Θέμα της φετινής συνάντησης Κορυφής 2021 του Παγκόσμιου Οικονομικού Forum γνωστού ως Νταβός [Διεθνής ΜΚΟ (INGO)], είναι η «Μεγάλη Επανεκκίνηση», η μη επιστροφή στην κανονικότητα την εποχή μετά τον covid-19. Συμμετέχουν οι ισχυροί του κόσμου- πολυεθνικές, Τράπεζες, φαρμακευτικές, ασφαλιστικές και άλλες, συμπεριλαμβανομένων των μεγάλων τεχνολογικών κολοσσών και οι πολιτικοί. Τι μπορεί να σημαίνει ο γρίφος «μη επιστροφή στην κανονικότητα»; Μέσα από ένα ασαφές κείμενο (και όπου υπάρχει ασάφεια πάντα υποκρύπτεται δολιότητα), σταχυολογούμε μερικές φράσεις κλειδιά όπως βιώσιμη ανάπτυξη, δημοκρατικοποίηση! των υπερκομπιούτερ -HPC, μακράς διάρκειας αποτέλεσμα των εταίρων. Θα αναφερθούμε παρακάτω στο πως εξειδικεύεται ο στόχος της βιώσιμης ανάπτυξης που είναι κυρίαρχος στόχος της συνόδου.
Άποψη
Από: analyst.gr - της Κατερίνας Μπερλή
«Αυτοί που βρίσκονται ψηλά θεωρούνε ταπεινό να μιλάς για το φαΐ. Ο λόγος: έχουνε κιόλας φάει.» Μπ. Μπρεχτ
Αναφέρονται 6 υψηλά θέματα και υπερφιλόδοξοι στόχοι για την αλλαγή το κλίματος και την σωτηρία των πλανητών! (for people, nature and planets), οποία αλλαζονεία!, στόχοι των οποίων η επίτευξη θα επιταχυνθεί. Αναφέρεται ότι η προσπάθεια Επανεκκίνησης είναι εξ ολοκλήρου χωρίς προηγούμενο, ότι χρειάζεται κάποιου τύπου σχέδιο Μάρσαλ. Εξαγγέλλει ότι η αγορά των ρύπων στην ενέργεια θα αλλάξει και θα συνδεθεί με τις τεχνολογικές αλλαγές, θα αλλάξουν οι ορισμοί για τη μηδενική κατανάλωση ενέργειας, θα σταματήσει η στήριξη- επιδοτήσεις στα ορυκτά καύσιμα. Θα χρησιμοποιηθούν ευρέως νέες τεχνολογίες για τη συλλογή και χρήση του διοξειδίου του άνθρακα και για πλήθος λειτουργιών που σήμερα εκτελούνται με άλλες τεχνολογίες. Αναφέρεται ότι θα αλλάξει η συμπεριφορά των πολιτών έναντι των πόρων- νερό και ενέργεια- δηλαδή θα αυξηθούν πολύ οι τιμές τους καθώς η τιμολόγηση πόρων θα ακολουθεί την αρχή «ο ρυπαίνων πληρώνει» (ερμηνευόμενο ως «ο πληρώνων έχει δικαίωμα να ρυπαίνει»). Αναφέρεται ότι θα επιταχυνθούν οι καινοτομίες και η αγροτική παραγωγή θα αναδιαρθρωθεί με νέα τεχνολογικά συστήματα. Ότι ο ΟΗΕ θα θέσει πιο ψηλά τον πήχη των στόχων. Παράλληλα, ενώ οι τιμές των πόρων τροφή, νερό, ενέργεια θα αυξηθούν, πουθενά δεν αναφέρεται πώς οι πολίτες θα μπορούν να καλύψουν το αυξημένο κόστος χωρίς δουλειές. Πουθενά δεν αναφέρεται πώς στους στόχους θα συμβάλλουν οι άνθρωποι με την εργασία τους, πώς θα κάνουν επενδύσεις οι αγρότες χωρίς επαρκές εισόδημα και σε ποιο ποσοστό χρειάζεται η απασχόληση στην νέα οικονομία, χωρίς προηγούμενο.
Εν ολίγοις, ποια είναι η θέση της εργασίας στο νέο οικοδόμημα. Και τι προβλέπεται για την αναμενόμενη μαζική εξαθλίωση της μεγάλης στρατιάς των «ανέργων της τεχνολογίας»- ανθρώπων, αγροτών που θα χάσουν τα χωράφια τους και επιχειρήσεων που θα κλείσουν.
«Μπορείτε να διακηρύσσετε όσο θέλετε, κύριοι, την ωραία σας φιλοσοφία.
Αλλά ώσπου να μας δώσετε να φάμε, οι ιδέες σας για το Καλό και το Κακό μπορούν να περιμένουν». Μπ. Μπρεχτ
Ας προσπαθήσουμε να καταλάβουμε τι υπονοεί η ασάφεια των κειμένων με ένα κατανοητό συλλογισμό, που καταλήγει στα πιο πιθανά αποτελέσματα από την εφαρμογή της Επανεκκίνησης. ΄
Όλες οι ταχείες εξελίξεις που ζούμε, πάντως, είναι συνέχεια του 2ου ΠΠ, όπως θα δειχθεί.
Η λέξη reset μας είναι γνωστή από τον Η/Υ και η χρήση της για την μετά covid εποχή αποτελεί μια σημειολογία που σχετίζεται άμεσα με την πληροφορική όπως και με τους πρωταγωνιστές της. Αυτοί βρίσκονται επικεφαλής τόσο στις τεχνολογίες πληροφορικής όσο και στην επανασχεδιαζόμενη παγκόσμια οικονομία.
Χρησιμοποιούμε σκοπίμως την παρεμφερή λέξη «επανεκκίνηση» έναντι της λέξης «επαναφορά» γιατί δείχνει πιο έκδηλα την πρόθεση των επιχειρούμενων τεράστιων αλλαγών για την επανεκκίνηση της οικονομίας και της κοινωνίας από μηδενικές σχεδόν βάσεις, δηλαδή δείχνει καλύτερα το μέγεθος της ανατροπής στην οποία η σύνοδος δίνει έμφαση.
Η επαναφορά/επανεκκίνηση, για να επανέλθουμε στους υπολογιστές, αντιμετωπίζει λάθη στο λειτουργικό πρόγραμμα ή στο σκληρό δίσκο προκειμένου να ανακτήσει τη λειτουργικότητα του ο Η/Υ ή την ταχύτητα του.
Είναι μια λειτουργία που επαναφέρει το λειτουργικό σύστημα που ήταν έτοιμο να καταρρεύσει στην εργοστασιακή του κατάσταση. Σβήνει οτιδήποτε έχει εγγραφεί μετά την έξοδο του από το εργοστάσιο, δηλαδή προγράμματα και δεδομένα που εισήχθηκαν από το χρήστη και εκτελείται από εγκαταστημένο λογισμικό που υπάρχει μέσα στον ίδιο τον υπολογιστή. Ωστόσο, τα δεδομένα δε σβήνονται και είναι ανακτήσιμα μέχρι του σημείου που είτε ο δίσκος θα επανεγγραφεί με νέα δεδομένα είτε θα διασπαστεί ο σκληρός δίσκος σε bits. Παρομοιάζουμε την επανεκκίνηση με εγγραφή νέων δεδομένων, ωστόσο δεν μπορούμε να παραβλέψουμε τον κίνδυνο της οριστικής καταστροφής του δίσκου.
Παραφράζοντας τους όρους της πληροφορικής στην οικονομία και την κοινωνία, την οποία αφορά η Μεγάλη Επανεκκίνηση, λαμβάνουμε υπόψη τα παρακάτω δεδομένα από την οπτική ενός κατασκευαστή λειτουργικών προγραμμάτων: το οικονομικό σύστημα είναι πριν την πανδημία έτοιμο να καταρρεύσει. Η οικονομική κρίση είναι η βαθύτερη και μεγαλύτερης διάρκειας από ποτέ. Το σύστημα είναι δυσλειτουργικό γιατί έχει φορτωθεί με το χειρισμό τεράστιου όγκου δεδομένων, δηλαδή τεράστιο παγκόσμιο πληθυσμό, άνθρωποι οι οποίοι πρέπει να καλύψουν πολλές ανάγκες. Χάνουν τις δουλειές τους από τις νέες τεχνολογίες και δε μπορούν να ζήσουν, επομένως κάποιος πρέπει να τους εξασφαλίζει τα απαραίτητα. Ο βασικός ελάχιστος μισθός που είχε προταθεί στον ΟΗΕ θα προέκυπτε από τη φορολόγηση των μηχανών/ρομπότ και των πλούσιων κατασκευαστών τους, την οποία φορολόγηση οι κατασκευαστές τους και οι πλούσιοι, όπως είναι εύλογο, δεν επιθυμούν. Οι άνθρωποι αντιστέκονται και πιέζουν μέσω των κρατών, καθώς αντιμετωπίζουν θέμα επιβίωσης. Τα νέα παραγόμενα προϊόντα δεν θα έχουν μεγάλη διείσδυση σε ένα φτωχοποιημένο κόσμο. Η πλειονότητα των ανθρώπων γίνεται διπλά «άχρηστη», ως μη καταναλωτική εξ’ ανάγκης.
«Όταν αυτοί που βρίσκονται ψηλά μιλάνε για ειρήνη, ο απλός λαός ξέρει πως έρχεται πόλεμος.» Μπ. Μπρεχτ
Υπ’ αυτές τις συνθήκες, από την πλευρά του προγραμματιστή, το υπό κατάρρευση οικονομικό σύστημα απαιτεί επανεκκίνηση, όπως μετά από πόλεμο, για να γίνει πάλι λειτουργικό και να αποδίδει κέρδη στους νέους ιδιοκτήτες. Διαγράφοντας συστήματα όπως τα κράτη και υπεράριθμα δεδομένα, όπως οι άνθρωποι. Το οικονομικό σύστημα χρειάζεται με άλλα λόγια πολύ λιγότερους ανθρώπους για τους πόρους της γης, οι οποίοι να προμηθεύονται ακριβά είδη διατροφής και προϊόντα με μεγάλη προστιθέμενη αξία που θα αποσβέσουν τις μεγάλες επενδύσεις. Την παραπάνω μονόδρομη λύση υπαγορεύει η λογική του προγραμματιστή, όχι όμως η πλευρά των ανθρώπων και των κοινωνιών τους. Το ζήτημα είναι σύνθετο και ταξικό, σχετίζεται εκτός της κερδοφορίας με την αντιπαλότητα στη χρήση φυσικών πόρων. Για παράδειγμα όλοι οι άνθρωποι χρειάζονται το νερό για τις φυσικές ανάγκες τους. Αποτρέπονται όμως οι φτωχοί μέσω της τιμολόγησης από τη χρήση του, προκειμένου να χρησιμοποιείται από τους πλούσιους για να ποτίζονται τα γήπεδα του γκόλφ.
«Οι ήττες και οι νίκες των ανθρώπων στην κορυφή δεν είναι πάντα ήττες και νίκες για τους ανθρώπους στον πάτο». Μπ. Μπρέχτ
Με βάση τη λύση της επανεκκίνησης, γίνεται επαναδιανομή του κεφαλαίου. Η γη αλλάζει χέρια, από τους αγρότες μεταφέρεται στους τεχνολογικούς κολοσσούς. Με τις ιδιωτικοποιήσεις μεταφέρονται από τα κράτη οι εθνικές υποδομές και άλλα ακίνητα περιουσιακά στοιχεία, καθώς και πόροι όπως η γη και το νερό, αφού υποθηκεύονται ολόκληρες χώρες λόγω των δανείων τους. Τέλος, αναδιανέμεται η βιομηχανική παραγωγή διαρκών αγαθών. Ο Μπιλ Γκέιτς γίνεται ο μεγαλύτερος γαιοκτήμονας στην Αμερική και επενδύει σε γη στην υποσαχάρια Αφρική, στη Ν. Ασία καθώς και σε αγελάδες, διαθέτει εταιρεία ασφάλειας τροφίμων και την εταιρεία Εθνικών Σιδηροδρόμων του Καναδά. Η Wonderful company παράγει μανταρίνια, ρόδια και φυστίκια με ονοματεπώνυμο. Η Airbnb προσθέτει στις υπηρεσίες της και χ/ο υπηρεσίες για δανεισμό προκειμένου οι πελάτες της να αναβαθμίζουν τις κατοικίες τους, υποθέτουμε με υποθήκες. Η Google βγάζει ηλεκτρικό αυτοκίνητο, η Apple βγάζει ηλεκτρικό αυτοκίνητο, ενώ η Hyundai μετατρέπεται σε «πιθανό» εργολάβο της Apple. Με τα μονοπώλια διαφημίσεων των google Ads, facebook, apple,amazon υπάρχει αμφιβολία ότι τρίζουν τα θεμέλια της ευρωπαϊκής και ιαπωνικής αυτοκινητοβιομηχανίας; (να γιατί η Ε.Ε ζητάει διαφάνεια στους αλγόριθμους των τεχνολογικών εταιρειών και βιάστηκε να υπογράψει την εμπορική συμφωνία με την Κίνα). Με το ηλεκτρονικό εμπόριο, που γενικεύτηκε στο παγκόσμιο lockdown, ο κάθε πωλητής θα πληρώνει τέλος ηλεκτρονικής διαφήμισης και οι τράπεζες θα εισπράττουν από κάθε συναλλαγή, ίσως και οι εταιρείες. Δε θα πουλιέται ούτε καρφίτσα στον πλανήτη χωρίς να εισπράττουν προμήθεια οι παγκόσμιοι φοροεισπράκτορες. Επειδή μάλιστα θα συνωστίζονται οι διαφημιζόμενοι σε ένα μικρό χώρο της οθόνης και κατά μέσο όρο η αναζήτηση από το χρήστη με βία φτάνει τις 3 σελίδες, τα έξοδα διαφήμισης λόγω ζήτησης για τις πρώτες θέσεις, θα αυξάνονται μέχρις εξαντλήσεως των επιχειρήσεων. Από αυτές, άλλες θα χρεοκοπούν και άλλες θα εξαγοράζονται επιταχύνοντας τη συγκέντρωση του κεφαλαίου. Κάνοντας τους ισχυρούς ακόμα πιο ισχυρούς.
Η Επανεκκίνηση σε όρους οικονομίας είναι ένα κατασκεύασμα, μια μηχανιστική κοπτοραπτική δανεισμένη από τη λειτουργία των Η/Υ εφαρμοζόμενη στο σώμα της κοινωνίας και της οικονομίας. Με ανάλογο τρόπο, όπως τα εμβόλια (νουκλεικού οξέος mRNA, ή πρωτεΐνης ή ιικού φορέα) ως μηχανιστική κοπτοραπτική πρωτεϊνών εγχύονται στο ανθρώπινο σώμα με στόχο την κινητοποίηση φυσικής άμυνας. Οι ανθρώπινες κοινωνίες όμως, όπως και η ανθρώπινη φύση, είναι απείρως πιο πολύπλοκα και αδιερεύνητα συστήματα σε σχέση με την κατασκευή προγραμμάτων για τον υπολογιστή. Αν μάθαμε κάτι από τον ιό είναι ότι τα εμβόλια, που είχαν στον πυρήνα της σύλληψης τους αντίστοιχη λογική, απέτυχαν να προσφέρουν φυσική ανοσία διαρκείας (στόχος των εμβολίων). Με άλλα λόγια δεν είναι εμβόλια, αλλά απλά φάρμακα (συχνές δόσεις κατ΄έτος) με άγνωστες μακροπρόθεσμες συνέπειες για τον οργανισμό. Έτσι, η Επανεκκίνηση της οικονομίας και της κοινωνίας είναι ένα πείραμα που θα αποτύχει με ανείπωτου μεγέθους τραγικές συνέπειες για την κοινωνία. Γιατί οι πρωταγωνιστές του πειράματος πορεύονται επικαλούμενοι πλήρη γνώση και βεβαιότητα εκεί που υπάρχει μερική γνώση αλλά πλήρης μακροπρόθεσμη αβεβαιότητα και υποκρύπτεται ευγονισμός.
«Αυτό που έχετε απαρνηθείτε το και πάρτε αυτό που σας αρνούνται» Μπ. Μπρεχτ
Στην καλύτερη περίπτωση οι εταιρείες θα έχουν βραχυπρόθεσμα οφέλη με τίμημα πρωτοφανή καταστροφή- τα θύματα του 2ου ΠΠ θα φαντάζουν πολύ λίγα σε σχέση με τους ανθρώπους που θα αφεθούν να πεθάνουν από την πείνα και την ενεργειακή φτώχεια. Είναι γεγονός ότι ο ανθρώπινος πληθυσμός έχει υπερπολλαπλασιαστεί τις τελευταίες δεκαετίες. Αυτή είναι όμως μια φυσική διαδικασία και η φύση βρίσκει μόνη της τη λύση. Οι άνθρωποι γεννιούνται, γερνάνε και πεθαίνουν δίνοντας τη θέση τους σε νέους. Είναι κατανοητό ότι μέσα στους επαναλαμβανόμενους κλιματικούς κύκλους του Πλανήτη, κατά τη φάση του Θερμοκηπίου, αυξάνεται ο πληθυσμός και αντίστοιχα μειώνεται στη φάση των παγετώνων, ο δε ο πλανήτης μας έχει διέλθει και στο παρελθόν από τέτοιους κύκλους.“Δεν έγραψα ότι ήμουν απόλυτος ειρηνιστής αλλά ότι ήμουν πάντα πεπεισμένος ειρηνιστής. Αυτό σημαίνει ότι υπάρχουν περιστάσεις στις οποίες κατά τη γνώμη μου είναι απαραίτητο να χρησιμοποιήσω βία” Αλμπ. Αϊνστάιν, απολογούμενος για τη δουλειά του πάνω στην ατομική βόμβα
Η πίεση που ασκείται στους φυσικούς πόρους της γης από τον υπερπληθυσμό δεν είναι άσχετη με το πώς μπορούν να διανεμηθούν οι πόροι, δηλαδή ποιός κατέχει αυτούς τους πόρους και για ποια χρήση τους προορίζει. Επομένως, δεν είναι ένα άλυτο πρόβλημα, αλλά ένα ταξικό πρόβλημα. Η λύση ανάπτυξης που δίνεται από την Μεγάλη Επανεκκίνηση είναι ταξική αφού δεν μπορεί να την ακολουθήσει η διαρκώς αυξανόμενη αδυναμία της αδύναμης τάξης που περιθωριοποιείται.
Το πείραμα θα αποτύχει, γιατί είναι βίαιο. Γιατί κάθε αυταρχική βίαια αλλαγή ανατρέπεται, η βία φέρνει βία. Όπως κάθε βίαια παρέμβαση σε έναν οργανισμό φέρνει βίαια απόκριση με την ασθένεια. Γιατί όπως «ζωή είναι ένας ορισμένος τρόπος ύπαρξης των πρωτεϊνών», έτσι και οι κοινωνίες που ανέπτυξε αυτή η δομή είναι ορισμένες. Έχουν κι αυτές το δικό τους DNA και κάθε δράση γεννάει αντίδραση.
Καλά θα κάνουν οι ευφάνταστοι πρωταγωνιστές της Νέας Οικονομικής Τάξης να παραιτηθούν από ένα άκρως επικίνδυνο εγχείρημα με εν δυνάμει ανείπωτες ανθρώπινες απώλειες.
«Παντού μπορούσες να δεις τάφους ανοιχτούς που χάσκανε άδειοι καθώς το Νέο πλησίαζε την πρωτεύουσα» Μπ. Μπρεχτ
Το λέμε αυτό με λόγου επίγνωση γιατί στην ασάφεια των επίσημων κειμένων κανείς μα κανείς δε απαντά στο κυρίαρχο ερώτημα: πως θα ζήσει η «πλεονάζουσα άχρηστη τάξη» μετά την επανεκκίνηση. Δεν περιμέναμε την απάντηση από τις εταιρείες, αλλά από την πολιτική παρέμβαση του Πρίγκιπα Κάρολου στην ατζέντα της συνόδου είναι φανερά απούσα και έκδηλα ομιλητική. Η διακινδύνευση είναι τεράστια κι εδώ δε μιλάμε απλώς για επενδυτικά ρίσκα, μιλάμε για πιθανή κάθαρση από «άχρηστες» «ορδές υπανθρώπων» ασύλληπτης κλίμακας, η σύλληψη μιας τέτοιας ιδέας υποκρύπτει εφαρμογή γενετικής βιολογίας, κάτι που άλλωστε συνδέεται στενά με τη μελέτη των συστημάτων πληροφοριών.
«Είδα το παλιό να πλησιάζει, μα ερχόταν σα νέο.
Σερνόταν πάνω σε καινούργια δεκανίκια που κανένας δεν είχε ξαναδεί και βρομούσε νέες μυρωδιές σαπίλας που κανείς δεν είχε πριν ξαναμυρίσει.» Μπ. Μπρεχτ
Είναι γνωστό στην ιστορία ότι τις ευγονικές θεωρίες περί βιολογικής ανωτερότητας δεν τις μονοπωλούσε ο ναζισμός. Αντιθέτως, οι θεωρίες του Τσάμπερλε, του Λίμπενφελς και των κοινωνικών δαρβινιστών υιοθετούνταν ακόμα από τον 19ο αιώνα από μεγάλο μέρος των αγγλικών σαλονιών της τότε ελίτ που απέβλεπε στο πεπρωμένο της κυρίαρχης φυλής με το ανάλογο κύρος μιας παγκόσμιας δύναμης (μπορεί να είναι τυχαίο, αλλά ο πρίγκιπας Κάρολος βρίσκεται σήμερα στην πρωτοπορία της Επανεκκίνησης και το ΗΒ μετά το BREXIT αναδύεται ως παγκόσμιο κέντρο τεχνολογίας την ίδια ώρα που η ΕΕ προσπαθεί να θέσει ρυθμιστικούς κανόνες στις τεχνολογικές εταιρείες).
Για να ερμηνεύσουμε τι σημαίνει Επανεκκίνηση, παρακάτω αναφέρουμε δεδομένα και προηγούμενα ιστορικά συμβάντα που θα μας βοηθήσουν στο συλλογισμό.
Ο άνθρωπος, όπως έλεγε ο Πλάτωνας, είναι ήμερο ζώο, αλλά επιδίδεται σε ανθρωποθηρία.
Μέχρι σήμερα η ανθρωπότητα έχει βιώσει άπειρες τραγωδίες, προμελετημένες μαζικές δολοφονίες, γενοκτονίες (ανθρωποθηρίες) με διάφορα προσχήματα. Την τελευταία, μεγαλύτερης έκτασης και νωπή ακόμα στις μνήμες εξολόθρευση σηματοδότησε ο 2ος ΠΠ. Στο ναζισμό και τον ηγέτη του γερμανικού επεκτατισμού Χίτλερ αποδόθηκε ο μισανθρωπισμός και η επίδειξη πρωτοφανούς φρικαλεότητας που οδήγησε στην εξαφάνιση 70-85 εκατομμυρίων ανθρώπων, κυρίως άμαχου πληθυσμού. Ήταν όμως μόνος του ο Χίτλερ που ξεκίνησε και ηγήθηκε ενός τέτοιου εγχειρήματος; Θα μπορούσε μόνος του ένας ηγέτης, όσο χαρισματικός κι αν ήταν, όση ρητορική δεινότητα στον επηρεασμό των μαζών και όση στρατηγική δεινότητα κι αν διέθετε, να ξεκινήσει έναν αγώνα, έναν ελπιδοφόρο πόλεμο αν δεν τον στήριζε η τεχνο- οικονομική δύναμη της οντότητας της οποίας ηγείτο; Οι εθνικοσοσιαλιστές ήταν μια μικρή ομάδα εγκληματιών; Όχι βέβαια, οι εγκληματίες ήταν πολλοί περισσότεροι. Για να λειτουργήσει αποτελεσματικά ένας ηγέτης πρέπει να υπάρχει το όραμα και οι κινητήριες δυνάμεις. Στην προκείμενη περίπτωση το όραμα ήταν η κατάκτηση νέων εδαφών με την «εκκαθάριση των εκφυλισμένων υποδεέστρων φυλών» που τους κατοικούσαν, κινητήριες δε δυνάμεις ήταν η μηχανή-το στρατιωτικό βιομηχανικό σύμπλεγμα και το χ/ο σύστημα που τον στήριξε. Τη δύναμη στους παράγοντες της οικονομίας και της βιομηχανίας εγγυήθηκε, όπως συμβαίνει πάντα, η τεχνολογική υπεροχή (η οποία παρέχει στον επιτιθέμενο τη σιγουριά για επικράτηση). Επιπλέον, χρειάστηκε η δύναμη της προπαγάνδας, η οποία εμφύσησε στις εθνικές ομάδες την ομοψυχία, με την ελπίδα βελτίωσης των συνθηκών και παρείχε στις πολιτικές δυνάμεις την απερίσπαστη δύναμη και στήριξη να υλοποιήσουν το όραμα. Επομένως, στους εγκληματίες πρέπει να συμπεριλάβουμε όλους αυτούς τους συγκεκριμένους ανθρώπους που εμπλέκονταν (stakeholders) στις εγκληματικές πράξεις του πολέμου (εκπρόσωπους στρατιωτικοβιομηχανικού συμπλέγματος, τραπεζών, προπαγάνδας- Μέσα Μαζικής Επικοινωνίας, θεωρητικούς βιολογικής υπεροχής, πανεπιστημιακούς, πολιτικούς και κάθε άλλο μεσάζοντα). Αυτοί δε δικάστηκαν. Δεν ακούσαμε ποτέ γι’ αυτούς.
«Μη χαίρεστε που σκοτώσατε το κτήνος. H σκύλα που το γέννησε ζει και είναι πάλι σε οργασμό.» Μπ. Μπρέχτ, για τους πανηγυρισμούς κατά τη λήξη του πολέμου
Κάθε αναγνώστης μπορεί να κάνει μια αναγωγή των συνθηκών που ήταν παρούσες τόσο στην παραμονή όσο και κατά τη διάρκεια του ναζιστικού πολέμου και θα διαπιστώσει με έκπληξη ότι όλες οι παράμετροι είναι παρούσες και σήμερα. Με κάποιες διαφοροποιήσεις. Τα κράτη έχουν απονευροποιηθεί. Το ρόλο των εθνικών κρατών σήμερα έχουν οι μεγάλες εταιρείες που θέλουν να επεκταθούν με το μοντέλο της επανεκκίννησης. Ο πόλεμος δεν είναι φανερός. Οι «υποδεέστεροι» δεν είναι οι εβραίοι, οι σλάβοι, οι τσιγγάνοι, οι κομμουνιστές αλλά οι «άνεργοι της τεχνολογίας» όλων των επαγγελμάτων και επιστήμονες χωρίς επαγγελματικό αντικείμενο λόγω των ρομπότ και της ΑΙ. Γι’ αυτό, οι αναμενόμενες απώλειες της ανεργίας θα είναι πολύ μεγαλύτερες ενός συμβατικού πολέμου. Κατά τα λοιπά, συνυπάρχουν: Τεχνολογική ελίτ με περιουσία πολύ μεγαλύτερη από το ΑΕΠ των μεγαλύτερων κρατών. Τεχνολογίες βέβαιες για επικράτηση, άμεσα συνδεδεμένες με το βιομηχανικό στρατιωτικό σύμπλεγμα, όπως drones, αυτόνομα όπλα LAWS. Υπερμεγέθεις χ/ο φορείς. Ανηλεής πανίσχυρη προπαγάνδα 24/7 σε όλη την υφήλιο που οδηγεί σε συσπειρώσεις και ομοψυχία γύρω από τις κυβερνήσεις. Και τέλος, γενετικές θεωρίες ως υποκλάδοι της βιολογίας, όπως η πληθυσμιακή γενετική, που αποκρύπτονται επιμελώς.
“H επιστήμη είναι η θρησκεία της εποχής μας” Αφιέρωση του Αϊνστάιν στο φίλο του Sanehito Yamamoto κατά την επίσκεψη του στην Ιαπωνία, 1922
Επειδή αυτή η ρήση επιβεβαιώνεται και επειδή αυτή η θρησκεία από μόνη της δεν έχει ηθικούς περιορισμούς οφείλουμε για την επιβίωση του είδους μας να τους θέτουμε εμείς. Αλλιώς, αν τη θεωρήσουμε δόγμα θα υπάρξουμε θύματα της. Ιδιαίτερα δε όσοι σπούδασαν επιστημονικά επαγγέλματα και βρίσκονται σήμερα πρώτοι στις λίστες της τεχνολογικής ανεργίας κινδυνεύουν να πέσουν θύματα του ίδιου του απόλυτου «πιστεύω» τους στην επιστήμη. Γιατί χειραγωγούνται ευκολότερα μέσω της απόλυτης πίστης.
Η γενετική και ο ευγονισμός, μετά τον πόλεμο μετακόμισε από τα ναζιστικά στρατόπεδα των εργαστηρίων Μέγκελε. Σήμερα, ως υποκλάδος της βιολογίας με διάφορα παρακλάδια, φιλοξενείται στα πιο καταξιωμένα ερευνητικά εργαστήρια κορυφαίων πανεπιστημίων και άλλων χρηματοδοτούμενων φορέων. Η δε έρευνα, η οποία δεν είναι προοδευτική ) εξ’ ορισμού (με σημείο αναφοράς τον άνθρωπο, ενισχύθηκε στην περίοδο της απορρύθμισης του νεοφιλελευθερισμού.
«Μερικές φορές είναι πιο σημαντικό να είσαι άνθρωπος από το να έχεις καλό γούστο». Μπ. Μπρεχτ
Με την απουσία κάθε ηθικού φραγμού, τον οποίο μπορεί να επιβάλλει μόνο το συλλογικά οργανωμένο συμφέρον των πολλών μέσω των δημοκρατικών θεσμών, φτάσαμε σε σημείο της απόλυτης ηθικής κατάπτωσης. Τα εμβόλια εγκρίνουν μυστικές επιτροπές, των οποίων τα μέλη – ερευνητές χρηματοδοτούνται ή/και χρηματίζονται αδρά από τις εταιρείες παραγωγής των εμβολίων.
Στο χώρο της επιστήμης υπάρχουν επιστήμονες με ηθικές αρχές και συνείδηση και άλλοι ασυνείδητοι, άπληστοι χωρίς ηθικούς φραγμούς και όρια. Αυτή η παρατήρηση είναι απαραίτητη για να βάλουμε τα πράγματα στη θέση τους σε σχέση με τους «ειδικούς» και τους «ερευνητές» που μας βομβαρδίζουν αυτό τον καιρό. Η λέξη «ειδικός» από μόνη της δε σημαίνει τίποτα. «Ειδικός» ήταν ο αποτρόπαιος εγκληματίας Μέγκελε και μάλιστα ο πιο «ειδικός» ερευνητής που έκανε πειράματα ευγονικής σκοτώνοντας ανθρώπους στα ναζιστικά στρατόπεδα, «ειδικοί» πρότειναν να κάνουν τους ανθρώπους σαπούνι.
Τι θα λέγατε αν κάποιος «ειδικός»- expert με πολλά credentials επιστήμονας, σας τεκμηρίωνε με καμπύλες υψηλής απόδοσης ότι τα θύματα της τεχνολογικής ανεργίας θα μπορούσαν να χρησιμεύσουν ως βιομάζα στην παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας; (ακούγεται ανατριχιαστικό και ας μη συνεχίσουμε γιατί αυτός είναι ο τίτλος δοκιμίου που τώρα γράφουμε με τίτλο «Περί αποδοτικότητας της ψυχής»).
Επανερχόμενοι στην ιστορική συνέχεια: Μετά την ήττα της Γερμανίας, οι γενετικές θεωρίες ξεχάστηκαν, η κοινή γνώμη καθησυχάστηκε με τη δίκη της Νυρεμβέργης -που καταδίκασε ελάχιστους από τους πρωταγωνιστές της φρίκης (ανάμεσα τους λίγους μόνο γιατρούς)- ο Χίτλερ απαξιώθηκε ως τρελός και ακόμα μελετάται ως παρανοϊκή προσωπικότητα. Φυσικά, σύμφωνα με τα υγιή αντανακλαστικά της ομάδας, ποιος άνθρωπος με σώας τας φρένας δολοφονεί τόσα εκατομμύρια αθώους ανθρώπους για την επιδίωξη ενός προσωπικού στοιχήματος; Ποιος εμπνέεται από θεωρίες βιολογικής ανωτερότητας (γραμμένες από άρρωστους ανθρώπους- ο Τσάμπερλε έπασχε από σπάνια νόσο) και δεν είναι άρρωστος; Όμως, οι πόλεμοι δε γράφονται από τους λογικούς.
Στην τερατώδη ανεξέλεγκτη εξουσία και στην άμετρη φιλοδοξία δε μπορεί να αντέξει και ο πιο υγιής νους. Η κάθε παρόμοιου μεγέθους φιλοδοξία υποκρύπτει μια αντίστοιχου μεγέθους ανισορροπία. Που φέρνει στον κόσμο αντίστοιχη δυστυχία.
Ο πόλεμος εκμεταλλεύεται την επιστήμη κάνοντας τους ανθρώπους πειραματόζωα για τους δικούς του σκοπούς. Παράδειγμα αποτελεί η ατομική βόμβα. Η πυρηνική σχάση ήταν μια πολύ ενδιαφέρουσα επιστημονική ανακάλυψη. Όμως, η πειραματική εφαρμογή της, ως μη ελεγχόμενη αλυσιδωτή αντίδραση, από τις ΗΠΑ στις πυρηνικές βόμβες- βόμβα ουρανίου που βομβάρδισε τη Χιροσίμα και βόμβα πλουτωνίου που βομβάρδισε το Ναγκασάκι -σφράγισε ένα από τα τραγικότερα εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας του 2ου ΠΠ και του 20ου αιώνα με τουλάχιστον 200.000 θύματα, άμαχο πληθυσμό. Ένα χρόνο πριν πεθάνει ο Αϊνστάιν ανέφερε ότι η σχεδίαση και ανάπτυξη ατομικής βόμβας ήταν το μεγαλύτερο λάθος της ζωής του.
«Ο πόλεμος είναι όπως η αγάπη: πάντα βρίσκει έναν τρόπο» Μπ. Μπρεχτ
Σήμερα, διακυβεύεται εκ νέου η μοίρα του πολιτισμού μας και η επιστροφή τη βαρβαρότητα με νέα μεγαλύτερου μεγέθους λάθη. Με τη χρήση άλλων τεχνολογικών επιτευγμάτων αυτή τη φορά. Τα «σπασικλάκια» (κατά τη δική τους ρήση) της γενιάς μετά τον πόλεμο, που ήξεραν να φτιάχνουν μόνο προγράμματα, που δεν ήταν σε επαφή με τη φύση, πειραματίζονται στη μαθηματική περιγραφή της κοινωνίας, σαν οι άνθρωποι να είναι μόνο αριθμοί που μπορούν να σβηστούν εύκολα, σα να πρόκειται για ηλεκτρονικό παιχνίδι προσομοίωσης και κινδυνεύουν να τινάξουν την ανθρωπότητα στον αέρα. Μπροστά σε αυτή την απειλή για την ανθρωπότητα τα πυρηνικά όπλα ωχριούν.
Ο 2ος ΠΠ και η περίοδος που ακολούθησε, αποτέλεσαν ένα μεγάλο εργαστήρι, τα αποτελέσματα του οποίου αποκρυσταλλώθηκαν σε 80 χρόνια (1941-2021) και θα αναγγελθούν στο φετινό Παγκόσμιο Οικονομικό Forum, με τον όρο Μεγάλη Επανεκκίνηση. Την ερμηνεύουμε ως δόλια κήρυξη ενός μη επίσημα κηρυγμένου πολέμου κατά της ανθρωπότητας, με ταξική στόχευση.
Τα πεδία στα οποία απέδωσε το εργαστήρι της μεταπολεμικής εποχής είναι πολλά.
Ένα κομβικό θέμα, στο οποίο εξειδικεύτηκε πολύ, είναι η προπαγάνδα. Εμβάθυνε η ανάλυση στο πως ένας ολόκληρος λαός, ο Γερμανικός, ακολούθησε σχεδόν ομόψυχα έναν παράφρονα ηγέτη.
Αποτέλεσμα της εξέλιξης της προπαγάνδας , στη soft – εκλεπτυσμένη της εκδοχή, ήταν το μάρκετιγκ – που έγινε επιστήμη σε συνεργασία με την ψυχολογία, συμπεριφορική και απέφερε τεράστια οικονομικά οφέλη. Συνεχίζει δε να εξελίσσεται σε προσωποποιημένο στοχευμένο μάρκετινγκ με τη δόλια εκμετάλλευση των προσωπικών δεδομένων από τους αλγόριθμους της ΑΙ. Το μάρκετινγκ απέδειξε ότι δεν είναι απαραίτητη η χρήση βίας αν μπορείς να έχεις πολλαπλάσια αποτελέσματα με τη θέληση του ίδιου του ανθρώπου ή αν πιστέψει πως ότι κάνει το κάνει με δική του θέληση.
Η χονδροειδής μορφή της προπαγάνδας εξακολουθεί πάντα να παραμένει το μεγάλο ψέμα. Και μάλιστα, όπως έλεγε ο Γκαίμπελς, όσο μεγαλύτερο το ψέμα, τόσο πιο εύκολα γίνεται πιστευτό από τις μάζες. Πριν την επέμβαση στο Ιράκ, έγινε πλύση εγκεφάλου της κοινής γνώμης ότι ο Σαντάμ Χουσείν είχε πυρηνικά όπλα (στις οθόνες επιστρατεύτηκαν ο πρόεδρος των ΗΠΑ και ο πρωθυπουργός του ΗΒ με το αζημίωτο), για την επέμβαση στη Συρία ότι ο Άσαντ είχε βιολογικά όπλα , για τον Covid έχουν παρελάσει από τις οθόνες όλοι σχεδόν οι πρωθυπουργοί του κόσμου την ώρα που κάνουν εμβόλιο! (να μη βάλουμε τους αρχηγούς της αντιπολίτευσης και άλλους δευτεροκλασάτους μνηστήρες του χρίσματος της εξουσίας).
Η προπαγάνδα έχει τεράστια δύναμη γιατί στηρίζεται στο γεγονός ότι εμείς οι άνθρωποι είμαστε εκ φύσεως αγελαία ζώα και ακολουθούμε το κύριο ρεύμα για να μη μείνουμε απ΄έξω (peers pressure).
Γι’ αυτό είναι πολύ επικίνδυνη η χειραγώγηση. Γιατί χωρίς τη χρήση όπλων μπορούμε να οδηγηθούμε στο θάνατο ομαδικά, ακολουθώντας εκούσια μια ψευδή ιδέα, όπως αυτοκτονούν μαζικά οπαδοί κάποιων αιρέσεων. Είναι η παλιά τεχνική θήρευσης του βίσωνα γνωστή ως το «πήδημα του βίσωνα-buffalo jump».
Επειδή η επόμενη προπαγάνδα για την ανθρωπογενή κλιματική αλλαγή ήδη άρχισε και επειδή μια νέα τρομολαγνεία μας περιμένει, αξίζει να είμαστε προετοιμασμένοι πως οργανώνεται «επιστημονικά» και στοχευμένα μια προπαγάνδα, πως ο δημόσιος διάλογος δεν έχει θέση στα ΜΜΕ, τα credentials θάβουν τα όποια επιστημονικά επιχειρήματα και οι επιστημονικές αβεβαιότητες μετατρέπονται σε θεολογικά δόγματα.
«Μια παρεξήγηση ήταν, κι απ’ αυτήν θα καταστραφούμε». Μπ. Μπρεχτ
Η χειραγώγηση είχε αναγνωριστεί από την αρχαιότητα. Κατά τον Πλάτωνα, σύμφωνα με τη μέθοδο διαίρεσης που αναφέρεται στο Σοφιστή, με την οποία ιεραρχεί τις δύο τέχνες – κτητική και ποιητική -που χειρίζεται ο άνθρωπος, η προπαγάνδα θα λέγαμε ότι ανήκει στις κτητικές τέχνες [δηλαδή αυτές που κυριαρχούν σε όντα και πράγματα- εκεί κατατάσσεται και η απόκτηση χρήματος], ειδικότερα στις χειρωτικές τέχνες [αυτές που υποτάσσουν (χειραγωγούν) και αρπάζουν με λόγια ή πράξεις], ακόμα δε πιο ειδικά στις θηρευτικές [αυτές που χειρίζεται ο άνθρωπος με κρυφό και δόλιο τρόπο], όπως στην παρακάτω φωτογραφία.
«Αυτούς στο σκοτάδι δεν τους βλέπει κανείς» Μπ. Μπρεχτ
Άλλο εργαστήρι που απέδωσε καρπούς ήταν η ενδυνάμωση των πολυεθνικών, με κεφάλαια που εισέρευσαν στην Ευρώπη μετά τον πόλεμο και η δημιουργία τεχνολογικών επιχειρήσεων στη Silicon Valley μετά το 1970 που σε διάστημα 50 χρόνων κατέστησαν κυρίαρχες. Το μοντέλο αυτό μεταφέρθηκε και στην Κίνα, όπου πολλές εταιρείες μετέφεραν την παραγωγή τους.
Καθώς οι εταιρείες μεγεθύνονταν, κατακτούσαν νέα δύναμη και αποξενώνονταν από τα κράτη φιλοξενίας τους (ακόμα κι εκεί που τα κράτη είχαν χρηματοδοτήσει άμεσα ή έμμεσα τη λειτουργία τους) επιβάλλοντας τους δικούς τους κανόνες (όπως φοροαποφυγή, υπερεθνικά δικαστήρια, ανεξάρτητες αρχές, ΜΚΟ).
Εν συνεχεία, εγκαθιδρύουν μια άτυπη παγκόσμια διακυβέρνηση μέσω παγκόσμιων οργανισμών, τους οποίους αποκτούν ως περιουσιακό στοιχείο (όπως ο ΠΟΥ του οποίου μεγαλύτερος χρηματοδότης είναι το «φιλέσπλαχνο» ίδρυμα του κ. Γκέιτς) και τους οποίους προβάλλουν ψευδώς ως δημοσίου συμφέροντος (κατά το πρότυπο της Fed) με σκοπό την πρόκληση αισθήματος ομοψυχίας της κοινής γνώμης. Δεν έχουν αποκτήσει ακόμα πλήρως τον ΟΗΕ, αν και αυτή η τάση διακρίνεται ευκρινώς. Με αυτό τον τρόπο επιβάλλουν τις αποφάσεις τους στις κυβερνήσεις όλων των κρατών. ’Ισως ο ΠΟΥ να είναι ο πρώτος διεθνής οργανισμός που εξαγοράστηκε και ίσως γι’ αυτό, είναι ο πρώτος που χρησιμοποιήθηκε στην παγκόσμια πανομοιότυπη επιβολή μέτρων για τον ιό.
Η παγκόσμια διαχείριση του ιού προσέβλεπε στην επισημοποίηση της απόλυτης υποταγής των κρατών στις εταιρείες για να προχωρήσει η Μεγάλη Επανεκκίνηση. Όλα τα κράτη υπέγραψαν δήλωση μετανοίας και σφράγισαν τη συμφωνία με επίσημη σφραγίδα τα lockdown. (κάποια αντιστάθηκαν αλλά στο τέλος υπέκυψαν, όπως οι ΗΠΑ, η Βραζιλία, η Σουηδία).
Αυτό συνέβη γιατί η σημερινή δύναμη των εταιρειών έχει ξεπεράσει αυτή των κρατών. Το παγκόσμιο δημόσιο χρέος έχει εκτιναχθεί σε δυσθεώρητα ύψη. Τα μεγαλύτερα κράτη ακόμα αμύνονται περιστασιακά, αλλά συχνότερα αποτυγχάνουν (δες δικαίωση Uber στις ΗΠΑ- ανασφάλιστοι οδηγοί). Υπερχρεωμένα και συνεχώς υποχρεωμένα δόλια να χρεώνονται, είναι πλέον ανήμπορες οντότητες. Άλλα γίνονται και άλλα γίνανε ήδη (τα ασθενέστερα, όπως το δικό μας), τσόφλια χωρίς περιεχόμενο.
Σταδιακά, από παράγοντες καθοριστικοί στην ισορροπία συμφερόντων, που ήταν τις πρώτες δεκαετίες μετά τον πόλεμο, με ισχυρούς ηγέτες, μετατράπηκαν ειδικά την τελευταία 20ετία σε δυνάμεις υπεράσπισης της νέας τάξης πραγμάτων και βασικούς αγοραστές των προϊόντων της.
«Τι ωφελεί χωμένος μες τη λάσπη να κρατάς τα νύχια των χεριών σου καθαρά;» Μπ. Μπρεχτ
Μετά τη υπογραφή της υποταγής τα κράτη αλλάζουν ρόλο. Χρίζονται σε δυνάμεις καταστολής και ελέγχου, αυταρχικές και μισάνθρωπες, ώστε να υλοποιηθούν οι πολιτικές της Επανεκκίνησης. Εφαρμόζουν ανελέητα μέτρα εγκλεισμού- ψυχολογικά βασανιστήρια, με την αρωγή των προθύμων. Η κυβέρνηση, στο πλαίσιο του διαγωνισμού για καλή διαγωγή εφάρμοσε από τα πιο ανηλεή μέτρα (ακόμα και στις γιορτές, ενώ άλλες χώρες όπως η Αγγλία και η Ολλανδία είναι πολύ πιο ήπιες). Στο πλαίσιο των διωγμών ανήγγειλε πρόστιμο στέρησης ζωής ενός μήνα για μη τήρηση της μάσκας. Με αυτούς τους ρόλους τα κράτη- τσόφλια δεν χρειάζονται ηγέτες, αλλά ανδρείκελα. Που θα δίνουν εξετάσεις για το χρίσμα στις εταιρείες. Δεν είναι τυχαίο ότι οι Πράσινοι του Ευρωκοινοβουλίου, οι οποίοι προσβλέπουν σε ανάθεση κυβερνητικού ρόλου- λόγω πράσινων πολιτικών- πρότειναν την ποινικοποίηση των αρνητών μάσκας! τους οποίους αρνητές τα κράτη θα έπρεπε, σύμφωνα με την πρόταση τους, να αντιμετωπίζουν ως δεξιούς ή αριστερούς τρομοκράτες! Ο πρωθυπουργός εν όψει εκλογών πρότεινε στην Ε.Ε πιστοποιητικό εμβολιασμού! (αφού έλαβε το μήνυμα ο ΠΟΥ, δηλαδή οι εταιρείες, λίγο μετά χαλάρωσαν τα μέτρα). Όσο πλησιάζει η σύνοδος κορυφής αναμένουμε αυστηροποίηση πάλι των μέτρων, σαν το βασανιστήριο καυτού και παγωμένου νερού. Παράλληλα, η βάση του παγόβουνου, οι εμπλεκόμενοι/stakeholders θα μένoυν στο απυρόβλητο.
«Οι εχθροί μας περιμένουν να κουραστούμε… Αλλά οι κουρασμένοι χάνουν τη μάχη». Μπ. Μπρεχτ
Μετά από τη σφραγίδα των lockdown, μια νέα σελίδα της ιστορίας αρχίζει να γράφεται. Ο νεοαποικισμός του κόσμου. Αυτή τη φορά, όχι από την εταιρεία Ανατολικών Ινδιών στον τότε νέο κόσμο. Αλλά, από τις τεχνολογικές εταιρείες σε όλες τις χώρες του γνωστού κόσμου.
Από την αποδυνάμωση των κρατών οι μεγάλοι χαμένοι είναι οι αδύναμοι πολίτες και οι Μικρομεσαίες επιχειρήσεις, καθώς δεν μπορούν να προβάλλουν θεσμική αντίσταση μέσω ενός συλλογικού οργάνου. Τα κράτη, τα άλλοτε δυνατά όργανα έχουν ηττηθεί. Γι’ αυτό, οι πολίτες και οι επιχειρήσεις θα βρίσκουν ολοένα και περισσότερο τα κράτη απέναντι τους και όχι δίπλα τους, αρωγούς στην προσπάθεια επιβίωσης. Δεν προβάλλει σήμερα καμιά μεγάλη δύναμη που θα μπορούσε να επιβάλλει ισορροπία και η μεγάλη ψαλίδα στην ισχύ, μεταξύ εταιρειών και κρατών, καθιστά τον οποιοδήποτε αγώνα εν δυνάμει ατελέσφορο. Αυτό, για όσο διάστημα οι άνθρωποι ελέγχονται από την προπαγάνδα. Ας σκεφτούμε ότι κανείς δεν είναι ασφαλής από αυτό τον κίνδυνο.
«Όταν οι Ναζί πήραν τους κομμουνιστές, εσιώπησα, δεν ήμουν δα κομμουνιστής.Όταν έκλεισαν μέσα τους σοσιαλδημοκράτες, εσιώπησα, δεν ήμουν δα σοσιαλδημοκράτης. Όταν πήραν τους συνδικαλιστές, εσιώπησα, δεν ήμουν δα συνδικαλιστής.Όταν πήραν εμένα, δεν υπήρχε κανείς πλέον, που να μπορούσε να διαμαρτυρηθεί. Friedrich Gustav Emil Martin Niemöller, Λουθηριανός ιερέας
Εν κατακλείδι, θεωρούμε ότι «Μεγάλη επανεκκίνηση» σημαίνει Πόλεμο Διαρκείας, που υποκρύπτει ευγονισμό, με μικρό κίνδυνο για μεγάλα κέρδη των ισχυρών εταιρειών από τη μια πλευρά και Μεγάλο Κίνδυνο για την επιβίωση των πολλών αδύναμων του πλανήτη, χωρίς κανένα δίχτυ ασφαλείας από την άλλη πλευρά.
Μακάρι να αποτρέψουμε αυτή την τραγωδία απαντώντας ο καθένας από μας το ερώτημα «με τον πολιτισμό ή με τη βαρβαρότητα;».
Κατερίνα Μπερλή