |
Με την Τουρκία φαινομενικά πρόθυμη να σφυρηλατήσει μια στενότερη σχέση με τον Ρώσο πρόεδρο Βλαντιμίρ Πούτιν, ήρθε η ώρα να εξετάσουμε σοβαρά τη συνέχιση της παρουσίας της Άγκυρας στη συμμαχία του ΝΑΤΟ.
Παρουσίαση Freepen.gr
Όταν οι Τούρκοι έγιναν για πρώτη φορά μέλη του ΝΑΤΟ το 1952, αυτό οφειλόταν στο γεγονός ότι η χώρα τους θεωρήθηκε ζωτικό προπύργιο κατά της Σοβιετικής Ένωσης. Η συμμετοχή της Τουρκίας στο ΝΑΤΟ σήμαινε ευκολότερη παρακολούθηση των δραστηριοτήτων του Σοβιετικού στόλου της Μαύρης Θάλασσας ενώ περιόριζε την ικανότητα της Μόσχας να διαχέει τα πλοκάμια της στην Ανατολική Ευρώπη και τη Μέση Ανατολή.
Τώρα, χάρη στην όλο και πιο αντι-Δυτική συμπεριφορά του Τούρκου Προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, καμία από αυτές τις σκέψεις δεν παραμένει σχετική.
Μπορεί σήμερα η Σοβιετική Ένωση να μην υπάρχει πια, αλλά η Ρωσία υπό την αυταρχική κυριαρχία του κ. Πούτιν είναι εξίσου αποφασισμένη να υπονομεύσει τη Δύση και τους συμμάχους της και τον κ. Ερντογάν να κρίνει με την επιτυχημένη σύνοδο κορυφής με το Ρώσο ηγέτη στις 22 Οκτωβρίου στο Σότσι, να αποδεικνύεται ότι είναι ο χρήσιμος ηγέτης της Μόσχας για την επίτευξη αυτών των στόχων.
Οι σχέσεις μεταξύ Άγκυρας και Μόσχας έχουν βελτιωθεί σημαντικά από τότε που τα τουρκικά πολεμικά αεροπλάνα κατέρριψαν το ρωσικό Sukhoi 24 το Δεκέμβριο του 2015.
Χάρη στην στενή σχέση που υπάρχει μεταξύ του κ. Πούτιν και του κ. Ερντογάν, ο στόλος της Μαύρης Θάλασσας της Ρωσίας είναι σε θέση να λειτουργεί ελεύθερα, στο βαθμό που τα ρωσικά πολεμικά πλοία που βρίσκονται στην περιοχή χρησιμοποιήθηκαν για να επιτεθούν σε ανταρτικές δυνάμεις στη Συρία που αγωνίζονται ενάντια στις δυνάμεις του Προέδρου Bashar al-Assad.
Τώρα, μετά την επιτυχία των συνομιλιών στο Σότσι, οι δύο χώρες συμφώνησαν να συνεργαστούν για τη μετασυγκρουσιακή κατάκτηση της Συρίας, η οποία αποσκοπεί στην ενίσχυση των συμφερόντων τόσο της Ρωσίας όσο και της Τουρκίας εις βάρος των Κούρδων της Συρίας που μέχρι πρόσφατα, θεωρήθηκαν ζωτικοί σύμμαχοι των ΗΠΑ και άλλων κρατών-μελών του ΝΑΤΟ στον αγώνα κατά της ISIS.
Αυτό σημαίνει ότι ο κ. Ερντογάν μπορεί να επιμείνει με την επίθεσή του εναντίον των Κούρδων της Συρίας, οι οποίοι διοικούσαν τις Συριακές Δημοκρατικές Δυνάμεις (SDF) στη μάχη για την καταστροφή του ISIS, καθώς επιδιώκει να καθιερώσει αυτό που αποκαλεί «ασφαλή ζώνη» στη βόρεια Συρία η οποία, αν κρίνει από τα τρομακτικά θύματα των Κούρδων από τα χέρια του τουρκικού στρατού, δεν είναι τίποτα παρά ασφαλής.
Ούτε ο γάμος ευκαιρίας του κ. Ερντογάν με τον Ρώσο ομόλογό του είναι η πρώτη φορά που ο Τούρκος ηγέτης ενήργησε κατά τρόπο που έρχεται σε άμεση αντίθεση με τα συμφέροντα του ΝΑΤΟ.
Νωρίτερα το καλοκαίρι, ο κ. Ερντογάν δέχθηκε έντονη κριτική από την Ουάσινγκτον αφού πραγματοποίησε μια συμφωνία όπλων με τη Μόσχα, η οποία επέτρεψε στην Άγκυρα να αγοράσει το αντιαεροπορικό σύστημα πυραύλων S-400 της Ρωσίας, το οποίο σχεδιάστηκε ειδικά για να καταρρίπτει τα αεροπλάνα του ΝΑΤΟ. Η κυβέρνηση Trump απάντησε λέγοντας ότι θα απέκλειε την Τουρκία από το πρόγραμμα μαχητικών F-35 stealth.
Σε μια εποχή κατά την οποία το ΝΑΤΟ αναδιαμορφώνει τους πόρους του για να αντιμετωπίσει την απειλή που θέτει η Ρωσία στην ευρωπαϊκή ασφάλεια, από την προστασία των χωρών της Βαλτικής από τη Ρωσική επιθετικότητα μέχρι την αντιμετώπιση των επιθέσεων στον κυβερνοχώρο, οι ζεστές σχέσεις που έχει ξεκινήσει ο κ. Ερντογάν με τη Μόσχα πολύ δύσκολα θα έλεγε κανείς πως είναι προς το συμφέρον του ΝΑΤΟ.
Ήρθε λοιπόν η στιγμή η συμμαχία να εξετάσει σοβαρά το αν θα πρέπει να επιτραπεί στην Άγκυρα να διατηρήσει τη συμμετοχή της στο ΝΑΤΟ ή αν θα εγκαταλείψει την Τουρκία για να ακολουθήσει τη φιλορωσική στάση της.
Πολλοί εξέχοντες Ρεπουμπλικανοί, όπως ο Αμερικανός γερουσιαστής Lindsey Graham, έχουν ήδη ζητήσει την αναστολή της συμμετοχής της Τουρκίας στη συμμαχία και υπήρξε η κινητήρια δύναμη πίσω από τις προσπάθειες του Κογκρέσου να επιβάλει κυρώσεις κατά της Άγκυρας για την αντιμετώπιση των Κούρδων της Συρίας.
Τώρα έχει έρθει η στιγμή τα άλλα κράτη μέλη του ΝΑΤΟ να σταθμίσουν εάν είναι πραγματικά προς το συμφέρον τους να επιτρέψουν στο μοναδικό μουσουλμανικό κράτος της συμμαχίας να διατηρήσει τη συμμετοχή του.
Στο παρελθόν έχει υποστηριχθεί ότι η κατάργηση της σύνδεσης της Τουρκίας με το ΝΑΤΟ θα ήταν δώρο στον κ. Πούτιν, ο οποίος δε θα ήθελε να δει τίποτα περισσότερο από την κατάρρευση της συμμαχίας του ΝΑΤΟ.
Υπάρχει, όμως, ένα αντίθετο επιχείρημα, δηλαδή ότι η συμμαχία έχει ήδη αποδυναμωθεί, επιτρέποντας στην Τουρκία να διατηρήσει την ιδιότητά της ως μέλος ενώ ταυτόχρονα επιδιώκει πολιτικές άμεσα αντίθετες προς τα συμφέροντα του ΝΑΤΟ.
Ως εκ τούτου, κατά τη γνώμη μου, το ΝΑΤΟ θα ήταν πολύ ισχυρότερο και καλύτερα εξοπλισμένο για να αντιμετωπίσει τους αντιπάλους του εάν δεν έπρεπε να αντιμετωπίσει μια πέμπτη φάλαγγα ένα όπως η Τουρκία με τον τρόπο που λειτουργεί στις τάξεις του.