Διαισθητικά, ο εξαναγκασμός με βάση την τιμωρία φαίνεται βιώσιμος, αλλά σύμφωνα με την εμπειρία του παρελθόντος δείχνει ότι είναι αναποτελεσματική η τιμωρία σε συμβατικές συγκρούσεις. Προσφέρει τρεις πιθανούς λόγους για την ανεπάρκεια της.
Πρώτον, τα κράτη έχουν δείξει μια ικανότητα απορρόφησης ατυχημάτων και δεν υφίστανται απομάκρυνση από την επιδίωξη αρχικών στόχων.
Δεύτερον, υπάρχουν ελάχιστες ιστορικές περιπτώσεις που υποστηρίζουν το επιχείρημα ότι η τιμωρία ήταν ένα αποτελεσματικό μέτρο για τον εξαναγκασμό.
Τρίτον, υπάρχουν πάντα βιώσιμα παθητικά και ενεργητικά αντίμετρα που θα εφαρμόσει ο αντίπαλος, άμεσα.
Όποτε η άσκηση τιμωρίας είναι μια βιώσιμη στρατηγική κυρίως στον πυρηνικό πόλεμο. Ο πυρηνικός πόλεμος είναι δραματικά διαφορετικός από τη συμβατική σύγκρουση. Δεν προσφέρει εγγυημένη ασφάλεια, και οι πολιτικές ζημίες είναι πιο σίγουρες. Τέλος, η έκταση των ζημιών που προκλήθηκαν από όπλα είναι πιο περιορισμένα σε συμβατικά παρά σε πυρηνικές συγκρούσεις.
Ενώ σε μάχες διαρκείας, τα συμβατικά όπλα μπορούν να προκαλέσουν σοβαρή ζημιά, ωστόσο, αυτά τα αποτελέσματα είναι σταδιακά. Τα πυρηνικά όπλα, όμως, απειλούν άμεση και εκτεταμένη καταστροφή.
Δημήτρης Τσαϊλάς
υποναύαρχος ε.α.