 |
| Ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Άντονι Μπλίνκεν ανεβάινει τα σκαλοπάτια του υπουργικού αεροπλάνου. State Department photo by Ron Przysucha |
Από: hellasjournal.com - Του Θεόδωρου Καρυώτη
Αναγκάζομαι όμως τώρα να μοιραστώ κάποιες σκέψεις μου μετά το νέο και αναμενόμενο ναυάγιο στη Γενεύη, διότι φοβούμαι ότι το τέλος της Κυπριακής Δημοκρατίας είναι προ των πυλών!
Παρότι άλλες προτεραιότητες της αμερικανικής εξωτερικής πολιτικής φαίνεται να μονοπωλούν την προσοχή των ΜΜΕ, όπως ο σινοαμερικανικός στρατηγικός ανταγωνισμός , το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιραν και τις τελευταίες μέρες η ισραηλοπαλαιστινιακή ανάφλεξη, έχω την αίσθηση οτι δεν θα αργήσει να εκδηλωθεί η παρέμβαση των ΗΠΑ στην ελληνοτουρκική διένεξη, που θεωρείται ένα μεγάλο αγκάθι για τα αμερικανικά συμφέροντα από το 1974, καθώς ο Πρόεδρος Μπάιντεν δεν θέλει το πρόβλημα της ελληνοτουρκικής διένεξης να περισπά την προσοχή του από τα σχέδια του για την ευρύτερη περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου και της Μέσης Ανατολής .
- Ένα άλλο στοιχείο, στο οποίο δεν έχουμε δώσει την αρμόζουσα προσοχή είναι ότι οι Αμερικανοί πιστεύουν ότι το Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης δεν μπορεί να επιλύσει την ελληνοτουρκική διαφορά, καθως οι Τούρκοι δεν θα αποδεχθούν την απόφαση της Χάγης, διότι δεν θα τους προσφέρει αυτά που επιδιώκουν.
Επιπλέον, εκτιμούν ότι παρά την πρόταση Μητσοτάκη «προσφεύγουμε στην Χάγη μόνο για οριοθέτηση ΑΟΖ και υφαλοκρηπίδας» η αντιπαλότητα των δύο κρατών θα ενταθεί περαιτέρω και σύντομα.
Κύριο πρόβλημα της Ελλάδας στην ελληνοτουρκική διένεξη είναι ξεκάθαρα η στάση των Ηνωμένων Πολιτειών, οι οποίες δεν έχουν αλλάξει καθόλου τα τελευταία τριάντα χρόνια. Οι Αμερικανοί, από την εποχή του Ανδρέα Παπανδρέου μέχρι του Κυριάκου Μητσοτάκη, παίζουν το ίδιο βιολί προτρέποντας τις ελληνικές κυβερνήσεις να μην προχωρήσουν σε μια μονομερή ανακήρυξη ΑΟΖ χωρίς να συμφωνήσουν προηγουμένως με την Τουρκία, παριστάνοντας ότι δεν γνωρίζουν πως η ανακήρυξη ΑΟΖ είναι πάντα μια μονομερής πράξη, όπως ακριβώς έκαναν και οι ίδιοι το 1983.
Η Κύπρος αντιμετωπίζει ένα πολύ μεγάλο πρόβλημα, διότι όταν ένα κράτος οριοθετεί την ΑΟΖ του, πρέπει να προβλέπει και τις παρενέργειες, που μπορεί να προκληθούν και να είναι έτοιμο να την υπερασπιστεί με όλα τα νόμιμα μέσα. Έπρεπε από την εποχή του Τάσσου Παπαδόπουλου να είχε μεριμνήσει για να αποκτήσει κάποια μικρή ναυτική δύναμη και να έχει εξασφαλίσει εγκαιρα συμμάχους, οπως εχει πάντως συνετά συμμαχήσει τα τελευταία χρόνια με το Ισραήλ.
Οι Αμερικανοί θεωρούν κρίσιμο γεωπολιτικό οικόπεδο την Ανατολική Μεσόγειο για τα συμφέροντά τους και θέλουν να απασφαλίσουν την ελληνοτουρκική κρίση φέρνοντας στο προσκήνιο την παλιά ιδέα τους για συνεκμετάλλευση ή καλύτερα συνδιαχείριση του πλούτου της θάλασσάς μας στο τρίγωνο Καστελόριζο-Κρήτη-Κύπρο.
- Το Σχέδιο Άτσεσον
Οι Αμερικανοί, πριν σκεφθούν για συνεκμετάλλευση, είχαν προτείνει κάτι άλλο, το περίφημο Σχέδιο Άτσεσον του 1964. Στο αρχικό σχέδιο, η Κύπρος θα παραχωρείτο ολόκληρη στην Ελλάδα εκτός της Καρπασίας, όπου θα εγκαθίστατο μια στρατιωτική βάση της Τουρκίας παρόμοια με τις Βρετανικές βάσεις στο νησί, χωρίς χρονικά όρια.
Παράλληλα το Καστελόριζο θα παραχωρείτο στην Τουρκία. Ο Αρχιεπίσκοπος Μακάριος απέρριψε αμέσως αυτό το σχέδιο, όπως και ο τότε Πρωθυπουργός της Ελλάδας Γεώργιος Παπανδρέου Όταν δει κανείς στον χάρτη πόσο μικρό είναι το Καστελόριζο, εύκολα θα αντιληφθεί ότι η Τουρκία δεν επιθυμούσε μια τέτοια ανταλλαγή, αλλά ούτε και η Ελλάδα θα εδέχετο να παραδώσει ελληνικό έδαφος, όσο μικρό και να ήταν αυτό.
Ο Άτσεσον όμως είχε κάτι άλλο στο μυαλό του. Οι Αμερικανοί, μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, γνώριζαν την αξία των υδρογονανθράκων και είχαν αρχίσει μυστικές έρευνες στην Ανατολική Μεσόγειο για την καταγραφή του μεγάλου ορυκτού πλούτου της περιοχής.
Τότε βέβαια υπήρχε μόνο η έννοια της υφαλοκρηπίδας, αλλά οι Αμερικανοί γνώριζαν ότι και τα νησιά διαθέτουν υφαλοκρηπίδα. Έτσι σήμερα ένα μεγάλο κομμάτι της ελληνικής υφαλοκρηπίδας/ΑΟΖ στην Ανατολική Μεσόγειο θα ανήκε στην Τουρκία, εάν αυτή είχε δεχθεί την παραχώρηση του Καστελόριζου. Έτσι οι Αμερικανοί θα είχαν λύσει τότε την ελληνοτουρκική διαφορά μια για πάντα.
- Όπως είναι γνωστόν, το Μάρτιο του 2010, η Γεωλογική Υπηρεσία των ΗΠΑ σε μια μελέτη της συμπέρανε ότι στα ύδατα του Ισραήλ, του Λιβάνου και της Κύπρου βρίσκονταν τουλάχιστον, 50 τρις. κυβικά πόδια φυσικού αερίου και ότι η Λεκάνη της Λεβαντίνης διαθέτει 227 τρις. κυβικά πόδια φυσικού αερίου και 483 εκατ. βαρέλια πετρελαίου.
Αυτοί οι αριθμοί δεν περιλαμβάνουν τα κοιτάσματα της Αιγύπτου και της Ελλάδας και έτσι εύκολα αντιλαμβανόμαστε τον τεράστιο ορυκτό πλούτο της Ανατολικής Μεσογείου και για αυτό παρατηρούμε επισκέψεις από τις ναυτικές δυνάμεις της Ρωσίας και της Κίνας που δεν έχουν μόνο στο μυαλό τους την κατάσταση στη Συρία και την γεωστρατηγική αξία της περιοχής αλλά και τους υδρογονάνθρακες της.
Ανεπιβεβαίωτες πληροφορίες αναφέρουν ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες ετοιμάζονται να επανέλθουν δυναμικά στην Ανατολική Μεσόγειο, ώστε να λυθεί οριστικά το «καρκίνωμα», όπως αποκαλούν στην Ουάσιγκτον το ελληνοτουρκικό πρόβλημα, αφού είναι πεπεισμένοι ότι οι δύο λαοί αποκλείεται να συμφωνήσουν μεταξύ τους.
Μια από τις εναλλακτικές λύσεις που βρίσκεται ακόμα στα σπάργανα έχει σαν βασικό κορμό την διπλή ένωση. Δηλαδή ένωση της Ελλάδας με την ελληνική (όπως την αποκαλούν) Κύπρο και ένωση της Τουρκίας με το παράνομο τουρκοκυπριακό κράτος. Έτσι, αυτόματα, ολόκληρη η Κύπρος θα ανήκει στο ΝΑΤΟ, που θα μπορέσει έτσι να προσφέρει καλύτερη προστασία του Ισραήλ από το Ιράν.
Οι Αμερικανοί για να δελεάσουν την Ελλάδα ετοιμάζονται μάλιστα να προτείνουν στην Αθήνα να επεκτείνει την ΑΟΖ της από την Στρογγύλη στην ελληνική Κύπρο, διότι σε αυτό το κομμάτι θα εφάπτεται η ΑΟΖ της Ελλάδας με αυτή του νησιού, όπως βλέπουμε στον επόμενο χάρτη.
ΟΡΙΟΘΕΤΗΣΗ ΑΟΖ ΕΛΛΑΔΑΣ-ΚΥΠΡΟΥ
Οι Αμερικανοί πιστεύουν ότι με αυτό το σχέδιο ευνοείται η Ελλάδα αποκόπτοντας την Τουρκία από την Ανατολική Μεσόγειο, ενώ τιμωρείται και ο Ερντογάν που δεν θα μπορέσει να επιβιώσει μετά από μια τέτοια εξέλιξη, αφού θα ακυρωθεί στην πράξη το σχέδιό του για οριοθέτηση ΑΟΖ ανάμεσα στην Τουρκία και την Αίγυπτο.
- Ίσως όμως η ομάδα που σχεδίασε αυτή την λύση δεν έλαβε υπόψιν ότι αυτό το incentive (κίνητρο), όπως το αποκαλούν, δεν είναι συμβατό με τα σχέδια της κυβέρνησης της Νέας Δημοκρατίας, που φαίνεται να εγκαταλείπει την προοπτική εκμετάλλευσης των υδρογονανθράκων της Ανατολικής Μεσογείου επικαλούμενη νέες ενεργειακές και κλιματικές προτεραιότητες της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Αναμένουμε λοιπόν με ενδιαφέρον την αμερικανική παρέμβαση στα
ελληνοτουρκικά, όταν αυτή εκδηλωθεί. Για το πόσο επωφελής για τα
ελληνικά συμφέροντα θα αποδειχθεί τελικά αυτή η πρωτοβουλία, αναμείνατε
στο ακουστικό σας.