Andysen74 / pixabay |
H ιστορία δεν είναι μια συνεχής πορεία προς την πρόοδο και τη βελτίωση του ανθρώπινου είδους. Επειδή τα χρόνια και οι αιώνες περνούν δε σημαίνει αναγκαστικά πως η ηθική μας ή οι αξίες μας βελτιώνονται, πως βλέπουμε τα πράγματα με περισσότερη ωριμότητα και σοφία, πως αντιμετωπίζουμε τις κρίσεις με καλύτερο τρόπο από τους προγόνους μας. Σε κάποιους τομείς μπορείς να τα καταφέρνουμε καλύτερα και σε κάποιους άλλους να κάνουμε πισωγυρίσματα. Πολύ φοβάμαι ότι η αντίδρασή μας στην κρίση του κορωνοϊου ανήκει στην δεύτερη κατηγορία.
Το γεγονός ότι στις σφοδρές επιδημίες γρίπης του 1958 και του 1968, οι τότε κυβερνήσεις δεν πήραν δραστικά μέτρα δείχνει, μας λένε, ότι εκείνα τα... σκοτεινά χρόνια οι κοινωνίες, ίσως και λόγω των συνθηκών, δεν υπολόγιζαν την ανθρώπινη ζωή. Αντίθετα, το ότι εμείς επιβάλλουμε καραντίνες στην επιδημία του κορωνοϊου δείχνει πόσο έχει βελτιωθεί ο πλανήτης μας αφού, στο αξιακό και ηθικό μας σύστημα, θεωρούμε πια ανυπόφορη έστω και μια απώλεια ανθρώπινης ζωής. Φοβάμαι όμως πως τα πράγματα δεν είναι ακριβώς έτσι και πως η σημερινή αντίδραση δεν είναι σημάδι ουσιαστικής ηθικής βελτίωσης και έγνοιας για τον συνάνθρωπο.
Αντίθετα, θα έλεγα πως είναι η τυπική αντίδραση μιας κοινωνίας "χιονονιφάδων" στην οποία, μετά από δεκαετίες πολιτικής ορθότητας και δικαιωματισμού, κυριαρχεί πια ο γλυκερός αγαπουλίνικος ψευτοσυναισθηματισμός και η κούφια ηθικολογία. Αυτό το περιβάλλον είναι ιδανικό για συμπεριφορές και αντιδράσεις που χαρακτηρίζονται από πανικό, υστερία, βιασύνη, έλλειψη ψυχραιμίας και λογικής. Όμως, το ότι είσαι υστερικός δε σε κάνει απαραίτητα και καλό άνθρωπο. Μπορεί να έχεις καλές προθέσεις, αλλά αυτό δεν αρκεί. Μάλιστα είναι πιθανό να προκαλέσεις πολύ μεγαλύτερο κακό ακόμη και από αυτούς που δρουν με σκοπό να βλάψουν τους άλλους.
Έτσι, στην περίπτωση του κορωνοϊου, οι σημερινοί ανθρωπιστές με την γκιλοτίνα, επειδή είναι πεπεισμένοι ότι δρουν για καλό σκοπό, είναι πρόθυμοι να εφαρμόσουν πολιτικές τόσο αυταρχικές και ανελεύθερες, που θα ήταν αδιανόητες για τους "σκληρόκαρδους" προγόνους μας του 1958 και 1968. Και επίσης, με την επικράτηση όμορφων αλλά ανούσιων συνθημάτων τύπου "οι ανθρώπινες ζωές αξίζουν περισσότερο από την οικονομία", στο τέλος είναι πιθανόν να θρηνήσουμε ακόμη περισσότερα θύματα εξαιτίας της οικονομικής καταστροφής, στην οποία τόσο απερίσκεπτα οδηγούμαστε. Μήπως τελικά οι άνθρωποι της δεκαετίας του '50 και του '60, με την φαινομενικά σκληρή αλλά στην πραγματικότητα πιο ρεαλιστική αντιμετώπιση του θανάτου και των ορίων της ανθρώπινης δράσης, ήταν πολύ πιο ανθρωπιστές από τους σημερινούς ευαισθητούληδες Μενουμεσπιτάκηδες, που νομίζουν κιόλας οι κακόμοιροι ότι έχουν το μονοπώλιο της ηθικής και της καλοσύνης;