 |
| AFP 2020 / ETIENNE LAURENT |
Καθώς η Λιβύη οδηγείται σε εκλογές στο τέλος του έτους υπό νέο μεταβατικό πρωθυπουργό που θα σχηματίσει άμεσα προσωρινή κυβέρνηση, η Ελλάδα ενεργοποιεί εκ νέου τα διπλωματικά κανάλια της.
Ειδικότερα, μετά τις εξελίξεις στον ΟΗΕ αναφορικά με τη Λιβύη όπου αποφασίστηκε η αλλαγή της πολιτικής κατάστασης, άμεσα θα επαναλειτουργήσει η Ελληνική Πρεσβεία στην Τρίπολη, όπως γνωστοποίησε με σχετική ανακοίνωσή του το ελληνικό ΥΠΕΞ.
Παράλληλα θα δρομολογηθούν οι απαραίτητες διαδικασίες για το άνοιγμα Γενικού Προξενείου της Ελλάδας στη Βεγγάζη.
Διπλωματικές πηγές αναφέρουν στο Sputnik ότι η ελληνική πλευρά επιθυμεί να έχει ενεργό λόγο στην περιοχή μετά την πτώση του Φαγέζ αλ Σάρατζ (που συνυπέγραψε με την Τουρκία το τουρκολιβυκό μνημόνιο), καθώς οι διπλωματικές σχέσεις Ελλάδας - Λιβύης παραμένουν ουσιαστικά «παγωμένες» μετά την πτώση του Καντάφι και τη μετέπειτα αναστολή λειτουργίας της ελληνικής πρεσβείας στο Λιβυκό έδαφος.
Εν μέσω της εξέλιξης του λιβυκού εμφυλίου πολέμου, η πρεσβεία της Ελλάδας στην Τρίπολη ανέστειλε τη λειτουργία της στις 31 Ιουλίου 2014. Η τελευταία της διπλωματική ενέργεια, σε συνεργασία με τις εποπτεύουσες ελληνικές αρχές, ήταν να συμβάλλει σε επιχείρηση απεγκλωβισμού συνολικά 186 Ελλήνων και ξένων πολιτών (Κινέζοι, Βέλγοι, Βρετανοί), που τελικά έφτασαν στον Πειραιά με τη φρεγάτα του Πολεμικού Ναυτικού «Σαλαμίς».
Οι σχέσεις Ελλάδας και Λιβύης βρέθηκαν ξανά στο προσκήνιο στα τέλη του 2019, όταν Ερντογάν και Σάρατζ υπέγραψαν δύο μνημόνια εκ των οποίων το ένα αναγνωρίζει κοινά θαλάσσια σύνορα Τουρκίας - Λιβύης, παρακάμπτοντας τα ελληνικά δικαιώματα και το Δίκαιο της Θάλασσας.
«Μετά την αποχώρηση Σάρατζ η Ελλάδα επιθυμεί να δείξει ενεργότερο ρόλο στην περιοχή. Αξίζει να τονίσουμε ότι οι πολιτικές σχέσεις Ελλάδας - Λιβύης δεν είναι καλές ειδικά μετά την υπογραφή του τουρκολιβυκού μνημονίου. Το ότι η Αθήνα προχωρά στην αποκατάσταση των διπλωματικών σχέσεων δεν σημαίνει ότι αποκτά και τις πολιτικές σχέσεις» επισημαίνει μεταξύ άλλων, στο Sputnik ο Κώστας Υφαντής, καθηγητής Διεθνών Σχέσεων στο Πάντειο Πανεπιστήμιο.
«Η Τουρκία ικανοποιείται, η Ελλάδα αλλάζει τη στρατηγική της»
Από την πλευρά του, ο αναπληρωτής καθηγητής Διεθνούς Πολιτικής στο Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης (ΔΠΘ) Σωτήρης Σέρμπος επισημαίνει στο Sputnik ότι η εξέλιξη αναφορικά με τη μεταβατική κυβέρνηση στη Λιβύη, δεν αλλάζει κάτι αναφορικά με τον ρόλο που επιτελεί η Τουρκία στη Λιβύη.
«Όσοι συγκροτούν το μεταβατικό προεδρείο δεν διατηρούν επαφή με τον στρατάρχη Χαλίφα Χάφταρ ούτε με τον πρόεδρο του εκλεγμένου λιβυκού Κοινοβουλίου στο Τομπρούκ Ακίλα Σάλεχ (σ.σ. που αντιτίθενται στα τουρκικά σχέδια). Ασφαλώς και η Τουρκία αισθάνεται ικανοποιημένη από αυτήν την εξέλιξη».
Αυτός είναι και ένας λόγος που σύμφωνα με τον καθηγητή, η Ελλάδα αποφασίζει να επιτελέσει μια αλλαγή στρατηγικής.
«Οι διπλωματικές κινήσεις της Ελλάδας αποσκοπούν στο να αποτυπωθεί καλύτερα το δικό μας στίγμα. Να υπάρξει μια διαπραγματευτική μόχλευση των εξελίξεων, μέσα στο γεωπολιτικό μπρα ντε φερ που διαδραματίζεται στη Λιβύη με παίκτες εντός και εκτός της χώρας».
Όπως επισημαίνει, στην Ελλάδα στοίχισε το γεγονός ότι δεν είχε πληροφόρηση για τις εξελίξεις στη Λιβύη, αφού δεν διατηρούσε πρεσβεία εκεί.
«Άρα αυτό έχει να κάνει και με το γεγονός ότι υπογράφηκαν δύο τουρκολιβυκά μνημόνια για θαλάσσιες ζώνες και στρατιωτική συνεργασία, κάτι που η Ελλάδα δεν είχε αντιληφθεί έως ότου υπογραφούν».
Αυτό δεν σημαίνει, όπως ξεκαθαρίζει, ότι η Ελλάδα θα μπορούσε να κάνει κάτι για να το αποτρέψει, ωστόσο μπορεί να είχαν διαμορφωθεί με διαφορετικό τρόπο οι ισορροπίες.
«Η χώρα μας ξεκάθαρα χρειάζεται το δικό της αφιλτράριστο κανάλι επικοινωνίας με μια χώρα όπως η Λιβύη» καταλήγει ο καθηγητής.
Ο νέος πρωθυπουργός στη Λιβύη και η Ελλάδα
Υπενθυμίζεται ότι ο Αμπντούλ Χαμίντ Ντμπεϊμπά, ο νέος μεταβατικός πρωθυπουργός της Λιβύης, απελάθηκε από την Ελλάδα στα τέλη του 2019, μετά την υπογραφή του τουρκολιβυκού μνημονίου, ενώ ήταν ο πρέσβης της Λιβύης.
Άλλες διπλωματικές πηγές εκτιμούν ότι ο νέος Λίβυος πρωθυπουργός δεν θα προκαλέσει προβλήματα στην ελληνική πλευρά παρά το ότι τον είχε απελάσει σαν πρέσβη καθότι είναι «μεταβατικός και περιορισμένης ισχύος ώστε να προχωρήσει σε κάποια αλλαγή ουσίας».
Πριν από λίγα 24ωρα οι δυνάμεις που μετέχουν στον διάλογο που γίνεται για τη Λιβύη, υπό την αιγίδα του ΟΗΕ, τον επέλεξαν ώστε να αναλάβει να οδηγήσει τη χώρα σε εκλογές, στις 24 Δεκεμβρίου.
Ο μεταβατικός πρωθυπουργός θα πρέπει σε 21 ημέρες να συγκροτήσει προσωρινή κυβέρνηση και να παρουσιάσει το πρόγραμμά του στη Βουλή ώστε να εγκριθεί.
Στη συνέχεια αν τα καταφέρει, θα έχει άλλες 21 ημέρες για να λάβει ψήφο εμπιστοσύνης από το κοινοβούλιο.