Μετά και την δημοσίευση του κειμένου με την συμφωνία ολοκληρώνω τον κύκλο των σχολίων μου.
υποναυάρχου ε.α.
προέδρου Κοινωνίας Αξιών
1. Η συμφωνία δεν λέει κάτι διαφορετικό από όσα είχαν ανακοινωθεί και δημοσιευθεί μέχρι σήμερα.
2. Το θετικό του κειμένου είναι η λιτότητα έκφρασης, όπως πρέπει να είναι συμφωνίες τέτοιας μορφής, γεγονός που δίνει στιβαρότητα και βοηθάει στην αποδοχή.
3. Όμως υπάρχουν τα κρυφά σημεία που δεν προκύπτουν άμεσα από την ανάγνωσή της, αλλά θα πρέπει να ξέρει κάποιος και την προϊστορία αλλά και το καθεστώς της ΕΕ σε σχέση με τις ΑΟΖ των χωρών της και την Κοινή Αλιευτική Πολιτική.
4. Και αυτά όλα έχουν αναλυθεί στις δύο προηγούμενες αναρτήσεις για το θέμα αυτό.
5. Εκφράζεται το επιχείρημα από πολλούς, ότι στις συμφωνίες πρέπει να είναι ικανοποιημένες και οι δυο πλευρές και πάντα κάτι κερδίζεις και κάτι χάνεις.
6. Θα συμφωνούσα εάν έβλεπα να έχουνε κερδίσει κάτι που δεν είχαμε από αυτήν την συμφωνία, και κάτι που έχασε η Ιταλία.
ΑΝΑΛΥΤΙΚΟΤΕΡΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ
1) Σύμφωνα με την ευρωπαϊκή πολιτική αλιείας, οι χώρες έχουν εκχωρήσει την αρμοδιότητα για τις ΑΟΖ όσον αφορά την Αλιεία και την Ενέργεια στην ΕΕ. Και μάλιστα για τα ζητήματα Θαλασσίου Δικαίου, η ΕΕ συμμετέχει ως συμβαλλόμενο μέρος στην UNCLOS, λόγω ακριβώς αυτής της εκχώρησης της αρμοδιότητας από τις χώρες της.
2) Όταν συνεπώς προέκυψαν τα ζητήματα παραβίασης των κυριαρχικών δικαιωμάτων μας από την Τουρκία, είχα υποστηρίξει εντόνως ότι έπρεπε να ανεβάσουμε το θέμα, να ζητήσουμε παρεμβάσεις και κυρώσεις και εν ανάγκη να προσφύγουμε προδικαστικά στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο εναντίον της Επιτροπής Αλιείας και Επιτροπής για την Ενέργεια, γιατί δεν ανέλαβαν τις ευθύνες τους όπως προκύπτουν από τις ευρωπαϊκές συμφωνίες και την UNCLOS.
3) Στην συμφωνία μάλιστα εκχώρησης της αρμοδιότητας, αναφέρεται ρητά ότι η ΕΕ θα συνδράμει με δυνάμεις ακτοφυλακής τις χώρες, σε ανάλογα ζητήματα εντός των Αποκλειστικών Οικονομικών Ζωνών. Όμως καμία συνδρομή δεν είδαμε στις παράνομες έρευνες της Τουρκίας εντός των ορίων της ΑΟΖ.
4) Εδώ όμως φταίμε κι εμείς γιατί αφενός δεν έχουμε πει καν ποια είναι αυτά τα όρια, ούτε καν ως επιθυμία για οριοθέτηση, αφετέρου δεν έχουμε καν δώσει την αρμοδιότητα παρέμβασης στα δικά μας σκάφη ακτοφυλακής για να δράσουν σε περιπτώσεις παράνομης δραστηριότητας εντός αυτής της ζώνης. Περιμένουμε λοιπόν να μας συνδράμει η ΕΕ (οι χώρες της δηλαδή) με τα δικά τους σκάφη ακτοφυλακής σε κάτι που δεν έχουμε καν ορίσει;
5) Η δε Ιταλία ΠΟΤΕ δεν μας υποστήριξε έστω και με μία δήλωση στα ζητήματα παραβίασης των κυριαρχικών μας δικαιωμάτων από την Τουρκία, ούτε καν όταν απειλήθηκε από την Τουρκία η Ιταλική πετρελαϊκή εταιρεία που νομίμως έκανε έρευνες στην Κυπριακή ΑΟΖ. Η ΕΕ στην κοινή αλιευτική της πολιτική δίνει την δυνατότητα σε όλες τις χώρες της να ψαρεύουν εντός της Ευρωπαϊκής ΑΟΖ (ένα δικαίωμα που το έχουμε εκχωρήσει) και έτσι και στην Ιταλία, πλην όμως δεν κάνουν τίποτε, για να μας υποστηρίξουν στην διαφύλαξη της από τις Τουρκικές παραβιάσεις.
6) Η ΕΕ όμως έχει δώσει την οδηγία, ότι σε μία ζώνη 12 νμλ μετρούμενη από τις γραμμές βάσεως (είτε είναι χωρική θάλασσα είτε όχι), δεν επιτρέπεται στις άλλες χώρες να ψαρεύουν, ενώ στην υπόλοιπη ΑΟΖ της ΕΕ μπορούν.
7) Η ρύθμιση αυτή είχε πρωτο- εκφρασθεί την δεκαετία του 90, αλλά τότε αντέδρασε η Τουρκία γιατί δεν ήθελε η Ελλάδα να αποκτήσει αυτό το δικαίωμα (αφού έχουμε μόνο 6 νμλ χωρική θάλασσα) και η Ευρωπαϊκή Κοινότητα απέσυρε αυτήν την οδηγία, και σε αυτό συμφώνησε χωρίς αντιρρήσεις και ο τότε πρωθυπουργός της χώρας Κωνσταντίνος Μητσοτάκης.
8) Σήμερα όμως η ρύθμιση αυτή είναι ενεργή στις Κοινή Ευρωπαϊκή πολιτική, πλην όμως εμείς δεν την έχουμε εφαρμόσει στις θάλασσές μας, αφήνοντας μέχρι τώρα τους Ιταλούς να δρουν ασύδοτα αλειεύοντας παντού, σε όλο το εύρος δηλαδή της δυνητικής ΑΟΖ και μέχρι τα 6 νμλ.
ΑΣ ΔΟΥΜΕ ΤΙ ΕΙΧΑΜΕ-ΤΙ ΠΗΡΑΜΕ ΚΑΙ ΤΙ ΧΑΣΑΜΕ
1) Η Ιταλία στην ουσία οριοθέτησε την ΑΟΖ της στην συμφωνία μας, μετρώντας από γραμμές βάσης, και μάλιστα αμφιλεγόμενα όσον αφορά τον κόλπο του Τάραντα, αφού αποδεχθήκαμε ότι είναι ιστορικός κόλπος και εμπίπτει στις προβλέψεις της UNCLOS. Εμείς δεν χαράξαμε με αρχή εκκίνησης τις δικές μας γραμμές βάσεως (αφού δεν τις έχουμε χαράξει) όπως θα έπρεπε και έχουμε αναφαίρετο δικαίωμα.
2) Δεν αναγνώρισε πλήρη επήρεια στις Στροφάδες και στα Διαπόντια νησιά (αν και ιστορικά και μακραίωνα είναι κατοικημένα και έχουν δυνατότητα οικονομικής ζωής - πολύ πριν ακόμη δημιουργηθεί η σύγχρονη Ιταλία).
3) Αντιθέτως έχει αναγνωρίσει πλήρη επήρεια στην ακατοίκητη νησίδα Σάσωνα στην Αλβανία.
4) Η Ιταλία έχει 12 νμλ χωρική θάλασσα, χαραγμένη από γραμμές βάσεως (που σημαίνει ότι κανείς δεν μπορεί να ψαρέψει εντός αυτής, ούτε χώρα της ΕΕ) ενώ εμείς έχουμε 6νμλ χαραγμένα από την φυσική ακτογραμμή, που σημαίνει ότι πέραν αυτής, μπορούν να ψαρέψουν όλες οι χώρες της ΕΕ.
5) Θα μπορούσαμε συνεπώς να ορίσουμε την ζώνη αυτή περιορισμού της αλιείας των 12 νμλ ώστε να μην μπορούν να ψαρεύουν ελεύθερα τουλάχιστον μεταξύ 6 και 12 νμλ, έστω και αν δεν είχαμε ορίσει την χωρική μας θάλασσα στα 12 νμλ (κυριαρχίας), αλλά δεν το κάναμε ποτέ.
6) Τώρα με την συμφωνία αυτή στην ουσία δεσμευθήκαμε όχι μόνο να μην λάβουμε υπ' όψη γραμμές βάσης και να μην τέτοια ζώνη αλλά και εάν κάνουμε την χωρική μας θάλασσα 12 νμλ, να μπορούν οι Ιταλοί να συνεχίσουν να ψαρεύουν, παραδοσιακά όπως είναι το επιχείρημά τους.
7) Και ναι έχει σημασία το παραδοσιακά, αφού στέκει, εάν αναφερόμαστε σε ζώνη αλιείας 12 νμλ, ενώ δεν στέκει όταν αναφερόμαστε σε χωρική θάλασσα 9κυριαρχία δηλαδή).
8) Δίνοντας τους αυτό το δικαίωμα χωρίς να το ανταλλάξουμε με κάποιο όφελος (ακόμη και αποζημιώσεις) στην ουσία εκχωρούμε στο διηνεκές κυριαρχικό δικαίωμα σε περιοχή δυνητικής πλήρους κυριαρχίας (εάν κάνουμε την χωρική θάλασσα 12 νμλ). Και αυτό δεν θα μπορεί να αλλάξει ΠΟΤΕ παρά μ΄πνο με νέα συμφωνία (πράγμα απίθανο).
9) Επίσης δεν εκμεταλλευτήκαμε στις διαπραγματεύσεις ότι το νομικό πλαίσιο για τις ΑΟΖ είναι πολύ νεότερο της αρχικής συμφωνίας του 1977 για την υφαλοκρηπίδα και μας δίνει την δυνατότητα διαπραγμάτευσης με νέους και καλύτερους όρους. 'Ομως εμείς το ακυρώσαμε αυτό το πλεονέκτημα, με την βεβιασμένη μας λογική ότι πρέπει να δείξουμε ότι πετύχαμε ιστορικές συμφωνίες που θα επηρεάσουν και τις άλλες χώρες (Αίγυπτο, Αλβανία, Λιβύη) και κυρίως θα τρομάξουν την Τουρκία και θα ακυρώσουν ΝΟΜΙΚΑ το ΤουρκοΛυβικό Μνημόνιο.
10) Δηλαδή τα δώσαμε όλα, δεν κάναμε γραμμές βάσεως, ούτε χωρική θάλασσα 12 νμλ εξ αρχής, ώστε να βελτιώσουμε τα διαπραγματευτικά μας όπλα στην συγκεκριμένη διαπραγμάτευση, ούτε εκμεταλλευτήκαμε τις δυνατότητες που μας δίνονται από το νέο νομικό πλαίσιο για τις ΑΟΖ, αλλά ούτε και την κοινή Ευρωπαϊκή πολιτική για την αλιεία, αλλά αποδεχθήκαμε όλες τις Ιταλικές διεκδικήσεις
Παρ όλα αυτά μιλάμε για Ιστορική συμφωνία, για θρίαμβο για επέκταση της χώρας μας και άλλα υπερβολικά αισιόδοξα.
ΚΑΤΑΛΗΓΟΝΤΑΣ
1. Η Τουρκία κατ αρχάς επιχειρηματολογεί κυρίως για την υφαλοκρηπίδα και όχι για ΑΟΖ. Συνεπώς αφού μέχρι τώρα μιλάει γι αυτό, γιατί όλα τα πλεονεκτήματα της συμφωνίας του 1977 (αναγνώριση ότι τα μεγάλα νησιά έχουν υφαλοκρηπίδα) δεν την άγγιξε και συνεχίζει την πολιτική διεκδικήσεων;
Το ίδιο θα κάνει και τώρα, ακυρώνοντας τις ελπίδες μας για την ΑΟΖ.
2. Η Αίγυπτος και η Αλβανία δεν θα αλλάξουν πολιτική σε ότι αφορά το Καστελλόριζο και τα Διαπόντια αντίστοιχα, πόσο μάλλον όταν εμείς οι ίδιοι το αποδεχθήκαμε, χωρίς προσπάθεια, έτσι ώστε ακόμη και με εύσχημο τρόπο (δήλωση είτε αναγνώριση περιορισμένου δικαιώματος) να μπορέσουμε να ξεπεράσουμε την δουλείες από την οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας του 1977.
3. Η Τουρκία θα συνεχίσει να υποστηρίζει την ισχύ του Τουρκολυβικού συμφώνου, ό,τι συμφωνία και να κάνουμε και θα συνεχίσει να αμφισβητεί έμπρακτα και δυναμικά οιαδήποτε έμμεση ρύθμιση κάνουμε (ελπίζοντας ότι θα το ακυρώσουμε).
4. Η τμηματική οριοθέτηση με την Αίγυπτο δεν θα λύσει το πρόβλημα αυτό, αντιθέτως θα το μεγαλώσει, γιατί πέραν του ότι η Τουρκία θα συνεχίσει να υποστηρίζει την ισχύ του μνημονίου, θα έχουμε αποδεχθεί έμμεσα ότι το Καστελλόριζο έχει μειωμένη επήρεια όπως λέει και η Τουρκία. Και μάλιστα αυτό θα είναι εξαιρετικά απίθανο να μπορεί να αλλάξει στο μέλλον.
5. Συνεπώς ποίο το κέρδος; Ότι προβάλλουμε σαν επιτυχία την υποχώρησή μας σε ό,τι διεκδικούν οι άλλοι;
6. Κυριαρχεί επίσης το επιχείρημα ότι είναι επιτυχία το ότι επιτεύχθηκε συμφωνία μετά από 40 χρόνια! Μα και πριν 40 χρόνια είχε επιτευχθεί συμφωνία για την υφαλοκρηπίδα, εν μέρει εις βάρος μας όμως (γραμμές βάσεως, ιστορικοί κόλποι, περιορισμένη επήρεια νησιών). Εάν όλα αυτά τα χρόνια συμφωνούσαμε με την ίδια πολιτική του τότε, θα είχε επιτευχθεί πάλι συμφωνία. Γιατί δεν άλλαξαν σήμερα σε κάτι οι Ιταλοί, εμείς τους ικανοποιήσαμε σε ότι ζητούσαν πάντα, χωρίς να μας δώσουν τίποτε περισσότερο. Για αυτό αποτύγχαναν να έχουμε συμφωνία οι προηγούμενοι επί 40 χρόνια, προφανώς επειδή διεκδικούσαν και όχι γιατί έκαναν κάτι λάθος.
7. Και μην ελπίζουμε ότι οι Ιταλοί μετά από αυτήν την συμφωνία θα μας υποστηρίξουν κατ ελάχιστο στις θέσεις μας, όταν θα έχουν κοινά συμφέροντα με την Τουρκία.
ΤΕΛΙΚΑ
8. Η συμφωνία με την Ιταλία είναι πλέον γεγονός και ας προσπαθήσουμε να εκμεταλλευθούμε την όποια δυναμική θα μπορούσε να δώσει, παρά τα προβλήματά της.
9. Δεν μας προσφέρει όμως τα όσα ελπίζουμε ως προς την πολιτική και τις διεκδικήσεις της Τουρκίας.
10. Όπως έχω προτείνει πολλές φορές, ας πάμε στο ΔΔ της Χάγης ή του Αμβούργου με Κύπρο και Αίγυπτο, για να οριοθετήσουμε τις θαλάσσιες ζώνες κυριαρχικών δικαιωμάτων, όπου θα μπορούμε να παλέψουμε για την πλήρη επήρεια του Καστελλόριζου (και να μην την εκχωρήσουμε de facto όπως πάμε να κάνουμε με την περιορισμένη οριοθέτηση σήμερα).
11. Γιατί αφενός η απόφαση ενός τέτοιου δικαιοδοτικού οργάνου θα έχει πολύ μεγαλύτερη βαρύτητα και για τους άλλους, ένατι της οιασδήποτε περιορισμένης διμερούς οριοθέτησης και αφετέρου είναι πιθανό να υποχρεωθεί η Τουρκία να αποδεχθεί την αρμοδιότητα του ΔΔ μόνο για αυτό το ζήτημα της οριοθέτησης στην Ανατολική Μεσόγειο ( και όχι για όλα τα ζητήματα πακέτο όπως θέλει), για να μην μείνει απέξω από τις αποφάσεις χωρίς να μπορεί να υποστηρίξει τις θέσεις της.