Οι εξελίξεις φαίνεται ότι τρέχουν ταχύτατα στη Λιβύη. Κι ίσως πλησιάζουμε σε «σημείο καμπής» για το σύνολο της περιοχής.
Ο στρατάρχης Χαφτάρ, ο οποίος αντιτίθεται στην κυβέρνηση της Τρίπολης, απέρριψε την «έκκληση» Ερντογάν και Πούτιν για εκεχειρία από την Κυριακή 12 Ιανουαρίου. Ήδη οι δυνάμεις του Χαφτάρ ελέγχουν σχεδόν όλη τη χώρα, βρίσκονται πολύ κοντά στα προάστεια της πρωτεύουσας Τρίπολης, την οποία προσεγγίζουν από το νότο, ενώ κατέλαβαν και την πόλη της Σύρτης, προελαύνοντας πλέον προς την Τρίπολη και από τα ανατολικά.
Το πιο σημαντικό: δυνάμεις πολιτοφυλακής που στήριζε τον «Πρωθυπουργό» Σάρατζ στη Τρίπολη, αρχίζουν να αυτομολούν, δηλαδή να προσχωρούν στο αντίπαλό του, Χαφτάρ, βλέποντας ότι πλησιάζει το τέλος.
Και η Ιταλία που μέχρι πριν λίγες μέρες στήριζε το Σάρατζ, τώρα δείχνει να προσεγγίζει κι εκείνη τον Χαφτάρ, γιατί βλέπει ότι αυτός θα είναι ο μεγάλος νικητής της εμφύλιας σύρραξης στη Λιβύη.
Και η Τουρκία; Αυτή μάλλον νοιώθει για πρώτη φορά «παγιδευμένη».
Υπέγραψε τη γνωστή συμφωνία με την «κυβέρνηση» Σάρατζ πριν λίγες βδομάδες. Κι αντί αυτό να ενισχύσει τη θέση της Τουρκίας στην Ανατολική Μεσόγειο, αποδυνάμωσε τη θέση του Σάρατζ στη Λιβύη.
Κι ύστερα αποφάσισε να στείλει «στρατεύματα» στην Τρίπολη, να στηρίξουν τον «εκλεκτό» της που πιέζεται – για την ακρίβεια, έστειλε μερικές εκατοντάδες εκπαιδευμένους παραστρατιωτικούς Τουρκμένους και Άραβες από Συρία και Βόρειο Ιράκ. Κι ύστερα εξήγγειλε ότι θα στείλει μέχρι 10 χιλιάδες.
Αλλά τα γεγονότα έτρεξαν πιο γρήγορα – και αυτή η αποστολή μοιάζει άλμα στο κενό από πλευράς Τουρκίας. Και δεν φαίνεται να σώζει τον «εκλεκτό» της Τουρκίας, τον Σάρατζ. Μάλλον φέρνει την ίδια την Τουρκία μπρος στο φάσμα μιας πρώτης τακτικής ήττας.
Στο μεταξύ, την απόφαση του Χαφτάρ να απορρίψει τη εκεχειρία την στήριξαν αποφασιστικά τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα (με τη Σαουδική Αραβία από πίσω), προτρέποντάς τον «να πάει ως το τέλος», δηλαδή να ανατρέψει την κυβέρνηση-ανδρείκελο της Άγκυρας και να καταλάβει πλήρως την εξουσία της χώρας.
Φαίνεται πως είναι ανοικτός σε προτάσεις για την αποφυγή αιματοχυσίας, κατά την κατάληψη της Τρίπολης, αλλά δεν συζητάει οποιαδήποτε αναβολή της τελικής εφόδου ούτε οποιαδήποτε ιδέα να «μοιραστεί» την εξουσία με τον, καθημαγμένο πλέον, Σάρατζ.
Το πολύ να του αφήσει «διέξοδο ασφαλούς διαφυγής». Αλλά μέχρις εκεί.
Αλλά με τις δυνάμεις που στηρίζουν ακόμα τον Σάρατζ, τι θα γίνει;
Κάποιες, όπως ήδη αναφέραμε, αυτομολούν προς το στρατόπεδο του Χαφτάρ.
Αλλά κάποιες άλλες – και κυρίως οι μισθοφόροι που έστειλε η Τουρκία – θα αναγκαστούν είτε να φύγουν ηττημένοι, είτε να αιχμαλωτιστούν επί τόπου.
Η πρώτη σοβαρή ήττα του Ερντογάν, βρίσκεται ίσως κοντά.
Η συμφωνία που υπέγραψε τον περασμένο μήνα με την «κυβέρνηση» Σάρατζ έτσι κι αλλιώς είναι άκυρη πλέον.
Η Βουλή της Λιβύης την απέρριψε. Άρα δεν ισχύει.
Αν εκδιωχθεί ο Σάρατζ από τη Λιβύη, τότε καταργείται de facto η – έτσι κι αλλιώς ΗΔΗ άκυρη συμφωνία – ενώ εισπράττει ο Ερντογάν και ένα ξεγυρισμένο «χαστούκι».
Πήγε να κάνει ένα «τολμηρό άνοιγμα» στη Λιβύη, και προκάλεσε την …καταστροφή των εκεί συμμάχων του!
Αν, επί πλέον, φύγουν ταπεινωμένες είτε αιχμαλωτιστούν οι δυνάμεις που απέστειλε στη Λιβύη ο Ερντογάν, τότε θα έχει εισπράξει κι ένα, πολύ πιο οδυνηρό για το κύρος του, στρατιωτικό κόλαφο: πήγε να κάνει «επίδειξη δύναμης» και έκανε επίδειξη… αδυναμίας!
Αυτό θα έχει άμεσες επιπτώσεις στο εσωτερικό της Τουρκίας. Το κύρος ενός μεγαλομανούς ηγέτη εύκολα γκρεμίζεται, όταν αρχίζει να εισπράττει ήττες - εκεί που κυνηγούσε θριάμβους.
- Πρώτον, θα αναθαρρήσουν οι εχθροί του εντός της χώρας. Και είναι πολλοί…
- Δεύτερον, θα αναθαρρήσουν οι εχθροί του και εκτός της χώρας του, στα άλλα μέτωπα που δημιούργησε - για παράδειγμα στα σύνορα με τη Συρία. Οι ίδιοι που βοήθησαν το Χαφτάρ να ανατρέψει τον Σάρατζ – να τον πάει «ως το τέλος» - στη Λιβύη, ήδη κινούνται για να στηρίξουν τους Κούρδους της Συρίας, οι οποίοι αναδιοργανώνονται.
Ένας τέτοιος αντιπερισπασμός μπορεί να είναι προς την Ελλάδα!
Κι αυτό αυξάνει τους κινδύνους.
Γιατί ένα «τραυματισμένο θηρίο» είναι πολύ πιο επικίνδυνο.
Τώρα ίσως πλησιάζει «η στιγμή της αλήθειας» για την Ελλάδα.
- Πρώτον, πρέπει να θυμόμαστε ότι σήμερα έχουμε δυνητικούς συμμάχους.
Μια σειρά χώρες της περιοχής που μέχρι πριν λίγα χρόνια προτιμούσαν την φιλία ή την ουδετερότητα της Τουρκίας και απέφευγαν την οργή της, έχουν ήδη στραφεί ανοικτά εναντίον της. Ένας αντί-τουρκικός συνασπισμός έχει ήδη δημιουργηθεί στην περιοχή, ίσα-ίσα τη στιγμή που εμείς τον έχουμε περισσότερο ανάγκη.
- Δεύτερον, να θυμόμαστε ότι οι «δυνητικοί σύμμαχοι», δεν είναι κι όλας «σύμμαχοί». Για να ενεργοποιήσεις τη δυνατότητα συμμαχίας, πρέπει να αποδείξεις ότι έχεις διάθεση να σταθείς όρθιος μπροστά στην απειλή του «κοινού εχθρού».
Μπορεί πολλές άλλες χώρες να βιώνουν σήμερα την Τουρκία του Ερντογάν ως «κοινό εχθρό», αλλά για να σου συμπαρασταθούν πρέπει να δείξεις ότι έχεις διάθεση – και αποφασιστικότητα – να αντισταθείς στις επιβουλές του.
Αν δείξεις να υποκύπτεις αμαχητί στους εκβιασμούς του, σε ξεγράφουν από “δυνητικό σύμμαχο”.
- Τρίτον, να θυμόμαστε ότι η «Αποτροπή» είναι ο καλύτερος τρόπος να αποφευχθεί η πολεμική σύρραξη!
Και «Αποτροπή» υπάρχει όταν η Ελλάδα «πείθει» την Τουρκία ότι δεν πρόκειται να υποκύψει στις απειλές της.
Η Ελληνική αποτροπή γίνεται πολύ πιο «πειστική»– άρα και πολύ πιο αποτελεσματική – αν η Τουρκία έχει λόγο να φοβάται ότι μπορεί να βρεθεί «ανοιγμένη σε πολλαπλά μέτωπα» ταυτόχρονα, από πολλαπλές κατευθύνσεις (ο εφιάλτης κάθε αρχιστρατήγου).
Αυτή τη στιγμή το δεύτερο – ο κίνδυνος πολλαπλών μετώπων – υπάρχει για τους Τούρκους, μετά την επιχείρησή τους στη Βόρεια Συρία, όπου δεν εξουδετέρωσαν τους Κούρδους, αντίθετα τους βλέπουν τώρα να ανασυντάσσονται με σημαντική εξωτερική βοήθεια.
Το πρώτο όμως – η ελληνική αποφασιστικότητα αντίστασης – είναι στον αέρα.
Ευτυχώς, ο Κυριάκος Μητσοτάκης το ενίσχυσε στην Ουάσιγκτον, λέγοντας δημόσια στον Πρόεδρο Τράμπ ότι η Ελλάδα δεν θα υποκύψει στους τουρκικούς εκβιασμούς και δεν θα διστάσει να υπερασπιστεί πλήρως τα κυριαρχικά της δικαιώματα.
Όσο πιο αποφασισμένο σε βλέπουν, τόσο περισσότερο διστάζουν να προκαλέσουν. (Ιδιαίτερα όταν φοβούνται πολλαπλά μέτωπα…)
Από την άλλη πλευρά, όσο συνεχίζονται οι ανοησίες μέσα στην Ελλάδα, όλων αυτών που βγαίνουν και υποστηρίζουν δημόσια ότι «πρέπει πάση θυσία να αποφευχθεί ένα θερμό επεισόδιο με την Τουρκία», τόσο αποδυναμώνεται η Ελληνική Αποτροπή! Τόσο περισσότερο αποθρασύνεται η Τουρκική επιθετικότητα!
Τι θα πει «πάση θυσία» να αποφύγουμε θερμό επεισόδιο;
Θα πει απλά ότι είμαστε έτοιμοι για κάθε υποχώρηση, αν ο αντίπαλος κλιμακώσει τις απειλές του. Δηλαδή το ακριβώς αντίστροφο της Αποτροπής.
Όσοι εξακολουθούν και τα λένε αυτά είτε είναι ηλίθιοι, είτε είναι ιδεοληπτικοί (που συχνά σημαίνει, επίσης «ηλίθιοι»), είτε «δουλεύουν για την Τουρκία» (έστω και χωρίς να το καταλαβαίνουν…).
Ευτυχώς ο Κυριάκος Μητσοτάκης το ξεκαθάρισε απόλυτα στην Ουάσιγκτον.
Δεν είμαι σίγουρος ότι πήραν όλοι το μήνυμα εδώ.
ΥΓ.1 Να θυμάστε πως ό,τι λέγεται αυτή τη στιγμή μέσα στην Ελλάδα, δημόσια, το ακούν με μεγάλη προσοχή και οι Τούρκοι. Και ο ίδιος ο Ερντογάν, βέβαια, που μπορεί να έχει ανάγκη μια «εύκολη νίκη» προς την Ελλάδα, για να ξεπλύνει άλλες πιθανές αποτυχίες του, αλλά και οι στρατιωτικοί του, που αν πειστούν πως μια νίκη σε θερμό επεισόδιο με την Ελλάδα δεν θα είναι ούτε «εύκολη» ούτε «δεδομένη», και υπάρχει πάντα ο κίνδυνος από άλλα μέτωπα, βλέπουν τα πράγματα πολύ διαφορετικά και πολύ πιο «επαγγελματικά».
Ό,τι λέγεται από την πλευρά μας πρέπει να ακτινοβολεί αποφασιστικότητα - όχι φόβο! Ο Πόλεμος πριν αρχίσει, είναι κυρίως «ψυχολογικός», δηλαδή μια αναμέτρηση δημιουργίας εντυπώσεων και σύγχυσης εκατέρωθεν.
ΥΓ.2 Μη ξεχνάτε, επίσης, πως ό,τι λέγεται δημόσια στην Ελλάδα, αυτή τη στιγμή, το διαβάζουν προσεκτικά και όλες οι άλλες χώρες που είναι δυνητικοί μας σύμμαχοι. Αν δουν ότι γινόμαστε πιο αποφασιστικοί, ενισχύεται και η δική τους προδιάθεσή να μας στηρίξουν έναντι κοινού εχθρού. Και ταυτόχρονα αυξάνονται οι ανησυχίες των Τούρκων, ότι ίσως θα αντιμετωπίσουν πολύ περισσότερους εχθρούς απ’ ό,τι πίστευαν αρχικά.
Δηλαδή γίνονται πιο υποστηρικτικοί για μας οι δυνητικοί μας σύμμαχοι και πιο διστακτικοί οι εχθροί μας.
ΥΓ.3 Μη ξεχνάτε τέλος, πως όσο πιο αποφασιστική φαίνεται – και είναι η Ελλάδα – και όσο πιο πολλά «στηρίγματα» έχει από χώρες της περιοχής της, τόσο πιθανότερο είναι την κρίσιμη στιγμή να μας στηρίξουν και μεγάλες χώρες.
Που γενικά αποφασίζουν με διάφορα κίνητρα συμφέροντος, αλλά ποτέ δεν στηρίζουν όποιον αποφεύγει ο ίδιος να προασπιστεί τα εθνικά του συμφέροντα!
Έτσι η αποφασιστικότητα η δική μας ενισχύει τους «υπολογισμούς συμφέροντος» και των μεγάλων Δυνάμεων.
Να ξέρουν ότι δεν ψάχνουμε για «προστάτες», αλλά για αξιόπιστους συμμάχους!
Και είμαστε «αξιόπιστοι σύμμαχοι» στα μάτια τους, όταν δείξουμε ότι υπερασπιζόμαστε, πριν απ’ όλα, τα δικά μας. Αλλιώς δεν είμαστε τίποτα…