Προκειμένου να αντιληφτούμε όσο γίνεται καλύτερα τη σημερινή ιρανοαμερικανική σύγκρουση καλό είναι να γνωρίζουμε και κάποια ιστορικά στοιχεία και τα πρόσωπα αυτής της μακρόχρονης σύγκρουσης.
Το 1953, ο δημοκρατικός πρωθυπουργός του Ιράν Μοχάμεντ Μοσαντέκ προωθούσε την εθνικοποίηση της ιρανικής πετρελαϊκής βιομηχανίας με αποτέλεσμα να ανατραπεί με πραξικόπημα που οργάνωσαν «ως πράξη της αμερικανικής εξωτερικής πολιτικής» οι ΗΠΑ και το Ηνωμένο Βασίλειο («Επιχείρηση Αίας»). Ο Μοσαντέκ καταδικάστηκε για προδοσία σε τρία χρόνια φυλάκισης και μετά την αποφυλάκισή του έζησε μέχρι τον θάνατό του υπό κατ' οίκον περιορισμό.
Ήδη από τις αρχές της δεκαετίας του 1950, ο φιλοδυτικός σάχης Μοχάμεντ Ρεζά Παχλαβί βρίσκονταν σε σύγκρουση με τον Μοσαντέκ λόγω των ιρανικών πετρελαίων. Μάλιστα αναγκάστηκε πρόσκαιρα να εγκαταλείψει τη χώρα. Επανήλθε όμως στην εξουσία αμέσως μετά το αμερικανοβρετανικό πραξικόπημα το οποίο υπονόμευσε σε μεγάλο βαθμό τη νομιμότητα του σάχη.
Η αυταρχικότητα και τα φαινόμενα μεγαλομανίας του σάχη, η διαφθορά, η προκλητική ανάμιξη των Αμερικανών στις εσωτερικές υποθέσεις αλλά και η εγκληματική δράση της μυστικής υπηρεσίας Σαβάκ προκάλεσαν μεγάλη κοινωνική δυσαρέσκεια που εκδηλώθηκε τελικά το 1979 με την Ιρανική Επανάσταση. Μετά από 37 έτη βασιλείας ο Σάχης εκδιώχτηκε από το Ιράν που έγινε Ισλαμική Δημοκρατία με ηγέτη τον Αγιατολάχ Χομεϊνί που αναγόρευσε τις ΗΠΑ σε «Μεγάλο Σατανά».
Οι σχέσεις των ΗΠΑ με το Ιράν επιδεινώθηκαν ραγδαία με τη λεγόμενη «κρίση των ομήρων» (4 Νοεμβρίου 1979 - 20 Ιανουαρίου 1981), όταν 300 ισλαμιστές φοιτητές κράτησαν στην αμερικανική πρεσβεία στην Τεχεράνη ομήρους 52 Αμερικανούς. Μια αποτυχημένη μυστική επιχείρηση διάσωσης των ομήρων («Επιχείρηση νύχι του αετού») επί προεδρίας Τζίμυ Κάρτερ είχε σαν αποτέλεσμα στο θάνατο οκτώ αμερικανών στρατιωτών και ενός ιρανού πολίτη.
Στη δεκαετία του ΄80 οι ΗΠΑ υποστήριξαν παντοιοτρόπως τον Ιρακινό δικτάτορα Σαντάμ Χουσεΐν στον πόλεμο που ξεκίνησε κατά του Ιράν (Σεπτέμβριος 1980 - Αύγουστος 1988). Στον οκταετή πόλεμο, που τελικά δεν επέφερε καμιά συνοριακή αλλαγή, ο καθένας από τους δύο εμπόλεμους έχασε περίπου μισό εκατομμύριο στρατιώτες, καθώς και άλλους τόσους πολίτες, ενώ ακόμα μεγαλύτερος ήταν ο αριθμός των τραυματιών. Οι ΗΠΑ εμπόδισαν την καταδίκη στον ΟΗΕ του φίλα προσκείμενου σε αυτούς εκείνη την περίοδο Σαντάμ Χουσεΐν, ο οποίος στον πόλεμο αυτόν χρησιμοποίησε χημικά όπλα μαζικής καταστροφής εναντίων των Κούρδων και των Ιρανών φονεύοντας χιλιάδες ανθρώπους.
Στο Σοβιετικο-αφγανικό πόλεμο που μαίνονταν, παράλληλα με τον πόλεμο Ιράν-Ιράκ, σχεδόν όλη τη δεκαετία του ΄80, οι ΗΠΑ μαζί με άλλα μουσουλμανικά κράτη εξόπλιζαν τους τζιχαντιστές Μουτζαχεντίν, μεταξύ των οποίων ήταν και ο Μπιν Λάντεν, για να εκδιώξουν τους Σοβιετικούς από το Αφγανιστάν. Η εισβολή των Σοβιετικών εξελίχθηκε σε «σοβιετικό Βιετνάμ» με 15 χιλιάδες νεκρούς Σοβιετικούς και περίπου ένα εκατομμύριο Αφγανούς.
Στις 3 Ιουλίου 1988 το αμερικανικό καταδρομικό «USS Vincennes» καταρρίπτει στον περσικό κόλπο ιρανικό Αιρμπάς στέλνοντας στο θάνατο 290 ανθρώπους. Μόλις το 1996 η κυβέρνηση Κλίντον αποζημίωσε τα θύματα με περίπου 131 εκατομμύρια δολάρια, χωρίς ποτέ να παραδεχτεί όμως επισήμως την αμερικανική ευθύνη.
Το 1990 ξεκινά ο Α΄ πόλεμος των ΗΠΑ (και μιας συμμαχικής δύναμης 35 κρατών υπό την αιγίδα του ΟΗΕ) κατά του Ιράκ του (εχθρού πλέον) Σαντάμ Χουσεΐν που είχε εισβάλει στο Κουβέιτ θεωρώντας πως θα έχει τουλάχιστον την ανοχή των ΗΠΑ («Επιχείρηση: Καταιγίδα της Ερήμου»). Αφορμή έδωσε το «ψέμα της θερμοκοιτίδας» στο Κουβέιτ και από τότε η αμερικανική στρατιωτική παρουσία στην περιοχή έγινε μόνιμη. Ο Αμερικανός πρόεδρος Τζορτζ Μπους κήρυξε κατάπαυση του πυρός στις 27 Φεβρουαρίου 1991 - χωρίς την κατάληψη της Βαγδάτης και την ανατροπή Σαντάμ Χουσεΐν - με τις απώλειες των συμμάχων για τους Συμμάχους να είναι μόλις 358 νεκροί και 776 τραυματίες, ενώ οι Ιρακινοί είχαν 25.000 νεκρούς στρατιωτικούς και άλλους 100.000 αμάχους. (Η Ελλάδα συμμετείχε στον πόλεμο με μία φρεγάτα και παροχή στρατιωτικών διευκολύνσεων).
Το 2001, μετά την επίθεση στους Δίδυμους Πύργους, στις 11 Σεπτεμβρίου του ίδιου χρόνου, οι ΗΠΑ μαζί με συμμαχικές «δυνάμεις των προθύμων», εισβάλουν στο Αφγανιστάν (επιχείρηση «Enduring Freedom»). Στόχος ήταν να εντοπιστούν και να συλληφθούν ο «παλιός προστατευόμενος» Οσάμα Μπιν Λάντεν και άλλα υψηλόβαθμα μέλη της Αλ Κάιντα αλλά και να καταρρεύσει το καθεστώς των Ταλιμπάν που τους προστάτευε. Τον Μάιο του 2011, οι δυνάμεις των ΗΠΑ εκτέλεσαν τον Μπιν Λάντεν, γεγονός που σηματοδότησε την σταδιακή αποχώρηση του μεγαλύτερου μέρους των ΝΑΤΟϊκών δυνάμεων από την περιοχή. Σε αυτόν τον «πόλεμο κατά της τρομοκρατίας» πάνω από 20 χιλιάδες άμαχοι έχασαν την ζωή τους.
Το 2003 ξεκινά με πρόεδρο τον Τζωρτζ Μπους τον νεότερο ο Β΄ πόλεμος των ΗΠΑ κατά στο Ιράκ (Operation Iraqi Freedom), αφού προηγουμένος Ιράκ, Λιβύη και Ιράν μπήκαν στον "Άξονα του Κακού". Αφορμή ήταν άλλο ένα ψέμα : τα υποτιθέμενα όπλα μαζικής καταστροφής του Ιρακινού δικτάτορα. Σε πρώτη φάση καταλαμβάνεται η Βαγδάτη και αυτή τη φορά ο Σαντάμ Χουσεΐν οδηγήθηκε, μετά από αναζήτηση μηνών, στην αγχόνη. Το αποτέλεσμα ήταν η εμφάνιση για πρώτη φορά του «Ισλαμικού Κράτους» αλλά και η έναρξη της δεύτερης φάσης του πολέμου που ξεκινά με την εξέγερση Ιρακινών κατά των δυνάμεων κατοχής και της νέας «δοτής» ιρακινής κυβέρνησης το 2004 και συνεχίστηκε με τον εμφύλιο πόλεμο μεταξύ Σιιτών και Σουνιτών (Φεβρουάριος 2006 - Μάιος του 2008).
Τον Αύγουστο του 2010 ο πρόεδρος των ΗΠΑ Μπάρακ Ομπάμα κήρυξε το τέλος του πολέμου και διέταξε τους Αμερικανούς στρατιώτες να αποχωρήσουν από το Ιράκ. Οι τελευταίοι Αμερικανοί στρατιώτες εγκατέλειψαν (προσωρινά) τη χώρα αρχές του 2012. Ανάλογα με την πηγή τα θύματα αυτού του πολέμου κυμαίνονται από 100.000 μέχρι ένα εκατομμύριο. Μέχρι την αποχώρηση το 2011 οι απώλειες των συμμαχικών δυνάμεων ήταν συνολικά 4.804 νεκροί στρατιωτικοί (οι 4.804 Αμερικανοί) και 468 του «ιδιωτικού στρατού» (Blackwater Worldwide).
Από το 2012 οι Αμερικανοί (και η Τουρκία) εξοπλίζουν διάφορες ομάδες τζιχαντιστών στην Συρία με στόχο την ανατροπή του προέδρου της χώρας Μπασάρ αλ Άσαντ που απολάμβανε τη στήριξη του Ιράν και της Ρωσίας. Ο Συριακός πόλεμος, στον οποίο συμμετέχουν ενεργά και οι ΗΠΑ, διανύει ήδη τον ένατο χρόνο με τη χώρα να έχει καταστραφεί σε πολύ μεγάλο βαθμό και οι νεκροί ανάλογα με την πηγή να κυμαίνονται από 380.000, από τους οποίους οι 115.000 άμαχοι (στοιχεία της αντικυβερνητικής οργάνωσης «Συριακό Παρατηρητήριο ανθρωπίνων δικαιωμάτων»), μέχρι και τις 700.000
Τον Μάιο του 2018 ο πρόεδρος Τραμπ απέσυρε μονόπλευρα τις ΗΠΑ από τη συμφωνία για τα πυρηνικά του προκατόχου του Ομπάμα από το 2015 με το Ιράν (και άλλες χώρες) και σαν αντίδραση το Ιράν τον Μάιο του 2019 ανακοίνωσε ότι θα συνεχίσει τον εμπλουτισμό ουρανίου.
Με την έναρξη του 2020 δολοφονείται ο Ιρανός στρατηγός Σουλεϊμανί μετά από εντολή του πρόεδρου Τραμπ και πάλι στη βάση ενός ψέματος : την οργάνωση τρομοκρατικών χτυπημάτων από τον «αρχιτρομοκράτη» Σουλεϊμανί (φωτό 14).
Το γεγονός ότι τις τελευταίες δεκαετίες έχουν οδηγηθεί στο θάνατο στη Μέση Ανατολή περίπου τρία εκατομμύρια ανθρώπων και με πιθανή την περαιτέρω κλιμάκωση της ιρανοαμερικανικής σύγκρουσης, που ήδη διανύει επτά δεκαετίες, είναι σχετικά εύκολο να διαπιστώσει ο καθένας που θέλει να βλέπει πέρα από ιδεολογίες και συμφέροντα ποιος τελικά είναι ο παγκόσμιος «αρχιτρομοκράτης» Νο 1.