Επί δεκαετίες λέμε ότι αναγνωρίζουμε ως διμερές θέμα προς επίλυση με την Τουρκία μόνο την υφαλοκρηπίδα (άντε και την ΑΟΖ). Και γι αυτό είμαστε διατεθειμένοι να πάμε στο ΔΔΧ. Εντάξει ως εδώ!
υποναυάρχου ε.α.
προέδρου Κοινωνίας Αξιών
1. ΠΡΩΤΟ ΣΥΛΛΟΓΙΣΤΙΚΟ ΛΑΘΟΣ
Όμως γιατί έχουμε επιφυλάξεις και για το ζήτημα αυτό (με δωδεκάμηνη προειδοποίηση αυτό) ως προς την αρμοδιότητα του Διεθνούς Δικαστηρίου της Χάγης (ΔΔΧ), εφόσον θέλουμε να πάμε στη Χάγη;
Μα διατυπώσαμε επιφυλάξεις για να μην κάνει αίφνης αποδοχή του ΔΔΧ η Τουρκία και μας αναγκάσει να πάμε στο Δικαστήριο.
Όμως εμείς έχουμε ως πάγια εθνική θέση ότι θέλουμε να πάμε στο ΔΔΧ για την υφαλοκρηπίδα (άντε και την ΑΟΖ); Τι θα μας πειράξει εάν αποδεχθεί ο Τούρκος την αρμοδιότητα και πάμε σύντομα γι αυτό, με δεδομένο ότι υπάρχει και η ασφαλιστική δικλείδα του συνυποσχετικού; Εντάξει το καταλαβαίνουμε να αφορά η μη αναγνώριση της αρμοδιότητας του ΔΔΧ τα άλλα θέματα που διεκδικεί η Τουρκία, αλλά γιατί εκφράσαμε και περιορισμούς και για την υφαλοκρηπίδα (άντε και ΑΟΖ);
Μήπως τελικά δεν θέλουμε να πάμε στο ΔΔΧ (φοβόμαστε) και αποτελεί δικαιολογία για μας η μη αποδοχή της αρμοδιότητας του ΔΔΧ από την Τουρκία;
2. ΔΕΥΤΕΡΟ ΣΥΛΛΟΓΙΣΤΙΚΟ ΛΑΘΟΣ
Η Τουρκία για το ΔΔΧ:
• Δεν αποδέχεται αφενός την αρμοδιότητα του ΔΔΧ και
• Δεν έχει υπογράψει και συμφωνήσει την UNCLOS με την οποία θα δικάσει το ΔΔΧ (και πρέπει να αναφέρεται η αποδοχή της UNCLOS στο συνυποσχετικό και από τις δύο πλευρές, εφόσον το ΔΔΧ δικάσει ζητήματα θαλασσίου δικαίου)
• Δεν υπογράφει συνυποσχετικό και δεν αποδέχεται γενικά την αρμοδιότητα του ΔΔΧ, εάν όπως λέει σήμερα δεν πάμε για όλα τα θέματα πακέτο.
Στην περίπτωση αυτή, εμείς σωστά λέμε ότι δεν δεχόμαστε να πάμε για όλα τα θέματα αλλά μόνο για την υφαλοκρηπίδα (και άντε και την ΑΟΖ), που σημαίνει ότι ελπίζουμε η Τουρκία να αποδεχθεί την UNCLOS (για να υπογράψει συνυποσχετικό και να ξέρει το Δικαστήριο τι θα δικάσει).
Μονομερώς δεν μπορούμε να προσφύγουμε, γιατί το ΔΔΧ δεν θα αποδεχθεί την αρμοδιότητα (όπως έκανε στην προσφυγή μας το 1974-76).
3. ΠΡΟΣΦΥΓΗ ΣΤΟ ΔΔΧ ΜΟΝΟ ΓΙΑ ΥΦΑΛΟΚΡΗΠΙΔΑ;
Συνεπώς η επίκληση για προσφυγή στη Χάγη μόνο για την υφαλοκρηπίδα (άντε και ΑΟΖ) είναι στην καλύτερη περίπτωση όνειρο θερινής νυκτός.
Εκτός και εάν είμαστε έτοιμοι να υποχωρήσουμε και να κάνουμε το χατήρι της Τουρκίας και να πάμε πακέτο και με άλλα ζητήματα στη Χάγη.
Σε κάθε άλλη περίπτωση η επίκληση του ΔΔΧ είναι απλά προσχηματική και για λαϊκή κατανάλωση.
4. ΠΡΟΣΦΥΓΗ ΣΤΟ ΔΙΕΘΝΕΣ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΤΟΥ ΑΜΒΟΥΡΓΟΥ (ΓΙΑ ΤΗΝ UNCLOS);
Εάν τώρα λέγαμε ότι θέλουμε να πάμε στο Διεθνές Δικαστήριο για το Δίκαιο της Θάλασσας του Αμβούργου (ΔΔΔΘΑ):
• Το ΔΔΔΘΑ είναι το καθ’ ύλην αρμόδιο για διαφορές σε θέματα οριοθέτησης θαλασσίων ζωνών, άρα και για την υφαλοκρηπίδα και την ΑΟΖ, τα οποια είναι τα μόνα θέματα προς διευθέτηση με την Τουρκία.
• Στην περίπτωση αυτή δεν μπορεί η Τουρκία να επικαλεσθεί να κοτσάρουμε στο ΔΔΔΘΑ και όλα τα άλλα θέματα (νησιά, αποστρατιωτικοποίηση, εναέριο χώρο, FIR κλπ).
• Για να αποδεχθεί την αρμοδιότητα του ΔΔΔΘΑ, θα πρέπει να αποδεχθεί την UNCLOS (πράγμα που πρέπει οπωσδήποτε να κάνει και για να πάμε στην Χάγη).
• Η Τουρκία δεν θα αποδεχθεί την αρμοδιότητα ούτε και την UNCLOS, παρά το γεγονός ότι αυτήν επικαλείται για να παραβιάσει τα δικά μας δικαιώματα.
• Τελικά και στο ΔΔΔΘΑ η προσφυγή διμερώς καθίσταται αδύνατη, πλην όμως υπάρχουν πολύ μεγαλύτερες δυνατότητες μονομερούς ή και με τρίτους προσφυγής στο ΔΔΔΘΑ έναντι του ΔΔΧ (εάν πραγματικά θέλουμε διευθέτηση από Δικαστήριο διεθνούς δικαίου).
Αλλά και στο ΔΔΔΘΑ έχουμε εκφράσει επιφυλάξεις για την ρήτρα υποχρεωτικής δικαιοδοσίας του, σε ότι αφορά τις ζώνες θαλάσσιας κυριαρχίας και κυριαρχικών δικαιωμάτων.
5. ΤΕΛΙΚΑ ΤΙ ΘΕΛΟΥΜΕ;
Τελικά τι πραγματικά θέλουμε;
Θέλουμε να πάμε σε οιοδήποτε διεθνές δικαστήριο για την διευθέτηση του θέματος της υφαλοκρηπίδας (άντε και της ΑΟΖ);
Εάν το θέλουμε, τότε γιατί έχουμε εκφράσει επιφυλάξεις για την αρμοδιότητα και των δύο Δικαστηρίων, του ΔΔΧ (αποδοχή με δωδεκάμηνη προειδοποίηση) και του ΔΔΔΘΑ στο ζήτημα αυτό;
Εάν θέλουμε να πάμε μόνο για τα ζητήματα της υφαλοκρηπίδας (άντε και της ΑΟΖ), γιατί επικαλούμαστε το ΔΔΧ (όπου η Τουρκία θέλει να βάλουμε και άλλα θέματα αρμοδιότητας του ΔΔΧ), και όχι το ΔΔΔΘΑ (όπου η Τουρκία δεν μπορεί να διευρύνει τα ζητήματα λόγω ακριβώς αναρμοδιότητας του ΔΔΔΘΑ για τα άλλα θέματα), στο οποίο μάλιστα μας δίνονται και περισσότερες επιλογές προσφυγής;
Πόσο μάλλον όταν και στις δύο περιπτώσεις (το ίδιο), θα πρέπει η Τουρκία να αναγνωρίσει την UNCLOS και την αρμοδιότητα του κάθε Δικαστηρίου;
Επίσης και τα δύο Δικαστήρια αναγνωρίζονται εξ ίσου ως όργανα επίλυσης διεθνών διαφορών (πιο συγκεκριμένων για το ΔΔΔΘΑ) και τα δυο Δικαστήρια δεν μπορούν να επιβάλλουν τις αποφάσεις τους.
6. ΕΙΝΑΙ ΛΥΣΗ Η "ΜΗ ΛΥΣΗ";
Οι μόνες εξηγήσεις που υπάρχουν μπορούν να βασισθούν:
1. Στον παραλογισμό στην λήψη αποφάσεων του Ελληνικού Πολιτικού συστήματος.
2. Στον εγκλωβισμό μας στην ρητορική του παρελθόντος που αρνούμεθα να την εκσυγχρονίσουμε.
3. Στην ανασφάλεια που νοιώθει το πολιτικό σύστημα και η επιστημονική κοινότητα για την προσφυγή σε έναν πολύ νεώτερο θεσμό του Διεθνούς Δικαίου, όπως το ΔΔΔΘΑ.
4. Στην ελλιπή ανάλυση των δυνατοτήτων που υπάρχουν για προσφυγή στο ΔΔΔΘΑ, λόγω έλλειψης πολλών συγγραμμάτων (αντίστοιχων σε αριθμό και ποιότητα με αυτά για το ΔΔΧ) και νομολογίας.
5. Ως λύση η ΜΗ λύση; Στην απροθυμία μας να διακινδυνεύσουμε για οιαδήποτε λύση, λόγω του πιθανού πολιτικού κόστους από μία απόφαση που θα ακύρωνε τις προσδοκίες μας (και την ρητορική μας).