 |
| Τουρκική συνοδεία αρμάτων εισερχόμενη στην πόλη Σαρμάντα της βορειοδυτικής επαρχίας Ιντλίμπ της Συρίας |
[Το κατωτέρω άρθρο εμπειρότατου Ινδού διπλωμάτη, με εξειδίκευση στα θέματα νοτιοδυτικής Ασίας και πρώην πρεσβευτή στην Άγκυρα, αξίζει ιδιαίτερης προσοχής από τους μελετητές του ρευστού, απατηλού και απρόβλεπτου πλέγματος των σχέσεων και των κινήσεων της Τουρκίας του Ερντογάν, η καταγραφή και ανάλυση των οποίων παρέχει εδώ ένα πολύτιμο βοήθημα στην ρεαλιστική διάγνωση της βαρύτητας των συμμαχικών διαβεβαιώσεων όσο και των συντελεστών δυνατότητας του επιθετικού γείτονα να αντιμετωπίσει μιαν Ελλάδα αποφασισμένη να αντισταθεί. Το συμπέρασμα θα μπορούσε να συνοψισθεί στο ότι τα υποστυλώματα του τουρκικού τραμπουκισμού είναι δανεικά και εύθραυστα και η ξενοκίνητη εδώ προπαγάνδα των προαγωγών του ενδοτισμού και της Χάγης είναι εθνικώς αποκρουστέα όσο και αποκρουστική]
Εισαγωγή/Μετάφραση: Μιχαήλ Στυλιανού
Η ρωσική αντίδραση στις τελευταίες στρατιωτικές κινήσεις της Τουρκίας στην βορειοδυτική επαρχία Ιντλίμπ της Συρίας εκδηλώθηκαν υπό την μορφή μιας μακράς συνέντευξης, στην κυβερνητική εφημερίδα Ροσίσκαγια Γαζέτα , του υπουργού των εξωτερικών Σεργκέϊ Λαβρώφ στις 4 Φεβρουαρίου, η οποία έκτοτε ακολουθήθηκε από μιαν επίσημη ανακοίνωση του υπουργείου Εξωτερικών την Πέμπτη.
Η Μόσχα ετόνισε ότι η εξελισσόμενη συριακή επιχείρηση στο Ιντλίμπ αποβλέπει στην εξάλειψη των τρομοκρατικών κλάδων της Αλ Κάιντα, που υποστηρίζονται από την Τουρκία και τις Δυτικές χώρες.
Ο Λαβρώφ αναφέρθηκε στο λεγόμενο Σχέδιο της Αστάνα, το οποίο προέκυψε, μετά την ρωσική επέμβαση του 2015, από την κατάρρευση του προγράμματος αλλαγής καθεστώτος που εφάρμοζαν «οι Δυτικοί και άλλοι ξένοι εταίροι» στην Συρία. Εξήγησε πως η διαδικασία της Αστάνα οδήγησε στην «ζώνη αποκλιμάκωσης» στο Ιντλίμπ, όπου «τρομοκρατικές ομάδες κοπαδιάστηκαν μαζί». Η Ρωσία και η Τουρκία συνήψαν συγκεκριμένες γραπτές συμφωνίες που ξεκαθάριζαν τις δεσμεύσεις τους για τον έλεγχο στο Ιντλίμπ. Εντούτοις, δήλωσε ο Λαβρώφ:
«Δυστυχώς, μέχρι τώρα, η Τουρκία δεν εκπλήρωσε δύο από τις κρίσιμες δεσμεύσεις της που προορίζονταν να λύσουν τον πυρήνα του προβλήματος του Ιντλίμπ. ΄Ηταν αναγκαίο να διαχωριστεί η ένοπλη αντιπολίτευση από τους τρομοκράτες του Σαμπχάτ αλ-Νούσρα, που μετονομάσθηκε σε Χαγιάτ Ταχρίρ αλ-Σαμ. Και οι δυο είναι γραμμένες στην μαύρη λίστα των τρομοκρατικών οργανώσεων του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ. Έτσι ούτε η μία ούτε η άλλη έχουν λόγο να βρίσκονται στο Ιντλίμπ».
Ακόμη και μετά από επανειλημμένες υπομνήσεις από την Ρωσία, η Τουρκία δεν κινήθηκε. Επίσης ο Λαβρώφ επανέλαβε ότι η πρόσφατη τουρκική στρατιωτική ανάπτυξη στο Ιντλίμπ εφαρμόσθηκε χωρίς μια προηγούμενη ενημέρωση της ρωσικής πλευράς. Και πρόσθεσε: «Τους συνιστούμε να συμμορφωθούν ακριβώς στις συμφωνίες του 2018 και 2019 στο Σότσι για το Ιντλίμπ».
Η ανακοίνωση του ρωσικού υπουργείου Εξωτερικών της 6ης Φεβρουαρίου, όπως μεταδόθηκε από το πρακτορείο Τας, αποκάλυψε ότι υπήρξαν Ρώσοι νεκροί εξ αιτίας «της εντεινόμενης τρομοκρατικής δραστηριότητας». Και εξηγούσε τις επιχειρήσεις των συριακών στρατιωτικών δυνάμεων ως αντίδραση στην «απαράδεκτη άνοδο τη τρομοκρατικής δράσεως».
Κατά την διάρκεια του Δεκεμβρίου « πραγματοποιήθηκαν περισσότερες από 1.400 τρομοκρατικές επιθέσεις, με τανκς, πολυβόλα, μαχητικά οχήματα πεζικού, όλμους και πυροβολικό». Και μόνο στο περασμένο δεκαπενθήμερο, «καταγράφηκαν περισσότερες από 1.000 επιθέσεις, εκατοντάδες Σύροι στρατιωτικοί και πολίτες σκοτώθηκαν και τραυματίστηκαν και η ρωσική βάση στο Χμευμίμ δέχθηκε επανειλημμένες επιθέσεις.
«Όλα αυτά -τονίζει η ανακοίνωση του ρωσικού υπουργείου Εξωτερικών- πιστοποιούν μιαν απαράδεκτη αύξηση της τρομοκρατικής δύναμης το Ιντλίμπ, όπου οι δράστες απολαμβάνουν πλήρους ασυλίας και ελευθερίας δράσεως», κατάσταση που δεν αφήνει άλλη επιλογή στην κυβέρνηση της Συρίας από το « να αντιδράσει σε αυτήν την εξέλιξη.»
Αποκρούοντας την απαίτηση του Τούρκου Προέδρου Ερντογάν να σταματήσει η συριακή κυβέρνηση τις στρατιωτικές επιχειρήσεις στο Ιντλίμπ και να αποσύρει τις δυνάμεις της, η ρωσική ανακοίνωση αναφέρει: «Αυτό που πρέπει να σημειωθεί είναι ότι ο συριακός στρατός μάχεται στο δικό του έδαφος εναντίον εκείνων που έχουν επισημανθεί ως τρομοκράτες από το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ. Δεν χωρούν άλλες ερμηνείες. Είναι δικαίωμα και ευθύνη της συριακής κυβέρνησης να πολεμήσει τους τρομοκράτες στην Συρία».
Περιέργως, τόσο η συνέντευξη Λαβρώφ όσο και η ανακοίνωση του υπουργείου Εξωτερικών επέσυραν την προσοχή στην μεταφορά, κατά τις τελευταίες εβδομάδες, τρομοκρατικών ομάδων από το Ιντλίμπ στην βορειοδυτική Συρία και από εκεί στην Λιβύη. Ο υπαινιγμός είναι σαφής –η Άγκυρα συνεχίζει να κινεί τρομοκρατικές ομάδες ως εργαλεία της περιφερειακής στρατηγικής της στην Συρία (και στη Λιβύη).
Η Ρωσία έχει επαφές με όλες τις παρατάξεις στην Λιβύη, περιλαμβανομένου του στρατηγού Καλίφα Χαφτάρ. Η υπαινικτική προειδοποίηση εδώ είναι ότι ο Ερντογάν θα έχει να πληρώσει ακριβά στην Λιβύη, όπου δεν μπορεί να υπολογίζει στην ρωσική κατανόηση.
Η Τουρκία υφίσταται ήδη περιφρονητική κριτική από την Ε.Ε., Γαλλία, Ιταλία, Ελλάδα, Κύπρο, Ισραήλ. Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και Σαουδική Αραβία για την στρατιωτική επέμβασή της στην Λιβύη, ιδιαίτερα για την χρησιμοποίηση των τρομοκρατικών ομάδων που ελέγχει στην Συρία. Η περιφερειακή απομόνωση της Τουρκίας είναι τώρα πλήρης.
Η ανακοίνωση του ρωσικού υπουργείου Εξωτερικών κατέληγε αναφέροντας: «Επαναβεβαιώνουμε την δέσμευσή μας στις συμφωνίες που επιτεύθηκαν στις συνομιλίες της Αστάνα, οι οποίες προβλέπουν την καταπολέμηση των τρομοκρατικών ομάδων στην Συρία υπό τον όρο του σεβασμού της κυριαρχίας και της εδαφικής ακεραιότητας της χώρας. Θα διατηρήσουμε τον στενό συντονισμό με τους Τούρκους και τους Ιρανούς εταίρους μας προκειμένου να επιτύχουμε διαρκή σταθερότητα και ασφάλεια στην χώρα».
Έχει εξαιρετική σημασία ότι η ανακοίνωση του υπουργείου Εξωτερικών πρόβαλε ιδιαίτερα τους «Ιρανούς εταίρους» ως αναφορά. Στις 5 Φεβρουαρίου, ενώ δεχόταν τον νέο Ιρανό πρεσβευτή στην Μόσχα, ο Πρόεδρος Πούτιν επίσης δήλωσε ότι η Ρωσία και το Ιράν είναι οι «αποφασιστικοί ισχυροί παράγοντες» στον αγώνα εναντίον της τρομοκρατίας στον κόσμο και θα συνεχίσουν αυτήν την συνεργασία τους. Και ο Πούτιν πρόσθεσε «Η συνεργασία (της Ρωσίας) με το Ιράν στα πλαίσια της συμφωνίας της Αστάνα διαδραμάτισε αποφασιστικό ρόλο στον διακανονισμό της σύγκρουσης στην Συρία».
Αυτό που συνάγεται είναι ότι η Μόσχα διαβλέπει ότι πίσω από την άστατη συμπεριφορά του Τούρκου προέδρου Ερντογάν υπάρχει η παλαιά πρακτική να χρησιμοποιεί η Τουρκία τρομοκρατικές ομάδες σαν όργανα, με την κρυφή υποστήριξη Δυτικών δυνάμεων. Η Μόσχα είναι ασφαλώς ενήμερη ότι οι ΗΠΑ φλερτάρουν τον Ερντογάν με στόχο να μεταβάλουν την στρατιωτική ισορροπία εναντίον της Ρωσίας και του Ιράν στην σκακιέρα Ιράκ-Ιράν, μετά τον σκοτωμό του στρατηγού Κασέμ Σολεϊμανί.
Περιέργως την Δευτέρα ένα αμερικανικό Εφετείο συμφώνησε να «παγώσει» μιαν υπόθεση εναντίον της τουρκικής κρατικής τράπεζας HalkBank, με την κατηγορία ότι παραβίασε τις αμερικανικές κυρώσεις κατά του Ιράν. Ο δημοκρατικός γερουσιαστής Ron Wyden με επιστολή του στον Γενικό Εισαγγελέα William Barr ρωτάει εάν ο Πρόεδρος Τραμπ έχει επέμβει υπέρ της τουρκικής τράπεζας!
Τηλεγράφημα του Ρώυτερ ανέφερε ότι ο γερουσιαστής Wyden ζητούσε από τον Γενικόν Εισαγγελέα να αναφέρει διεξοδικά τις επικοινωνίες του με τον Τραμπ, τον Τούρκο Πρόεδρο Ερντογάν και τον Τούρκο υπουργό των Οικονομικών Berat Albayrak (που είναι επίσης γαμπρός του Ερντογάν).
Στο σκάνδαλο της HalkBank εμπλέκεται ο Ερντογάν και μέλη της οικογένειάς του και μια καταδικαστική απόφαση θα ήταν εξαιρετικά επιζήμια πολιτικά για τον Πρόεδρο και τον γαμπρό του, τον οποίο προετοιμάζει ως πιθανό διάδοχο. Το σκάνδαλο της HalkBank επικρέμαται ως Δαμόκλειος σπάθη πάνω από τον Ερντογάν και η Ουάσιγκτον έχει ειδικότητα στην χρήση τέτοιων μέσων πίεσης σε δύστροπους ξένους συνομιλητές.
Από την άλλη πλευρά, εάν ο Τραμπ έχει κάνει μιαν εξυπηρέτηση στον Ερντογάν (η σε οποιονδήποτε άλλωστε) θα περιμένει ένα αντάλλαγμα. Και είναι σίγουρο ότι η κυβέρνηση Τραμπ θα οραματίζεται ότι η συνεργασία του Ερντογάν μπορεί να είναι ο καταλύτης στις γεωπολιτικές εξελίξεις στην Συρία και στο Ιράκ. Πάντως η Μόσχα διατηρεί ανοιχτή την γραμμή με την Άγκυρα.
Βέβαιο είναι ότι εσκεμμένα η Μόσχα ετόνισε την υπεροχή της ρωσο-ιρανικής συμμαχίας στην Συρία, όπου η Ουάσιγκτον κλιμακώνει τις πιέσεις τελευταία, στα πλαίσια της μεθόδου «μέγιστη πίεση» που απειλεί την Τεχεράνη με ευρύ περιφερειακό πόλεμο.
Έχει εξαιρετική σημασία ότι η ανακοίνωση του υπουργείου Εξωτερικών πρόβαλε ιδιαίτερα τους «Ιρανούς εταίρους» ως αναφορά. Στις 5 Φεβρουαρίου, ενώ δεχόταν τον νέο Ιρανό πρεσβευτή στην Μόσχα, ο Πρόεδρος Πούτιν επίσης δήλωσε ότι η Ρωσία και το Ιράν είναι οι «αποφασιστικοί ισχυροί παράγοντες» στον αγώνα εναντίον της τρομοκρατίας στον κόσμο και θα συνεχίσουν αυτήν την συνεργασία τους. Και ο Πούτιν πρόσθεσε «Η συνεργασία (της Ρωσίας) με το Ιράν στα πλαίσια της συμφωνίας της Αστάνα διαδραμάτισε αποφασιστικό ρόλο στον διακανονισμό της σύγκρουσης στην Συρία».
Αυτό που συνάγεται είναι ότι η Μόσχα διαβλέπει ότι πίσω από την άστατη συμπεριφορά του Τούρκου προέδρου Ερντογάν υπάρχει η παλαιά πρακτική να χρησιμοποιεί η Τουρκία τρομοκρατικές ομάδες σαν όργανα, με την κρυφή υποστήριξη Δυτικών δυνάμεων. Η Μόσχα είναι ασφαλώς ενήμερη ότι οι ΗΠΑ φλερτάρουν τον Ερντογάν με στόχο να μεταβάλουν την στρατιωτική ισορροπία εναντίον της Ρωσίας και του Ιράν στην σκακιέρα Ιράκ-Ιράν, μετά τον σκοτωμό του στρατηγού Κασέμ Σολεϊμανί.
Περιέργως την Δευτέρα ένα αμερικανικό Εφετείο συμφώνησε να «παγώσει» μιαν υπόθεση εναντίον της τουρκικής κρατικής τράπεζας HalkBank, με την κατηγορία ότι παραβίασε τις αμερικανικές κυρώσεις κατά του Ιράν. Ο δημοκρατικός γερουσιαστής Ron Wyden με επιστολή του στον Γενικό Εισαγγελέα William Barr ρωτάει εάν ο Πρόεδρος Τραμπ έχει επέμβει υπέρ της τουρκικής τράπεζας!
Τηλεγράφημα του Ρώυτερ ανέφερε ότι ο γερουσιαστής Wyden ζητούσε από τον Γενικόν Εισαγγελέα να αναφέρει διεξοδικά τις επικοινωνίες του με τον Τραμπ, τον Τούρκο Πρόεδρο Ερντογάν και τον Τούρκο υπουργό των Οικονομικών Berat Albayrak (που είναι επίσης γαμπρός του Ερντογάν).
Στο σκάνδαλο της HalkBank εμπλέκεται ο Ερντογάν και μέλη της οικογένειάς του και μια καταδικαστική απόφαση θα ήταν εξαιρετικά επιζήμια πολιτικά για τον Πρόεδρο και τον γαμπρό του, τον οποίο προετοιμάζει ως πιθανό διάδοχο. Το σκάνδαλο της HalkBank επικρέμαται ως Δαμόκλειος σπάθη πάνω από τον Ερντογάν και η Ουάσιγκτον έχει ειδικότητα στην χρήση τέτοιων μέσων πίεσης σε δύστροπους ξένους συνομιλητές.
Από την άλλη πλευρά, εάν ο Τραμπ έχει κάνει μιαν εξυπηρέτηση στον Ερντογάν (η σε οποιονδήποτε άλλωστε) θα περιμένει ένα αντάλλαγμα. Και είναι σίγουρο ότι η κυβέρνηση Τραμπ θα οραματίζεται ότι η συνεργασία του Ερντογάν μπορεί να είναι ο καταλύτης στις γεωπολιτικές εξελίξεις στην Συρία και στο Ιράκ. Πάντως η Μόσχα διατηρεί ανοιχτή την γραμμή με την Άγκυρα.
Βέβαιο είναι ότι εσκεμμένα η Μόσχα ετόνισε την υπεροχή της ρωσο-ιρανικής συμμαχίας στην Συρία, όπου η Ουάσιγκτον κλιμακώνει τις πιέσεις τελευταία, στα πλαίσια της μεθόδου «μέγιστη πίεση» που απειλεί την Τεχεράνη με ευρύ περιφερειακό πόλεμο.