Τα μεγάλα έργα όπως το Μετρό χρειάζονται σοβαρή προετοιμασία για την ωρίμανση της δημοπράτησής και της κατασκευής τους.
Σε χώρες δημοκρατικές, όπου υπάρχει μετά από εκλογές συχνά αλλαγή κομμάτων στην κυβέρνηση, είναι σημαντικό να υπάρχει και συνέχεια του προγραμματισμού, ειδικά για μεγάλα έργα, για να φθάσουμε στην ολοκλήρωσή τους.
Στο Μετρό στην Αττική, μετά την κατασκευή της βασικής γραμμής των 22 χιλιομέτρων και την λειτουργία της το 2020, συνεχίστηκαν οι τμηματικές επεκτάσεις του.
Η επέκταση στον Πειραιά ήταν ενταγμένη στον αρχικό σχεδιασμό, ή συστηματική του προετοιμασία άρχισε το 2007.
Η διασφάλιση της χρηματοδότησής του από κοινοτικούς και εθνικούς πόρους έγινε με απόφαση του υπουργείου Υποδομών Μεταφορών και Δικτύων έγινε στις 24/12/2009 και με συνολική δημόσια δαπάνη 730 εκατ. ευρώ.
Το συνολικό έργο είχε μήκος 7,6 χιλιόμετρα και έξι σταθμούς.
Ακολούθησε η δημοπράτηση του έργου και το άνοιγμα των προσφορών έγινε στις 18/4/11.
Η σύμβαση που υπογράφηκε με τον ανάδοχο εγκρίθηκε από το Ελεγκτικό Συνέδριο.
Παρουσιάστηκε στην αρμόδια Επιτροπή της Βουλής στις 22/212 από τον υφυπουργό υποδομών Γιάννη Μαγκριώτη και τον πρόεδρο της Αττικό Μετρό Α.Ε. Χρήστο Τσίτουρα.
Άμεσα ξεκίνησε η κατασκευή του και ο χρόνος ολοκλήρωσης ήταν τα 5,5 χρόνια.
Σήμερα παραδόθηκαν σε λειτουργία οι τρεις από τους έξι σταθμούς από τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη, ενώ οι άλλοι τρεις ανακοινώθηκε ότι, θα παραδοθούν το Καλοκαίρι του 2022.
Είναι σημαντικό και θετικό γεγονός η παράδοση σε χρήση έστω και του μισού έργου, όμως πρέπει να τονίσω τα εξής:
1. Για το έργο αυτό δούλεψαν πολλές κυβερνήσεις, πολλοί υπουργοί, πολλές διοικήσεις της Αττικό Μετρό Α.Ε. και φυσικά οι εργαζόμενοι στο υπουργείο, την διαχειριστική αρχή και την Αττικό Μετρό Α.Ε., όπως και οι εργαζόμενοι του αναδόχου.
2. Τα πιο σημαντικά σημεία που χαρακτηρίζουν ένα μεγάλο έργο, είναι η πολιτική απόφαση να κατασκευαστεί, η διασφάλιση των πόρων για την μελέτη και την κατασκευή, η μελέτη του, η δημοπράτησή του, η έναρξη της κατασκευής του και φυσικά η ολοκλήρωσή του.
3. Δυστυχώς μετά το 2012 στα δημόσια έργα και όχι μόνο, κυριάρχησε μια στενόμυαλη και μικροκομματική αντίληψη, που θεωρούσε ότι ο προηγούμενος χρόνος και η δουλειά μηδενίζεται και αυτοί που κόβουν την κορδέλα μπροστά στα ΜΜΕ, είναι περίπου θαυματοποιοί και ιδιοκτήτες του έργου.
Η κρίση αντί να βελτιώσει τις ηγεσίες των κυβερνήσεων και τους αρμόδιους τους έκανε να θεωρούν, όπως και σε άλλους τομείς της δημόσιας ζωής ότι, η ιστορία ξεκίνησε με αυτούς.
Με την ευκαιρία των σημερινών εγκαινίων των τριών σταθμών της επέκτασης του μετρό στον Πειραιά θα ήθελα να θυμίσω:
1. Τον 2010 επανασχεδιάσαμε τις επεκτάσεις του Μετρό Αττικής και Θεσσαλονίκης. Προγραμματίστηκε μια επέκταση γραμμής στην Αττική και αμέσως μια στην Θεσσαλονίκη.
2. Έτσι το 2011 δημοπρατήθηκε η επέκταση της γραμμής του Μετρό στον Πειραιά και στις αρχές του 2012 δημοπρατήθηκε η επέκταση της γραμμής του Μετρό Θεσσαλονίκης στην Καλαμαριά.
Ο χρόνος ολοκλήρωσης και των δύο επεκτάσεων ήταν το 2018.
3. Το 2011 έγινε η χάραξη των γραμμών της γραμμής 4 στην Αττική και των επεκτάσεων στην Δυτική Θεσσαλονίκη και το Αεροδρόμιο Μακεδονία.
3. Το 2012 ξεκίνησαν οι πρώτες μελέτες για τις επεκτάσεις αυτές με στόχο την δημοπράτηση των έργων το αργότερο το 2015 με την ένταξή τους στο τρέχον ΕΣΠΑ και την ολοκλήρωσή τους σε 6 χρόνια περίπου.
4. Η μελέτες της επέκτασης της γραμμής 4 στην Αττική είναι έτοιμες από το 2017, όμως το έργο δεν έχει δημοπρατηθεί γιατί ούτε η προηγούμενη κυβέρνηση ούτε η σημερινή έχουν δεσμεύσει τους αναγκαίους πόρους.
5. Οι μελέτες για την επέκταση των γραμμών στην Δυτική Θεσσαλονίκη και προς το Αεροδρόμιο Μακεδονία, έμειναν εκεί που ήταν το 2012, παρ' ότι όλα αυτά τα χρόνια είδαμε πολλές φωτογραφίες και εξαγγελίες αρμοδίων, ειδικά στις παραμονές εκλογών.