Monoar_CGI_Artis / pixabay |
«Ένας γρίφος τυλιγμένος σε ένα αίνιγμα» Ουϊστον Τσώρτσιλ - Πολλοί πιστεύουν ό, τι ο νέος κοροναϊός (COVID-19) είναι μια παγκόσμια καταστροφή δημόσιας υγείας με σχεδόν βιβλικές διαστάσεις, προβαίνοντας μάλιστα σε συγκρίσεις με την πανδημία γρίπης (Ισπανική γρίπη) που εκδηλώθηκε το 1918 και 1919. Τότε εκείνη η πανδημία, που άρχισε τους τελευταίους μήνες του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου, υπολογίζεται πως είχε μολύνει 500 εκατομμύρια ανθρώπους και ήταν η αιτία να χάσουν τη ζωή τους 50 εκατομμύρια άνθρωποι σε όλο τον κόσμο.
Του Δημήτρη Τσαϊλά
υποναυάρχου ε.α.
Για να κατανοήσουμε την σκοτεινή κατεύθυνση στην οποία μπορεί να οδηγηθεί ο κόσμος, καλό είναι να εξετάσουμε τους ηγέτες και τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής στις δύο δεκαετίες μετά την πανδημία της γρίπης που σάρωσε την υδρόγειο.
Εκείνη η περίοδος, που συχνά αναφέρεται ως η περίοδος του Μεσοπολέμου, χαρακτηρίστηκε από τον αυξανόμενο εθνικισμό και την ξενοφοβία, από την άμβλυνση της παγκοσμιοποίησης υπέρ των πολιτικών ανταγωνισμών κρατών και από την κατάρρευση της παγκόσμιας οικονομίας στη Μεγάλη Ύφεση. Οι επαναστάσεις, οι εμφύλιοι πόλεμοι και η πολιτική αστάθεια έπληξαν σημαντικά έθνη.
Πολλά κράτη επιδίωξαν να επιδιορθώσουν επιθετικά τη διεθνή τάξη σύμφωνα με τα συμφέροντα και τις αξίες τους. Κούρσες οπλικών συστημάτων, αυτοκρατορικοί ανταγωνισμοί και συνοριακή επιθετικότητα που ακολούθησε, μας έφερε στον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, τη μεγαλύτερη καταστροφή στη σύγχρονη εποχή.
Όμως ακόμη και πριν την πανδημία με τον COVID-19, οι σκιές των μεσοπολεμικών χρόνων είχαν αρχίσει να επανεμφανίζονται. Ο ιός, ωστόσο, έχει φέρει αυτή τη δυναμική σε πιο ορατή κατάσταση. Το λέμε αυτό διότι η πανδημία φαίνεται να ενισχύει σε μεγάλο βαθμό τις οικονομικές και πολιτικές αναταραχές, ο ανταγωνισμός μεγάλων δυνάμεων βαθαίνει, τα θεσμικά όργανα που ενθαρρύνουν τη διεθνή συνεργασία αποτυγχάνουν και η αμερικανική ηγεσία παραπαίει.
Από αυτή την άποψη, η πανδημία του COVID-19 και οι μετασεισμοί που θα προκαλέσει φαίνεται να είναι έτοιμοι να «επιταχύνουν την ιστορία», επιστρέφοντας τον κόσμο σε πολύ πιο επικίνδυνο χρόνο. Ελπίζω να κάνω λάθος.