 |
| _Alicja_ / pixabay |
Το αλογικό, που παρουσιάζεται και ως απουσία κοινής λογικής, αποτελεί μαρτυρία της αδιαμόρφωτης αρχέγονης πηγής του ανθρώπινου, συνιστά έκρηξη της μυστικής πρωταρχής και γι' αυτό ακριβώς έχει μεγάλη σπουδαιότητα. Οπωσδήποτε, σ' όλες τις εκφράσεις του, το αλογικό δεν είναι απόλυτα παρθενικό, γιατί προυποθέτει κάποια αναστροφή με την εμπειρία και με το λογίζεσθαι.
Του Στέλιου Συρμόγλου
Ονομάζεται όμως αλογικό επειδή αγνοεί τους νόμους του λογίζεσθαι, του λογικού, επειδή δηλαδή αναζητεί και ενίοτε βρίσκει άλλον τρόπο έκφρασης. Στις ακραίες περιπτώσεις καταλήγει στον αλογισμό, γίνεται αντιρρητική φωνή.
Και μπορεί η κοινή λογική να είναι χρήσιμη για την επικοινωνία των ανθρώπων, στην τέχνη ωστόσο το αλογικό άγεται στην εκστατική έκφραση κι αυτό του προσδίδει μορφοποιητικό δυναμισμό. Ενα έργο τέχνης ή ο λόγος μπορεί να ενέχει πλούσια αλογικά και εκστατικά στοιχεία, γιατί είναι ορμητική προσπάθεια θραύσης των λογικών βεβαιοτήτων. Η λογική βεβαιότητα είναι σωτήρια για την επιστήμη, μα αδυνατεί να καλύψει το μυστήριο της ζωής.
Η κοινή λογική ωστόσο γεφυρώνει το χάσμα μεταξύ των ανθρωπίνων σχέσεων, αλλά δυστυχώς απουσιάζει εν πολλοίς από την επικοινωνία των ανθρώπων. Οπως η διψασμένη έλαφος αναζητεί τις πηγές των υδάτων, έτσι και η εποχή μας, αποξηραμένη από την ανομβρία της κοινής λογικής, επιποθεί τους γνήσιους εκφραστές της κοινής λογικής: να αναφανούν στον φλεγόμενο ορίζοντα ως ουρανία δρόσος.
Φοβάται κανείς στην εποχή μας την ξηρασία της κοινής λογικής, με αποτέλεσμα η κοινωνία να παραδίδεται αγεώργητη στους πάσης φύσως πειρασμούς της πολιτικής ακαρπίας. Ετσι οι καιροί μας μένουν άγευστοι προβληματισμών και ελπίδων, βυθίζονται στο λυκόφως της επιπόλαιης εμπειρίας και κλυδωνίζονται: εξορίζονται από την εσωτερική μακαριότητα και πληρότητα.
Η κοινή λογική απουσιάζει από την κοινωνία, απουσιάζει από την ασκούμενη πολιτική. Απουσιάζουν βέβαια κι άλλα στοιχεία, συνεκτικά της κοινωνίας, αλλά η έλλειψη κοινής λογικής συντηρεί τον κύκλο της πολιτικής και κοινωνικής απάτης.
Η Λερναία Υδρα μόνο στη μυθολογία αντάμωσε τον Ηρακλή. Στη σημερινή εποχή, φορώντας το "πρόσωπο" του αλογικού, ζει και βασιλεύει. Και συμβάλλει, ιδιαίτερα σε κοινωνίες χωρίς στέρεη διάρθρωση, να ξοδεύεται πανάκριβο υλικό πατριωτισμού, χωρίς να αποφεύγονται προδοσίες και ανομολόγητα συμφέροντα. Αυτή η κοινωνική εμπειρία, η πίκρα, η ματαιότητα αγώνων, που είναι από την πολιτική χυδαιότητα φαλκιδευμενη, συναπαντά συχνά την απουσία της κοινής λογικής.