Αφού ήταν γνωστή για την ήπια ισχύ και τους δεσμούς της με γειτονικές χώρες, η Τουρκία συζητείται σχεδόν αποκλειστικά για την επίδειξη σκληρής δύναμης σε πολλά μέτωπα.
ahvalnews.com - Ilhan Tanir
Παρουσίαση Freepen.gr
Μέχρι το 2016, η Τουρκία περιορίστηκε στην επικράτειά της και απέφυγε να χρησιμοποιήσει τη στρατιωτική της δύναμη. Το δόγμα υοθ «Στρατηγικού Βάθους», ένα εργαλείο καθοδήγησης της εξωτερικής πολιτικής στα πρώτα χρόνια του κυβερνώντος Κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (ΑΚΡ), βασίστηκε στην ήπια ισχύ.
Πολλά έχουν αλλάξει στη χώρα μετά την αποτυχημένη απόπειρα πραξικοπήματος του 2016, συμπεριλαμβανομένων των ελέγχων και των ισορροπιών για τον Πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, καθώς και τον τουρκικό στρατό και το κράτος.
Μόνο λίγες εβδομάδες μετά την αποτυχημένη κρίση στην οποία διακυβεύτηκε η ζωή του Ερντογάν, η Τουρκία ξεκίνησε μια στρατιωτική επιχείρηση στα συριακά εδάφη, διεκδικώντας ένα κομμάτι εδάφους.
Η Τουρκία και οι δυνάμεις της, συμπεριλαμβανομένων των Αράβων και τουρκμενικών μαχητών της Συρίας από τον Ελεύθερο Συριακό Στρατό (FSA), πήραν τον έλεγχο της περιοχής κοντά στα τουρκικά σύνορα μετά την Επιχείρηση Euphrates Shield, που ξεκίνησε στις 24 Αυγούστου 2016. Στη συνέχεια, μετά από δύο μήνες επιθετική υποστήριξη από μαχητές του FSA το 2018, η Τουρκία κατέλαβε την Afrin από τις Κουρδικές Λαϊκές Μονάδες Προστασίας (YPG) το Μάρτιο.
Η Άγκυρα βλέπει την κουρδική πολιτοφυλακή ως επέκταση του Εργατικού Κόμματος του Κουρδιστάν (PKK) και, όπως φαίνεται στη δεύτερη επιχείρησή της, που ονομάστηκε «Olive Branch», η Τουρκία αύξησε σταθερά την παρουσία των στρατευμάτων της στη βόρεια επαρχία του Idlib, ενισχύοντας το ανθρώπινο δυναμικό της σε δεκάδες χιλιάδες, σε επαφή με τις δυνάμεις της Συρίας και της Ρωσίας.
Τον Οκτώβριο, η Τουρκία εισήλθε ξανά στη βόρεια Συρία για τρίτη φορά, παίρνοντας ένα άλλο κομμάτι εδάφους μεταξύ Serakaniye και Tel Abyad. Η επιχείρηση Peace Spring ξεκίνησε λίγο αφότου ο Πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών Ντόναλντ Τραμπ ανακοίνωσε ότι θα απέσυρε τις δυνάμεις των ΗΠΑ από τη συνοριακή περιοχή λίγες ημέρες πριν.
Από την Κυριακή, η Τουρκία κάμπτει για άλλη μια φορά τους μυς της, αυτή τη φορά στο βόρειο Ιράκ, ξεκινώντας με αεροπορικές επιδρομές, και στη συνέχεια με κομάντο που μάχονται απέναντι στο PKK. Ωστόσο, αυτές οι επιχειρήσεις αποτελούν μόνο κλάσμα της τουρκικής σκληρής ισχύος.
Τα επιθετικά βήματα της Τουρκίας στην ανατολική Μεσόγειο, που επεκτείνονται μέχρι τις ακτές της Λιβύης και στρέφονται κατά των δυνάμεων του εθνικού στρατού της Λιβύης, είναι ένα από τα τελευταία τουρκικά στρατιωτικά μέτωπα. Η Τουρκία βρίσκεται επίσης σε διαμάχη με την Ελλάδα, αναπτύσσει γεωτρήσεις με συνοδεία τουρκικών πολεμικών πλοίων κοντά στην Κύπρο. Η Άγκυρα κάλεσε τις Ηνωμένες Πολιτείες και το ΝΑΤΟ να πολεμήσουν εναντίον της Ρωσίας στη Λιβύη, αλλά παράλληλα κατηγορεί ότι η Γαλλία, ηγετικό μέλος του ΝΑΤΟ, είναι μια «σκοτεινή» δύναμη στη χώρα που ταλανίζεται από τον πόλεμο.
Η επιθετική στάση της Τουρκίας σε όλα αυτά τα μέτωπα, η οποία πυροδοτεί έναν γεωπολιτικό σεισμό στην περιοχή, ώθησε τον Γάλλο υπουργό Άμυνας να δηλώσει την Τετάρτη ότι το ΝΑΤΟ πρέπει να επιστήσει την προσοχή στη «απαράδεκτη» συμπεριφορά της Άγκυρας σε μια σειρά θεμάτων.
Ο αξιωματούχος αναφέρθηκε στην αγορά του ρωσικού συστήματος αεροπορικής άμυνας S-400 από την Τουρκία και στο μπλοκάρισμα του αμυντικού σχεδιασμού του ΝΑΤΟ στην Ανατολική Ευρώπη.
«Έχουμε γνωρίσει πολύπλοκες στιγμές στη συμμαχία, αλλά δεν μπορούμε να στρουθοκαμηλίζουμε και δεν μπορούμε να προσποιούμαστε ότι δεν υπάρχει πρόβλημα Τουρκίας στο ΝΑΤΟ. Πρέπει να το δούμε, να το πούμε και να το χειριστούμε», δήλωσε ο αξιωματούχος στο Reuters την Τετάρτη.
Εν τω μεταξύ, οι στενές σχέσεις του Ερντογάν με τον Τραμπ είναι ένας από τους πιο σημαντικούς παράγοντες που ενισχύουν την πολεμική στάση του ισχυρού άνδρα της Τουρκίας, εκτός από την αδυσώπητη επιθυμία του να χρησιμοποιήσει στρατιωτική δύναμη.
Μετά από τηλεφωνική κλήση με τον Τραμπ την περασμένη εβδομάδα, ο Ερντογάν είπε ότι η Τουρκία μπορεί να ξεκινήσει μια νέα εποχή στις σχέσεις της με τις Ηνωμένες Πολιτείες μέσω κοινών πολιτικών έναντι της Λιβύης.
Στην ίδια κλήση, το ντουέτο έκανε αστεία και αντάλλαξε φιλοφρονήσεις, όπως λέγοντας ο ένας στον άλλο πόσο υπέροχα φαίνονται, σύμφωνα με έναν Τούρκο αρθρογράφο με στενές σχέσεις με το προεδρικό παλάτι στην Άγκυρα.
Ας θυμηθούμε ότι ο Τραμπ μπόρεσε να σταματήσει όλα τα έτοιμα πακέτα κυρώσεων του Κογκρέσου που έπρεπε να πλήξουν την κυβέρνηση Ερντογάν λόγω της αγοράς S-400. Ο Τραμπ επέβαλε κάποιες προσωρινές κυρώσεις στους Τούρκους υπουργούς μετά την τρίτη τουρκική επιχείρηση στη βόρεια Συρία τον Οκτώβριο, για να προχωρήσει στην άρση τους μόλις μεσολάβησε η εκεχειρία με την Τουρκία, υπό τους όρους της Άγκυρας.
Ο απεσταλμένος των ΗΠΑ για τη Συρία Πρέσβης Τζέιμς Τζέφρι και ο αναπληρωτής του, Ρίτσαρντ Ότζεν, είναι άλλοι παράγοντες που θα μείνουν στην ιστορία σε αυτήν τη φάση για τη στήριξη των τουρκικών στρατιωτικών επιχειρήσεων εναντίον Ρώσων τόσο στη Συρία όσο και στη Λιβύη, και ενάντια στο συριακό καθεστώς στη Δαμασκό. Ο ενθουσιασμός που έχουν δείξει και οι δύο αξιωματούχοι των ΗΠΑ τους τελευταίους μήνες στη στήριξη των τουρκικών επιχειρήσεων σε αυτές τις χώρες για την αντιμετώπιση της ρωσικής εξουσίας είναι αξιοσημείωτος.
Ο νόμος του Καίσαρα, που τέθηκε σε ισχύ την Τετάρτη, βοηθά επίσης πολύ την τουρκική κυβέρνηση εναντίον του καθεστώτος Άσαντ, το οποίο αντιμετωπίζει μία από τις σοβαρότερες απειλές στον εννιάχρονο εμφύλιο πόλεμο. Ακόμη και πριν ξεκινήσουν οι κυρώσεις, είχαν ήδη συμβάλει στην κατάρρευση της λίρας και της οικονομίας της Συρίας. Εφόσον το πακέτο κυρώσεων στοχεύει άμεσα τον Πρόεδρο της Συρίας Μπασάρ Άσαντ και τους συμμάχους του, μερικοί από τους οποίους είναι οι κύριοι εχθροί του Ερντογάν, αυτό θα βοηθήσει πολύ την Άγκυρα στον αγώνα της ενάντια στη Δαμασκό.
Εν τω μεταξύ, η Ευρωπαϊκή Ένωση, η Ελλάδα και η Κύπρος αγωνίζονται να αντιμετωπίσουν τις τουρκικές κινήσεις, ο Τραμπ υποστηρίζει κατηγορηματικά τον Ερντογάν με τους απεσταλμένους του, οι οποίοι χρησιμοποιούν τις γνώσεις τους στην τουρκική γλώσσα για να ενθαρρύνουν τις ενέργειες του Ερντογάν χωρίς καμία καταδίκη για σοβαρές παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, οι οποίες έχουν τεκμηριωθεί πρόσφατα την περασμένη εβδομάδα από τη Nadine Maenza, την Αντιπρόεδρο της Επιτροπής Διεθνούς Θρησκευτικής Ελευθερίας (USCIRF), η οποία δήλωσε ότι η τουρκική κυβέρνηση κατευθύνει την επιχείρηση που οδηγεί σε εθνοκάθαρση. Έχουμε δει όταν η Τουρκία εισέβαλε στα συριακά εδάφη «αφαίρεσε τη θρησκευτική ελευθερία» και «επέβαλε σκληρούς όρους».
Δεν υπάρχει κριτική από την Ουάσιγκτον. Αντίθετα, ο Τραμπ με τις συχνές τηλεφωνικές του κλήσεις προς την Άγκυρα, έγινε ο μεγάλος ενισχυτής του Ερντογάν όχι μόνο εναντίον της Ρωσίας και της Συρίας, αλλά και εναντίον της Ευρωπαϊκής Ένωσης και άλλων μελών του ΝΑΤΟ.