Η αναλογία του Ψυχρού Πολέμου με την τελική κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης δείχνει, φυσικά, πώς μπορεί να συγκρατηθεί ένας επικίνδυνος αντίπαλος και παρέχει ελπίδα ότι μακροπρόθεσμα, ακόμη και εχθρικά καθεστώτα μπορούν να εξελιχθούν σε μια σχετικά συνεργάσιμη δύναμη.
Όπως δηλαδή η θετική εξέλιξη της Σοβιετικής Ένωσης, της οποίας η επιθετικότητα δεν μπορούσε να ελεγχθεί ούτε να προβλεφθεί, δεν πραγματοποιήθηκε ως αποτέλεσμα μιας αμερικανικής πολιτικής ολικής αντιπαράθεσης, πόσο μάλλον της στρατιωτικής επέμβασης, αλλά στο τέλος μιας μακράς, υπομονετικής διαδικασίας αποτροπής, διπλωματίας, έλεγχου όπλων, μαλακής ισχύος και συμμαχιών, έτσι και η Τουρκία μπορεί να αντιμετωπισθεί.
Καθώς διαμορφώνεται η ενοχλητική πολιτική της Τουρκίας σήμερα, οι σημερινοί ηγέτες θα έκαναν καλά να λάβουν υπόψη αυτήν την πραγματική ιστορία ώστε να αντιμετωπισθεί η επικίνδυνη καρικατούρα του Ερντογάν και των υποστηρικτών του.
Δημήτρης Τσαϊλάς
υποναύαρχος ε.α.