Στις 27 Νοεμβρίου, οι δυνάμεις που συνδέονται με την αναγνωρισμένη από το ΟΗΕ κυβέρνηση εθνικής συμφωνίας (GNA) προχώρησαν σε ένα blitzkrieg για να αναλάβουν το πετρελαιοφόρο πεδίο El-Feel που λειτουργεί από την EΝΙ, το οποίο εξασφαλίζεται από τη φρουρά των πετρελαϊκών εγκαταστάσεων της Γενικής Διοίκησης του Εθνικού Στρατού της Λιβύης (LNA). Η επίθεση είχε ως αποτέλεσμα τη διακοπή της παραγωγής και τα κανάλια μέσων ενημέρωσης και η πλατφόρμα ειδήσεων γιόρτασαν τη νίκ στην Τρίπολη, αν και η κατάληψη του πετρελαϊκού πεδίου, που βρίσκεται κοντά στη νότια πόλη Ubari, κράτησε μόνο λίγες ώρες πριν ο Εθνικός Στρατός της Λιβύης (LNA) κατορθώσει να νικήσει και να απομακρύνει την GNA χωρίς καμία ζημιά στις εγκαταστάσεις, αποκαθιστώντας την ασφάλεια και την παραγωγή πετρελαίου σε αυτήν την σημαντική πετρελαϊκή παραχώρηση η οποία λειτουργεί από τον ιταλικό ενεργειακό παγκόσμιο γίγαντα ENI.
almarsad.co - Παρουσίαση - Σχόλια - Παρατηρήσεις: Στρατής Μαζίδης για τη Freepen.gr
Συνεπώς εδώ βλέπουμε μια πτυχή η οποία δεν ήταν εν πολλοίς γνωστή στην Ελλάδα και ενδεχομένως θα πρέπει να την έχουμε κατά νου διότι ως σήμερα η Ρώμη ήταν θετικά διακείμενη απέναντι στην κυβέρνηση της Τρίπολης. Τώρα όμως; Και μετά την αποκάλυψη του παρασκηνίου της επίθεσης που θα ακολουθήσει;
Ας δούμε όμως λίγο και τη γεωγραφία της περιοχής:
Η ανάλυση της κρυφής πτυχής αυτής της ειδησεογραφικής ιστορίας συνδέεται με τη σύμπτωση της επίθεσης σε αυτό το πετρελαϊκό πεδίο, με την παρουσία του πρωθυπουργού της GNA, Fayez al-Sarraj, την ίδια ημέρα στην Κωνσταντινούπολη να υπογράψει την αμφιλεγόμενη ναυτική συμφωνία με την τουρκική κυβέρνηση.
Οι παρατηρητές σε πολιτικούς, διπλωματικούς και πετρελαϊκούς κύκλους στη Ρώμη εντοπίζουν μια σχέση μεταξύ της επίθεσης των δυνάμεων της GNA ειδικά στο πετρελαιοφόρο πεδίο El-Feel και όχι σε οποιοδήποτε άλλο πετρελαϊκό πεδίο στη Λιβύη και της σύμπτωσής του με την υπογραφή της Συμφωνίας GNA-Turkey στην Κωνσταντινούπολη.
Οι αναλυτές έχουν θέσει ερωτήματα σχετικά με το γιατί η Κυβέρνηση Εθνικής Συμφωνίας (GNA) δεν διεκδίκησε την ευθύνη για την επίθεση στο πεδίο El-Feel. Ήταν η GNA που περίμενε την επιβολή τετελεσμένου γεγονότος στη Ρώμη, παρά την ανακοίνωση της κρατικής τηλεόρασης στην Τρίπολη περί της ευθύνης των δυνάμεων της GNA για την επίθεση στις πρώτες πρωινές ώρες της βραχύβιας αυτής νίκης;
Υπάρχουν επίσης ερωτήματα σχετικά με το γιατί η GNA αγνόησε τη δολοφονία του διοικητή της επίθεσης Hassan Musa, που είναι ένας από τους σημαντικότερους άνδρες της κυβέρνησης της εθνικής συμφωνίας (GNA) στη νότια Λιβύη στο βαθμό που η φυλή του φαινόταν δικαιολογημένα αναστατωμένη από το γεγονός ότι οι άνδρες του Hassan Musa δεν έλαβαν ούτε μια δήλωση συμπάθειας ή τιμητική μνημόνευση από την κυβέρνηση που θυσίασε τη ζωή του.
Επιπλέον τίθεται και το ερώτημα πως αυτός ο περικυκλωμένος θύλακας της GNA στο λιβυκό νότο τροφοδοτείται και εξοπλίζεται.
Επιπλέον τίθεται και το ερώτημα πως αυτός ο περικυκλωμένος θύλακας της GNA στο λιβυκό νότο τροφοδοτείται και εξοπλίζεται.
Εκτός από την παραχώρηση του πετρελαίου El-Feel της Νότιας Λιβύης, η ENI [Ente Nazionale Idrocarburi] ή η Εθνική Αρχή Υδρογονανθράκων είναι ένας από τους παγκόσμιους γίγαντες στον τομέα της έρευνας και παραγωγής πετρελαίου και φυσικού αερίου με τεράστιες παραχωρήσεις σε περιοχές που αμφισβητούνται από την Τουρκία στην Ανατολική Μεσόγειο.
Ως εκ τούτου, το επίκεντρο αφορά το χρονοδιάγραμμα της προσπάθειας από τις δυνάμεις που ευθυγραμμίζονται με το GNA να αναλάβουντο πετρελαϊκό πεδίο El-Feel αντί να κατευθυνθούν για παράδειγμα για τον έλεγχο του πετρελαϊκού πεδίου al-Sharara, το οποίο είναι πολύ σημαντικότερο από το El-Feel. Η Al-Sharara εξάγει σχεδόν το ένα τέταρτο της ημερήσιας πετρελαϊκής παραγωγής της χώρας με ρυθμό παραγωγής 370.000 βαρελιών ημερησίως και λειτουργεί από τη Repsol με έδρα τη Μαδρίτη, ενώ η El-Feel, που διαχειρίζεται η ENI, εξάγει μόνο 70.000 βαρέλια ημερησίως με καλές ποσότητες του αέριου που διέρχεται μέσω ενός υποθαλάσσιου διακρατικού αγωγού που παραδίδει αέριο από το Mellitah, τη Λιβύη στη Σικελία της Ιταλίας, που ονομάζεται αγωγός Greenstream.
Για να αντιληφθούμε το ζωτικό ρόλο που διαδραματίζει η γιγαντιαία ιταλική εταιρεία στα πολλά υποσχόμενα πεδία φυσικού αερίου σε ορισμένες μεσογειακές χώρες, η ENI έχει αποκτήσει το 70% της συμμετοχής της Edison στο Block 12 της παραχώρησης αερίου ανοικτής θάλασσας της Αιγύπτου Ha'py της βορειοανατολικής Αιγύπτου.
Αξίζει να σημειωθεί ότι το 2013 η ENI έλαβε μια έκταση παραχώρησης 3,765 τετραγωνικών χιλιομέτρων από τις βορειοανατολικές ακτές της Αιγύπτου, όπου ο ιταλός ενεργειακός γίγαντας ανακάλυψε και αναπτύσσει σήμερα, το κοίτασμα Zohr, το μεγαλύτερο σε ανακάλυψη πεδίο φυσικού αερίου που βρέθηκε ποτέ στην ιστορία της Αιγύπτου και της Μεσογείου. Τα τεράστια αποθέματα του πεδίου Zohr υπολογίζονται σε τριάντα τρισεκατομμύρια κυβικά πόδια εκμεταλλεύσιμου αερίου.
Ωστόσο αξίζει να προσθέσουμε στην ανάλυση αυτή πως:
Α. Στις 8-10-2018 η ΕΝΙ απέκτησε το 50% του 85% της ΒΡ στη Συμφωνία Exploration and Production Sharing Agreement (EPSA) της δεύτερης.
Β. Στις 10-12-2018 η ΕΝΙ όπως μπήκε στη Λιβύη, έδωσε πάτημα στη ΒΡ στο Zohr της Αιγύπτου με τη δεύτερη να αποκτά το 25% της συμμετοχής της πρώτης στο κοίτασμα, κατέχοντας πλέον το 10% του κοιτάσματος.
Γ. Αξίζει να σημειωθεί για τη γενικότερη θεώρηση της όλης εικόνας πως ΕΝΙ και ΒΡ τον περασμένο Ιούλιου [2019]
Τρεις ενεργειακοί παίκτες, η ENI, η Total και η Noble Energy, μοιράζονται τις περισσότερες από τις τρέχουσες παραχωρήσεις αερίου στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου. Η ΕΝΙ, η οποία έχει μεγάλες παραχωρήσεις τόσο στην Αίγυπτο όσο και στην Κύπρο, δεν ήταν ποτέ μακριά από την τουρκική όραση στη Μεσόγειο. Την άνοιξη του 2018, τα τουρκικά πολεμικά πλοία παρεμπόδισαν το Saipem 12000 από το να καταπλεύσει στη θέση Σουπιά του Οικοπέδου 3 της ΑΟΖ της Κυπριακής Δημοκρατίας σε ένα περιστατικό που σχεδόν εξελίχθηκε σε μια εμφανή πολιτική και ίσως χειρότερη σύγκρουση μεταξύ Ρώμης και Άγκυρας.
Το Οικόπεδο 3 
Εικόνα από ilfattoquotidiano.it
Από την άλλη πλευρά, ο γαλλικός ενεργειακός κολοσσός Total, δραστηριοποιείται στις υπεράκτιες παραχωρημένα μπλοκ της Κύπρου και αυτό εξηγεί τις πρόσφατες διπλωματικές δημόσιες εντάσεις μεταξύ του Γάλλου και των Τούρκου Προέδρου, ακόμη και αν το υπόβαθρο είναι φαινομενικά εντός του πλαισίου του ΝΑΤΟ, τα αποθεματικά στην Ανατολική Μεσόγειο είναι ο λόγος πίσω από την προφορική διαμάχη μεταξύ των δύο αρχηγών κρατών.
Ομοίως, μια κοινοπραξία αποτελούμενη από τον κολοσσό πετρελαίου και φυσικού αερίου Shell, την Noble Energy με έδρα τις ΗΠΑ και άλλες πολυεθνικές εταιρίες αερίου, εργάζεται επί του παρόντος τόσο στην Κύπρο όσο και στο Ισραήλ.
Οι εταιρείες αυτές παρακολουθούν τις τρέχουσες εντάσεις στην Ανατολική Μεσόγειο με ανησυχία εν μέσω εκκλήσεων για αυτοσυγκράτηση και την αναγκαιότητα όλων των κρατών της περιοχής να κινούνται σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο.
Οι εταιρείες αυτές διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στα σχέδια και τις δραστηριότητες εξερεύνησης, γεωτρήσεων, επενδύσεων, παραγωγής και εξαγωγής ενέργειας στη λεκάνη της Μεσογείου. Η ΕΝΙ, ως ιταλική εταιρεία, μπορεί να προτιμήσει τον ελληνοϊταλικό αγωγό φυσικού αερίου από τον τουρκικό, ενώ η Τουρκία διεξάγει έρευνες με τις τουρκικές επιχειρήσεις μακριά από πολυεθνικούς γίγαντες που δραστηριοποιούνται στα ανοικτά της. Όλα αυτά φωτίζουν το υπόβαθρο ενός μέρους της ευρωπαϊκής, και συγκεκριμένα της θυμωμένης αντίδρασης της Ιταλίας και της Ελλάδας προς τη ναυτιλιακή συμφωνία Sarraj-Erdogan. Αυτό αποτελεί ζήτημα σοβαρής ανησυχίας για τις παγκόσμιες ενεργειακές εταιρείες, όπως το μέγεθος της ΕΝΙ, της Τοtal και της Noble Energy που έχουν την εξουσία να αλλάζουν πολιτικές και να αλλάζουν τα δεδομένα των συνθηκών σε χώρες και καθεστώτα.
Τις τελευταίες δύο εβδομάδες, υπήρξε σημαντική συζήτηση σε πολιτικούς κύκλους στη Ρώμη, ιδίως μεταξύ των ενδιαφερομένων μέσω πλατφορμών μέσων ενημέρωσης και εφημερίδων, σχετικά με το πώς η ιταλική κυβέρνηση μαχαιρώθηκε πισώπλατα από την υποστηριζόμενη από την Ιταλία κυβέρνηση της Τρίπολης.
Κάποιοι βλέπουν ότι η επίθεση μιας ένοπλης ομάδας που ευθυγραμμίζεται με την αναγνωρισμένη από τον ΟΗΕ κυβέρνηση εθνικής συμφωνίας για το πετρελαιοφόρο πεδίο El-Feel που λειτουργεί η ιταλική εταιρεία ENI λίγες μόνο ώρες πριν ο υποστηριζόμενος από την Ιταλία πρόεδρο της κυβέρνησης της εθνικής συμφωνίας Fayez al-Sarraj, καταλήξει σε συμφωνία με τον Τούρκο Πρόεδρο Ρετζέπ Ερντογάν για τα θαλάσσια σύνορα στη Μεσόγειο, ήταν μια προσπάθεια του Fayez al-Sarraj να ασκήσει πιέσεις στη Ρώμη μέσω των ενόπλων ομάδων του και της απόπειρας κατάληψης ενός από τα κρίσιμα και ζωτικά ενεργειακά περιουσιακά στοιχεία της ΕΝΙ στην πλούσια σε πετρέλαιο Λιβύη. Με τι σκοπό; Επρόκειτο προφανώς για μια προσπάθεια να ασκηθεί πίεση στην Ιταλία και να την αναγκάσει να παραμείνει ουδέτερη και να μην ευθυγραμμιστεί με τους συμμάχους της στην Ευρωπαϊκή Ένωση, δηλαδή την Ελλάδα και την Κύπρο, κατά της Τουρκίας, όσον αφορά την υπογραφή ενός αμφιλεγόμενου ναυτιλιακού μνημονίου, για το οποίο η GNA γνώριζε πολύ καλά ότι θα εξόργιζε τη Ρώμη.
Ωστόσο, η αποκατάσταση της τάξης από τον LNA του πετρελαϊκού πεδίου El-Feel, που διαχειρίζεται η ΕΝΙ, εμπόδισε τη GNA να επιτύχει με το παραπλανητικό της σχέδιο, σύμφωνα με Ιταλούς διπλωμάτες που μίλησαν στο Al Marsad όλη την περασμένη εβδομάδα. Το σχέδιο γύρισε μπούμερανγκ για τη GNA.
Χθες ο ιταλός υπουργός Εξωτερικών Luigi Di Maio έβαλε τέλος στους ψίθυρους, όταν δήλωσε ανοιχτά ότι το μνημόνιο συνεννόησης που υπέγραψε η Τουρκία και η Λιβύη σχετικά με την οριοθέτηση των θαλάσσιων περιοχών στην Ανατολική Μεσόγειο είναι εντελώς παράνομο, απειλώντας συμφέροντα και υπονομεύοντας τη σταθερότητα των χωρών της λεκάνης της Μεσογείου.
Μια καθαρή δήλωση μάλιστα και η πρώτη του είδους που εξέδωσε ο επικεφαλής της ιταλικής διπλωματίας προς τους συμμάχους του Προεδρικού Συμβουλίου της Τρίπολης, ενώ ο Ιταλός Πρέσβης στη Λιβύη, Giuseppe Maria Grimaldi, εξαφανίστηκε και δεν τον βλέπει πια κανείς στην Τρίπολη.
Ενώ ορισμένοι παρατηρητές αναφέρουν ότι ο πρεσβευτής Grimaldi έφυγε χωρίς έγκριση με προορισμό τη Ρώμη για διαβουλεύσεις, άλλοι ισχυρίζονται πως ο ιταλός υπουργός Εξωτερικών μίλησε χθες για να καθορίσει τη θέση της χώρας του στις πρόσφατες σοβαρές εξελίξεις. Οι εξελίξεις αυτές άρχισαν με την ένοπλη επίθεση από μια δύναμη ευθυγραμμισμένη με την υποστηριζόμενη από την Ιταλία κυβέρνηση της Τρίπολης στο πετρελαϊκό πεδίο El-Feel, που διαχειρίζεται η ENI, λίγες ώρες πριν από την...έκρηξη μιας άνευ προηγουμένου έντασης μετά την η υπογραφή της ναυτικής συμφωνίας από την κυβέρνηση της εθνικής συμφωνίας που υποστηρίζει η Ιταλία και η Άγκυρα.
Εν κατακλείδι για τον πιθανό τουρκικό ρόλο στην επίθεση στο πετρελαϊκό πεδίο της ΕΝΙ, ποιος πιστεύει ότι η απολύτως εξαρτημένη κυβέρνηση της Λιβύης και ο τουρκικής καταγωγής Sarraj δεν είχε τουλάχιστον ενημερώσει τον Ερντογάν όταν ως επί το πλείστον είναι ο μοναδικός του τροφοδότης απέναντι στις δυνάμεις του Χάφταρ; Η παρουσία της ιταλικής φρεγάτας στην Κύπρο και ιδίως τα μηνύματα που βγήκαν προς τα έξω, μάλλον φανερώνουν πως η Ρώμη έχει άποψη για τη συμμετοχή της Τουρκίας στην περιοχή.
Σε κάθε περίπτωση το πονηρό σχέδιο όχι μόνο απέτυχε αλλά εκπυρσοκρότησε και πλέον η Ιταλία αν όχι αλλάζει στρατόπεδο, τουλάχιστον αποστασιοποιείται. Με τα πετρέλαια και τις επενδύσεις δεν παίζουμε. Η Ρώμη πλέον γνωρίζει ότι η σύμμαχός της "έπαιξε" με την επένδυσή της, ενώ ο "κακός" LNA αποκατέστησε την τάξη.
Όλα αυτά είναι ακόμη μια απόδειξη των όσων λέμε τόσο καιρό, ότι δηλαδή το μεγάλο θέατρο της περιοχής μας δεν είναι στατικό αλλά διαρκώς μεταβαλλόμενο. Σύμμαχοι σήμερα, έχθροι αύριο. Μέσα σε αυτό το δυναμικό πλαίσιο η χώρα μας καλείται να σοβαρευτεί, να αποφασίσει να ενισχυθεί αμυντικά, να αναλάβει πρωτοβουλίες, να δείξει ότι είναι εδώ. Τότε θα αρχίσει να λαμβάνεται σοβαρά υπ'όψιν και να αδράξει τις ευκαιρίες που πράγματι παρέχει η σημερινή συγκυρία.