 |
| marineregions.org |
Στην απευκταία περίπτωση της έντεχνα πιθανολογούμενης μειωμένης επήρειας ή και απώλειας της ΑΟΖ ελληνικών νησιών του ανατολικού και του νοτιοανατολικού Αιγαίου, τα νησιά μας και ο περιβάλλοντας θαλάσσιος χώρος τους θα καταστούν έρμαιο στις τουρκικές διαθέσεις τήρησης ασφαλών περιβαλλοντικών μέτρων προστασίας κατά την διάρκεια λειτουργίας πλωτών γεωτρύπανων για την άντληση υδρογονανθράκων. Επίσης, το πλήθος των γεωτρύπανων και τα σημεία εξόρυξης θα καθορίζονται από την τουρκική κυβέρνηση. Επιπλέον, οι Τούρκοι θα έχουν το δικαίωμα να εκμεταλλευτούν τον αλιευτικό πλούτο, αλλά και το αιολικό δυναμικό. Οι τοποθεσίες εγκατάστασης θαλάσσιων αιολικών ανεμογεννητριών, το μέγεθός τους, το πλήθος τους, αλλά και οι σχετικές περιβαλλοντικές μελέτες θα επαφίενται στην κρίση τους. Ακόμα κι αν συμφωνηθούν περιοριστικοί όροι και ρήτρες οι Τούρκοι έχουν αποδειχθεί όχι μόνο αναξιόπιστοι, αλλά στυγνοί και αδίστακτοι.
Μαργέλης Κωνσταντίνος
Κατά συνέπεια, ο κίνδυνος της τουριστικής, της αλιευτικής, αλλά και της βιοτικής απαξίωσης των νησιών του Αιγαίου θα έχει ξεφύγει από τον έλεγχο της Ελλάδας και θα βρίσκεται στα χέρια της Τουρκίας. Τα ίδια ισχύουν και στην επίσης έντεχνα προβαλλόμενη λύση της συνεκμετάλλευσης.
Επομένως, οποιεσδήποτε ενέργειες σχετικά με τον καθορισμό των ΑΟΖ μέσω διμερών διαπραγματεύσεων ή μέσω ενός διεθνούς δικαστηρίου, οφείλουν να είναι εξαιρετικά προσεκτικές. Οι δε διπλωματικές και νομικές κινήσεις να είναι κατάλληλα προετοιμασμένες, ώστε να αποτραπεί το ενδεχόμενο ενός μη ελεγχόμενου καθεστώτος στο Αιγαίο. Ειδικά για την περίπτωση της δικαστικής οδού θα πρέπει να εξεταστεί εάν μας συμφέρει η επιλογή του Διεθνούς Δικαστηρίου του Αμβούργου, αντί της Χάγης.
Τελευταία, κάποιοι «ρεαλιστές» πολιτικοί, αναλυτές και δημοσιογράφοι αλαλάζουν συγχρονισμένα ότι πρέπει οπωσδήποτε τα βρούμε με την Αίγυπτο, αλλά κυρίως με την Τουρκία. Χωρίς δισταγμό δηλώνουν ότι για να επέλθει συμφωνία χρειάζεται να υποχωρήσουμε από «μαξιμαλιστικές» θέσεις, οι οποίες όμως, συνάδουν με τη Σύμβαση του ΟΗΕ για το Διεθνές Δίκαιο της Θάλασσας. Όσα δηλαδή, ορίζει το διεθνές δίκαιο τα χαρακτηρίζουν μαξιμαλιστικά. Υποστηρίζουν πως δεν υπάρχει άλλος δρόμος. Προβάλουν ως απόδειξη την ιταλική συμφωνία, στην οποία μόνο εμείς υποχωρήσαμε. Οι Ιταλοί δεν έκαναν ούτε ένα βήμα πίσω και πήραν περισσότερα από όσα το διεθνές δίκαιο ορίζει. Για τους Ιταλούς ήταν πράγματι μία ιστορική μαξιμαλιστική συμφωνία.
Οι Αιγύπτιοι φαίνεται πως εκφράζουν ενστάσεις για την επήρεια της ΑΟΖ των νησιών μας. Οι Αλβανοί το ίδιο. Οι Τούρκοι με τη σειρά τους έχουν ξεφύγει. Ζητάνε το μισό Αιγαίο και τη μισή ανατολική Μεσόγειο. Γράφουν στα παλιά τους τα παπούτσια το διεθνές δίκαιο και υιοθετούν το δίκαιο του νταβατζή. Γενικότερα, όλες οι γειτονικές μας χώρες διατυπώνουν διεκδικήσεις απέναντι στην πατρίδα μας, οι οποίες όμως βρίσκονται έξω από τα πλαίσια του διεθνούς θαλάσσιου δικαίου.
Παρ’ όλα αυτά, κατά την γνώμη των εν Ελλάδι «ρεαλιστών» οι θέσεις των γειτόνων μας δεν είναι μαξιμαλιστικές. Προβάλλουν μάλιστα ως επιτυχία τυχόν μερική υποχώρηση των Τούρκων από κάποιες τραμπούκικες διεκδικήσεις τους. Η ανυπαρξία της ελληνικής διπλωματίας και η έλλειψη κορασόν κρύβονται διαχρονικά πίσω από τη φανταχτερή φούστα του επιχειρήματος «μα τι θέλετε, πόλεμο;» Η Ελλάδα εκβιάζεται επαίσχυντα και παρουσιάζεται ως κατόρθωμα αν βιαστεί κάπως λιγότερο. Ο μόνος τρόπος να διασφαλίσουμε την ειρήνη είναι η «ολίγη» εκπόρνευσή μας.
Είναι άξιο απορίας πώς γίνεται λόγος για διάλογο και συνεργασία με το τουρκικό κράτος νταβατζή. Που αγνοεί διαχρονικά και ασταμάτητα το διεθνές δίκαιο, που εισβάλει όπου γουστάρει και όποτε γουστάρει, που σκοτώνει αθώο πληθυσμό, που στέλνει κατά παράβαση των αποφάσεων του ΟΗΕ στρατεύματα και πολεμικό υλικό σε όποια χώρα του καπνίσει, που φυλακίζει ή διώκει όποιον τολμήσει να εκφράσει αντίθετη άποψη, που αναιρεί οποιαδήποτε συμφωνία έχει συνάψει με γελοίες έως προκλητικές δικαιολογίες. Που δεν έχει ίχνος μπέσας.
Η αντίδραση της Ελλάδας πρέπει να περιέχει σθεναρούς διπλωματικούς ελιγμούς. Όχι παρακάλια. Διακοπή διπλωματικής επικοινωνίας με την Τουρκία. Με νταβατζήδες, εκβιαστές και δολοφόνους δεν συνδιαλέγεσαι. Καταγγελία της Τουρκίας στον ΟΗΕ για την παράνομη εισβολή και για την διάπραξη εγκλημάτων πολέμου στη Συρία και το Ιράκ. Καταγγελία για την παραβίαση του εμπάργκο όπλων και αποστολής στρατευμάτων στη Λιβύη. Κατάθεση στον ΟΗΕ των συντεταγμένων όλης της ελληνικής ΑΟΖ. Παράλληλα, δήλωση πρόθεσης επέκτασης των χωρικών μας υδάτων στα 12 ναυτικά μίλια κατά μήκος όλων των θαλασσίων συνόρων μας, τελεσίδικα σε συγκεκριμένη μελλοντική ημερομηνία. Οι πράξεις αυτές να συνοδεύονται από τα απαραίτητα νομικά επιχειρήματα και τις σχετικές μελέτες που θα αποδεικνύουν ότι κουμπώνουν με τη Σύμβαση του Διεθνούς Δικαίου της Θάλασσας. Ταυτόχρονα, κάλεσμα όλων των γειτονικών χωρών να καταθέσουν τυχόν διαφωνίες τους στον ΟΗΕ συνοδευόμενες με νομικά επιχειρήματα στη βάση του διεθνούς δικαίου και αποδοχή προσφυγής εκδίκασης των διαφορών στο Διεθνές Δικαστήριο του Αμβούργου. Σε περίπτωση που καμία χώρα δεν ανταποκριθεί στο ανοιχτό κάλεσμα, τότε διατύπωση σκόπιμης διαφωνίας μεταξύ Ελλάδας και Κύπρου για την οριοθέτηση της ΑΟΖ και προσφυγή στο Διεθνές Δικαστήριο του Αμβούργου. Όπως ανέπτυξα σε προηγούμενο άρθρο (Η αποσιώπηση του Διεθνούς Δικαστηρίου για το Δίκαιο της Θάλασσας), με τον τρόπο αυτό α) θα εκδοθεί μία διεθνώς αποδεκτή νομική απόφαση για την ΑΟΖ των ελληνικών νησιών, β) θα δημιουργηθεί δεδικασμένο διευθέτησης μέσω του συγκεκριμένου Διεθνούς Δικαστηρίου στο οποίο δεν μπορούν να τεθούν πέραν του θαλασσίου δικαίου θέματα και όχι μέσω εκείνου της Χάγης, γ) η Αίγυπτος και η Λιβύη θα ζυγίσουν αν θα τις συμφέρει να παραμείνουν θεατές μίας νομικής εκδίκασης το αποτέλεσμα της οποίας θα φέρει σε θέση ισχύος την Ελλάδα, δ) θα υπάρξει νομική γνωμάτευση από το πιο αρμόδιο διεθνή οργανισμό, κάτι το οποίο θα ακυρώσει άμεσα κάθε αυθαίρετη διμερή πολιτική συμφωνία, τύπου Τουρκίας-Λιβύης.
Η θαλάσσια έκταση μπορεί σε ορισμένα μυαλά να φαντάζει λιγότερης αξίας από ότι μία ηπειρωτική έκταση. Όμως, η στεριά είναι συνέχεια της θάλασσας και η θάλασσα είναι συνέχεια της στεριάς. Αλληλοεπηρεάζονται και αλληλοσυνδέονται. Συνεπώς, η παραχώρηση θαλάσσιου τμήματος δεν είναι καθόλου, μα καθόλου αθώα πράξη. Αν η περιβάλλουσα θαλάσσια έκταση ενός ελληνικού νησιού παραδοθεί για εκμετάλλευση στην Τουρκία, αυτόματα το νησί καθίσταται υπό τουρκική πολιορκία. Με την πάροδο του χρόνου θα απομονωθεί από την ελληνική επικράτεια και θα καλλιεργηθεί η εντύπωση ότι δεν ανήκει στην Ελλάδα. Η γεωγραφική σμίκρυνση της Ελλάδας θα έχει ξεκινήσει. Η γαλάζια πατρίδα θα πάρει σάρκα και οστά. Η Κερκόπορτα του Αιγαίου θα έχει ανοίξει, συμπαρασύροντας και την Κύπρο.
Μπροστά στο ενδεχόμενο μιας επικίνδυνης εθνικής ήττας, η λοβοτομημένη ελληνική κοινωνία κρατά το στόμα της κλειστό. Κανένα υψηλό πολιτικό πρόσωπο δεν υψώνει φωνή ότι οι νησιωτικές ακτογραμμές δεν είναι μικρότερης σημασίας από τις αντίστοιχες ηπειρωτικές. Ούτε ότι ο νησιωτικός πληθυσμός είναι υποδεέστερος του στεριανού. Αυτό άλλωστε είναι και το πνεύμα του Διεθνούς Δικαίου της Θάλασσας που προβλέπει τα ίδια δικαιώματα για τα νησιά με εκείνα της στεριάς.
Το ηθικό του Έλληνα έπειτα από τον πολυετή αξιακό, ψυχολογικό και οικονομικό «πόλεμο» που έχει δεχθεί, βρίσκεται στα τάρταρα. Ακόμα και αν κάποια στελέχη του κυβερνώντος κόμματος ή των υπόλοιπων πολιτικών κομμάτων προτάσσουν πατριωτικές ιδέες, κατά βάθος νιώθουν ανίσχυροι. Με κρύα καρδιά υπερασπίζονται το πνεύμα της ιταλικής συμφωνίας ή σιωπούν. Νιώθουν μία επαπειλούμενη μοναξιά και δεν αποχωρούν από τους πολιτικούς φορείς που κραυγάζουν να τα βρούμε, δίνοντας εκπορνευόμενοι «λίγη» θάλασσα.
Αλήθεια, τι απόηχο θα προκαλούσε μία κοφτή δήλωση του πρωθυπουργού μας, ότι σε περίπτωση που θιχτεί κυριαρχικό μας δικαίωμα θα αποπλεύσει αμέσως για το χώρο της παραβίασης και δεν θα αποχωρήσει όχι μόνο εάν δεν τερματιστεί η παράνομη ενέργεια, αλλά και εάν δεν αποδεχτεί η Τουρκία την διευθέτηση της ΑΟΖ και της επέκτασης των θαλασσίων συνόρων στο Διεθνές Δικαστήριο του Αμβούργου. Υπάρχει όμως, ένας ηγέτης ικανός να αφυπνίσει το καταρρακωμένο φρόνημα του Έλληνα; Υπάρχει ένας Τάσσος Παπαδόπουλος; Ή θα πάμε για κοκούνινγκ;
Λευκάδα, 26 Ιουνίου 2020