Οι πιλότοι μαχητικών δεν είναι φθηνοί. Η Πολεμική Αεροπορία των ΗΠΑ εκτιμά ότι η εκπαίδευση ενός νέου πιλότου για να πετάξει ένα αεροπλάνο όπως το F-35 κοστίζει 11 εκατομμύρια δολάρια. Και αυτό δίχως να μετρά την ανεκτίμητη εμπειρία ενός βετεράνου πιλότου ο οποίος πετά εδώ και χρόνια. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο η Πολεμική Αεροπορία των ΗΠΑ είναι πρόθυμη να προσφέρει μπόνους μισού εκατομμυρίου δολαρίων για τη διατήρηση πεπειραμένων πιλότων μαχητικών.
Παρουσίαση Freepen.gr
Έτσι, ένα έθνος που ρίχνει τους πιλότους μαχητικών στη φυλακή δεν είναι απλά ότι σπαταλάει χρήματα, αλλά και έναν εξαιρετικά πολύτιμο πόρο. Ωστόσο, στο όνομα της πολιτικής, η κυβέρνηση της Τουρκίας έχει εκκαθαρίσει την αεροπορική της δύναμη τόσο άσχημα ώστε μπορεί μετά βίας να πετάξει τα μαχητικά της F-16.
Το πρόβλημα ξεκίνησε στις 15 Ιουλίου 2016, όταν τα μέλη του στρατού της Τουρκίας "δήθεν" ξεκίνησαν ένα πραξικόπημα για να ανατρέψουν την ισλαμική κυβέρνηση του Προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν. Η λέξη [δήθεν] χρησιμοποιείται για κάποιο λόγο. Παρά το γεγονός ότι στην Τουρκία ήταν επαγγελματίες στην ανατροπή πολιτικών κυβερνήσεων (με τέσσερα επιτυχημένα πραξικοπήματα μεταξύ 1960 και 1997), η προσπάθεια του 2016 ήταν γελοία. Οι στρατιώτες επιχείρησαν να απομονώσουν την Κωνσταντινούπολη δημιουργώντας οδοφράγματα στη γέφυρα του Βοσπόρου - αλλά απλώς μπλοκάρουν τις λωρίδες προς τη μία κατεύθυνση. Το βίντεο στο Youtube έδειξε στρατιώτες με άρματα μάχης Leopard που παραδόθηκαν σε αστυνομικούς και αμάχους. Καθώς ο Ερντογάν πετούσε πίσω στην Κωνσταντινούπολη από διακοπές, δύο τουρκικά μαχητικά F-16 είχαν το αεροσκάφος στο οπτικό τους πεδίο - αλλά δεν κατάφεραν να το καταρρίψουν.
Και ο θρυλικός τουρκικός στρατός υποτίθεται ότι ήταν το νότιο προπύργιο του Ψυχρού Πολέμου του ΝΑΤΟ εναντίον των Σοβιετικών; Αν ναι, είναι περίεργο το γεγονός ότι το Κρεμλίνο ποτέ δεν κατέλαβε τον Βόσπορο.
Όλα αυτά έκαναν τους σκεπτικιστές να αναρωτιούνται εάν το πραξικόπημα ήταν στην πραγματικότητα μια επιχείρηση false flag από την τουρκική κυβέρνηση, με στόχο να παράσχει (ή να προκαλέσει) μια δικαιολογία για να καταργήσει τους κοσμικούς Τούρκους στρατηγούς και τους συγκεκαλυμμένους οπαδούς του εξόριστου κληρικού Fethullah Gulen. Είτε έτσι είτε αλλιώς, το πραξικόπημα εκτονώθηκε σε λιγότερο από μία ώρα και τότε η κυβέρνηση του Ερντογάν πήρε την εκδίκησή της.
Πολλοί ανώτεροι υπάλληλοι και ανώτεροι αξιωματικοί εκκαθαρίστηκαν. Περισσότεροι από 300 πιλότοι F-16 αποστρατεύθηκαν. Αυτό προσδιόρισε τον τουρκικό στρατό ως πολιτική απειλή και ενίσχυσε την ολοένα και πιο αυταρχική κυριαρχία του Ερντογάν και του νεο-οθωμανικού Κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης, το οποίο έχει φυλακίσει πολλούς δημοσιογράφους. Ωστόσο, άφησε μια ερώτηση γεμάτη αμφιβολίες: ποιος θα απομείνει για να πετάξει τα μαχητικά της Τουρκίας;
Με τον πόλεμο να εξαπλώνεται στη Συρία και τις τουρκικές δυνάμεις να αρπάζουν τμήματα της βόρειας Συρίας, τον στρατό της Τουρκίας απασχολημένο (συμπεριλαμβανομένου ενός F-16 που κατέρριψε ένα ρωσικό αεροπλάνο στη Συρία - ο Τούρκος πιλότος που το έκανε ήταν ένας από αυτούς που εκκαθαρίστηκαν), δε φαίνεται να είναι ένας καλός χρόνος για να αποδεκατίσει κανείς το πιλοτικό του προσωπικό.
Η τουρκική κυβέρνηση έχει ψάξει στο εξωτερικό για να καλύψει το έλλειμμα. Ωστόσο, η Ουάσινγκτον έχει απορρίψει αίτημα για την αποστολή εκπαιδευτών πτήσεων από τις ΗΠΑ, παρόλο που οι πιλότοι της Τουρκίας λαμβάνουν βασική εκπαίδευση πτήσεων στις Ηνωμένες Πολιτείες. Η Τουρκία έχει επίσης ζητήσει βοήθεια από το Πακιστάν - το οποίο φέρει επίσης F-16 - όμως η εκπαίδευση των Τούρκων πιλότων θα μπορούσαν να παραβιάσει τους κανόνες των ΗΠΑ για τις εξαγωγές όπλων. Σε μια ένδειξη απελπισίας, "η τουρκική κυβέρνηση έχει εκδώσει διάταγμα που απειλεί 330 πρώην πιλότους με την ανάκληση της πολιτικής τους άδειας, εκτός εάν επιστρέψουν στο καθήκον της Πολεμικής Αεροπορίας για τέσσερα χρόνια", σημειώνει έκθεση του Atlantic Council.
"Δεν είναι σαφές πώς η απόφαση να υποχρεωθεί η επιστροφή στην υπηρεσία θα επηρεάσει το ηθικό της μονάδας", πρόσθεσε η έκθεση.
Τώρα, εισάγει τη Ρωσία στο παιχνίδι - έναν παραδοσιακό εχθρό της Τουρκίας εδώ και αιώνες, και της οποίας ένα από τα τζετ καταρρίφθηκε από τους Τούρκους πάνω στη Συρία. Ωστόσο, η Τουρκία επιδιώκει να αγοράσει τους αντιαεροπορικούς πυραύλους μεγάλης εμβέλειας S-400 της Ρωσίας, οι οποίοι προκαλούν μόνο εντάσεις μεταξύ της Ουάσιγκτον και της Άγκυρας πέρα από το συριακό και άλλα θέματα.
Η Τουρκία έχει επίσης υπογράψει συμφωνία με τον γαλλο-ιταλικό κατασκευαστή πυραύλων Eurosam για την ανάπτυξη ενός αντιαεροπορικού πυραύλου μεγάλης εμβέλειας. Και γιατί η Τουρκία ξαφνικά ενδιαφέρεται τόσο για τους πυραύλους επιφανείας-αέρος; "Μετά τις 15 Ιουλίου, με τις επιχειρήσεις ενάντια στις τουρκικές ένοπλες δυνάμεις, υπήρξε μείωση του αριθμού των πιλότων F-16, δημιουργώντας την ανάγκη για ανάπτυξη της αεροπορικής άμυνας μας", δήλωσε η τουρκάλα αναλυτής Verda Ozer. "Αυτός είναι ο λόγος για την αγορά των S-400".
Αλλά ακόμα και ο S-400 δεν θα λύσει συνολικά τα θέματα αεράμυνας της Τουρκίας. "Δεδομένου ότι το ρωσικό σύστημα S-400 δεν μπορεί να ενσωματωθεί στις υποδομές του ΝΑΤΟ, δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την προστασία από την πυραυλική άμυνα", σημειώνει ο Ozer. Ως εκ τούτου, η Τουρκία χρειάζεται δύο συστήματα: το S-400 για να καταρρίψει εχθρικά αεροσκάφη και ένα όπλο Eurosam για να αναχαιτίσει βαλλιστικούς πυραύλους.
Ίσως θα ήταν ευκολότερο να μην απαλλαγεί κανείς από αυτούς τους πιλότους F-16.