«Η ιστορική διαμόρφωση της Γερμανίας είναι αδιαμφισβήτητα χριστιανοϊουδαϊκή όμως το Ισλάμ αποτελεί πλέον ένα κομμάτι της Γερμανίας». Η στερεότυπη αυτή άποψη της Γερμανίδας καγκελαρίου Άγκελας Μέρκελ είχε δεχτεί παλιότερα σφοδρή κριτική και προκάλεσε διακομματικές πολιτικές αντιπαραθέσεις και αναταράξεις ακόμα και εντός του Χριστιανοδημοκρατικού Κόμματος που ηγείται εδώ και είκοσι χρόνια. Σήμερα όμως έχει υιοθετηθεί από το σύνολο του γερμανικού πολιτικού συστήματος και των γερμανικών ελίτ - εκτός του ακροδεξιού κόμματος AfD.
Προφανώς, η παρουσία στη Γερμανία περίπου 4,5 εκατομμυρίων μουσουλμάνων, κυρίως τουρκικής καταγωγής, πολλοί από τους οποίους έχουν γερμανική υπηκοότητα, αλλά και η λειτουργία τουλάχιστον 900 κοινοτήτων τζαμιών μόνο από την τουρκική σουνητική οργάνωση Ditib, το λεγόμενο και «μακρύ χέρι της Τουρκίας» στη Γερμανία, είναι δύο δεδομένα που προφανώς καθορίζουν το πολιτικό σκεφτικό της κας Μέρκελ. Όπως άλλωστε και το γεγονός ότι το 2017 διαβιούσαν στη Γερμανία 10.800 σαλαφιστές και περίπου 1.600 άτομα που συγκαταλέγονταν στο ισλαμικό-τρομοκρατικό δυναμικό της χώρας.
Παρά τις όποιες κατά καιρούς διευκρινήσεις η παραπάνω γενική διατύπωση της Μέρκελ για τη θέση του ισλάμ στη Γερμανία (και κατ΄ επέκταση σε όλη την Ευρώπη) αφήνει περιθώρια μεγάλης παρανόησης. Ιδιαίτερα όσον αφορά το ερώτημα αν το ισλάμ είναι αποδεκτό στη Γερμανία μόνο ως θρησκεία και όχι ως κουλτούρα, τρόπος ζωής αλλά και πολιτικής δράσης. Όταν μάλιστα είναι γενικά παραδεκτό ότι το ισλάμ ως θρησκεία αποτελεί ντε φάκτο τον πυρήνα της μουσουλμανικής κουλτούρας.
Για τον Γάλλο καθηγητή στο Ευρωπαϊκό Πανεπιστημιακό Ινστιτούτο της Φλωρεντίας Ολιβιέ Ρουά, έναν από τους πιο σημαντικούς ισλαμολόγους της εποχής μας, είναι ξεκάθαρο ότι η κα Μέρκελ αποδέχεται το Ισλάμ μόνο ως θρησκεία (συνέντευξη στο «Βήμα της Κυριακής», 9/10-5-2020). Γι αυτό άλλωστε και η ίδια έχει δηλώσει, ήδη από το 2010, ότι ο «πολυπολιτισμός» έχει αποτύχει απολύτως στη Γερμανία, η οποία ως κοσμικό κράτος αποδέχεται όλες τις θρησκείες, ανεξάρτητα από την κοσμοθεωρία τους ή ακόμα και τον τρόπο που αντιμετωπίζουν τις άλλες θρησκείες.
Η κα Μέρκελ πάντως ποτέ δεν ξεκαθάρισε πως ακριβώς αντιλαμβάνεται το ισλάμ και το όποιο πολυπολιτισμικό φαινόμενο της Γερμανίας. Είναι σαφές όμως ότι μετά από εβδομήντα χρόνια παρουσίας του ισλάμ στη Γερμανία, αρχής γενομένης με τους Τούρκους «Gastarbeiter» αρχές του ΄60, «η σχέση της γερμανικής πολιτικής απέναντι στο Ισλάμ ταλαντεύεται εδώ και χρόνια ανάμεσα σε συμβολική πολιτική, κατευνασμό και κρατική εκκλησιαστική πολιτική». Γι αυτό άλλωστε η κα Μέρκελ κατηγορείται ότι εθελοτυφλεί με το ν΄ αποδέχεται το ισλάμ ως θρησκεία, καθώς η πραγματικότητα είναι εντελώς διαφορετική. Οι ισλαμικές οργανώσεις που λειτουργούν στη βάση της διδαχής του Κορανίου είναι στην πράξη πολιτιστικοί σύλλογοι που επιδιώκουν την πολιτική εκπροσώπηση των πιστών αλλά και την πολιτιστική καθοδήγησή τους.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα η προαναφερθείσα οργάνωση Ditib η οποία λειτουργεί υπό την προστασία του ίδιου του Τούρκου προέδρου Ερντογάν και υπό την καθοδήγηση και στήριξη του υπαγόμενου απ΄ ευθείας στον Ερντογάν «Γραφείου για Θρησκευτικά Θέματα» («Diyanet»). Ένα ίδρυμα που ίδρυσε το 1924 ο Κεμάλ Ατατούρκ, αλλά έχει πλέον μετατραπεί σε «Αποστολικό Ίδρυμα» με ετήσιο προϋπολογισμό ένα δισεκατομμύριο ευρώ και 90.000 «εργαζόμενους» και σε ύψιστη Αρμόδια Αρχή της τουρκικής-μουσουλμανικής «Leitkultur». Παρά τις φιλότιμες προσπάθειες που κάνει η Ditib δεν μπορεί να κρύψει την ιδεολογική της συγγένεια με τους «Αδελφούς Μουσουλμάνους, ούτε με την εθνικιστική οργάνωση Millî Görüş («Εθνική Άποψη») που ίδρυσε ο μέντορας του Ερντογάν και πρώην πρωθυπουργός της Τουρκίας Νετσμεττίν Ερμπακάν.
Ο ίδιος ο Ερντογάν πάντως δείχνει ν’ αδιαφορεί για τις όποιες προσπάθειες της Ditib να κρύψει τους πραγματικούς της σκοπούς που αντιβαίνουν σαφώς το γερμανικό σύνταγμα και δεν κουράζεται όχι μόνο να διαπιστώνει ότι η δική του «θρησκεία είναι χωρίς λάθη», αλλά και να διαλαλεί ότι το όπου γης τουρκικό-μουσουλμανικό στοιχείο είναι οι καλύτεροι πρεσβευτές της δικής του πολιτικής. Πάντως, ίσως γι αυτό και να είναι ευρύτατα διαδεδομένη μεταξύ των Τούρκων μουσουλμάνων της Γερμανίας ο χαρακτηρισμός «Saf Almanlar» (αφελείς Γερμανοί).
(*) Άρθρο μου που δημοσιεύτηκε στη «Ρήξη» (φ. 160) που κυκλοφορεί.