Οι πρόσφατες διαπραγματεύσεις Πούτιν-Ερντογάν για το συριακό Ίντλιμπ εκτιμήθηκαν απ’ όλα τα διεθνή ΜΜΕ σαν «ολοκληρωτική νίκη» του Ρώσου προέδρου στη 9ετή συριακή τραγωδία και «παράδοση» της Τουρκίας. Το δίδαγμα σαφές: Όταν ο δεσπότης της Άγκυρας και «νονός της τρομοκρατίας» «έχει τον άνεμο εναντίον του» υποχωρεί κατά κράτος - κι ας προσπαθεί μετά να παρουσιάσει επικοινωνιακά την ήττα σαν νίκη στο εσωτερικό της Τουρκίας.
Μαθήματα πήραν όμως και οι σύμμαχοι των Τούρκων στη Συρία, οι Ευρωπαίοι, τουλάχιστον σε θέματα σημειολογίας, που σε πολλές περιπτώσεις είναι πιο ξεκάθαρα και από τ' αποτελέσματα μιας διαπραγμάτευσης.
Στην αίθουσα που επιλέχτηκε και πάλι για την ενημέρωση των δημοσιογράφων πριν την έναρξη της 6ωρης διαπραγμάτευσης δέσποζε αφενός το άγαλμα της Μεγάλης Αικατερίνης που απέσπασε με νικηφόρους πολέμους (1768-1774) από τους Οθωμανούς την Κριμαία, την νότια Ουκρανία και τον Καύκασο και αφετέρου ένα γλυπτό του Jewgeni Lanceray με τίτλο «Το πέρασμα των βαλκανικών ορέων», αφιερωμένο στον ρωσοτουρκικό πόλεμο 1877-78 που οδήγησε στην ανεξαρτησία από τους καταρρέοντες Οθωμανούς της Σερβίας, του Μαυροβουνίου, της Ρουμανίας και της Βουλγαρίας.
Η τεράστια αμηχανία του Ερντογάν - και των συνεργατών του - που υποχρεώθηκε σε μια τόσο σημαντική διαπραγμάτευση να καθίσει ξανά κάτω από το γλυπτό για τους ήρωες Ρώσους στρατιώτες που έδιωξαν τους Οθωμανούς από την Βαλκανική χερσόνησο δεν κρύβονταν. Το αποκορύφωμα ήταν όμως που σε αντίθεση με το ισχύον «πρωτόκολλο» η τουρκική αντιπροσωπεία έμεινε σε όλη τη διάρκεια της συνέντευξης όρθια. Μια καθαρά υποτιμητική ενέργεια όταν ακόμα και αντιπροσωπείες αδύναμων αφρικανικών κρατών κάθονται δίπλα από τους ηγέτες τους.
Το τελευταίο μάλιστα μας θυμίζει μια περιγραφή του Νικήτα Χωνιάτη από τον καιρό της Β' Σταυροφορίας, όταν Γερμανοί πρεσβευτές του ισχυρού Βαρβαρόσα έπρεπε να διαπραγματευτούν όρθιοι μπροστά στον καθισμένο αυτοκράτορα Ισαάκιο αποδεχόμενοι σιωπηλά την «αγένεια». Και αυτό παρότι ο Βυζαντινός αυτοκράτορας βρισκόταν τότε σε πολύ αδύναμη θέση. Βέβαια οι Γερμανοί αυτή την «αγένεια» δεν την ξέχασαν ποτέ. Ιστορικά πάντως το σημειολογικό, διπλωματικό «τρολάρισμα» δεν αποτελεί εφεύρημα σημερινό και έχει πάντοτε την ιδιαίτερη αξία του.