Το βέβαιο είναι ότι υπήρχαν. Και σηματοδότησαν τη ζωή μας. Σήμερα επικρατεί πνευματική ανομβρία και αποκαθήλωση των αξιών και των αξίων. Στους πνευματικούς ανθρώπους, όλους αυτούς που διεμόρφωσαν μια κλίμακα αξιών και προώθησαν τον πολιτισμό μας, δεν ανήκει κανένα μερίδιο από θαύματα. Επαιρνε φωτιά μέσα τους ο κόσμος και καιγόταν.
Του Στέλιου Συρμόγλου
Τότε καταπροσωπούσαν τα έργα της μοίρας τους και περίμεναν την τελευταία αστραπή. Κι όταν έκλεινε το μαγαζί της η ζωή ήξεραν ότι μονομάχησαν με τις χίμαιρες κι ότι δεν ήταν πουθενά αναμενόμενοι. Κανένας γνήσιος πνευματικός άνθρωπος δεν αφήνει να αιμορραγούν οι λέξεις του και οι πράξεις του και σπάνια σαλπίζει υποχώρηση, ακόμα κι αν η κάθε του ελπίδα είναι ακρωτηριασμένη.
Γνωρίζει κι αυτός, όπως και οι περί αυτόν, ότι είναι μονάχα ένα γράμμα από τα είκοσι τέσσερα της αλφαβήτου κι ότι με ένα γράμμα ούτε να υπάρξει, ούτε να συνυπάρξει τίποτα δεν είναι δυνατόν. Ο πραγματικός πνευματικός άνθρωπος λατρεύει την κυριαρχία του άδολου, την προυπόθεση της προσφοράς.
Μέσα στο τίποτα, στο "Μηδέν έν" του κόσμου μας, υψώνονται σαν αγωνιώδεις κραυγές στο χάος αυτές οι μικρές και σύντομες στιγμές ανθρωπιάς. Βέβαια, ο πνευματικός άνθρωπος δεν έχει αμφιβολίες: αυτές οι στιγμές εξευτελίζονται, προδίδονται, τσαλαπατιούνται, σταυρώνονται. Κάθε στιγμή αγωνίας και καλοσύνης οδηγείται στον Γολγοθά της. Κι όμως, αυτός είναι ο άνθρωπος: ένας Χριστός της πίκρας, ένας Εσταυρωμένος χωρίς ελπίδα αναστασης κι επικράτησης.
Κι ωστόσο, ο άνθρωπος συνεχίζει τυλιγμένος μέσα στο σκότος και τον πόνο, βέβαιος για την αδυναμία του να αντισταθεί στην εκμηδένισή του, συνεχίζει παράλογα, πεισματικά, περιμένοντας τη στιγμή. Κι αυτή βρίσκεται εξαίφνης, μέσα στο βλέμμα ενός παιδιού, στη χειρονομία ενός απόβλητου ή, ακόμη στην απλή τελετουργία της καθημερινής θυσίας του ανθρώπου.
Ο κόσμος είναι ένας κόσμος ζοφερός. Κι όταν η αστραπή ανάβει, τα μόνα που βλέπουμε είναι φόβος και δάκρυα. Κι ωστόσο, ο πνευματικός άνθρωπος δεν κάμπτεται. Είναι οι αστραπές που έχουν σημασία κι όχι αυτό που βλέπουμε στο φως τους.
Κι αυτό, γιατί νιώθει πως "τα πάντα οιακίζει κεραυνός".