Τις τελευταίες ημέρες ακούμε από στόματα καθιερωμένων πολιτικών βαρύγδουπες δηλώσεις, ότι η μοναδική λύση για την οριστική επίλυση των Ελληνο-Τουρκικών διαφορών είναι η προσφυγή μας στο Δικαστήριο της Χάγης.
Του Στέλιου Φενέκου
υποναυάρχου ε.α.
προέδρου Κοινωνίας Αξιών
Και φυσικά στους μονολόγους τους, κανείς δεν τους ρώτησε πως ακριβώς θα προσφύγουμε στο ΔΔΧ, από την στιγμή που όχι μόνο δε αναγνωρίζει την δικαιοδοσία του η Τουρκία, αλλά δεν υπογράφει και συνυποσχετικό για την προσφυγή, όπως είναι προϋπόθεση για να δικάσει επί της ουσίας το Δικαστήριο.
ΜΟΝΟΜΕΡΗΣ ΠΡΟΣΦΥΓΗ
Η μονομερής προσφυγή είναι δυνατή, αλλά για ζητήματα π.χ. στα οποία υπάρχουν μείζονες εξελίξεις στο Διεθνές Δίκαιο που μεταβάλλουν καθοριστικά το περιβάλλον και τις προηγούμενες διευθετήσεις. Και δεν πληρούνται σήμερα τέτοιες συνθήκες για μονομερή προσφυγή, ώστε να αποφασίσει το Δικαστήριο επί της ουσίας.
Η ταυτόχρονη προσφυγή δε της Ελλάδας στο ΣΑ / ΟΗΕ κατά της Τουρκίας το 1976, (επίκληση απειλής διατάραξης της ειρήνης) και παράλληλα η μονομερής προσφυγή στο ΔΔΧ για την οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας, (καταθέσαμε και αίτημα λήψης προσωρινών μέτρων κατά της Τουρκίας), χωρίς αυτές τις προϋποθέσεις, μας πόνεσε.
Εκτός του ότι το δικαστήριο δεν ασχολήθηκε επί της ουσίας της προσφυγής, μας προέτρεψε σε διάλογο και διαπραγμάτευση με την Τουρκία και μάλιστα αξιολόγησε ότι οι έρευνες του HORA δεν απειλούσαν την εθνική μας κυριαρχία και το αντιμετώπισε εν ολίγοις ως "παρατυπία" που μπορούσε να διευθετηθεί ειρηνικά με διαπραγματεύσεις.
Η περίπτωση της μονομερούς προσφυγής της Κύπρου είναι μεν διαφορετική, γιατί ήδη υπάρχουν αποφάσεις του ΣΑ / ΟΗΕ που δεν έχουν τηρηθεί από την Τουρκία και συνεπώς έχει νομικά ερείσματα για να προσφύγει, πλην όμως με την μεθόδευση που ακολουθείται έχει λίγες πιθανότητες επιτυχίας επί της ουσίας των προβλημάτων.
Η εκτίμηση είναι ότι θα επικαλεσθούν αναρμοδιότητα και θα παραπέμψουν το ζήτημα πρώτα στις προσπάθειες επίλυσης του Κυπριακού, που είναι σε εξέλιξη με τις καλές υπηρεσίες του ΓΓ/ΟΗΕ.
ΤΙ ΚΡΥΒΕΙ Η ΘΕΣΗ ΓΙΑ ΠΡΟΣΦΥΓΗ ΣΤΟ ΔΔΧ;
Συνεπώς η θέση των πολιτικών που προβάλλουν ως αποφασιστική λύση το να πάμε στο ΔΔΧ, σημαίνει ότι εγκαταλείπουμε την πάγια θέση μας, ότι δηλαδή η μόνη διαφορά μας προς επίλυση από το ΔΔΧ είναι η υφαλοκρηπίδα, (άντε και η ΑΟΖ που συμπαρασύρεται από αυτήν), και ότι διευρύνουμε την ατζέντα και με όλες τις άλλες διεκδικήσεις από την Τουρκία (κυριαρχία επί των νήσων, αποστρατιωτικοποίηση, εναέριος χώρος, FIR, γκρίζες ζώνες κλπ).
Γιατί εάν νομίζουν ότι η σημερινή Τουρκία θα υπογράψει συνυποσχετικό μόνο για την υφαλοκρηπίδα (άντε και την ΑΟΖ) είναι γελασμένοι. Η Τουρκία από θέση ισχύος, θα δεχόταν την οιαδήποτε προσφυγή, μόνο εάν ήταν για όλες τις διεκδικήσεις της στα κρίσιμα ζητήματα ή αλλιώς θα τα διαπραγματευόταν, για να τα δώσουμε πριν, ώστε μετά να αποδεχθεί να πάμε στο ΔΔΧ για τα υπόλοιπα.
Οι πολιτικοί λοιπόν που προβάλλουν χωρίς επεξηγήσεις αυτήν την θέση, είτε μας περνάνε για ανόητους, είτε έχουν στο μυαλό τους την αποδοχή από την πλευρά μας να συζητήσουμε ή να διαπραγματευθούμε και όλα τα άλλα ζητήματα που διεκδικούν οι Τούρκοι.
Δηλαδή το ότι οι Τούρκοι διεκδικούν τα δικά μας δικαιώματα, αφού αυτά αμφισβητούν, για ζητήματα που εντέχνως τα έχουν γκριζάρει, θα το δεχθούμε και θα προσφύγουμε μαζί στο ΔΔΧ ελπίζοντας σε τι;
Ότι οι δικαστές θα είναι μεγαλόψυχοι και θα αναγνωρίσουν την αδικία εις βάρος μας από τους κακούς Τούρκους και δε θα τους δώσουν τίποτε από αυτά που καταχρηστικά διεκδικούν;
ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΕΣ ΚΑΙ ΑΔΥΝΑΜΙΕΣ ΤΗΣ ΠΡΟΣΦΥΓΗΣ ΣΤΟ ΔΔΧ
1. ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΠΡΩΤΗ: Μία περίπτωση που θα μπορούσε να γίνει προσφυγή στο ΔΔΧ, θα ήταν είτε μέσω του Συμβουλίου Ασφαλείας/ΟΗΕ είτε της ΓΣ/ΟΗΕ, που μπορούν να ζητήσουν γνωμοδότηση από το ΔΔΧ.
Πλην όμως για να πάρει μία τέτοια απόφαση το ΣΑ / ΟΗΕ θα πρέπει να είμαστε ένα βήμα πριν από τον πόλεμο με την Τουρκία ή σε σύγκρουση που να υπάρχει μεγάλη πιθανότητα να μας οδηγήσει σε πόλεμο, ώστε το ΣΑ / ΟΗΕ να επικαλεσθεί κίνδυνο για την ειρήνη και ασφάλεια. Και σε κάθε περίπτωση, εάν έχει ξεκινήσει η σύγκρουση, ότι θα έχει κατακτήσει η κάθε χώρα εκείνη τη στιγμή, θα είναι δύσκολο να ανακτηθεί πάλι, χωρίς να χάσει η άλλη χώρα κάτι.
Δηλαδή είναι μονόδρομος (εάν πάμε σε σύγκρουση είτε το θέλουμε είτε όχι) την στιγμή εκείνη της παρέμβασης του ΣΑ/ΟΗΕ και της επίκλησης της γνωμοδοτικής συνδρομής του ΔΔΧ, να είμαστε οι κερδισμένοι στο πεδίο ή τουλάχιστον να μην έχουμε χάσει κάτι.
2. ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΔΕΥΤΕΡΗ: Όσον αφορά τη ΓΣ/ΟΗΕ θα πρέπει να υποστηριχθεί από τα 2/3 των παρόντων μελών η προσφυγή μας, πράγμα που χωρίς να είναι αδύνατο, θέλει μεγάλη επιρροή σε κάθε ένα μέλος ξεχωριστά. Φυσικά το ίδιο θα κάνει και η Τουρκία από την πλευρά της.
Και βέβαια μπορεί το ΣΑ/ΟΗΕ, αλλά και η ΓΣ/ΟΗΕ, να μην πάνε το ζήτημα στο ΔΔΧ, αλλά να καταλήξουν να μας νουθετήσουν για διαπραγματεύσεις, έρευνα, μεσολάβηση, συνδιαλλαγή, διαιτησία, δικαστικό διακανονισμό, προσφυγή σε τοπικούς οργανισμούς ή συμφωνίες ή με άλλα ειρηνικά μέσα της εκλογής μας, επικαλούμενοι τα σχετικά άρθρα του Καταστατικού χάρτη του ΟΗΕ και της Σύμβασης για το Δίκαιο της Θάλασσας.
Οι ενέργειες αυτές είτε έχουν αποδειχθεί αναποτελεσματικές μέχρι σήμερα είτε δεν τις δέχεται η Τουρκία, αλλά και εμείς δε θεωρούμε ότι μας δίνουν δυνατότητα να έχουμε μία δίκαιη διευθέτηση.
3. ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΤΡΙΤΗ: Επίσης ο ΓΓ/ΟΗΕ μπορεί να επιστήσει την προσοχή του ΣΑ/ΟΗΕ, σε ζητήματα που κατά τη γνώμη του μπορούν να θέσουν σε κίνδυνο τη διατήρηση της διεθνούς ειρήνης και ασφάλειας.
Όμως είδαμε πως μας απάντησε στο ζήτημα της συμφωνίας Τουρκίας-Λιβύης και την αδυναμία του να αιτηθεί της προσοχής του ΣΑ/ΟΗΕ γι αυτό. Είναι όμως μία δυνατότητα που πρέπει να διερευνηθεί δεόντως πριν την επικαλεσθούμε.
4. ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΤΕΤΑΡΤΗ: Μία άλλη περίπτωση θα ήταν, ένα από τα μόνιμα μέλη του ΣΑ/ΟΗΕ (π.χ. Γαλλία), να ζητήσει από το ΣΑ/ΟΗΕ να αποφασίσει ώστε να αιτηθεί γνωμοδότηση από το ΔΔΧ, πλην όμως είναι σοβαρό ενδεχόμενο να υπάρξει ΒΕΤΟ από κάποιο άλλο μόνιμο μέλος (π.χ. Ρωσία, ΗΠΑ, Μ. Βρετανία, Κίνα).
5. ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΠΕΜΠΤΗ: Μία άλλη περίπτωση θα ήταν να επικαλεσθούμε μία ανάγκη για διευθέτηση των θαλασσίων ζωνών μεταξύ της Ελλάδος της Κύπρου και της Αιγύπτου. Τότε το Δικαστήριο είτε θα καλούσε την Τουρκία για να συμμετάσχει και να υποβάλλει τις θέσεις της, είτε η ίδια η Τουρκία θα το αιτείτο.
Όμως θα έπρεπε πέραν της αναγνώρισης του ΔΔΧ, να αποδεχθεί την νομική οντότητα της Κυπριακής Δημοκρατίας για να συμμετάσχει με οιονδήποτε τρόπο, γεγονός που και στις δύο περιπτώσεις παρουσιάζει οφέλη για μας (εφόσον θέλαμε να διευθετηθεί το θέμα κυρίως του Καστελλόριζου).
Υπάρχει περίπτωση ανάλογη μεταξύ Ελ Σαλβαδόρ-Ονδούρας, που προσέφυγαν στο ΔΔΧ χωρίς την Νικαράγουα, η οποία κλήθηκε να υποβάλλει τις θέσεις της και να συμμετάσχει μετά.
Εάν δεν μετείχε τελικά η Τουρκία, η οιαδήποτε απόφαση του ΔΔΧ χωρίς αυτήν θα εξαντλείτο στα ζητήματα που αφορούν τις άλλες προσφεύγουσες χώρες και οπωσδήποτε θα εξέταζε και την επήρεια του Καστελόριζου, αφού αυτό αφορά και τις άλλες δύο χώρες. Και υπάρχουν δύο πιθανότητες:
• Εάν μεν αναγνώριζε πλήρη επήρεια στο Καστελλόριζο (ερήμην ή όχι της Τουρκίας), θα ήταν προς όφελός μας,
• Εάν δεν αναγνώριζε πλήρη επήρεια, ενδεχομένως να το περιόριζε μέχρι του εύρους των χωρικών υδάτων. Δηλαδή θα κινδυνεύαμε να αναγνωρίσει το ΔΔΧ επήρεια μέχρι τα 6 νμλ, αφού τόσο έχουμε διακηρύξει ως χωρικά ύδατα, με καλύτερη πιθανότητα να χρησιμοποιούσε περιγραφικό προσδιορισμό (όσο το εύρος των χωρικών υδάτων), αφήνοντας σε μας το δικαίωμα να τα επεκτείνουμε στα 12 νμλ ή να τα κρατήσουμε στα 6 νμλ.
Μία τέτοια απόφαση θα γινόταν βέβαια αντικείμενο εκμετάλλευσης από την Τουρκία και για τα άλλα νησιά και την επήρειά τους, γιατί θα το χρησιμοποιούσε για να κάνει προβολή μίας τέτοιας απόφασης και στα άλλα νησιά.
ΚΑΤΑΛΗΓΟΝΤΑΣ
Συνεπώς αγαπητοί, τι εννοείτε ότι θα πάμε στο ΔΔΧ και πως βασικά το εννοείτε;
Ή απλά πετάτε την μπάλα στην εξέδρα παραπλανώντας πάλι τους πολίτες, για να μην αναγκαστείτε να τοποθετηθείτε επί της ουσίας;
Και η ουσία είναι μια και μοναδική: Πως θα ανασχεθεί η επιθετικότητα της Τουρκίας και πως δεν θα υποκύψουμε στις συνεχώς διευρυνόμενες διεκδικήσεις της επί των δικών μας δικαιωμάτων. Μόνο τότε μπορούμε να ελπίζουμε σε μία συνετή διαπραγμάτευση και μία δίκαιη διευθέτηση.
Ένας δύσκολος και διαρκής αγώνας, που δεν ευνοεί για αποφασιστικές λύσεις αλλά απαιτεί πολλές, καθημερινές μικρές επιτυχίες μας σε όλα τα επίπεδα των παράλογων και καταχρηστικών διεκδικήσεων τους.
Και σ αυτό το ρεαλιστικό ζήτημα σφυρίζετε κλέφτικα, μεταθέτοντας το πρόβλημα στο αβέβαιο μέλλον, ελπίζοντας ότι η καυτή πατάτα θα πέσει σε άλλα χέρια ή ότι ο από μηχανής θεός θα βοηθήσει και πάλι την Ελλάδα.
Μία πολιτική που ακολουθούν όλα τα κόμματα επί δεκαετίες και γι αυτό φθάσαμε εδώ που φθάσαμε.
Αλήθεια έχετε σθένος, υπευθυνότητα και θάρρος για να πείτε την αλήθεια στον Ελληνικό λαό;