Οι κινήσεις της Άγκυρας σε Λιβύη, Ανατ. Ιερουσαλήμ και Υεμένη προκαλούν προσοχή και ανησυχία
Yossi Melman, Tel Aviv 26-6- 2020, Middle East Eye
[Πολύτιμη προσφορά αφυπνιστικής ενημέρωσης, το κατωτέρω άρθρο Ισραηλινού δημοσιογράφου, γραμμένο στο Τελ Αβίβ, μεταφέρει διαφωτιστικά μηνύματα πολλαπλών κατευθύνσεων, που στην περίπτωση της Ελλάδας εισφέρουν πειστικό υλικό κατεδάφισης παγιδευτικών ψευδαισθήσεων, κερδοσκοπικής υποκριτικής αυταπάτης, πολιτικών θεατρινισμών και χονδροειδούς παραπλανητικής προπαγάνδας.
Η κατάθεση του Γιόσι Μέλμαν επιβεβαιώνει την ακατάλυτη ισχύ των προαιώνιων στενών τούρκο-εβραϊκών δεσμών, από της εποχής που ο μυστικοσύμβουλος του Σουλτάνου Σελίμ, πάμπλουτος διεθνής τοκογλύφος Δον Ζοζέφ Νάζι, διεκδικούσε τον 16ο Αιώνα το στέμμα της Κύπρου ως εβραϊκού κράτους και ανακηρύχτηκε από τον Σουλτάνο Δούκας (Άρχοντας) των Κυκλάδων, με έδρα την Νάξο – επειδή η Κύπρος κατείχετο ακόμη από τους Ενετούς.
Mετάφραση / Εισαγωγή : Μιχαήλ Στυλιανού
Ισραηλινοί ηγέτες, στρατιωτικοί και των μυστικών υπηρεσιών, παρακολουθούν με αυξανόμενη ανησυχία αυτό που χαρακτηρίζουν ως «επεκτεινόμενη διείσδυση της Τουρκίας» στην Μέση Ανατολή.
Οι προσπάθειες της Τουρκίας να ενισχύσει τα πολιτικά, οικονομικά, πολιτιστικά και στρατιωτικά συμφέροντά της, με εξάπλωση από την Μεσόγειο στην Ερυθρά Θάλασσα και στον Ινδικό Ωκεανό, είναι επίσης πηγή έντονης ανησυχίας για τους συμμάχους και εταίρους του Ισραήλ στην περιοχή: Τις Κύπρο, Ελλάδα, Αίγυπτο, Σουδάν, Σαουδική Αραβία, Συρία, Ιρακινό Κουρδιστάν, τα Αραβικά Εμιράτο και τον Διοικητή της Ανατολικής Λιβύης Καλίφα Χαφτάρ. Η άγνωστη ισραηλινή υποστήριξη στον πόλεμο του Χαφτάρ στην Λιβύη.
Το γαλλικό ειδησεογραφικό δελτίο Intelligence Online ανέφερε στις αρχές του μηνός ότι η τουρκική μυστική υπηρεσία ΜΙΤ συνήψε ισχυρούς δεσμούς με το κόμμα Ισλάχ της Υεμένης, το οποίο διαπνέεται από την ιδεολογία της Μουσουλμανικής Αδελφότητας. Κατά το δημοσίευμα το βασικό μέσο για την ενίσχυση των συμφερόντων της είναι μέσω της τουρκικής ομάδας ανθρωπιστικής βοήθειας ΙΗΗ, που στέλνει βοήθεια στην Υεμένη.
Παρά το γεγονός ότι υπήρξε επί χρόνια όργανο της Σαουδικής Αραβίας και πολέμησε τους αντάρτες Χούθις, το Ισλάχ δεν έχει ενδοιασμούς να συνεργαστεί με την Τουρκία.
Η τουρκική οργάνωση ΙΗΗ ήταν αυτή που έστειλε το πλοίο Mavi Marmara στην Λωρίδα της Γάζας, φορτωμένο με ανθρωπιστικά εφόδια και Τούρκους και διεθνείς φίλο-Παλαιστινίους ακτιβιστές. Το πλοίο σταματήθηκε και προσβλήθηκε από Ισραηλινούς κομάντο, σε μια βίαιη σύγκρουση που προκάλεσε τον θάνατο 10 Τούρκων ακτιβιστών. Τρία χρόνια αργότερα, η ισραηλινή κυβέρνηση συμφώνησε να αποζημιώσει τις οικογένειες των θυμάτων με καταβολή 21 εκατομμυρίων δολαρίων. Ο Ισραηλινός πρωθυπουργός Νετανιάχου ζήτησε συγνώμη από τον Ταγίπ Ερντογάν, πρωθυπουργό τότε.
Ο Νετανιάχου και οι ηγέτες της ισραηλινής ασφάλειας ήλπιζαν ότι η χειρονομία αυτή θα συνέβαλε στην εξομάλυνση των σχέσεων των δύο χωρών. Αλλά αυτό δεν επιτεύχθηκε.
Ψυχραμένες Σχέσεις
Μολονότι οι οικονομικοί δεσμοί Τουρκίας- Ισραήλ παρέμειναν πολύ καλοί κατά τα τελευταία χρόνια, με αμοιβαία αύξηση του εμπορίου και του τουρισμού, οι σχέσεις μυστικών υπηρεσιών και ασφάλειας υποβιβάστηκαν στο χαμηλότερο επίπεδο.
Προηγουμένως, η Τουρκία και το Ισραήλ είχαν οικοδομήσει έναν φοβερό στρατηγικό συνεταιρισμό (formidable strategic partnership), που είχε διαρκέσει 50 χρόνια. Πράκτορες της ισραηλινής Mossad και της τουρκικής ΜΙΤ συναντιούνταν συχνά, αντάλλασαν μυστικές πληροφορίες και αλληλοβοηθούνταν σε επιχειρήσεις εναντίον κοινών εχθρών, ειδικώτερα της Συρίας.
Ισραηλινές αμυντικές επιχειρήσεις εξήγαν στην Τουρκία πολεμικό εξοπλισμό, όπως τανκς, πυροβόλα, αεροπλάνα ρομπότ, και όργανα κατασκοπείας, αλλά και αναβάθμιση των πολεμικών αεροπλάνων. Από το 1985 ως το 2000 αυτές οι συναλλαγές ξεπέρασαν τα 5 δις. δολάρια. Αλλά κατά την τελευταία δεκαετία, ενώ ο Ερντογάν στερέωνε την εσωτερική εξουσία του και διαπίστωνε ότι εξατμίζονταν τα τουρκικά σχέδια και όνειρα ένταξης στην Ε.Ε., αποστασιοποιήθηκε από το Ισραήλ.
Οι Ισραηλινοί ηγέτες, συνηθισμένοι με τον χαρακτήρα του, δεν ανησυχούν ιδιαίτερα με την ρητορεία του Ερντογάν εναντίον της κατοχής και τις ωμότητες σε βάρος των Παλαιστινίων.
Πράκτορες της Μοσάντ και της τουρκικής ΜΙΤ συναντιούνταν συχνά, μοιράζονταν πληροφορίες και συνεργάζονταν σε επιχειρήσεις εναντίον κοινών αντιπάλων. Ειδικώτερα της Συρίας.
Αυτό που τις ανησυχεί ιδιαίτερα τώρα είναι οι στενές επαφές της Τουρκίας με την στρατιωτική πτέρυγα της (παλαιστινιακής) Χαμάς. Σύμφωνα με την μυστική οργάνωση εσωτερικής ασφάλειας του Ισραήλ Shin Bet,, ο Σαλάχ αλ-Αρούνι, κορυφαίος διοικητής της Χαμάς, που εκτοπίστηκε από το Ισραήλ το 2007, έχει εγκαταστήσει το επιτελείο του στην Τουρκία. Τώρα κινείται μεταξύ Βηρυτού και Κωνσταντινούπολης, σχεδιάζοντας, όπως λέγεται, επιθέσεις εναντίον ισραηλινών στόχων. Τούρκοι αξιωματούχοι διέψευσαν κατ΄επανάληψη αυτές τις πληροφορίες. Η ισραηλινή αστυνομία και το Shin Bet παρακολουθούν επίσης στενά την αυξημένη δραστηριότητα της Τουρκίας στην κατεχόμενη Ανατολική Ιερουσαλήμ, μέσω της επίσημης τουρκικής οργάνωσης βοήθειας ΤΙΚΑ.
Η Τικα χορηγεί χρηματική βοήθεια και τρόφιμα σε Παλαιστινίους της Ανατολικής Ιερουσαλήμ και συνέβαλε στο άνοιγμα εκεί ενός καφενείου, ενός πανδοχείου και ενός κινηματογράφου . Οι ισραηλινές αρχές υποστηρίζουν ότι με την πρόφαση της πολιτιστικής και ανθρωπιστικής βοήθειας, η Τουρκία προάγει την ιδεολογία της Μουσουλμανικής Αδελφότητας, όπως και τους μεγαλεπήβολους οραματισμούς του Ερντογάν να αναστήσει τις ένδοξες ημέρες της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, η οποία κυβερνούσε την Παλαιστίνη επί αιώνες, έως τον 1ο Παγκόσμιο Πόλεμο.
Γιορτή για το Ισραήλ: Αρχίζει να στέλνει πετρέλαιο στην Αίγυπτο.
Στο Ιράκ και λιγότερο στην Συρία, οι μυστικές υπηρεσίες του Ισραήλ συνεργάστηκαν στενά με τις ΗΠΑ, το ΝΑΤΟ και την Ιορδανία στην ενίσχυση των κουρδικών δυνάμεων που πολέμησαν εναντίον του «Ισλαμικού Κράτους».
Αυτή η συνεργασία αποτελούσε προέκταση της μακροχρόνιας μυστικής συνεργασίας μεταξύ του Ισραήλ και των Κούρδων του Ιράκ, στις δεκαετίες 1960 και 1970. Οι Κούρδοι ταιριάζουν στην ισραηλινή στρατηγική προοπτική μιας «περιφερειακής Συμμαχίας», που περιλαμβάνει συμμαχίες μεταξύ του εβραϊκού κράτους και εθνικών και θρησκευτικών μειονοτήτων σε αραβικές-μουσουλμανικές χώρες της Μέσης Ανατολής.
Ανταγωνισμοί στο αέριο
Αλλά ο μεγαλύτερος πονοκέφαλος του Ισραήλ είναι τώρα η Λιβύη. Η χώρα αυτή συγκεντρώνει το ενδιαφέρον των μυστικών υπηρεσιών και του στρατιωτικού κατεστημένου του Ισραήλ για τέσσερεις λόγους. Πρώτον λόγω της θέσης της στην Μεσόγειο. Δεύτερον λόγω της γειτνίασής της με την Αίγυπτο, εχθρό του Ισραήλ που μεταβλήθηκε σε στρατηγικό εταίρο. Τρίτον, η Λιβύη εφέλκυσε την προσοχή ως καταφύγιο τρομοκρατών υπό το καθεστώς του Καντάφι.
Μετά την κατάρρευση του καθεστώτος Καντάφι και καθώς τα λεηλατημένα όπλα από τις στρατιωτικές αποθήκες μεταφέρονταν από την Λιβύη στο Σινά και στα χέρια της Χαμάς στην Γάζα, το Ισραήλ στράφηκε προς τον Διοικητή της Ανατολικής Λιβύης Καλίφα Χαφτάρ..
Με την βοήθεια των αιγυπτιακών μυστικών υπηρεσιών, που έχουν επίσης ισχυρά συμφέροντα στην Λιβύη, οι αξιωματούχοι της μυστικής υπηρεσίας Μοσάντ συναντήθηκαν πολλές φορές με τον Χαφτάρ και τους επιτελικούς αξιωματικούς του. Προ ολίγων εβδομάδων αναφέρθηκε ότι στις δυνάμεις του στάλθηκαν ισραηλινά όπλα, με την συμβολή των Αραβικών Εμιράτων, που υποστηρίζουν επίσης τον Χαφτάρ.
Ο τέταρτος λόγος (ισραηλινού «πονοκέφαλου» για την Λιβύη) είναι ένα μίγμα στρατηγικών και οικονομικών κινήτρων.
Μετά την απόφαση του Ερντογάν να πάρει αποστάσεις από το Ισραήλ, προέκυψε ένας νέος συνεταιρισμός. Στηρίχτηκε στο παλαιό αξίωμα: «ο εχθρός του εχθρού μου είναι φίλος μου». Συνδεόμενοι στην αντιπαλότητά τους με την Τουρκία, το Ισραήλ με την Κύπρο και την Ελλάδα έγιναν οι καλύτεροι φίλοι.
Σε εφαρμογή αυτής της νέας τριμερούς συμμαχίας, οι τρεις χώρες υπέγραψαν μια συμφωνία να εγκαταστήσουν έναν αγωγό (EastMed), διοχέτευσης του ισραηλινού και κυπριακού φυσικού αερίου, από τις μεσογειακές πηγές του, στην Ελλάδα και από εκεί στην υπόλοιπη Ευρώπη.
Αλλά η Τουρκία δημιουργεί εμπόδιο με την πρόσφατη επέμβασή της στην Λιβύη. Η ΄Αγκυρα συντάσσεται με την εγκατεστημένη στην Τρίπολη Κυβέρνηση Εθνικής Συμφωνίας στον πόλεμο εναντίον του Χαφτάρ, ο οποίος υποστηρίζεται από την Ρωσία, την Αίγυπτο, τα Αραβικά Εμιράτα και το Ισραήλ.
Τις τελευταίες εβδομάδες, δυνάμεις υποστηριζόμενες από την Τουρκία στην Δυτική Λιβύη ανακατέλαβαν μερικές στρατηγικές πόλεις και στρατιωτικές βάσεις που ήλεγχε ο Χαφτάρ.
Τον Νοέμβριο 2019 η Τουρκία και η κυβέρνηση της Τρίπολης υπέγραψαν μια συμφωνία οριοθέτησης της ΑΟΖ, η οποία απορρίφτηκε κατηγορηματικά από τον Χαφτάρ μαζί με τις κυβερνήσεις της Ελλάδας, της Αιγύπτου, της Κύπρου και της Γαλλίας…
Το Ισραήλ ανησυχεί ότι η τουρκική ενέργεια αποβλέπει μόνο σε μιαν επιδίωξη: Να εμποδίσει το σχέδιο εγκατάστασης του αγωγού EastMed.
Παρά ταύτα, παρά τον ανταγωνισμό και ενίοτε ακόμη και την εχθρότητα μεταξύ Ισραήλ και Τουρκίας, οι δύο χώρες διατηρούν ανοικτούς κάποιους παρασκηνιακούς διαύλους επικοινωνίας.
Ένας Ισραηλινός αξιωματούχος δήλωσε προ μηνών στο «Middle East Eye» ότι η χώρα του επιζητεί την αποκατάσταση των σχέσεών της με την ΄Αγκυρα και την ανταλλαγή πρεσβευτών.
Στο μεταξύ, τουρκικές πηγές δήλωσαν τον Μάιο στο «Al-Monitor» ότι ο επικεφαλής της (ισραηλινής μυστικής υπηρεσίας) Mossad, Yossi Cohen, συναντήθηκε δυο φορές το τελευταίο δεκάμηνο με τον Τούρκο αντίστοιχό του, διοικητή της ΜΙΤ, Χακάν Φιντάν, για να συζητήσουν περιφερειακά προβλήματα από την Συρία και μέχρι την Λιβύη…
Όποιες και αν είναι οι διαφορές τους, το Ισραήλ δεν πρόκειται να έρθει σε σύγκρουση με την Τουρκία κάποτε σύντομα. Όπως ο τότε υπουργός των Εξωτερικών Ισραέλ Κάτζ δήλωσε τον Δεκέμβριο του 2019, μολονότι το Ισραήλ αντιτίθεται στην τουρκική ανάμειξη στην Λιβύη, «αυτό δεν σημαίνει πως θα στείλουμε πολεμικά εναντίον της Τουρκίας»…
Σημείωση Μτφ: Υπογραμμίστηκαν στην μετάφραση βαρυσήμαντα αποσπάσματα για την διευκόλυνση ρεαλιστικής αξιολόγησης των προσφερομένων στοιχείων.
Yossi Melman, Tel Aviv 26-6- 2020, Middle East Eye
[Πολύτιμη προσφορά αφυπνιστικής ενημέρωσης, το κατωτέρω άρθρο Ισραηλινού δημοσιογράφου, γραμμένο στο Τελ Αβίβ, μεταφέρει διαφωτιστικά μηνύματα πολλαπλών κατευθύνσεων, που στην περίπτωση της Ελλάδας εισφέρουν πειστικό υλικό κατεδάφισης παγιδευτικών ψευδαισθήσεων, κερδοσκοπικής υποκριτικής αυταπάτης, πολιτικών θεατρινισμών και χονδροειδούς παραπλανητικής προπαγάνδας.
Η κατάθεση του Γιόσι Μέλμαν επιβεβαιώνει την ακατάλυτη ισχύ των προαιώνιων στενών τούρκο-εβραϊκών δεσμών, από της εποχής που ο μυστικοσύμβουλος του Σουλτάνου Σελίμ, πάμπλουτος διεθνής τοκογλύφος Δον Ζοζέφ Νάζι, διεκδικούσε τον 16ο Αιώνα το στέμμα της Κύπρου ως εβραϊκού κράτους και ανακηρύχτηκε από τον Σουλτάνο Δούκας (Άρχοντας) των Κυκλάδων, με έδρα την Νάξο – επειδή η Κύπρος κατείχετο ακόμη από τους Ενετούς.
Mετάφραση / Εισαγωγή : Μιχαήλ Στυλιανού
Ισραηλινοί ηγέτες, στρατιωτικοί και των μυστικών υπηρεσιών, παρακολουθούν με αυξανόμενη ανησυχία αυτό που χαρακτηρίζουν ως «επεκτεινόμενη διείσδυση της Τουρκίας» στην Μέση Ανατολή.
Οι προσπάθειες της Τουρκίας να ενισχύσει τα πολιτικά, οικονομικά, πολιτιστικά και στρατιωτικά συμφέροντά της, με εξάπλωση από την Μεσόγειο στην Ερυθρά Θάλασσα και στον Ινδικό Ωκεανό, είναι επίσης πηγή έντονης ανησυχίας για τους συμμάχους και εταίρους του Ισραήλ στην περιοχή: Τις Κύπρο, Ελλάδα, Αίγυπτο, Σουδάν, Σαουδική Αραβία, Συρία, Ιρακινό Κουρδιστάν, τα Αραβικά Εμιράτο και τον Διοικητή της Ανατολικής Λιβύης Καλίφα Χαφτάρ. Η άγνωστη ισραηλινή υποστήριξη στον πόλεμο του Χαφτάρ στην Λιβύη.
Το γαλλικό ειδησεογραφικό δελτίο Intelligence Online ανέφερε στις αρχές του μηνός ότι η τουρκική μυστική υπηρεσία ΜΙΤ συνήψε ισχυρούς δεσμούς με το κόμμα Ισλάχ της Υεμένης, το οποίο διαπνέεται από την ιδεολογία της Μουσουλμανικής Αδελφότητας. Κατά το δημοσίευμα το βασικό μέσο για την ενίσχυση των συμφερόντων της είναι μέσω της τουρκικής ομάδας ανθρωπιστικής βοήθειας ΙΗΗ, που στέλνει βοήθεια στην Υεμένη.
Παρά το γεγονός ότι υπήρξε επί χρόνια όργανο της Σαουδικής Αραβίας και πολέμησε τους αντάρτες Χούθις, το Ισλάχ δεν έχει ενδοιασμούς να συνεργαστεί με την Τουρκία.
Η τουρκική οργάνωση ΙΗΗ ήταν αυτή που έστειλε το πλοίο Mavi Marmara στην Λωρίδα της Γάζας, φορτωμένο με ανθρωπιστικά εφόδια και Τούρκους και διεθνείς φίλο-Παλαιστινίους ακτιβιστές. Το πλοίο σταματήθηκε και προσβλήθηκε από Ισραηλινούς κομάντο, σε μια βίαιη σύγκρουση που προκάλεσε τον θάνατο 10 Τούρκων ακτιβιστών. Τρία χρόνια αργότερα, η ισραηλινή κυβέρνηση συμφώνησε να αποζημιώσει τις οικογένειες των θυμάτων με καταβολή 21 εκατομμυρίων δολαρίων. Ο Ισραηλινός πρωθυπουργός Νετανιάχου ζήτησε συγνώμη από τον Ταγίπ Ερντογάν, πρωθυπουργό τότε.
Ο Νετανιάχου και οι ηγέτες της ισραηλινής ασφάλειας ήλπιζαν ότι η χειρονομία αυτή θα συνέβαλε στην εξομάλυνση των σχέσεων των δύο χωρών. Αλλά αυτό δεν επιτεύχθηκε.
Ψυχραμένες Σχέσεις
Μολονότι οι οικονομικοί δεσμοί Τουρκίας- Ισραήλ παρέμειναν πολύ καλοί κατά τα τελευταία χρόνια, με αμοιβαία αύξηση του εμπορίου και του τουρισμού, οι σχέσεις μυστικών υπηρεσιών και ασφάλειας υποβιβάστηκαν στο χαμηλότερο επίπεδο.
Προηγουμένως, η Τουρκία και το Ισραήλ είχαν οικοδομήσει έναν φοβερό στρατηγικό συνεταιρισμό (formidable strategic partnership), που είχε διαρκέσει 50 χρόνια. Πράκτορες της ισραηλινής Mossad και της τουρκικής ΜΙΤ συναντιούνταν συχνά, αντάλλασαν μυστικές πληροφορίες και αλληλοβοηθούνταν σε επιχειρήσεις εναντίον κοινών εχθρών, ειδικώτερα της Συρίας.
Ισραηλινές αμυντικές επιχειρήσεις εξήγαν στην Τουρκία πολεμικό εξοπλισμό, όπως τανκς, πυροβόλα, αεροπλάνα ρομπότ, και όργανα κατασκοπείας, αλλά και αναβάθμιση των πολεμικών αεροπλάνων. Από το 1985 ως το 2000 αυτές οι συναλλαγές ξεπέρασαν τα 5 δις. δολάρια. Αλλά κατά την τελευταία δεκαετία, ενώ ο Ερντογάν στερέωνε την εσωτερική εξουσία του και διαπίστωνε ότι εξατμίζονταν τα τουρκικά σχέδια και όνειρα ένταξης στην Ε.Ε., αποστασιοποιήθηκε από το Ισραήλ.
Οι Ισραηλινοί ηγέτες, συνηθισμένοι με τον χαρακτήρα του, δεν ανησυχούν ιδιαίτερα με την ρητορεία του Ερντογάν εναντίον της κατοχής και τις ωμότητες σε βάρος των Παλαιστινίων.
Πράκτορες της Μοσάντ και της τουρκικής ΜΙΤ συναντιούνταν συχνά, μοιράζονταν πληροφορίες και συνεργάζονταν σε επιχειρήσεις εναντίον κοινών αντιπάλων. Ειδικώτερα της Συρίας.
Αυτό που τις ανησυχεί ιδιαίτερα τώρα είναι οι στενές επαφές της Τουρκίας με την στρατιωτική πτέρυγα της (παλαιστινιακής) Χαμάς. Σύμφωνα με την μυστική οργάνωση εσωτερικής ασφάλειας του Ισραήλ Shin Bet,, ο Σαλάχ αλ-Αρούνι, κορυφαίος διοικητής της Χαμάς, που εκτοπίστηκε από το Ισραήλ το 2007, έχει εγκαταστήσει το επιτελείο του στην Τουρκία. Τώρα κινείται μεταξύ Βηρυτού και Κωνσταντινούπολης, σχεδιάζοντας, όπως λέγεται, επιθέσεις εναντίον ισραηλινών στόχων. Τούρκοι αξιωματούχοι διέψευσαν κατ΄επανάληψη αυτές τις πληροφορίες. Η ισραηλινή αστυνομία και το Shin Bet παρακολουθούν επίσης στενά την αυξημένη δραστηριότητα της Τουρκίας στην κατεχόμενη Ανατολική Ιερουσαλήμ, μέσω της επίσημης τουρκικής οργάνωσης βοήθειας ΤΙΚΑ.
Η Τικα χορηγεί χρηματική βοήθεια και τρόφιμα σε Παλαιστινίους της Ανατολικής Ιερουσαλήμ και συνέβαλε στο άνοιγμα εκεί ενός καφενείου, ενός πανδοχείου και ενός κινηματογράφου . Οι ισραηλινές αρχές υποστηρίζουν ότι με την πρόφαση της πολιτιστικής και ανθρωπιστικής βοήθειας, η Τουρκία προάγει την ιδεολογία της Μουσουλμανικής Αδελφότητας, όπως και τους μεγαλεπήβολους οραματισμούς του Ερντογάν να αναστήσει τις ένδοξες ημέρες της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, η οποία κυβερνούσε την Παλαιστίνη επί αιώνες, έως τον 1ο Παγκόσμιο Πόλεμο.
Γιορτή για το Ισραήλ: Αρχίζει να στέλνει πετρέλαιο στην Αίγυπτο.
Στο Ιράκ και λιγότερο στην Συρία, οι μυστικές υπηρεσίες του Ισραήλ συνεργάστηκαν στενά με τις ΗΠΑ, το ΝΑΤΟ και την Ιορδανία στην ενίσχυση των κουρδικών δυνάμεων που πολέμησαν εναντίον του «Ισλαμικού Κράτους».
Αυτή η συνεργασία αποτελούσε προέκταση της μακροχρόνιας μυστικής συνεργασίας μεταξύ του Ισραήλ και των Κούρδων του Ιράκ, στις δεκαετίες 1960 και 1970. Οι Κούρδοι ταιριάζουν στην ισραηλινή στρατηγική προοπτική μιας «περιφερειακής Συμμαχίας», που περιλαμβάνει συμμαχίες μεταξύ του εβραϊκού κράτους και εθνικών και θρησκευτικών μειονοτήτων σε αραβικές-μουσουλμανικές χώρες της Μέσης Ανατολής.
Ανταγωνισμοί στο αέριο
Αλλά ο μεγαλύτερος πονοκέφαλος του Ισραήλ είναι τώρα η Λιβύη. Η χώρα αυτή συγκεντρώνει το ενδιαφέρον των μυστικών υπηρεσιών και του στρατιωτικού κατεστημένου του Ισραήλ για τέσσερεις λόγους. Πρώτον λόγω της θέσης της στην Μεσόγειο. Δεύτερον λόγω της γειτνίασής της με την Αίγυπτο, εχθρό του Ισραήλ που μεταβλήθηκε σε στρατηγικό εταίρο. Τρίτον, η Λιβύη εφέλκυσε την προσοχή ως καταφύγιο τρομοκρατών υπό το καθεστώς του Καντάφι.
Μετά την κατάρρευση του καθεστώτος Καντάφι και καθώς τα λεηλατημένα όπλα από τις στρατιωτικές αποθήκες μεταφέρονταν από την Λιβύη στο Σινά και στα χέρια της Χαμάς στην Γάζα, το Ισραήλ στράφηκε προς τον Διοικητή της Ανατολικής Λιβύης Καλίφα Χαφτάρ..
Με την βοήθεια των αιγυπτιακών μυστικών υπηρεσιών, που έχουν επίσης ισχυρά συμφέροντα στην Λιβύη, οι αξιωματούχοι της μυστικής υπηρεσίας Μοσάντ συναντήθηκαν πολλές φορές με τον Χαφτάρ και τους επιτελικούς αξιωματικούς του. Προ ολίγων εβδομάδων αναφέρθηκε ότι στις δυνάμεις του στάλθηκαν ισραηλινά όπλα, με την συμβολή των Αραβικών Εμιράτων, που υποστηρίζουν επίσης τον Χαφτάρ.
Ο τέταρτος λόγος (ισραηλινού «πονοκέφαλου» για την Λιβύη) είναι ένα μίγμα στρατηγικών και οικονομικών κινήτρων.
Μετά την απόφαση του Ερντογάν να πάρει αποστάσεις από το Ισραήλ, προέκυψε ένας νέος συνεταιρισμός. Στηρίχτηκε στο παλαιό αξίωμα: «ο εχθρός του εχθρού μου είναι φίλος μου». Συνδεόμενοι στην αντιπαλότητά τους με την Τουρκία, το Ισραήλ με την Κύπρο και την Ελλάδα έγιναν οι καλύτεροι φίλοι.
Σε εφαρμογή αυτής της νέας τριμερούς συμμαχίας, οι τρεις χώρες υπέγραψαν μια συμφωνία να εγκαταστήσουν έναν αγωγό (EastMed), διοχέτευσης του ισραηλινού και κυπριακού φυσικού αερίου, από τις μεσογειακές πηγές του, στην Ελλάδα και από εκεί στην υπόλοιπη Ευρώπη.
Αλλά η Τουρκία δημιουργεί εμπόδιο με την πρόσφατη επέμβασή της στην Λιβύη. Η ΄Αγκυρα συντάσσεται με την εγκατεστημένη στην Τρίπολη Κυβέρνηση Εθνικής Συμφωνίας στον πόλεμο εναντίον του Χαφτάρ, ο οποίος υποστηρίζεται από την Ρωσία, την Αίγυπτο, τα Αραβικά Εμιράτα και το Ισραήλ.
Τις τελευταίες εβδομάδες, δυνάμεις υποστηριζόμενες από την Τουρκία στην Δυτική Λιβύη ανακατέλαβαν μερικές στρατηγικές πόλεις και στρατιωτικές βάσεις που ήλεγχε ο Χαφτάρ.
Τον Νοέμβριο 2019 η Τουρκία και η κυβέρνηση της Τρίπολης υπέγραψαν μια συμφωνία οριοθέτησης της ΑΟΖ, η οποία απορρίφτηκε κατηγορηματικά από τον Χαφτάρ μαζί με τις κυβερνήσεις της Ελλάδας, της Αιγύπτου, της Κύπρου και της Γαλλίας…
Το Ισραήλ ανησυχεί ότι η τουρκική ενέργεια αποβλέπει μόνο σε μιαν επιδίωξη: Να εμποδίσει το σχέδιο εγκατάστασης του αγωγού EastMed.
Παρά ταύτα, παρά τον ανταγωνισμό και ενίοτε ακόμη και την εχθρότητα μεταξύ Ισραήλ και Τουρκίας, οι δύο χώρες διατηρούν ανοικτούς κάποιους παρασκηνιακούς διαύλους επικοινωνίας.
Ένας Ισραηλινός αξιωματούχος δήλωσε προ μηνών στο «Middle East Eye» ότι η χώρα του επιζητεί την αποκατάσταση των σχέσεών της με την ΄Αγκυρα και την ανταλλαγή πρεσβευτών.
Στο μεταξύ, τουρκικές πηγές δήλωσαν τον Μάιο στο «Al-Monitor» ότι ο επικεφαλής της (ισραηλινής μυστικής υπηρεσίας) Mossad, Yossi Cohen, συναντήθηκε δυο φορές το τελευταίο δεκάμηνο με τον Τούρκο αντίστοιχό του, διοικητή της ΜΙΤ, Χακάν Φιντάν, για να συζητήσουν περιφερειακά προβλήματα από την Συρία και μέχρι την Λιβύη…
Όποιες και αν είναι οι διαφορές τους, το Ισραήλ δεν πρόκειται να έρθει σε σύγκρουση με την Τουρκία κάποτε σύντομα. Όπως ο τότε υπουργός των Εξωτερικών Ισραέλ Κάτζ δήλωσε τον Δεκέμβριο του 2019, μολονότι το Ισραήλ αντιτίθεται στην τουρκική ανάμειξη στην Λιβύη, «αυτό δεν σημαίνει πως θα στείλουμε πολεμικά εναντίον της Τουρκίας»…
Σημείωση Μτφ: Υπογραμμίστηκαν στην μετάφραση βαρυσήμαντα αποσπάσματα για την διευκόλυνση ρεαλιστικής αξιολόγησης των προσφερομένων στοιχείων.