 |
| platinumportfolio / pixabay |
Από: capital.gr - Του Δημοσθένη Τρίγγα
Μια φούσκα μπορεί να παρατηρηθεί σε μια μεμονωμένη μετοχή, σε έναν συγκεκριμένο κλάδο, καθώς και σε μια χρηματιστηριακή αγορά. Πώς ορίζεται μια μετοχική φούσκα; Ουσιαστικά οτιδήποτε υπερβαίνει την εσωτερική αξία μίας μετοχής (προεξόφληση των ταμειακών ροών με το κατάλληλο επιτόκιο προεξόφλησης) είναι μια φούσκα. Από την άλλη πλευρά, πόσο εύκολο είναι να εφαρμόζεις τον μαθηματικό τύπο αποτίμησης μιας μετοχής και αυτός ο τύπος πάντα να δίνει την ακριβή αξία της εκάστοτε μετοχής χωρίς απόκλιση; Σχεδόν ποτέ!
Πέρα όμως από την εσωτερική αξία, υπάρχουν ακόμα μερικά στοιχεία που φανερώνουν ότι βρισκόμαστε σε μια κατάσταση αγοραστικής φρενίτιδας. Δεν μιλώ για την Tesla, αξίζει όσο οι 10 μεγαλύτερες αυτοκινητοβιομηχανίες παγκοσμίως και αρκετά ακόμα, αλλά για πιο απλά πράγματα. Δηλαδή τα forums, chats όπου διακινούνται επενδυτικές ιδέες και σε δύο ημέρες διπλασιάζονται αποτιμήσεις! Επενδυτές αγοράζουν εταιρείες χωρίς να γνωρίζουν τι αφορά η εταιρεία! Εμένα κάτι μου θυμίζει όλο αυτό (συννεφάκι αναπόλησης... 1999).
Οι περισσότεροι έχετε διαβάσει ότι οι αμερικανικές μετοχές χαρακτηρίζονται ακριβές, σύμφωνα με τον απλό δείκτη P/E (τιμή προς κέρδη ανά μετοχή). Ο εν λόγω δείκτης ακολουθεί κατά κάποιο τρόπο τον οικονομικό κύκλο, με αποτέλεσμα να εμφανίζεται μειωμένος όταν τα κέρδη των εταιρειών μεγεθύνονται (άνθηση οικονομικού κύκλου), ενώ όταν η οικονομία βρίσκεται σε ύφεση εμφανίζεται μεγεθυσμένος. Έτσι, λοιπόν, ο νομπελίστας Robert Schiller, θέλοντας να προσδώσει μεγαλύτερη ισορροπία στον εν λόγω δείκτη, ανέπτυξε τον δείκτη CAPE (Cyclically Adjusted Price to Earnings − τιμή προς κέρδη προσαρμοσμένα για την κυκλικότητα). Ειδικότερα, ο λόγος CAPE χρησιμοποιεί τα κέρδη ανά μετοχή (EPS) για μια περίοδο 10 ετών, ενώ ταυτόχρονα τα προσαρμόζει με βάση τον πληθωρισμό. Δηλαδή είναι ο δείκτης P/E, λαμβάνοντας όμως υπ’ όψιν τα εξομαλυμένα κέρδη της δεκαετίας καθώς και τον πληθωρισμό.
Όπως γνωρίζουμε, οι διακυμάνσεις των κερδών είναι πολύ μεγαλύτερες για εταιρείες σε κυκλικούς τομείς −όπως εμπορεύματα και χρηματοοικονομικά− από ό,τι για επιχειρήσεις αμυντικών κλάδων, όπως είναι οι επιχειρήσεις κοινής ωφέλειας και οι φαρμακευτικές. Έτσι, λοιπόν, ο δείκτης CAPE χρησιμοποιείται για την ανάλυση της μακροπρόθεσμης εικόνας της αγοράς, συνδράμοντας στην επενδυτική απόφαση για τη σύνθεση του χαρτοφυλακίου. Το κύριο όφελος από την ανάγνωση του εν λόγω δείκτη είναι ότι οι επενδυτές μπορούν να αναγνωρίσουν επίπεδα ανατίμησης/υποτίμησης της αγοράς, λαμβάνοντας ανάλογες στρατηγικές για τη διαμόρφωση του χαρτοφυλακίου τους, χωρίς ωστόσο να αποτελούν σήματα αγοράς ή πώλησης. Οι ιστορικές αποδόσεις της αγοράς αποδεικνύουν ότι, όταν η αγορά είναι υπερτιμημένη, αξίζει το χαρτοφυλάκιο να είναι αμυντικό. Οι επενδύσεις σε εταιρείες υψηλής ποιότητας με ισχυρό ισολογισμό και, επιπλέον, με προσδοκίες για διανομή μερίσματος, στην οποία θα προβούν παρά την ενδεχόμενη ύφεση, θα αποτελούσαν τις ιδανικές επιλογές. Από την άλλη πλευρά, όταν η αγορά είναι φθηνή, οι εταιρείες με ισχυρή ανάπτυξη μπορούν να προσφέρουν πολύ μεγάλες αποδόσεις.
Στην τρέχουσα συγκυρία, ο δείκτης CAPE σημειώνει τη δεύτερη υψηλότερη τιμή στην ιστορία του μετά τη φούσκα των dot-com το 1999. Μέσα στο 2018, αλλά και προς το τέλος του 2020, είχε πάρει τιμές που είχαν παρατηρηθεί το 1929 λίγο πριν από τη μεγάλη ύφεση. Ωστόσο, προς το τέλος του 2020 οι τιμές που καταγράφει είναι οι υψηλότερες μετά το 1999.
Στο γράφημα όπου εμφανίζονται το 10ετές επιτόκιο και ο δείκτης CAPE διακρίνεται η αντίστροφη σχέση επιτοκίων και πολλαπλασιαστή κερδών τη δεκαετία 1970-1980, όπου η διαρκής άνοδος των επιτοκίων και του πληθωρισμού οδήγησε σε υποτιμημένα επίπεδα τον δείκτη CAPE. Στη συνέχεια η διαρκής συρρίκνωση των επιτοκίων ώθησε τους επενδυτές στις μετοχές, καθώς η σταθερή απόδοση έχανε διαρκώς έδαφος.
Το γεγονός ότι τα επιτόκια παραμένουν σε ιστορικά χαμηλά επίπεδα δεν αναιρεί την εξελισσόμενη φούσκα στις μετοχές της Wall Street. Ναι μεν τα επιτόκια είναι χαμηλά, όμως οι αποτιμήσεις (P/E) σε εταιρείες-κολοσσούς ξεπερνούν τις 70-80 φορές. Τι σημαίνει αυτό; Ένας πολλαπλασιαστής 70 σημαίνει ότι η τρέχουσα αγοραία αξία της εταιρείας ισούται με 70 φορές τα ετήσια κέρδη της. Δηλαδή, εάν επρόκειτο να αγοράσετε υποθετικά το 100% των μετοχών της εταιρείας, θα χρειάζονταν 70 χρόνια για να κερδίσετε πίσω την αρχική σας επένδυση μέσω των συνεχιζόμενων κερδών της εταιρείας! Φυσικά, θα μπορούσε να υποστηρίξει κάποιος ότι, εφόσον την επόμενη χρονιά τα κέρδη θα διπλασιαστούν, το P/E θα μειωθεί κατά 50%. Όμως δεν είναι έτσι, καθώς τα κέρδη δεν αναμένεται να διπλασιαστούν ούτε σε ένα ούτε σε δύο χρόνια, άρα λοιπόν ο δείκτης παραμένει υψηλός, καθώς το φθηνό χρήμα οδηγεί καθαρά τις αποτιμήσεις σε υψηλά επίπεδα. Ταυτόχρονα, πρέπει να σημειώσουμε ότι τίποτα δεν μας αναφέρει το πόσο μεγάλη μπορεί να γίνει μια φούσκα, καθώς και πότε θα έρθει η στιγμή του σκασίματος. Η ιστορία έχει δείξει ότι μια φούσκα μπορεί να κρατήσει από μερικούς μήνες μέχρι και λίγα χρόνια! Μέχρι τότε υπομονή και συνετές επιλογές!
Μόλις έναν μήνα οι εισροές αλλοδαπών κεφαλαίων στο Χ.Α. ολόκληρο το 2020
Η συμμετοχή των ξένων επενδυτών στη συνολική κεφαλαιοποίηση της ελληνικής αγοράς το 2020 ολοκληρώθηκε με 62,40%, έναντι 62,94% στις 30 Νοεμβρίου 2020, καταγράφοντας μείωση 54 μ.β., ήτοι το χαμηλότερο επίπεδο του έτους. Ειδικότερα, η συμμετοχή των αλλοδαπών επενδυτών είχε να σημειώσει αντίστοιχο αριθμό από τον Μάρτιο του 2017! Μη συμπεριλαμβανομένης της συμμετοχής του ΤΧΣ (1,18 δισ. ευρώ ή 2,62%) στη συνολική κεφαλαιοποίηση της ελληνικής αγοράς, η συμμετοχή των ξένων επενδυτών ανήλθε σε 64,10% (64,22% τον προηγούμενο μήνα), παρουσιάζοντας μείωση 12 μ.β. συγκριτικά με τον προηγούμενο μήνα. Η κεφαλαιοποίηση του Χ.Α. στις 31/12 υπολογίστηκε στα 44,98 δισ. ευρώ, έναντι 42,11 δισ. ευρώ τον προηγούμενο μήνα, ήτοι μεγέθυνση 6,8%, ενώ έναντι του αντίστοιχου περυσινού μήνα υποχώρησε 10,7%. Η συνολική αξία συναλλαγών ανήλθε σε 1,58 δισ. ευρώ, ενισχυμένη κατά 20,4% σε σχέση με τον Νοέμβριο, ενώ σε σχέση με τον Δεκέμβριο του 2019 κατέγραψε αύξηση 43,3%. Η μέση ημερήσια συναλλακτική δραστηριότητα του Δεκεμβρίου ξεπέρασε τα 90,4 εκατ. ευρώ, έναντι 75,7 εκατ. ευρώ τον προηγούμενο μήνα, ενώ έναντι του Δεκεμβρίου του 2019 σημειώθηκε αύξηση 16%. Από την αρχή του έτους η μέση συναλλακτική δραστηριότητα δεν ξεπέρασε τα 65,3 εκατ. ευρώ.
Μόλις έναν μήνα (Νοέμβριος με 14,7 εκατ. ευρώ) ήταν οι εισροές αλλοδαπών κεφαλαίων, καθώς και τον Δεκέμβριο συνεχίστηκαν οι εκροές προς το Χ.Α., ύψους 11,8 εκατ. ευρώ, ενώ το 12μηνο του 2020 οι εκροές των αλλοδαπών επενδυτών άγγιξαν τα 625 εκατ. ευρώ! Οι τρεις μεγαλύτερες καθαρές εισροές των ξένων επενδυτών προήλθαν από την Ισπανία με 16,85 εκατ. ευρώ, το Ηνωμένο Βασίλειο με 16,77 εκατ. ευρώ και τα Νησιά Κέιμαν με 15,06 εκατ. ευρώ. Παράλληλα, οι τρεις μεγαλύτερες εκροές ήταν από την Ελβετία με 33,46 εκατ. ευρώ, την Ολλανδία με 16,65 εκατ. ευρώ και την Τσεχία με 15 εκατ. ευρώ.
Σε ό,τι αφορά τον μ.ό. μετόχων των εισηγμένων που συμμετέχουν στον FTSE Large Cap, τη μεγαλύτερη ποσοστιαία αύξηση είχαν οι Motor Oil με 4,11% (558 νέοι μέτοχοι), Jumbo με 4,06% (208 νέοι μέτοχοι) και Fourlis με 4,03% (126 νέοι μέτοχοι). Αντίθετα, οι τρεις εταιρείες με τις μεγαλύτερες ποσοστιαίες απώλειες μ.ό. μετόχων ήταν οι Titan με -1,7% (-127 μέτοχοι), Ελλάκτωρ με -1,68% (-401 μέτοχοι) και Eurobank 1,55% (-717 μέτοχοι). Τέλος, για το 2020 Motor Oil (+3.185 μέτοχοι), Lamda Development (+1.515 μέτοχοι) και Fourlis (+378 μέτοχοι) βρέθηκαν στην κορυφή των προτιμήσεων των επενδυτών, με αύξηση στους μετόχους κατά 36%, 34,4% και 18,3% αντίστοιχα. Στον αντίποδα, ΤΕΡΝΑ Ενεργειακή (1.484 μέτοχοι), Ελλάκτωρ (654 μέτοχοι) και Viohalco (425 μέτοχοι) ήταν οι εταιρείες με τις μεγαλύτερες απώλειες σε μ.ό. μετόχων, με 10,6%, 4,3% και 3,3% αντίστοιχα.
Ατζέντα (2/2 - 7/2)
Την Πέμπτη η Μυτιληναίος αναμένεται να ανακοινώσει συνοπτικά στοιχεία οικονομικών αποτελεσμάτων για το 12μηνο/δ’ τρίμηνο 2020. Την ίδια ημέρα η Τράπεζα της Ελλάδος αναμένεται να ανακοινώσει τα τραπεζικά επιτόκια καταθέσεων και δανείων για τον Δεκέμβριο του 2020.
Στο εξωτερικό σήμερα Τρίτη η Ευρωζώνη ανακοινώνει τον πληθωρισμό, ενώ σειρά στην ανακοίνωση των οικονομικών αποτελεσμάτων δ’ τριμήνου παίρνουν οι Amazon, Google, ConocoPhillips, Pfizer, Amgen (Dow Jones - MΚA*), UPS, BP και Exxon Mobil. Την Τετάρτη ανακοινώνεται η μεταβολή στις θέσεις εργασίας του ιδιωτικού μη αγροτικού τομέα για τον μήνα Ιανουάριο στις ΗΠΑ, ο οποίος έρχεται δύο ημέρες νωρίτερα από τα επίσημα στοιχεία του αμερικανικού Δημοσίου για τη μισθοδοσία του μη αγροτικού τομέα, ενώ το απόγευμα το ινστιτούτο ISM ανακοινώνει τον μη βιομηχανικό δείκτη PMI για τον ίδιο μήνα, όπου μας δείχνει τις οικονομικές συνθήκες που επικρατούν στον εν λόγω τομέα. Οι Abbvie, GlaxoSmithKline, Biogen και eBay (MΚA*) παίρνουν τη σκυτάλη των οικονομικών αποτελεσμάτων δ’ τριμήνου. Την Πέμπτη η Μεγάλη Βρετανία ανακοινώνει τα επιτόκια της στερλίνας αλλά και τις εξελίξεις για την πορεία της ποσοτικής χαλάρωσης στη χώρα, ενώ το απόγευμα ανακοινώνονται οι εργοστασιακές παραγγελίες στις ΗΠΑ για τον Δεκέμβριο του 2020. Την ίδια ημέρα οικονομικά αποτελέσματα ανακοινώνουν οι Royal Dutch Shell, Philip Morris, Deutsche Bank, Merck (Dow Jones), Unilever, Bristol-Myers Squibb και Roche. Την Παρασκευή το πρωί ανακοινώνονται οι εργοστασιακές παραγγελίες στη Γερμανία για τον Δεκέμβριο του 2020, ενώ το απόγευμα ανακοινώνεται ο δείκτης για τη μισθοδοσία του μη αγροτικού τομέα και ο δείκτης ανεργίας στις ΗΠΑ για τον μήνα Ιανουάριο. Η απόκλιση από τις εκτιμήσεις της αγοράς για τη μισθοδοσία του μη αγροτικού τομέα προσδίδει έντονη μεταβλητότητα στις χρηματιστηριακές αγορές. Με το κλείσιμο της εβδομάδος ανακοινώνουν τα οικονομικά αποτελέσματα δ’ τριμήνου οι Sanofi, BNP Paribas, Vinci και Estee Lauder.
* ΜΚΑ: Μετά το Κλείσιμο της Αγοράς.
** Ο κ. Δημοσθένης Τρίγγας είναι Πιστοποιημένος Αναλυτής Μετοχών & Αγοράς, BETA Χρηματιστηριακή
*** Αναδημοσίευση από την εφημερίδα "Κεφάλαιο"