Matryx / pixabay |
Tον Υπουργό Δικαιοσύνης των ΗΠΑ, William Barr, δεν τον λες και libertarian. Πριν λίγες μέρες όμως έκανε την ακόλουθη δήλωση με αφορμή την αντιμετώπιση της κρίσης του κορωνοϊου από την κρατική εξουσία: "Tα συνταγματικά μας δικαιώματα δεν παύουν να ισχύουν σε μια κατάσταση έκτακτης ανάγκης. Aντίθετα, βάζουν φρένο σε αυτά που μπορεί να κάνει η κυβέρνηση. Και σε μια κατάσταση σαν τη σημερινή, ρίχνουν στην κυβέρνηση το βάρος να αποδείξει ότι οι περιορισμοί που επιβάλλει στις συνταγματικές μας ελευθερίες είναι απολύτως απαραίτητες για να αντιμετωπίσει το πρόβλημα. (Οι περιορισμοί αυτοί) πρέπει να είναι στοχευμένοι και πρέπει να χρησιμοποιούν τα λιγότερο επαχθή μέσα αν μπορούν το ίδιο αποτελεσματικά να αντιμετωπίσουν το πρόβλημα".
Δυστυχώς, στην Ελλάδα ελάχιστοι τέτοιοι προβληματισμοί ακούστηκαν για την συνταγματικότητα των μέτρων που πήρε η κυβέρνηση. Ακόμη και αν δεχτούμε ότι η επιβολή της καραντίνας συνάδει με το Σύνταγμα (πράγμα για το οποίο έχω πολλές αμφιβολίες), τέτοιου είδους έκτακτα μέτρα, που περιορίζουν τόσο δραστικά τις ελευθερίες μας, θα πρέπει να επιβάλλονται με φειδώ και ακολουθώντας τις συνταγματικές αρχές της αναγκαιότητας και της αναλογικότητας. Κάθε κυβερνητικό μέτρο θα έπρεπε να κρίνεται βάσει των εξής κριτηρίων:
Ήταν απολύτως απαραίτητo; Μήπως αυτός ο σκοπός θα μπορούσε να επιτευχθεί με λιγότερο περιοριστικά μέτρα;
Ακολουθώντας αυτές τις αρχές, πολλές από τις απαγορεύσεις που επέβαλε η κυβέρνηση φαίνονται, τουλάχιστον, προβληματικές.
Γιατί η επιδημία δεν θα μπορούσε να ελεγχθεί και οι ζωές των ανθρώπων να προστατευτούν περιορίζοντας την κυκλοφορία όχι ολόκληρου του πληθυσμού αλλά μόνο των ηλικιωμένων και των ευπαθών ομάδων, που άλλωστε κινδυνεύουν πολύ περισσότερο;
Γιατί θα έπρεπε να απαγορευτούν οι λειτουργίες στις Εκκλησίες και να μην γίνονται τηρώντας τις ενδεδειγμένες αποστάσεις μεταξύ των πιστών, όπως ισχύει σε μια σειρά από άλλους χώρους (πχ σούπερ μάρκετ, γραφεία κτλ) και όπως συμβαίνει σε άλλα κράτη (πχ Βουλγαρία, Ρωσία);
Γιατί ήταν απαραίτητο να απαγορευτούν δραστηριότητες με τις οποίες δεν έρχεσαι σε επαφή με άλλον άνθρωπο και δεν είναι επικίνδυνες για τη μετάδοση του κορωνοϊου, όπως το μπάνιο στην θάλασσα, το ψάρεμα ή το ψαροντούφεκο;
Στην Ελλάδα καμιά τέτοια συζήτηση δεν έγινε, η κυβέρνηση δεν ένιωσε καμιά υποχρέωση να δικαιολογήσει την δράση της, οι περισσότεροι συνταγματολόγοι σώπασαν, τα ΜΜΕ, μπουκωμένα από τα εκατομμύρια ευρώ που πήραν από το κράτος, ζητούσαν ακόμη πιο αυστηρά μέτρα, οι αριστεροί και οι φιλελεύθεροι, που υποτίθεται ότι νοιάζονται για τις ατομικές ελευθερίες, είτε υποστήριζαν φανατικά το lockdown είτε σφύριζαν αδιάφορα και η συντριπτική πλειοψηφία των πολιτών χειροκροτούσε τις κυβερνητικές ενέργειες .
Πριν λίγες μέρες, μια δημοσκόπηση έδειξε ότι, εξαιτίας της αντιμετώπισης της κρίσης του κορωνοϊου, για πρώτη φορά μετά από πολλά χρόνια η πλειοψηφία των Ελλήνων νιώθει σιγουριά, αυτοπεποίθηση, αισιοδοξία για το μέλλον και είναι πεπεισμένη ότι τα πράγματα πηγαίνουν προς την σωστή κατεύθυνση.
Συγχωρέστε με που χαλάω το ευχάριστο κλίμα αλλά κανονικά το συναίσθημα που θα έπρεπε να μας κατακλύζει μετά τα γεγονότα των τελευταίων εβδομάδων είναι η ντροπή. Ντροπή γιατί, για πρώτη φορά στη σύγχρονη ελληνική ιστορία, αφήσαμε την κυβέρνηση να παραβιάσει τόσες πολλές από τις στοιχειώδεις ελευθερίες μας χωρίς να ακουστεί ούτε κιχ.