Τους λόγους για τους οποίους όσο δυσχεραίνει η κατάσταση στην τουρκική οικονομία, τόσο θα αυξάνονται οι επιθετικές τάσεις του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, εγείροντας πρόβλημα για όλο τον πλανήτη, εξηγεί σε άρθρο του στο περιοδικό «Time», ο Ίαν Μπρέμερ.
Από: tribune.gr
Συγκεκριμένα σε άρθρο του ο πρόεδρος της Eurasia Group, μίας εταιρίας συμβουλευτικής σε ζητήματα πολιτικών κινδύνων και καθηγητή γεωπολιτικής στη Σχολή Διεθνών και Δημοσίων Ζητημάτων του Πανεπιστημίου Κολούμπια, στο περιοδικό «Time», Ίαν Μπρέμερ, εξηγεί τους λόγους για τους οποίους η απρόβλεπτη και ασταθής διακυβέρνηση του Ρετζέπ Ταγίπ Εερντογάν εγκυμονεί κινδύνους για όλο τον κόσμο.
Τα τελευταία 18 χρονιά ο Ρετζέπ Ταγίπ Εερντογάν έχει συγκεντρώσει περισσότερες εξουσίες από οποιονδήποτε ηγέτη της χώρας μετά τον ιδρυτή της σύγχρονης Τουρκίας, Μουσταφά Κεμάλ Ατατούρκ, αναφέρει αρχικά ο καθηγητής και προσθέτει ότι μετά το αποτυχημένο στρατιωτικό πραξικόπημα του 2016, μεταμόρφωσε την πολιτική της χώρας, δίνοντας στην προεδρία επιπρόσθετες εξουσίες.
Ωστόσο τόσο στο εσωτερικό όσο και στο εξωτερικό ο Τούρκος πρόεδρος έχει δεχθεί κριτική για το εριστικό στυλ και τα αυτοκρατορικά ένστικτα που τον διακατέχουν.
Αυτή τη στιγμή το μεγαλύτερο πολιτικό του πρόβλημα είναι η οικονομία: Η ανεργία βρίσκεται κοντά στο 14%, ο πληθωρισμός σε διψήφια νούμερα και η πανδημία εξακολουθεί να πλήττει τη χώρα.
Ο πρόεδρος και το Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (AKP), πληρώνουν το τίμημα για όλα αυτά.
Ο Ερντογάν βρίσκεται πίσω από τον δήμαρχο Κωνσταντινούπολης, Εκρέμ Ιμάμογλου για το ποιος από τους δύο είναι πιο δημοφιλής σε μία σειρά πρόσφατων δημοσκοπήσεων.
Μάλιστα μία δημοσκόπηση που πραγματοποίησε το Turkiye Raporu, το ποσοστό του AKP, σε ενδεχόμενες εκλογές έπεσε για πρώτη φορά κάτω από το 30%.
Η πρόθεση του Ερντογάν στα τέλη του περασμένου χρόνου να επιτρέψει στον νέο διοικητή της Κεντρικής Τράπεζας ν’ αυξήσει τα επιτόκια, σταθεροποίησε κάπως την κατάσταση, πάγωσε τον πληθωρισμό και προσέλκυσε ξένες επενδύσεις.
Καθώς οι επιπτώσεις του κορονοϊού ρίχνουν το βάρος στα νοικοκυριά, η πολιτική πίεση εντείνεται και η ανάγκη για αλλαγή αυξάνεται.
Τους επόμενους μήνες ο Τούρκος πρόεδρος θα προσπαθήσει να επιστρέψει και να φτιάξει τις οικονομικές πολιτικές που έκαναν την Τουρκία τόσο ευάλωτη.
Ο Ερντογάν έχει δημιουργήσει μπάχαλο για να συσπειρώσει την εκλογική του βάση
Ταυτόχρονα προβλήματα όπως η έλλειψη ψωμιού, έχουν κάνει τον Ερντογάν να δημιουργήσει ένα μπάχαλο με την ελπίδα ότι θα συσπειρώσει τη βάση του κόμματος και θα την αποπροσανατολίσει από τις δύσκολες στιγμές.
Όταν οι φοιτητές διαμαρτυρήθηκαν για την επιλογή του Ερντογάν να διορίσει σ’ ένα μεγάλο πανεπιστήμιο, έναν πρύτανη πιστό στο καθεστώς, τους επιτέθηκε σαν να ήταν τρομοκράτες και συνέλαβε αρκετούς εξ αυτών.
Επιπλέον έχει ξεκινήσει και μία πολιτική κόντρα, καλώντας σε συνταγματικές αλλαγές που θα δώσουν στον πρόεδρο περισσότερες εξουσίες, τις οποίες υποστηρίζει ότι τις χρειάζεται, παρόλη τη σχεδόν βεβαιότητα ότι δεν θα καταφέρει να κερδίσει την πλειοψηφία που απαιτείται από το κοινοβούλιο.
Ο Ερντογάν έχει επίσης προσπαθήσει ν’ απευθυνθεί στην εθνική περηφάνια. Τον προηγούμενο μήνα υποσχέθηκε ότι το κατά το οποίο συμπληρώνονται 100 χρόνια από την ίδρυση της Τουρκικής Δημοκρατίας θα συνδυαστούν με μία αποστολή στο διάστημα, η οποία θα σηματοδοτήσει την «πρώτη επαφή με το φεγγάρι» και θ’ ακολουθήσει μία επανδρωμένη αποστολή.
Τα χαμηλά νούμερα στις δημοσκοπήσεις όμως υποδεικνύουν ότι οι προτεραιότητες του λαού είναι πιο κοντά στα εγχώρια ζητήματα.
Έκτοτε ο Ερντογάν έχει κάνει στροφή προς πιο προσιτούς στόχους.
Στις 8 Φεβρουαρίου περίμενε καλά νέα στο μέτωπο της ασφάλειας, αλλά το σχέδιο απελευθέρωσης Τούρκων ομήρων που κρατούνταν στο ιρακινό Κουρδιστάν, κατέληξε σε καταστροφή και ο Ερντογάν αναγκάστηκε να ακυρώσει μία θριαμβευτική τηλεοπτική ομιλία.
Τις επόμενες μέρες συνελήφθησαν περισσότερα από 700 άτομα, συμπεριλαμβανομένων μελών του φιλοκουρδικού κόμματος HDP, το οποίο κατηγορήθηκε για σχέσεις με το PKK.
Θα προσπαθήσει να καταργήσει εντελώς το κόμμα, δημιουργώντας έτσι μία νέα εστία διένεξης τόσο στο εσωτερικό της χώρας όσο και στο εξωτερικό.
Στην πραγματικότητα η καταπιεστική προσέγγιση που έχει ο Ερντογάν σε βάρος της εγχώριας αντιπολίτευσης, πυροδοτεί τις εντάσεις με άλλες κυβερνήσεις.
Μετά από αυτά ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Τζο Μπάιντεν και ηγέτες της Ε.Ε., ενδιαφέρονται πολύ περισσότερο για τη δημοκρατία σε σχέση με τον Ντόναλντ Τραμπ και σέβονται τα ανθρώπινα δικαιώματα.
Ωστόσο υπάρχουν πολύ περισσότερα ζητήματα τα οποία διαχωρίζουν την Τουρκία από τη Δύση.
Η Τουρκία ως μέλος του NATO, αγόρασε το ρωσικό πυραυλικό σύστημα S-400 παρά τις αντιρρήσεις τόσο της Ευρώπης όσο και των ΗΠΑ, είναι το ένα θέμα της διαμάχης.
Ακόμα η επικείμενη δίκη στη Νέα Υόρκη της κρατικής τράπεζας Halkbank με τις κατηγορίες ότι βοήθησε το Ιράν ν’ αποφύγει κυρώσεις μπορεί ν’ αποδειχθεί πολύ ντροπιαστική για τον ίδιο τον Ερντογάν.
Ταυτόχρονα προβλήματα όπως η έλλειψη ψωμιού, έχουν κάνει τον Ερντογάν να δημιουργήσει ένα μπάχαλο με την ελπίδα ότι θα συσπειρώσει τη βάση του κόμματος και θα την αποπροσανατολίσει από τις δύσκολες στιγμές.
Όταν οι φοιτητές διαμαρτυρήθηκαν για την επιλογή του Ερντογάν να διορίσει σ’ ένα μεγάλο πανεπιστήμιο, έναν πρύτανη πιστό στο καθεστώς, τους επιτέθηκε σαν να ήταν τρομοκράτες και συνέλαβε αρκετούς εξ αυτών.
Επιπλέον έχει ξεκινήσει και μία πολιτική κόντρα, καλώντας σε συνταγματικές αλλαγές που θα δώσουν στον πρόεδρο περισσότερες εξουσίες, τις οποίες υποστηρίζει ότι τις χρειάζεται, παρόλη τη σχεδόν βεβαιότητα ότι δεν θα καταφέρει να κερδίσει την πλειοψηφία που απαιτείται από το κοινοβούλιο.
Ο Ερντογάν έχει επίσης προσπαθήσει ν’ απευθυνθεί στην εθνική περηφάνια. Τον προηγούμενο μήνα υποσχέθηκε ότι το κατά το οποίο συμπληρώνονται 100 χρόνια από την ίδρυση της Τουρκικής Δημοκρατίας θα συνδυαστούν με μία αποστολή στο διάστημα, η οποία θα σηματοδοτήσει την «πρώτη επαφή με το φεγγάρι» και θ’ ακολουθήσει μία επανδρωμένη αποστολή.
Τα χαμηλά νούμερα στις δημοσκοπήσεις όμως υποδεικνύουν ότι οι προτεραιότητες του λαού είναι πιο κοντά στα εγχώρια ζητήματα.
Έκτοτε ο Ερντογάν έχει κάνει στροφή προς πιο προσιτούς στόχους.
Στις 8 Φεβρουαρίου περίμενε καλά νέα στο μέτωπο της ασφάλειας, αλλά το σχέδιο απελευθέρωσης Τούρκων ομήρων που κρατούνταν στο ιρακινό Κουρδιστάν, κατέληξε σε καταστροφή και ο Ερντογάν αναγκάστηκε να ακυρώσει μία θριαμβευτική τηλεοπτική ομιλία.
Τις επόμενες μέρες συνελήφθησαν περισσότερα από 700 άτομα, συμπεριλαμβανομένων μελών του φιλοκουρδικού κόμματος HDP, το οποίο κατηγορήθηκε για σχέσεις με το PKK.
Θα προσπαθήσει να καταργήσει εντελώς το κόμμα, δημιουργώντας έτσι μία νέα εστία διένεξης τόσο στο εσωτερικό της χώρας όσο και στο εξωτερικό.
Στην πραγματικότητα η καταπιεστική προσέγγιση που έχει ο Ερντογάν σε βάρος της εγχώριας αντιπολίτευσης, πυροδοτεί τις εντάσεις με άλλες κυβερνήσεις.
Μετά από αυτά ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Τζο Μπάιντεν και ηγέτες της Ε.Ε., ενδιαφέρονται πολύ περισσότερο για τη δημοκρατία σε σχέση με τον Ντόναλντ Τραμπ και σέβονται τα ανθρώπινα δικαιώματα.
Ωστόσο υπάρχουν πολύ περισσότερα ζητήματα τα οποία διαχωρίζουν την Τουρκία από τη Δύση.
Η Τουρκία ως μέλος του NATO, αγόρασε το ρωσικό πυραυλικό σύστημα S-400 παρά τις αντιρρήσεις τόσο της Ευρώπης όσο και των ΗΠΑ, είναι το ένα θέμα της διαμάχης.
Ακόμα η επικείμενη δίκη στη Νέα Υόρκη της κρατικής τράπεζας Halkbank με τις κατηγορίες ότι βοήθησε το Ιράν ν’ αποφύγει κυρώσεις μπορεί ν’ αποδειχθεί πολύ ντροπιαστική για τον ίδιο τον Ερντογάν.
Η ιστορία δείχνει ότι ο Ερντογάν μπορεί να γίνει ακόμα πιο επιθετικός
Ο Τούρκος πρόεδρος έχει αψηφήσει τις αντιρρήσεις και τη διαφωνία της Ε.Ε. και έχει δώσει εξουσιοδότηση για έρευνες πετρελαίου σε αμφισβητούμενες περιοχές στην Ανατολική Μεσόγειο.
Επιπλέον είχε δημιουργήσει μία κρίση και πέρυσι όταν είχε ανακοινώσει ότι «ανοίγει τις πύλες προς την Ευρώπη», για τους πρόσφυγες, τους οποίους φιλοξενούσε η Τουρκία, ως μέρος της συμφωνίας με την Ε.Ε.
Ο Ίαν Μπρέμερ αναφέρεται και στο Τσεσμέ και στις τουρκικές κατηγορίες για παρενόχλησή του από ελληνικά F-16, κάτι που διέψευσε κατηγορηματικά το ΓΕΕΘΑ.
«Πρόσφατα και αφού η Άγκυρα έστειλε ένα ερευνητικό σκάφος στις περιοχές του Αιγαίο, το οποίο γνώριζε ότι θα προκαλέσει τον θυμό της Αθήνας, Τούρκοι αξιωματούχοι διαμαρτυρήθηκαν ότι παρενοχλήθηκε από ελληνικά μαχητικά.
»Ο Ερντογάν συνεχίζει να εναντιώνεται και στην Ε.Ε. και ως προς την επανένωση της Κύπρου, επιμένοντας και εκεί στη λύση των δύο κρατών», προσθέτει ο καθηγητής.
Μπορεί να ελπίζει για σταθερές σχέσεις με τη Ρωσία του Βλαντιμίρ Πούτιν, αλλά αυτό εξαρτάται από την εκεχειρία γύρω από την επαρχία Ιντλίμπ της Συρίας, όπου μία νέα στρατιωτική καταστολή από την κυβέρνηση της Συρίας, την οποία υποστηρίζει η Τουρκία, θα είχε σαν αποτέλεσμα ένα νέο προσφυγικό κύμα προς τα σύνορα της Τουρκίας.
Η Άγκυρα επίσης έχει επέμβει στον εμφύλιο πόλεμο της Λιβύης αλλά και στον Καύκασο, στην πρόσφατη σύγκρουση ανάμεσα στην Αρμενία και στο Αζερμπαϊτζάν.
Η ιστορία δείχνει ότι ο ισχυρός άνδρας της Τουρκίας μπορεί να γίνει ακόμα πιο επιθετικός και εριστικός τόσο στο εσωτερικό όσο και στο εξωτερικό, καθώς τα οικονομικά η οικονομία βαραίνει όλο και περισσότερο το πολιτικό του μέλλον.