Σε μια κίνηση που θα μπορούσε να επηρεάσει τους στρατηγικούς στόχους της Τουρκίας τόσο στην Ανατολική Μεσόγειο όσο και στη Μέση Ανατολή, η Ελλάδα άρχισε πρόσφατα να αποκαθιστά τις διπλωματικές σχέσεις με τη Συρία.
Freepen.gr
Τον Μάιο, η Ελλάδα διόρισε την Τάσια Αθανασίου ως Ειδική Απεσταλμένη της στη Συρία. Η Αθανασίου ήταν η τελευταία Έλληνας στη Συρία προτού η Αθήνα διακόψει τους διπλωματικούς δεσμούς με τη Δαμασκό το 2012 στις αρχές του εμφυλίου πολέμου αυτής της χώρας.
Η επιθυμία να υπονομευθούν οι στόχοι της Τουρκίας στην ευρύτερη περιοχή ενδέχεται να έχει παρακινήσει την Ελλάδα να αρχίσει να αποκαθιστά τις σχέσεις με τη Συρία.
Στο παρελθόν, η Ελλάδα προσπάθησε να δημιουργήσει ευρείες συμμαχίες με μια ποικιλία χωρών που αντιτίθενται στην Τουρκία.
Το 1996, για παράδειγμα, ο τότε Έλληνας υπουργός Άμυνας Γερασίμος Αρσένης ανακοίνωσε ότι η Ελλάδα υπέγραψε συμφωνία στρατιωτικής συνεργασίας με τη Συρία, σαφώς με την Τουρκία ως τον κύριο αντίπαλό της.
Ταυτόχρονα, ο Αρσένης ζήτησε επίσης τη δημιουργία αντι-τουρκικής συμμαχίας που πρότεινε να περιλαμβάνει μεταξύ άλλων το Ιράν, το Ιράκ και την Αρμενία, ωστόσο η πρόταση αυτή δεν προχώρησε ποτέ.
Ο Ryan Bohl, αναλυτής της Μέσης Ανατολής και της Βόρειας Αφρικής για το Stratfor, η κορυφαία μονάδα γεωπολιτικής νοημοσύνης του Risk Assistant Network + Exchange, ή RANE, περιέγραψε την πρόθεση της Ελλάδας να ανοίξει κανάλια με τη Συρία ως «συμβολική κίνηση προς το παρόν».
«Η Ελλάδα δεν είναι σε θέση, τόσο ως χώρα του ΝΑΤΟ όσο και ως σύμμαχος των ΗΠΑ, να κάνει πολύ περισσότερα από τη συμβολική προσπάθεια να επαναφέρει τη Συρία στη διεθνή κοινότητα», δήλωσε στο Ahval.
Εάν η Ελλάδα επρόκειτο να προβεί σε στρατιωτικές ή ακόμη και οικονομικές κινήσεις, θα αντιμετώπιζε κυρώσεις από τις Ηνωμένες Πολιτείες σύμφωνα με τον Νόμο για την Πολιτική Προστασία του Καίσαρα και άλλες κυρώσεις που θα επέβαλαν ευρωπαϊκές χώρες.
«Έτσι, προς το παρόν, η Ελλάδα μπορεί να σηματοδοτήσει υποστήριξη προς τη Συρία σε πολύ περιορισμένο βαθμό».
Βλέπει κάποιες «σαφώς αντι-τουρκικές κινήσεις» που επιχειρεί η Ελλάδα κατά την προσέγγισή της προς τη Συρία.
«Είναι πολύ περιορισμένες, αλλά προσπαθούν να βοηθήσουν την Ελλάδα να συνθέσει ακόμη και έναν συμβολικό και ρηχό συνασπισμό εναντίον της Τουρκίας για να δείξει στην Άγκυρα ότι οι επιθετικές της κινήσεις σε όλη την Ανατολική Μεσόγειο δημιουργούν έναν μακροχρόνιο συνασπισμό εναντίον της», δήλωσε ο Bohl.
"Δεν έχει δόντια προς το παρόν, αλλά η Αθήνα θέλει την Τουρκία να πιστέψει ότι μπορεί τελικά"
Ο Bohl επεσήμανε επίσης ότι οι κινήσεις της Τουρκίας στην ευρύτερη περιοχή τα τελευταία χρόνια έχουν εμπνεύσει έναν «συνασπισμό μαλακής εξουσίας» εναντίον της, με διάφορα κράτη που διαφορετικά δεν έχουν πολλά κοινά να ενωθούν ει μόνο μέσω της αντίθεσής τους στις πολιτικές της Άγκυρας.
«Μέχρι στιγμής, ωστόσο, βασικοί παίκτες όπως οι ΗΠΑ, η Γερμανία, η Γαλλία ή το Ηνωμένο Βασίλειο δεν έχουν λάβει ουσιαστικά μέτρα για να επιβάλουν κυρώσεις στην Τουρκία για τη συμπεριφορά της», είπε ο Bohl. "Μέχρι ένας μεγάλος παίκτης να το κάνει, αυτά τα βήματα θα παραμείνουν συμβολικά".
Ο Γιώργος Τζογόπουλος, ανώτερος συνεργάτης του Center International de Formation Européenne και ερευνητικός συνεργάτης στο Κέντρο Στρατηγικών Σπουδών Begin Sadat (BESA), επίσης δεν πιστεύει ότι ο διορισμός της Αθανασίου στη Δαμασκό είναι «πολύ φιλόδοξος από την άποψη της εξωτερικής πολιτικής».
«Οι συνθήκες είναι τώρα διαφορετικές σε σύγκριση με τα χρόνια που ο Γεράσιμος Αρσένης ήταν Υπουργός Άμυνας - για παράδειγμα, οι ελληνο-ισραηλινές σχέσεις είναι εξαιρετικές, ενώ οι τουρκο-ισραηλινές σχέσεις παραμένουν προβληματικές», δήλωσε στο Ahval News.
Επιπλέον, οι σημερινές σχέσεις της Τουρκίας με το Ιράκ και το Ιράν είναι εποικοδομητικές. Επομένως, ο Τζογόπουλος «δεν βλέπει πώς μπορεί να εφαρμοστεί πρακτικά η θεωρητική ιδέα του Αρσένη το 2020».
«Αντίθετα, οι σχέσεις Ελλάδας και Ιράν αμφισβητήθηκαν στις αρχές του έτους, όταν η ελληνική κυβέρνηση αποφάσισε να στείλει πυραύλους Patriot στη Σαουδική Αραβία», είπε.
Η Ελλάδα έστειλε συστήματα πυραύλων αεροπορικής άμυνας Patriot για να βοηθήσει στην ενίσχυση της αεροπορικής άμυνας του βασιλείου της Σαουδικής Αραβίας μετά από συνδυασμένες επιθέσεις πυραύλων και αεροσκαφών που πιστεύεται ότι διεξήχθησαν από το Ιράν που κατέστρεψαν τις εγκαταστάσεις πετρελαίου της Σαουδικής Αραβίας τον Σεπτέμβριο του 2019.
Ο Τζογόπουλος πίστευε ότι η απόφαση της Ελλάδας να διορίσει την Αθανασίου στη Δαμασκό ήταν σωστή.
Αυτός ο διορισμός, είπε, «δείχνει ότι η χώρα παρακολουθεί στενά τις εξελίξεις και ενδιαφέρεται να γίνει πιο ενεργή διπλωματικά στη Μεσόγειο μετά την οπισθοδρόμηση του περασμένου Νοεμβρίου όταν η Άγκυρα και η Τρίπολη υπέγραψαν μνημόνιο συμφωνίας για τις θαλάσσιες ζώνες».
«Ακόμη και πριν από αυτό το διορισμό, ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιαςς είχε υποστηρίξει δημόσια τις προσπάθειες του Ηνωμένου Βασιλείου να υποστηρίξει μια πολιτική λύση στη Συρία», δήλωσε ο Τζογόπουλος.
«Σίγουρα, η έλλειψη ελληνικής εκπροσώπησης στη Λιβύη έκανε την Αθήνα προσεκτική στην αποφυγή παρόμοιων λαθών και τουλάχιστον προσπαθεί να παίξει ρόλο στη Συρία».
Σημείωσε επίσης ότι η Αθήνα θα πρέπει να εξετάσει πώς μια βελτίωση στις σχέσεις με τη Δαμασκό θα επηρεάσει τις σχέσεις της με τη Ρωσία.
«Θεωρώ ότι είναι μια καλή ευκαιρία για βελτίωση των ελληνο-ρωσικών σχέσεων», είπε. «Η εξαιρετική κατάσταση των ελληνοαμερικανικών δεσμών δε σημαίνει ότι η Ελλάδα και η Ρωσία δεν πρέπει να συνεργαστούν».
Οικονομικά, ο Τζογόπουλος σημείωσε ότι οι ελληνικές εταιρείες μπορούν να διαδραματίσουν ρόλο στην ανοικοδόμηση της Συρίας σε μια προσπάθεια «που σίγουρα θα καθοδηγείται από τη Ρωσία».
Δεν πιστεύει ότι οι ελληνοτουρκικές σχέσεις θα «επηρεαστούν ουσιαστικά» από μια προσέγγιση μεταξύ της Αθήνας και της Δαμασκού. Ωστόσο, για να δει η Τουρκία την Ελλάδα παρούσα στη Συρία μετά από σχεδόν μια δεκαετία αδράνειας μπορεί να είναι αιτία για κάποια διπλωματική ανησυχία.
«Πρέπει να περιμένουμε και να δούμε αν η Ελλάδα θα ανοίξει ξανά την πρεσβεία της στη Δαμασκό», δήλωσε ο Τζογόπουλος.
«Δε φτάσαμε ακόμα εκεί».