Οι υβριδικές απειλές πολύ περισσότερο από τις ασύμμετρες απειλές, λόγω ακριβώς του ασαφούς χαρακτήρα τους και της δυσκολίας κατηγοριοποίησης της απειλής που εκφράζουν, αποκτούν μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα γιατί κινούνται στις γκρι περιοχές των αρμοδιοτήτων διαφορετικών οργανισμών διαχείρισης (κρατικών αλλά και ιδιωτικών), κρατικών αρχών, σωμάτων ασφαλείας και ενόπλων δυνάμεων.
υποναυάρχου ε.α.
προέδρου Κοινωνίας Αξιών
Ως εκ τούτου χρειάζεται επειγόντως η αναθεώρηση των αρμοδιοτήτων των κρατικών αρχών ασφαλείας και των ενόπλων δυνάμεων, έτσι ώστε να αποδυναμωθεί η δυνατότητα αυτή των υβριδικών δράσεων να εκμεταλλεύονται τις γκρίζες και σκοτεινές περιοχές της οργανωτικής δομής του κράτους.
Το έχω εκφράσει πολλές φορές και με πολλούς τρόπους:
Οι Ένοπλες δυνάμεις δεν μπορούν να θεραπεύσουν…«πάσαν νόσον και πάσαν μα..κίαν» (από το Κατά Ματθαίον ευαγγέλιο), ούτε και έχουν αρμοδιότητα για κάτι τέτοιο.
Γιατί στην χώρας μας όλες τις αδυναμίες της κρατικής οργάνωσης, τις φορτώνουμε στις ένοπλες δυνάμεις (πολύ πέραν των ζητημάτων συνδρομής στην πολιτική προστασία για κινδύνους και φυσικές καταστροφές που είναι στα έργα τους όταν είναι αναγκαίο).
Από τα κέντρα φιλοξενίας, την σίτιση των μεταναστών, τα ναρκωτικά, το λαθρεμπόριο, την διακίνηση μεταναστών και τις παρανομίες εκτός χωρικών υδάτων, την κάθε είδους διάσωση πλοίων στη θάλασσα και συνδρομή όπου κι αν είναι αναγκαία, την παροχή ιατρικής βοήθειας σε απομονωμένες περιοχές, μέχρι και την μεταφορά κάθε είδους υλικού όπου δει μέχρι και τις άγιες εικόνες για προσκύνημα από τόπο σε τόπο, πέραν των κατά τόπους εορτασμών και των λοιπών εκδηλώσεων!
Όμως πέραν της υπερφόρτωσης τους με έργα εκτός της αρμοδιότητάς τους, δημιουργούνται και άλλα μείζονα ζητήματα:
• Τεράστιες δαπανών που βαρύνουν τον προϋπολογισμό τους εις βάρος των εκσυγχρονισμών και της διαθεσιμότητας ανταλλακτικών και καυσίμων.
• Σημαντική αύξηση των ωρών σε έργα που μειώνουν την διαθεσιμότητα για επιχειρησιακή εκπαίδευση (ασκήσεις, συμμετοχές σε πολυεθνικές δράσεις, μείωση τους διαθέσιμου υλικού για ρεαλιστική εκπαίδευση κλπ)
• Σημαντική μείωση της χρονικής διαθεσιμότητας επιχειρησιακών μονάδων λόγω καταπόνησης τους σε μη επιχειρησιακά έργα και συνακόλουθης αυξημένης ανάγκης συντήρησης.
• Και φυσικά σε πολλά έργα δεν υπάρχει η επαρκής νομιμοποιητική βάση για να δράσουν οι ένοπλες δυνάμεις, όπως π.χ. επιχειρήσεις “αστυνομικού” τύπου εκτός ελληνικών χωρικών υδάτων, (και εφόσον δεν τεκμηριώνεται διαρκής καταδίωξη των παρανομούντων), όπως είναι επιχειρήσεις δίωξης λαθρεμπορίου, ναρκωτικών, παράνομης αλιείας, ρύπανσης και ρίψης τοξικών υλικών στην θάλασσα, παράνομης διακίνησης μεταναστών κ.α.
ΤΑ ΚΥΡΙΑΡΧΙΚΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΣΤΗΝ ΘΑΛΑΣΣΑ- Η ΕΝΑΣΚΗΣΗ ΤΟΥΣ ΚΑΙ Η ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
Η σημασία που έχει αποκτήσει σήμερα για την χώρα μας η υφαλοκρηπίδα και η ΑΟΖ, λόγω των καταπατήσεων των κυριαρχικών μας δικαιωμάτων από την Τουρκία αλλά και από άλλους (π.χ. Λιβύη με το μνημόνιο Σαράζ, παράνομη αλιεία από αλιευτικά άλλων χωρών, παράτυπες και παράνομες επιστημονικές έρευνες κλπ), αποκαλύπτει την απαίτηση για διεύρυνση της αρμοδιότητας πολιτικού σώματος εφαρμογής του δικαίου μας στις περιοχές αυτές που είναι η ακτοφυλακή και πέραν των χωρικών υδάτων και μέχρι τα απώτατα όρια της υφαλοκρηπίδας και της ΑΟΖ.
Και αυτό, γιατί το δικαίωμα κυριαρχίας στο διεθνές δίκαιο ορίζεται και με την δικαιοδοσία στην περιοχή ενάσκησης του δικαιώματος. Την δυνατότητα δηλαδή να αφενός εφαρμόσεις το δίκαιο της χώρας σου αλλά και να απαιτήσεις και την εφαρμογή του διεθνούς δικαίου, σε συναφείς με το κυριαρχικό σου δικαίωμα παραβιάσεις και παράνομες δράσεις όλο το εύρος της περιοχής ενάσκησής του.
Το Πολεμικό Ναυτικό (και οι ένοπλες δυνάμεις γενικά), ως στρατιωτικό σώμα, έχει περιορισμούς στην αντιμετώπιση παράνομων δράσεων εκτός χωρικών υδάτων και εντός της ΑΟΖ και της υφαλοκρηπίδας, όσον αφορά παράνομες δράσεις από πολιτικού τύπου μη στρατιωτικά μέσα. Και αυτό υπαγορεύεται από τις εξής συνθήκες:
• Για λόγους ισχυρής νομιμοποίησης, αφού το Λιμενικό/Ακτοφυλακή είναι το εκτελεστικό όργανο τήρησης και εφαρμογής των νόμων, και παραπομπής όσων προβαίνουν σε παράνομες δράσεις πολιτικού τύπου μέσα στις περιοχές κυριαρχίας και δικαιώματος κυριαρχίας (της δικαιοδοσίας δηλαδή).
• Δεν είναι επιθυμητό να στρατιωτικοποιείται κάθε αντιμετώπιση πολιτικού τύπου παρανομιών στις περιοχές κυριαρχίας αλλά και δικαιωμάτων κυριαρχίας (ΕΕΧ, ΑΟΖ, Υφαλοκρηπίδα, ζώνες αλιείας κλπ), αφού έτσι πέραν την ασθενούς νομιμοποίησης, δημιουργούνται και συνθήκες παραγωγής κρίσεων και στρατιωτικής εμπλοκής που θα μπορούσαν αρχικά να αποφευχθούν.
Εάν υπάρξει στρατιωτική ενέργεια/αντίδραση από την άλλη πλευρά, τότε μπορείς να δράσεις/απαντήσεις με όποιο τρόπο θέλεις και στρατιωτικά.
ΚΑΤΑΛΗΓΟΝΤΑΣ
Για όλα τα προαναφερθέντα, έχω προτείνει πολλές φορές με υπομνήματα, πολιτικές παρεμβάσεις, άρθρα και δημόσιες παρεμβάσεις, οπωσδήποτε τα παρακάτω άμεσα μέτρα:
1) Την δήλωση των ορίων της ΑΟΖ και της Υφαλοκρηπίδας μας στον ΟΗΕ και διά νόμου, γιατί αλλιώς δεν υπάρχει δυνατότητα ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑΣ στις περιοχές αυτές και άρα ισχυρή νομιμοποίησή μας για οιαδήποτε ανασχετική ή κατασταλτική δράση, παρά μόνο απευθείας προσφυγή σε προβολή στρατιωτικής ισχύος (που κι αυτή για κάποιες παρανομίες και υπό συγκεκριμένες συνθήκες δεν έχει νομιμοποίηση).
2) Την διεύρυνση των συναφών αρμοδιοτήτων με τα κυριαρχικά μας δικαιώματα του Λιμενικού/ Ακτοφυλακής (πολιτικού τύπου σώμα για την εφαρμογή των νόμων, δηλωτική της δικαιοδοσίας) σε όλο το εύρος της υφαλοκρηπίδας και της ΑΟΖ (θα μπορούσε να δηλώνεται άμεσα είτε έμμεσα στον ίδιο νόμο και η οριοθέτηση).
3) Τον σαφή διαχωρισμό Λιμενικών αρμοδιοτήτων (Λιμένες και παραθαλάσσια ζώνη) και αρμοδιοτήτων Ακτοφυλακής σε όλη την άλλη θαλάσσια περιοχή αρμοδιότητας
4) Την ενίσχυση της Ακτοφυλακής με ισχυρά (μεταλλικά και ταχύτατα) περιπολικά, ακόμη και με επιχειρησιακή μετάπτωση περιπολικών του Π.Ν., που να μπορούν να δράσουν σε όλη την περιοχή αρμοδιότητας.
5) Συνεχή και συγκεκριμένη επιχειρησιακή συνεκπαίδευση των μονάδων ακτοφυλακής με το Πολεμικό Ναυτικό (ασκήσεις, επιχειρησιακά δόγματα, επικοινωνίες, ανταλλαγή εικόνας και πληροφοριών κλπ).
6) Συνεχή διασύνδεση προηγμένου επιχειρησιακού κέντρου της ακτοφυλακής με τον θάλαμο επιχειρήσεων ΓΕΕΘΑ και ΣΔΑΜ.
7) Διευρυμένη και αναγκαία συμμετοχή των αξιωματικών που επανδρώνουν την Ακτοφυλακή στις σχολές πολέμου και σχολές επιτελών του Π.Ν. και των πληρωμάτων στα ιδιαίτερα κέντρα και σχολεία επιχειρησιακής και τακτικής εκπαίδευσης του Π.Ν.
8) Και οπωσδήποτε συμμετοχή του Αρχηγού Λιμενικού/Ακτοφυλακής στο ΚΥΣΕΑ (επιχειρησιακός άξονας του Υπουργείου Ναυτιλίας), όταν συνεδριάζει για θέματα Ελληνοτουρκικών κρίσεων, εθνικών συναφών θεμάτων με την αρμοδιότητά του.