Από: defence-point.gr
Οι συγκρίσιμες προτάσεις που θα υπάκουαν στους “κανόνες του παιχνιδιού” που θα έθετε συντεταγμένα το Πολεμικό Ναυτικό, θα παρήγαγαν αποτέλεσμα στο οποίο, εν συνεχεία, θα μπορούσε να “εφαρμοστεί” ο -αγνώστου βαρύτητας και στάθμισης- “γεωπολιτικός παράγοντας”, ώστε να προκύψει το τελικό αποτέλεσμα.
Η ολλανδική πρόταση φέρεται να προσφέρει έναντι του -επίσης- εκτιμώμενου προϋπολογισμού πέριξ των 5 δισ. ευρώ, ένα σύνολο εννιά πλοίων! Αυτό εάν ισχύει θα σήμαινε για την Ελλάδα ένα καινούργιο Ναυτικό. Ναυπήγηση τριών κορβετών με κόστος λίγο μεγαλύτερο του ενός δισ. ευρώ, τις τέσσερις φρεγάτες που ζητά η Ελλάδα, καθώς επίσης και η αποδέσμευση των δύο φρεγατών “M”, η επόμενη των “S” γενιά πλοίων που επιχειρούν στον ελληνικό στόλο.
Στην εξαιρετικά δελεαστική και γενναιόδωρη ολλανδική πρόταση, εάν φυσικά η σχετική φημολογία ισχύει, να προστεθεί και το ότι η Ολλανδία φέρεται να είναι διατεθειμένη να αποδεσμεύσει και σημαντικό αριθμό υπερσύγχρονων αυτοκινούμενων οβιδοβόλων PzH-2000 που έχει σε αποθήκευση! Παρόμοιες πληροφορίες αναφέρουν ότι και οι Γερμανοί κινούνται με παρόμοια λογική και προτίθενται να επανέλθουν με “εμπλουτισμένη” προσφορά.
Σημαντικές προτάσεις έχουν καταθέσει και συζητούν για περισσότερα και οι υπόλοιποι υποψήφιοι προμηθευτές. Αυτή η κατάσταση, ακόμα και με τον ιδιαίτερο ελληνικό τρόπο που έχει προκύψει, δικαιώνει το επιχείρημα όσων επέμεναν εξ αρχής για τη σημασία της τήρησης των διαγωνιστικών διαδικασιών.
Από αυτές δεν αποκλείεται η στάθμιση και του γεωπολιτικού παράγοντα. Αντιθέτως, ακόμα και αν υποτεθεί πως υπάρχει προειλημμένη απόφαση, η πίεση στον “εκλεκτό” να προσαρμοστεί στα προσφερόμενα από τους ανταγωνιστές τους, θα ήταν ασφυκτική. Δηλαδή, η ελληνική διαπραγματευτική ισχύς θα μεγιστοποιούνταν, με προφανή οφέλη για την ελληνική άμυνα, τα οποία θα μπορούσε να αξιοποιήσει επικοινωνιακά η όποια κυβέρνηση.
Επειδή όμως ο “γεωπολιτικός παράγων” φέρεται να παίζει σημαίνοντα ρόλο στην τελική απόφαση, αντικείμενο του σημερινού σχολίου είναι το αν υπάρχουν εναλλακτικές στρατηγικές μεγιστοποίησης του αποτελέσματος για την ελληνική πλευρά. Το βασικό σενάριο είναι η δυνατότητα συνεργασίας ανάμεσα σε δύο διαφορετικούς υποψήφιους προμηθευτές.
Εάν υποτεθεί ότι η συνεργασία με τις Ηνωμένες Πολιτείες είναι μονόδρομος, το δεδομένο ότι και οι υπόλοιποι προμηθευτές προέρχονται από κράτη-μέλη του ΝΑΤΟ, για ποιον λόγο αποκλείεται μια στρατηγική “εναλλακτικής προσέγγισης“; Αυτό φυσικά δεν πρόκειται να το κάνουν από μόνοι τους οι προμηθευτές. Η ευθύνη ανήκει στην ελληνική κυβέρνηση, καθότι αυτή επέλεξε να πορευθεί επιχειρώντας να κρατήσει “πολλά καρπούζια κάτω από μια μασχάλη”.
Με δεδομένο ότι η τύχη των ναυπηγείων έχουν συνδεθεί με το πρόγραμμα των φρεγατών, οι σκέψεις που προκύπτουν είναι απλές. Πρώτο δεδομένο είναι ότι η ελληνική πλευρά επιθυμεί την εμπλοκή του αμερικανικού χρηματοοικονομικού κολοσσού DFC. Ο οποίος από την πλευρά του ενδιαφέρεται για επίσης γεωπολιτικούς λόγους (σ.σ. κινεζική εμπλοκή στον Πειραιά και όχι μόνο) για την ελληνική ναυπηγική και ναυπηγοεπισκευαστική βιομηχανία.
Έχει ως προϋπόθεση όμως την ύπαρξη ενός σαφούς και βιώσιμου επιχειρηματικού σχεδίου. Στα τραπεζικά ιδρύματα (όπως είναι η DFC) των ευνομούμενων χωρών, το “γεωπολιτικό επιχείρημα” δεν επαρκεί για να εξασφαλίσει τη διάθεση κονδυλίων σε κάτι που μοιάζει με “μαύρη τρύπα”. Σε οτιδήποτε δεν είναι βιώσιμο. Διότι η απλή λογική υπαγορεύει, ότι τα πεταμένα λεφτά είναι παράλογο να δημιουργήσουν προσδοκίες ενός βιώσιμου “γεωπολιτικού αποτελέσματος”.
Επί παραδείγματι και με βάση τη φερόμενη ως ολλανδική προσφορά, για ποιον λόγο είναι αδύνατο με ένα μέρος των χρημάτων της επένδυσης να εξασφαλιστούν για παράδειγμα οι τρεις κορβέτες και οι δυο φρεγάτες “Μ” της αποκαλούμενης ως “ενδιάμεσης λύσης” (μακάρι και PzH-2000 για τον Ελληνικό Στρατό); Δεν είναι οι Ολλανδοί σύμμαχοι της Ελλάδας και των ΗΠΑ στο ΝΑΤΟ; Η ίδια λογική ασφαλώς θα μπορούσε να εφαρμοστεί και με τους άλλους προμηθευτές.
Το ζητούμενο είναι να διεκδικηθεί από την Ελλάδα. Καλώς ή κακώς, όση προσπάθεια κι να έχει καταβληθεί για τον επικοινωνιακό εξωραϊσμό της πρότασης της αμερικανικής Lockheed Martin για τις MMSC που λανσαρίστηκαν εκ νέου ως HF2 (Hellenic Future Frigate), ήτοι Ελληνική Μελλοντική Φρεγάτα, η ανησυχία για το ενδεχόμενο επιλογής της είναι πασιφανής στο Γενικό Επιτελείο Ναυτικού (ΓΕΝ).
Ασχέτως της εικόνας που μπορεί να βγαίνει προς τα έξω για λόγους “ισορροπιών”. Με αμιγώς επιχειρησιακά κριτήρια, είναι πρώτη… εάν η λίστα των προτιμήσεων γυρίσει από την ανάποδη. Φυσικά δεν έχουμε αμφιβολία ότι στα χέρια του Πολεμικού Ναυτικού θα εξελιχθεί σε μια φονική πολεμική μηχανή, υπό την προϋπόθεση ότι αυτό θα έχει υπαγορεύσει τη διαμόρφωση, ενώ η χρηματοδότηση της όποιας επανασχεδίασης απαιτηθεί δεν θα επιβαρύνει τον προϋπολογισμό του.
Το ερώτημα είναι για ποιον λόγο αυτές τις ικανότητες να μην τις αξιοποιήσει η Ελλάδα για να μεγιστοποιήσει το αποτέλεσμα συνολικά. Όχι προς όφελος του εμπορικού μέλλοντος ενός συγκεκριμένου πολεμικού πλοίου. Και το σημερινό επιχείρημα είναι ότι ο “γεωπολιτικός παράγοντας” χρησιμοποιείται καταχρηστικά, καθώς και ισχυρές επιλογές επιχειρησιακά μπορούν να γίνουν και η “γεωπολιτική στόχευση” να επιτευχθεί.
Στις 2 Δεκεμβρίου του παρελθόντος έτους, το DP είχε για πρώτη φορά θέσει το θέμα της επιλογής μιας δοκιμασμένης ευρωπαϊκής σχεδίασης που θα μπορεί να ενσωματώσει τα οπλικά συστήματα που επιθυμεί το Πολεμικό Ναυτικό, αμερικανικά ή ευρωπαϊκά. Γράφαμε συγκεκριμένα:
“Την περίοδο 2005-2009 όταν η Ελλάδα είχε καταλήξει στην επιλογή της FREMM, [το σύστημα AEGIS] είχε εγκατασταθεί στις ισπανικές φρεγάτες τύπου F-100 Álvaro de Bazán, είχε επιλεγεί για τα αντιτορπιλικά τύπου Hobart του Ναυτικού της Αυστραλίας, για τα αντιτορπιλικά τύπων Kongo και Atago των Ιαπωνικών Δυνάμεων Αυτοάμυνας (JSDF: Japan Self-Defence Forces), τα αντιτορπιλικά τύπου Sejong the Great του Ναυτικού της Νότιας Κορέας και τις φρεγάτες τύπου Fridtjof Nansen του Ναυτικού της Νορβηγίας.
Δεδομένου του ότι η αμερικανική εταιρία Lockheed Martin συνεργάζεται με τα ιταλικά ναυπηγεία Fincantieri (και συγκεκριμένα την αμερικανική θυγατρική Marinette Marine Corporation) και για τα δύο προγράμματα, δυσκολευόμαστε να κατανοήσουμε για ποιον λόγο είναι τόσο μεγάλη η εμμονή της Ελλάδας στις MMSC.
Από τη στιγμή που υπάρχουν κι άλλες σχεδιάσεις με τους ίδιους εμπλεκόμενους, με δυνατότητες απείρως μεγαλύτερες για την ορθολογική διαμόρφωση μιας φρεγάτας που θα λύσει τα χέρια στο ελληνικό Πολεμικό Ναυτικό για τις επόμενες τρεις δεκαετίες, αυτή η εμμονή μοιάζει ακατανόητη.”
Οι εξελίξεις των τελευταίων μηνών θεωρούμε ότι έχουν δικαιώσει αυτή την οπτική. Η Τουρκία και ο Ερντογάν δεν θα αλλάξουν αύριο, ενώ η αμετροέπεια του Τούρκου ηγέτη έχει προκαλέσει αντιδράσεις κυρίως στην Ιταλία, όπου ο Μάριο Ντράγκι δείχνει ηγετικές αρετές που παραπέμπουν στον μεγάλο Ευρωπαίο ηγέτη Ζακ Ντελόρ. Και μάλιστα με την προσθήκη της τεχνοκρατικής γνώσης που αποδείχθηκε το διάστημα που διοίκηση με σιδηρά πυγμή της Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ECB).
Την ίδια στιγμή, η ιταλική “La Republica” επιμένει ότι επίκειται κολοσσιαία εξοπλιστική συμφωνία με την Αίγυπτο για συνολικά 4 φρεγάτες FREMM Bergamini (έχει παραλάβει δύο έναντι 1,2 δισ. ευρώ), 24 εκπαιδευτικά αεροσκάφη M-346, 24 μαχητικά Eurofighter Typhoon, 20 Fallaj II OPV (περιπολικά ανοιχτής θάλασσας) και έναν στρατιβτικό δορυφόρο.
Πρόκειται για μια συμφωνία οικονομικού ύψους 9-11 δισ. ευρώ! Ποιος θα τα πληρώσει; Διότι το σαουδαραβικό “πορτοφόλι” φερόταν να βρίσκεται πίσω από παρόμοιες αιγυπτιακές εξοπλιστικές συμφωνίες με πολλούς… Η Αίγυπτος είναι όπως η Ελλάδα πρώτη ζώνη άμυνας στον τουρκικό επεκτατισμό, ενώ η εμπλοκή της Ιταλίας διασφαλίζει την αλλαγή στάσης της απέναντι στην Τουρκία. Θυμίζει κάτι όλο αυτό από την επιχειρηματολογία του DP πριν την μετάβαση των ΥΠΕΞ και ΥΕΘΑ στη Σαουδική Αραβία για τη συμφωνία των Patriot;
Εάν το πρόβλημα επικεντρωθεί στο μέλλον των ναυπηγείων, το ερώτημα που τίθεται είναι για ποιον λόγο Ιταλοί και Ισπανοί τουλάχιστον δεν μπορούν να συζητήσουν με τους Αμερικανούς της DFC την από κοινού εμπλοκή τους στην Ελλάδα. Ουδείς υποστηρίζει ότι είναι εύκολο, ενώ είναι αυτονόητο ότι οι προμηθευτές θα επιθυμούσαν τη ναυπήγηση των πλοίων στα δικά τους ναυπηγεία.
Να πάρουν τα ελληνικά ναυπηγεία… να τα κάνουν τι; Εάν δεν μπορεί το ιδιοκτησιακό ζήτημα να τακτοποιηθεί στο εσωτερικό της χώρας, ποιος διασφαλίζει ότι δεν θα αφεθούν στην τύχη τους ακόμα κι αν τυπικά αγοραστούν από οποιονδήποτε, όπως συνέβη και στο παρελθόν;
Κι αν για μια ακόμη φορά επιχειρηθεί να “ξεφορτωθούμε” τα ναυπηγεία με αντίτιμο τη ναυπήγηση τεσσάρων φρεγατών, το έμμεσο τίμημα που θα καταβληθεί θα είναι σε βάρος των επιπλέον ανταλλαγμάτων που θα μπορούσε να εξασφαλίσει το Πολεμικό Ναυτικό ή και ευρύτερα οι Ένοπλες Δυνάμεις.
Ιδού η Ρόδος λοιπόν… Εάν οι Αμερικανοί όντως εννοούν “γεωπολιτικές μπίζνες” στην Ελλάδα, αυτές δεν εξαρτώνται από το ποιο πλοίο θα ναυπηγηθεί. Ιταλοί και Ισπανοί τουλάχιστον, έχουν συνεργασία με τις ΗΠΑ στον ευρύτερο ναυτικό τομέα. Από μόνοι τους δύσκολα θα κάνουν κίνηση. Το “γενικό πρόσταγμα” το έχει ο πελάτης. Εάν ξέρει τι του γίνεται και έχει ξεκάθαρους και ρεαλιστικούς στόχους που επιδιώκει να επιτύχει…