Στις 2 Μαρτίου, πραγματοποιήθηκε στις εγκαταστάσεις της τουρκικής Baykar η έναρξη της εκπαιδεύσεως προσωπικού της Τουρκικής Αεροπορίας στο νέο οπλισμένο UAV τύπου Akinci. Στο υπόστεγο ευρίσκοντο δύο από τα τρία πρωτότυπα του Akinci, με αναρτημένα σε εξωτερικούς φορείς οπλικά φορτία και πλέον των 100 στελέχη της αεροπορίας. Η σειριακή παραγωγή του νέου UAV έχει ήδη ξεκινήσει και οι παραδόσεις θα εξελιχθούν στην διάρκεια του τρέχοντος έτους.
Είναι λοιπόν απολύτως διευκρινισμένο ότι το Akinci προορίζεται για την Τουρκική Αεροπορία, αντιπροσωπεύοντας όπως αναφέρεται το νέο “αστέρι”, μετά την διακοπή του προγράμματος F-35! Γιατί τόσος θόρυβος για το Akinci; Γιατί ήταν ήδη γνωστό ότι σχεδιάσθηκε να αποτελέσει μία αεροπορική πλατφόρμα για προσβολή χερσαίων στόχων αλλά ικανή ΚΑΙ για συμμετοχή σε αεροπορικό αγώνα!
Το Akinci δεν θα φέρει μόνο ισχυρότερα όπλα κρούσεως χάρη στην ικανότητα μεταφοράς οπλικού φορτίου συνολικού βάρους 1.350 κιλών (2.976 λίβρες) αλλά ενσωματώνοντας ραντάρ ενεργού ηλεκτρονικής φασικής διάταξης (AESA) θα έχει ικανότητα εντοπισμού εναερίων στόχων και εξαπολύσεως πυραύλων αέρος – αέρος για την αντιμετώπισή τους. Αναμενόμενη φαίνεται η διασύνδεσή του μέσω ζεύξεως δεδομένων σε μελλοντικό χρόνο, ώστε να μπορεί να λαμβάνει εικόνα για εναέριες απειλές από ΑΣΕΠΕ κ.λπ.
Με αυτονομία 24 ωρών, κυμαινόμενη κατά βάση από το μεταφερόμενο φορτίο, και με επιχειρησιακή οροφή 40.000 ποδών (12.190 μέτρα) το Akinci θα μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε αεροπορικές επιχειρήσεις εκτελώντας αποστολές CAP ή και αποστολές κρούσεως από μη αναμενόμενες κατευθύνσεις. Στον εναέριο αγώνα θα χρησιμοποιεί πυραύλους βραχέως και μέσου βεληνεκούς Bozdoğan και Gökdoğan αντιστοίχως ενώ για κρούση σε μεγάλες αποστάσεις τον πύραυλο πλεύσεως SOM βεληνεκούς τουλάχιστον 300 χλμ.
Πολύ ενδιαφέρον παρουσιάζει δήλωση του επικεφαλής της Προεδρίας Αμυντικής Βιομηχανίας Ισμαήλ Ντεμίρ στις 17 Φεβρουαρίου, ότι στο προσεχές μέλλον τα τουρκικά UAV θα έχουν ικανότητα προσβολής στόχων πλήρως αυτόνομα. Η αναφορά παραπέμπει σε τεχνολογία Τεχνητής Νοημοσύνης.
Το Akinci δεν θα φέρει μόνο ισχυρότερα όπλα κρούσεως χάρη στην ικανότητα μεταφοράς οπλικού φορτίου συνολικού βάρους 1.350 κιλών (2.976 λίβρες) αλλά ενσωματώνοντας ραντάρ ενεργού ηλεκτρονικής φασικής διάταξης (AESA) θα έχει ικανότητα εντοπισμού εναερίων στόχων και εξαπολύσεως πυραύλων αέρος – αέρος για την αντιμετώπισή τους. Αναμενόμενη φαίνεται η διασύνδεσή του μέσω ζεύξεως δεδομένων σε μελλοντικό χρόνο, ώστε να μπορεί να λαμβάνει εικόνα για εναέριες απειλές από ΑΣΕΠΕ κ.λπ.
Με αυτονομία 24 ωρών, κυμαινόμενη κατά βάση από το μεταφερόμενο φορτίο, και με επιχειρησιακή οροφή 40.000 ποδών (12.190 μέτρα) το Akinci θα μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε αεροπορικές επιχειρήσεις εκτελώντας αποστολές CAP ή και αποστολές κρούσεως από μη αναμενόμενες κατευθύνσεις. Στον εναέριο αγώνα θα χρησιμοποιεί πυραύλους βραχέως και μέσου βεληνεκούς Bozdoğan και Gökdoğan αντιστοίχως ενώ για κρούση σε μεγάλες αποστάσεις τον πύραυλο πλεύσεως SOM βεληνεκούς τουλάχιστον 300 χλμ.
Πολύ ενδιαφέρον παρουσιάζει δήλωση του επικεφαλής της Προεδρίας Αμυντικής Βιομηχανίας Ισμαήλ Ντεμίρ στις 17 Φεβρουαρίου, ότι στο προσεχές μέλλον τα τουρκικά UAV θα έχουν ικανότητα προσβολής στόχων πλήρως αυτόνομα. Η αναφορά παραπέμπει σε τεχνολογία Τεχνητής Νοημοσύνης.
Μπορούμε να πούμε λοιπόν ότι το Akinci θα είναι ένα αεροπορικό μέσον που θα επιτρέπει την αποδέσμευση σε μεγάλο βαθμό των τακτικών μαχητικών αεροσκαφών, ώστε να αφιερωθούν αυτά στον αγώνα για την αεροπορική επικράτηση. Τοιουτοτρόπως, η Τουρκική Αεροπορία εξασφαλίζει χάρη στις μη επανδρωμένες οπλισμένες πλατφόρμες της οικονομία δυνάμεων και πολλαπλασιασμό ισχύος. O ρόλος του Akinci στον εναέριο αγώνα, μπορεί να μην είναι πρωταγωνιστικός αλλά θα έχει σίγουρα αξιόλογη επίδραση.
Η πραγματικότητα αυτή, θεωρητικώς θα έχει λάβει πλήρη επιχειρησιακή διάσταση το 2022, όταν περισσότερα Akinci θα έχουν παραδοθεί, μαζί με όπλα εγχώριας αναπτύξεως και θα έχει προχωρήσει η ανάπτυξη τακτικών και αντιλήψεων επιχειρήσεων.
Στην Ελλάδα
Στην Ελλάδα, πολύ σύντομα αναμένεται να παραληφθούν 2 αεροχήματα Heron που έχουν μισθωθεί από την ισραηλινή ΙΑΙ. Τα Heron θα επιχειρούν κατά βάση για σκοπούς επιτηρήσεως, με κύριο αισθητήρα ραντάρ ναυτικής έρευνας που θα αποτυπώνει την κατάσταση στην θάλασσα από πλευράς ναυτικών στόχων. Τα Heron θα διατηρηθούν για 3ετή περίοδο, όπως προβλέπει η σύμβαση μισθώσεως που έχει συναφθεί. Παρότι υπάρχει δυνατότητα τελικής αγοράς τους από την Ελλάδα μετά το 2024, αυτό δεν είναι βέβαιο ότι θα συμβεί.
Ήδη από το 2020 βρίσκονται σε εξέλιξη οι διαδικασίες για την προμήθεια 3 αμερικανικών MQ-9 της General Atomics που όπως δείχνουν όλα, θα αντικαταστήσουν τα Heron. Θα πρόκειται για μια έκδοση παρομοίων δυνατοτήτων, με ραντάρ ναυτικής έρευνας, που θα ενσωματώνει στοιχεία από το MQ-9B SeaGuardian.
Η πραγματικότητα αυτή, θεωρητικώς θα έχει λάβει πλήρη επιχειρησιακή διάσταση το 2022, όταν περισσότερα Akinci θα έχουν παραδοθεί, μαζί με όπλα εγχώριας αναπτύξεως και θα έχει προχωρήσει η ανάπτυξη τακτικών και αντιλήψεων επιχειρήσεων.
Στην Ελλάδα
Στην Ελλάδα, πολύ σύντομα αναμένεται να παραληφθούν 2 αεροχήματα Heron που έχουν μισθωθεί από την ισραηλινή ΙΑΙ. Τα Heron θα επιχειρούν κατά βάση για σκοπούς επιτηρήσεως, με κύριο αισθητήρα ραντάρ ναυτικής έρευνας που θα αποτυπώνει την κατάσταση στην θάλασσα από πλευράς ναυτικών στόχων. Τα Heron θα διατηρηθούν για 3ετή περίοδο, όπως προβλέπει η σύμβαση μισθώσεως που έχει συναφθεί. Παρότι υπάρχει δυνατότητα τελικής αγοράς τους από την Ελλάδα μετά το 2024, αυτό δεν είναι βέβαιο ότι θα συμβεί.
Ήδη από το 2020 βρίσκονται σε εξέλιξη οι διαδικασίες για την προμήθεια 3 αμερικανικών MQ-9 της General Atomics που όπως δείχνουν όλα, θα αντικαταστήσουν τα Heron. Θα πρόκειται για μια έκδοση παρομοίων δυνατοτήτων, με ραντάρ ναυτικής έρευνας, που θα ενσωματώνει στοιχεία από το MQ-9B SeaGuardian.
Από εκεί και πέρα, οποιαδήποτε άλλη προσθήκη UAV στις Ελληνικές Ένοπλες Δυνάμεις αναμένεται ότι θα αφορά συστήματα μικρότερων επιδόσεων και κατηγοριών.
Το μέλλον στην Ελλάδα για τα UAV, διαμορφώνεται μέχρι στιγμής από το δρομολογηθέν αναπτυξιακό πρόγραμμα Τακτικού Μη Επανδρωμένου Συστήματος Χαμηλής Παρατηρησιμότητος (LOTUS) που ανατέθηκε σε κοινοπραξία ελληνικών εταιρειών υπό την ηγεσία της INTRACOM DEFENSE, στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Προγράμματος Βιομηχανικής Ανάπτυξης στον χώρο της Άμυνας (EDIDP). Η προσπάθεια αναμένεται να αποδώσει πρωτότυπο το 2025 και δεν εμπορεί να προβλεφθεί η συνέχεια. Όπως διαφαίνεται όμως, θα αφορά μια αεροπορική πλατφόρμα μικρότερου μεγέθους από τα τυπικά αεροχήματα κατηγορίας Μέσου Υψομέτρου Μακράς Αυτονομίας (MALE) συνεπώς οι επιδόσεις αυτονομίας και ύψους θα είναι ανάλογες. Η προηγμένη αντίληψη των Ελλήνων μηχανικών για το LOTUS, προβλέπει μεταφερόμενο φορτίο, ακόμη όμως και αν αφορά πυρομαχικά αυτά θα είναι περιορισμένου βεληνεκούς και καταστροφικής ισχύος.
Συνοψίζοντας, μπορούμε να πούμε ότι η Τουρκία θα διατηρήσει σοβαρό τεχνολογικό προβάδισμα σε βραχυπρόθεσμο και μεσοπρόθεσμο πλαίσιο στα UAV. Οι Τουρκικές Ένοπλες Δυνάμεις θα εκμεταλλεύονται επιχειρησιακώς συστήματα υψηλών επιδόσεων με σοβαρές ικανότητες συμμετοχής ακόμη και στον αεροπορικό αγώνα για την απαγόρευση μιας περιοχής ή και την αεροπορική κυριαρχία.
Ενώ η Τουρκική Αεροπορία περνά ήδη σε μια “νέα εποχή” στον τομέα των οπλισμένων UAV, οι Ελληνικές Ένοπλες Δυνάμεις θα περιορίζονται σε μικρό αριθμό UAV που θα εξυπηρετούν σκοπούς αναγνωρίσεως και ναυτικής επιτηρήσεως, χωρίς ικανότητα μεταφοράς όπλων. Η κατάσταση δεν αναμένεται να μεταβληθεί, ούτε τα επόμενα έτη.
Το μέλλον στην Ελλάδα για τα UAV, διαμορφώνεται μέχρι στιγμής από το δρομολογηθέν αναπτυξιακό πρόγραμμα Τακτικού Μη Επανδρωμένου Συστήματος Χαμηλής Παρατηρησιμότητος (LOTUS) που ανατέθηκε σε κοινοπραξία ελληνικών εταιρειών υπό την ηγεσία της INTRACOM DEFENSE, στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Προγράμματος Βιομηχανικής Ανάπτυξης στον χώρο της Άμυνας (EDIDP). Η προσπάθεια αναμένεται να αποδώσει πρωτότυπο το 2025 και δεν εμπορεί να προβλεφθεί η συνέχεια. Όπως διαφαίνεται όμως, θα αφορά μια αεροπορική πλατφόρμα μικρότερου μεγέθους από τα τυπικά αεροχήματα κατηγορίας Μέσου Υψομέτρου Μακράς Αυτονομίας (MALE) συνεπώς οι επιδόσεις αυτονομίας και ύψους θα είναι ανάλογες. Η προηγμένη αντίληψη των Ελλήνων μηχανικών για το LOTUS, προβλέπει μεταφερόμενο φορτίο, ακόμη όμως και αν αφορά πυρομαχικά αυτά θα είναι περιορισμένου βεληνεκούς και καταστροφικής ισχύος.
Συνοψίζοντας, μπορούμε να πούμε ότι η Τουρκία θα διατηρήσει σοβαρό τεχνολογικό προβάδισμα σε βραχυπρόθεσμο και μεσοπρόθεσμο πλαίσιο στα UAV. Οι Τουρκικές Ένοπλες Δυνάμεις θα εκμεταλλεύονται επιχειρησιακώς συστήματα υψηλών επιδόσεων με σοβαρές ικανότητες συμμετοχής ακόμη και στον αεροπορικό αγώνα για την απαγόρευση μιας περιοχής ή και την αεροπορική κυριαρχία.
Ενώ η Τουρκική Αεροπορία περνά ήδη σε μια “νέα εποχή” στον τομέα των οπλισμένων UAV, οι Ελληνικές Ένοπλες Δυνάμεις θα περιορίζονται σε μικρό αριθμό UAV που θα εξυπηρετούν σκοπούς αναγνωρίσεως και ναυτικής επιτηρήσεως, χωρίς ικανότητα μεταφοράς όπλων. Η κατάσταση δεν αναμένεται να μεταβληθεί, ούτε τα επόμενα έτη.
Αυτό που θα μπορούσε να γίνει, είναι η εκμετάλλευση μελλοντικών συστημάτων όπως τα MQ-9 για αποστολές φάσματος Ηλεκτρονικού Πολέμου, που θα πολλαπλασιάσει την συνεισφορά τους και θα τα καταστήσει πιο “ενεργητικούς” δρώντες στο δυναμικό των Ενόπλων Δυνάμεων. Η εμφάνιση του αεροχήματος Ηλεκτρονικού Πολέμου Sparrowhawk αναρτημένου σε φορέα του MQ-9, αποκαλύπτει μια εξαιρετικά ενδιαφέρουσα και δυναμική τάση για το εγγύς μέλλον.
Σε γενικότερο πλαίσιο, απαιτείται η εμπλοκή της Ελληνικής Αμυντικής Βιομηχανίας ενεργά σε κάποιο μεγάλο ευρωπαϊκό πρόγραμμα συναναπτύξεως Μη Επανδρωμένου Αεροχήματος Μάχης (UCAV) το οποίο θα συνεργάζεται διασυνδεδεμένο με τα μαχητικά αεροσκάφη της Πολεμικής Αεροπορίας. Ώστε να ενταχθεί η Πολεμική Αεροπορία στην πρωτοπορία των σχετικών αναδυομένων αντιλήψεων επιχειρήσεων.
Σε γενικότερο πλαίσιο, απαιτείται η εμπλοκή της Ελληνικής Αμυντικής Βιομηχανίας ενεργά σε κάποιο μεγάλο ευρωπαϊκό πρόγραμμα συναναπτύξεως Μη Επανδρωμένου Αεροχήματος Μάχης (UCAV) το οποίο θα συνεργάζεται διασυνδεδεμένο με τα μαχητικά αεροσκάφη της Πολεμικής Αεροπορίας. Ώστε να ενταχθεί η Πολεμική Αεροπορία στην πρωτοπορία των σχετικών αναδυομένων αντιλήψεων επιχειρήσεων.