Oriental
review
10/04/21
A graduation ceremony of al-Qaeda group Hayat Tahrir al-Sham fighters at
a camp in Syria’s northern Idlib province bordering Turkey (File photo)
Mετάφραση: Μ.Στυλιανού
Ακριβώς μια δεκαετία αφότου οι Ηνωμένες Πολιτείες εγκαινίασαν έναν πρωτοποριακό για την Τουρκία ρόλο με την έναρξη του προγράμματος αλλαγής καθεστώτος στη Συρία, ζήτησαν την βοήθεια της Άγκυρας σε μιαν άλλη πολιτική μετάβαση στην ευρύτερη Μέση Ανατολή — στο Αφγανιστάν. Οι αναλογίες δεν συμπίπτουν ποτέ εκατό τοις εκατό στην πολιτική ή τη διπλωματία, αλλά οι ομοιότητες είναι εντυπωσιακές.
Εάν στη Συρία το σχέδιο περιελάμβανε την ανατροπή με τη βία της νόμιμης κυβέρνησης του προέδρου Μπασάρ αλ-Άσαντ, στο Αφγανιστάν η ημερήσια διάταξη σήμερα είναι να διευκολύνει την έξοδο της εκλεγμένης κυβέρνησης, υπό την ηγεσία του Προέδρου Aσράφ Γκανί και να την αντικαταστήσει από μια προσωρινή κυβέρνηση συνασπισμού με τη μαχητική ισλαμική ομάδα γνωστή ως Ταλιμπάν.
Και οι δύο περιπτώσεις συνοψίζονται στην επιλογή ομάδων Τζιχαντιστών μεταμφιεσμένων σε «απελευθερωτικά κινήματα». Στη Συρία, η Τουρκία παρείχε όχι μόνο την υλικοτεχνική υποστήριξη σε μαχητές τζιχαντιστές από όλο τον κόσμο για να εισέλθουν στη χώρα αυτή για να ενταχθούν στο «Ισλαμικό Κράτος» και στην Αλ Κάιντα, αλλά και τους εξόπλισε και τους υποστήριξε — ακόμη και νοσηλεύοντας τραυματισμένους μαχητές — να διεξαγάγουν έναν παρατεταμένο φρικτό πόλεμο κατά του Ασάντ.
Υπάρχουν αδιαμφισβήτητες ενδείξεις ότι η Τουρκία καθοδηγεί και προστατεύει τα στελέχη του Ισλαμικού Κράτους και της Αλ Κάιντα. Μια αποστολή του CNN από την Τουρκία τον Νοέμβριο του 2013 σημείωνε ότι «είναι εκπληκτικό να παρακολουθεί κανείς αυτόν τον όγκο διεθνούς μετακίνησης, από χώρες όπου η Αλ Κάιντα έχει επιβεβαιωμένη και συνεχή παρουσία, σε ένα κράτος μέλος του ΝΑΤΟ... Πολλοί από αυτούς τους φανατικούς Μουσουλμάνους πιστεύουν ότι συμμετέχουν στην τελική μάχη που προφητεύεται ότι θα συμβεί στη Συρία — γνωστή ως al-Sham — και η οποία θα προαναγγείλει το τέλος του κόσμου. Οι νεοσύλλεκτοι είναι εκστασιασμένοι. ποτέ δεν πίστευαν ότι αυτός ο τελικός αγώνας θα ερχόταν στη ζωή τους.»
«Στα τουρκικά σύνορα κινηματογραφήσαμε ένα ανατριχιαστικό θέαμα: τη σημαία του «Ισλαμικού Κράτους» να κυματίζει ήρεμα πάνω από έναν μιναρέ, μερικές εκατοντάδες μέτρα μακριά, στη συριακή πόλη Jarabulus – ένα σημάδι ότι οι Τζιχαντιστές ελέγχουν την πόλη. Η Τουρκία πρέπει τώρα να συμφιλιώσει την φαινομενικά χαλαρή κυκλοφορία των τζιχαντιστών στα νότια της για να ταξιδέψουν στη Συρία — πολλοί από τους οποίους έχουν ως στόχο να βοηθήσουν στην ίδρυση ενός χαλιφάτου φιλικού προς την Αλ Κάιντα — με το γεγονός ότι μπορούν τώρα να δουν την Αλ Κάιντα από τα σύνορά της. Δεν μπορούσε να πλησιάσει άλλο."
Η Ρωσία και το Ιράν έχουν κατέπανάληψη επιστήσει την προσοχή σε αυτή την ανίερη συμμαχία στη Συρία μεταξύ των ΗΠΑ και της Τουρκίας από τη μία πλευρά και των ομάδων «Ισλαμικού Κράτους» και αλ-Κάιντα από την άλλη. Περιέργως, αυτή η ανίερη συμμαχία συνεχίζεται ακόμα και σήμερα.
Πέρυσι τον Μάρτιο, ο μεγαλύτερος πλέον κλάδος της Αλ Κάιντα, ο οποίος είναι η συριακή οργάνωσή της που ονομαζόταν Al Nusra — και τώρα αυτοαποκαλείται Hay'at Tahrir al-Sham (HTS) — επαίνεσε ανοιχτά τον πρόεδρο της Τουρκίας Ταγίπ Ερντογάν και την κυβέρνησή του για την υπεράσπισή του στην Αλ Κάιντα, και σε άλλες τζιχαντιστικές οργανώσεις που προσπαθούσαν να ανατρέψουν την κοσμική κυβέρνηση της Συρίας.
Σε συνέντευξή του τον περασμένο μήνα στις 8 Μαρτίου, ο Τζέιμς Τζέφρι, ο οποίος διετέλεσε πρεσβευτής των ΗΠΑ υπό ρεπουμπλικανικές και δημοκρατικές διοικήσεις και πιο πρόσφατα ειδικός εκπρόσωπος στη Συρία κατά τη διάρκεια της κυβέρνησης Τραμπ, φέρεται να είπε ότι το HTS υπήρξε «κεφάλαιο» στη στρατηγική της Αμερικής στο Ιντλίμπ, την βορειοδυτική επαρχία της Συρίας που συνορεύει με την Τουρκία.
Για να παραθέσω τα λόγια του Jeffrey, "Αυτοί (HTS) είναι η λιγότερο κακή επιλογή των διαφόρων επιλογών στο Idlib και το Idlib είναι ένα από τα πιο σημαντικά μέρη στη Συρία, το οποίο είναι ένα από τα πιο σημαντικά μέρη αυτή τη στιγμή στη Μέση Ανατολή". (Διαβάστε μια μακρά συνέντευξη εδώ από τον Πρέσβη Jeffrey με τον Al-Monitor σχετικά με τις πολιτικές των ΗΠΑ για τη Συρία.)
Πράγματι, σε πρόσφατη συνέντευξή του στον αμερικανικό κυβερνητικό οργανισμό μέσων ενημέρωσης PBS, ο Αμπού Μοχάμεντ αλ-Τζολάνι, ηγέτης του HTS στο Ιντλίμπ, προσπάθησε να εντυπωσιάσει το αμερικανικό κοινό ότι η ομάδα του δεν αποτελεί απειλή για τις ΗΠΑ ή τη Δύση, αλλά αντίθετα, μοιράζεται κοινά συμφέροντα.
Κάποιοι Αμερικανοί ειδικοί -- π.χ. ο Nicholas Heras,, Ανώτερος Αναλυτής και Επικεφαλής Προγράμματος στο Ινστιτούτο Στρατηγικής και Πολιτικής, δεξαμενή σκέψης που εδρεύει στην Ουάσινγκτον -- έχουν χαρακτηρίσει το HTS «τουρκική πλουτοπαραγωγική πηγή πληροφοριών που μέσω πληρεξούσιου αρδεύει και τις ΗΠΑ». Ο Ήρας δήλωσε σε τουρκικό ειδησεογραφικό περιοδικό Ahval την προηγούμενη βδομάδα, «Το HTS δεν μπορεί να επιβιώσει χωρίς την υποστήριξη της Τουρκίας, είναι τόσο απλό. Η σημαντική στρατιωτική επένδυση της Τουρκίας για την προστασία του Ιντλίμπ είναι ο βασικός παράγοντας που προστατεύει την περιοχή από το να καταρρεύσει ξανά στον έλεγχο του Ασάντ και των συμμάχων του».
Πράγματι, η Τουρκία έχει αναπτύξει σημαντικές στρατιωτικές δυνάμεις στο Ιντλίμπ από τα τέλη του 2017 και ελέγχει επίσης τις σημαντικότερες οδούς διέλευσης για τα τμήματα του Ιντλίμπ που ελέγχονται από το HTS. Ο Ήρας δήλωσε στον Αχβάλ: «Το HTS είναι ο κυρίαρχος παράγων στο Ιντλίμπ και θα ήταν αρκετά δαπανηρό, από την άποψη των απωλειών και της καταστροφής για την Τουρκία και τις υποστηριζόμενες από την Τουρκία συριακές ομάδες μεσολάβησης, να απομακρυνθεί το HTS από την εξουσία. Το HTS είναι κυριολεκτικά ο μόνος τοπικός συριακός παράγοντας που μπορεί να ελέγξει το Ιντλίμπ με χαμηλό κόστος για την Τουρκία. Η Τουρκία και αυτή η συριακή ομάδα που συνδέεται με την αλ-Κάιντα έχουν συμβιωτική σχέση και το HTS αποτελεί πλεονέκτημα για την Άγκυρα».
Ο γνωστός Αμερικανός εμπειρογνώμονας για τη Συρία, καθηγητής Joshua Landis, Διευθυντής του Κέντρου Σπουδών Μέσης Ανατολής στο Πανεπιστήμιο της Οκλαχόμα, συμμερίζεται επίσης αυτή την άποψη. Σύμφωνα με τον Λάντις, οι ΗΠΑ στηρίζουν την Τουρκία στο Ιντλίμπ και θέλουν να μετατρέψουν τη Συρία σε τέλμα τόσο για τη Ρωσία όσο και για το Ιράν, βρίσκοντας συμμαχικές ομάδες που μπορούν να εμποδίσουν τη Δαμασκό να ανακτήσει το βόρειο τμήμα της χώρας. Εκτός αυτού, τα (αμερικανικά) «κεφάλαια» HTS και Τουρκία «εξυπηρετούν την πολιτική των ΗΠΑ για να αρνηθούν στη Δαμασκό την πρόσβαση σε πετρέλαιο, νερό και μεγάλο μέρος της καλύτερης γεωργικής γης της Συρίας", δήλωσε ο Λάντις.
Λαμβάνοντας υπόψη όλα τα παραπάνω, είναι η μητέρα όλων των ειρωνειών ότι στο Αφγανιστάν οι ΗΠΑ ψαχουλεύουν στην Τουρκία για να εξαγνίσουν μιαν ακόμη ομάδα τζιχαντιστών, τους Ταλιμπάν, και να την ενσωματώσουν στην δομή εξουσίας αυτής της χώρας. Παρεμπιπτόντως, ο ΟΗΕ έχει τεκμηριώσει ότι οι Ταλιμπάν εξακολουθούν να διατηρούν τους παλιούς δεσμούς τους με την Αλ Κάιντα.
Ίσως, το πιο περίεργο στοιχείο αυτού του πίνακα να είναι ότι κανένας δεν είχε ποτέ στιγματίσει την Τουρκία ανοιχτά για τους επαίσχυντους δεσμούς της με το ISIS και την Αλ Κάιντα στη Συρία, εκτός από τον τότε Αντιπρόεδρο Τζο Μπάιντεν. Τον Οκτώβριο του 2014, κατά τη διάρκεια μιας συνεδρίασης στη Σχολή Διακυβέρνησης Kennedy του Πανεπιστημίου του Χάρβαρντ, ο Μπάιντεν δήλωσε:
«Οι σύμμαχοί μας στην περιοχή ήταν το μεγαλύτερο πρόβλημά μας στη Συρία. Οι Τούρκοι ήταν πολύ καλοί φίλοι, και έχω μια υπέροχη σχέση με τον Ερντογάν... Τι έκαναν?... Έριξαν εκατοντάδες εκατομμύρια δολάρια και δεκάδες τόνους όπλων σε οποιονδήποτε πολεμούσε εναντίον του Ασάντ – εκτός από το ότι οι άνθρωποι που προμηθεύονταν, ήταν η αλ-Νούσρα και η Αλ Κάιντα, και τα εξτρεμιστικά στοιχεία των τζιχαντιστών που προέρχονταν από άλλα μέρη του κόσμου».
Ο Μπάιντεν συνέχισε: «Τώρα, νομίζεις ότι υπερβάλλω; Δες και λίγο. Πού πήγαν όλα αυτά; Έτσι, τώρα που συμβαίνει αυτό, ξαφνικά, όλοι ξυπνούν επειδή αυτή η μονάδα που ονομάζεται ISIL (Ισλαμικό Κράτος), η οποία ήταν η Αλ Κάιντα στο Ιράκ, όταν ουσιαστικά εκδιώχθηκαν από το Ιράκ, βρήκε ανοιχτό χώρο και έδαφος στη Συρία, συνεργάζεται με την αλ-Νούσρα, την οποία ανακηρύξαμε τρομοκρατική ομάδα από νωρίς. Και δεν μπορέσαμε να πείσουμε τους συναδέλφους μας (Τουρκία) να σταματήσουν να τους προμηθεύουν».
Μπράβο! Τώρα, ως Πρόεδρος, ο Μπάιντεν έχει δώσει εντολή στους διπλωμάτες του να προσκαλέσουν την Τουρκία για άλλη μια φορά να ενώσει τα χέρια της με την Ουάσινγκτον σε ένα ακόμα πρόγραμμα αλλαγής καθεστώτος στην ευρύτερη Μέση Ανατολή, γνωρίζοντας πολύ καλά την αμφιλεγόμενη προηγούμενη σχέση της Άγκυρας με το ISIS και την αλ-Κάιντα. Δεν θα μπορούσαν οι ΗΠΑ να έχουν ανακαλύψει κάποια άλλη φιλική χώρα με άψογο ιστορικό στην κρατική τρομοκρατία; Γιατί όχι η Τασκένδη που έχει φιλοξενήσει αφγανικές ειρηνευτικές διασκέψεις στο παρελθόν;
Η απάντηση είναι απλή: η Τουρκία είναι απαραίτητη (στις ΗΠΑ) ακριβώς λόγω του αποτρόπαιου παρελθόντος της στη συναναστροφή με το ISIS και την Αλ Κάιντα. Αυτά είναι τα διαπιστευτήρια που χρειάζεται σήμερα να δώσει η κυβέρνηση Μπάιντεν σε έναν εταίρο για να κατευθύνει την ειρηνευτική διαδικασία στο Αφγανιστάν.
Η Τουρκία είναι κλώνος των ΗΠΑ στην ιδιοφυΐα της να χειραγωγεί τους «ισλαμιστές τρομοκράτες» ως γεωπολιτικά εργαλεία – με την πρόσθετη αρετή του να είναι θεωρητικά μουσουλμανική χώρα. Μπορούμε να εμπιστευτούμε να πλοηγήσουμε τους τζιχαντιστές στο Χίντου Κους προς ένα υψηλότερο πεπρωμένο στους καιρούς που έρχονται.
Source: The
Indian Punchline