Ο Υφυπουργός Εξωτερικών φαίνεται να αγνοεί ότι η Τουρκία έχει ενταχθεί από τον Ιούνιο του 2020 στο νέο Όργανο Προενταξιακής Βοήθειας (ΙΡΑ) της ΕΕ, με το οποίο προβλέπονται χρηματοδοτήσεις ύψους 14,5 δις, για τις χώρες σε προενταξιακή διαπραγμάτευση. Τα χρήματα αυτά αφορούν την περίοδο 2021 -2027.
Η Τουρκία επανέκαμψε πρόσφατα στις διαπραγματεύσεις με την ΕΕ και παρά τις προκλητικές παράνομες και επιθετικές ενέργειές της κατά Ελλάδας και Κύπρου, παρά την συμπεριφορά της προς την ΕΕ, την επιθετική συμπεριφορά και προσβλητική ρητορική της όχι μόνο για την ΕΕ αλλά και για χώρες μέλη της όπως η Γαλλία, το έλλειμμα δημοκρατίας και τις παραβιάσεις στα ανθρώπινα δικαιώματα, εν τούτοις έγινε εκ νέου αποδεκτή και από τον Ιούνιο του 2020 ξαναμπήκε σε πρόγραμμα Προενταξιακής Βοήθειας (με το νέο ΙΡΑ).
Η χρηματοδοτική βοήθεια της ΕΕ, η οποία έχει προγραμματιστεί μέσω του Μηχανισμού Προενταξιακής Βοήθειας (ΜΠΒ) για την Τουρκία, την περίοδο από το 2007- 2020, υπερέβαινε τα 9 δισεκατομμύρια ευρώ. (Η Τουρκία ελάμβανε και λαμβάνει με το νέο πρόγραμμα την μεγαλύτερη βοήθεια από την ΕΕ).
Σημειωτέον ότι η ΕΕ είχε σταματήσει με την Τουρκία τις προενταξιακές συζητήσεις από το 2016 λόγω των παραβιάσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, των μαζικών παράνομων διώξεων και φυλακίσεων, των βασανιστηρίων στις φυλακές και γενικά λόγω του ελλείμματος δημοκρατίας. Όμως η περικοπή κονδυλίων από τη χρηματοδότηση αυτή προς την Τουρκία ξεκίνησε στην ουσία το 2017. Παρά την διακοπή και μέχρι και το 2018 είχε πάρει 3, 8 δις (1,2 δις πήρε στο διάστημα 2016 – 2018).
Η τελευταία απόφαση που αφορούσε το ζήτημα αυτό ελήφθη από το Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων στις 15 Οκτωβρίου πέρσι, που υιοθετούσε την πρόταση της Κομισιόν για μείωση (όχι όμως ακύρωση) της προενταξιακής βοήθειας προς την Τουρκία για το 2020».
Δηλαδή δεν προβάλαμε εμείς ουσιαστικές αντιρρήσεις είτε άρνηση για τις χρηματοδοτήσεις αυτές μέχρι σήμερα.
ΟΙ ΣΗΜΕΡΙΝΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΕΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΗΣ
Επιτέλους όμως, έστω και αργά, αποφασίσαμε να αναλάβουμε πρωτοβουλίες για τον περιορισμό της Τουρκικής επιθετικότητας.
Και δεν αναφέρομαι μόνο στις επιστολές που απεστάλησαν στους Διεθνείς παράγοντες, αλλά κυρίως στις δύο μέχρι τώρα προτάσεις που ετέθησαν στο Συμβούλιο με πρωτοβουλία μας:
• Το πρώτο αφορά το εμπάργκο όπλων που προτείναμε στην τελευταία Σύνοδο Κορυφής.
Καλή κίνηση, πλην όμως αν και ακούγεται εξαιρετική, η προχειρότητα με την οποία την προτείναμε, χωρίς πρώτα τις κατάλληλες διαβουλεύσεις από τον Υπεξ για προετοιμασία του εδάφους και διερεύνηση της δυνατότητας αποδοχής και υιοθέτησης, μάλλον θα την οδηγήσει στις καλένδες.
• Το δεύτερο είναι η πρότασή μας για διακοπή των ενεργειών για την τελωνιακή σύνδεση της Τουρκίας με την ΕΕ. Πραγματικά καλή κίνηση ακόμη και ως προειδοποίηση εκ μέρους μας.
ΚΑΤΑΛΗΓΟΝΤΑΣ
1. Και πάλι όμως διαφαίνεται ότι το δεύτερο (τελωνειακή ένωση) δεν θα είναι επαρκές σε αυτό το στάδιο. Πέραν δηλαδή της ήδη καθυστερημένης υποβολής, θα υπάρξουν και άλλες διαδικαστικές καθυστερήσεις για να εξετασθεί και το πιθανότερο είναι να παραπεμφθεί για να εξετασθεί συνολικά τον Δεκέμβριο.
2. Όσον αφορά το δεύτερο για το εμπάργκο όπλων, αυτό κι αν είναι χρονοβόρο και εξαιρετικά δύσκολο να γίνει αποδεκτό (και ακόμη πιο δύσκολο να υλοποιηθεί πραγματικά) από όλες τις χώρες.
Η Γαλλία ήδη έχει ανακοινώσει εμπάργκο όπλων γιατί τα χρησιμοποιθεί στην Συρία, αλλά Γερμανία και Ισπανία Ιταλία (αλλά και άλλες μικρότερες χώρες – φυσικά δεν αναφερόμαστε καν στην Μ. Βρετανία,), δεν θα δεχθούν την ακύρωση τόσων προγραμμάτων που ήδη τρέχουν και μεγάλων συμβολαίων.
3. Όπως συνάγεται από όλα αυτά, και τα δύο τα προβάλαμε χωρίς ιδιαίτερη προετοιμασία (έτσι εξηγείται ενδεχομένως και η άγνοια του Υφυπουργού Εξωτερικών για την χρηματοδότηση και το ότι πριν την πρόταση για εμπάργκο δεν είχαμε κάνει καμία διαβούλευση προετοιμασίας και διερεύνησης-ο Υπεξ ήταν στο Ιρακ την ίδια περίοδο), γνωρίζοντας καλά ότι έτσι κι αλλιως ο ορίζοντας θα είναι ουσιαστικά για τον Δεκέμβριο.
ΟΜΩΣ
4. Μέχρι τότε διασφαλίσαμε (δι’ επισήμων δηλώσεων και πράξεών μας επίσης), ότι δεν θα αλλάξουμε πάλι κόκκινες γραμμές για "μαξιμαλιστικούς" στόχους.
5. Και αυτό, γιατί καταλήξαμε να δηλώσουμε με την σθεναρή στάση μας, ότι οι κόκκινες γραμμές είναι οι απόλυτα και συνταγματικά δεσμευτικές της κυριαρχίας στην χωρική θάλασσα –γιατί στον αέρα δεν υπάρχουν ή τουλάχιστον δεν έχουν δηλωθεί (ακόμη) κόκκινες γραμμές, όσον αφορά τις παραβιάσεις στον Εθνικό Εναέριο χώρο και τις υπερπτήσεις πάνω από νησιά (μεγάλα και μικρά).
6. Επίσης διασφαλίσαμε (δια των πράξεων κυρίως), ότι δεν θα πάμε σε πόλεμο για ζητήματα “ήσσονος σημασίας” όπως είναι τα κυριαρχικά δικαιώματα (υφαλοκρηπίδες και ΑΟΖ), πόσο μάλλον τα ζητήματα αρμοδιότητας (όπως είναι οι περιοχές έρευνας και διάσωσης και το FIR)!