Από: analyst.gr
Άποψη
Έχουμε αναφερθεί πολλές φορές στις επιθέσεις εναντίον του δολαρίου – το οποίο αποτελεί το ισχυρότερο όπλο των Η.Π.Α. (ανάλυση) και του συστήματος του χρέους που έχουν εγκαταστήσει στον πλανήτη (ανάλυση). Βασικοί πολέμιοι του δε είναι η Ρωσία, η Κίνα και το Ιράν – ενώ πρόσφατα διεξήχθη η μάχη της Σαουδικής Αραβίας, χωρίς ακόμη να φαίνονται τα τελικά της αποτελέσματα. Όπως είχαμε γράψει,
“Όποια πετρελαιοπαραγωγός χώρα θέλησε να παρακάμψει το δολάριο, χρησιμοποιώντας άλλο νόμισμα, όπως το Ιράκ υπό τον Σ. Χουσεΐν, ο οποίος ήθελε να πουλάει το πετρέλαιο σε ευρώ, οδηγήθηκε στην καταστροφή – ενώ από την αποκάλυψη των μηνυμάτων της κυρίας Clinton εκ μέρους των Wiki Leaks γνωρίζουμε πως η ανατροπή του Καντάφι στη Λιβύη από τις Η.Π.Α. και τη Γαλλία οφειλόταν στην πρόθεση του να μη σεβαστεί το σύστημα των πετροδολαρίων, χρησιμοποιώντας τα αποθέματα χρυσού της Λιβύης για να στηρίξει ένα παναφρικανικό νόμισμα (περί τα 4,6 εκ. ουγκιές χρυσού εξαφανίσθηκαν μετά το θάνατο του Καντάφι)”.
Παρά τις επίμονες προσπάθειες όμως εναντίον του, με στόχο να πάψει να αποτελεί το κορυφαίο παγκόσμιο αποθεματικό νόμισμα και μέσον συναλλαγής, το δολάριο παραμένει στη θέση του – αν και τέτοιες διαδικασίες δεν συμβαίνουν από τη μία ημέρα στην άλλη, αλλά αργά, σταδιακά, ενώ διαρκούν δεκαετίες. Παράδειγμα η εκτόπιση της στερλίνας ως κορυφαίου τότε αποθεματικού νομίσματος στις αρχές του 20ου αιώνα – όπου χρειάσθηκαν τριάντα χρόνια περίπου, από το 1914 έως το 1944. Η πτώση της δε ξεκίνησε μετά το ξέσπασμα του 1ου παγκοσμίου πολέμου – όπου άρχισε η Μ. Βρετανία τη μαζική εκτύπωση χρημάτων, για να χρηματοδοτήσει τις στρατιωτικές της ανάγκες.
Κάτι ανάλογο συνέβη με τη χρηματοδότηση του 2ου παγκοσμίου πολέμου – οπότε ολοκληρώθηκε η αντικατάσταση της στερλίνας από το δολάριο, με τη συμφωνία του Bretton Woods.Τότε συνδέθηκε το δολάριο με το χρυσό ως νέο παγκόσμιο πρότυπο – ενώ όλα τα άλλα νομίσματα με το δολάριο.
Στη συνέχεια, παρά τη μονομερή έξοδο των Η.Π.Α. από τον κανόνα του χρυσού το 1971 (πηγή), επειδή δεν μπορούσαν να έχουν αντίκρισμα σε χρυσό λόγω των τεράστιων στρατιωτικών και πολεμικών δαπανών τους, το δολάριο παρέμεινε στη θέση του – επειδή δεν υπήρχε εναλλακτική λύση. Εν τούτοις κινδύνευσε να καταρρεύσει, ενώ διασώθηκε με τη συμφωνία του 1974 με τη Σαουδική Αραβία, καθώς επίσης με άλλα μέλη του πετρελαϊκού καρτέλ (ΟΠΕΚ) – όπου αποφασίσθηκε να πληρώνεται/αποτιμάται το πετρέλαιο σε δολάρια, με αποτέλεσμα να αυξηθεί η παγκόσμια ζήτηση για το αμερικανικό νόμισμα και να σταθεροποιηθεί η ισοτιμία του.
Εκτός αυτού, τα (πετρο)δολάρια θα κατατίθεντο στις αμερικανικές τράπεζες, έτσι ώστε να μπορούν να δανείζονται οι αναπτυσσόμενες οικονομίες – με στόχο να είναι σε θέση να αγοράζουν μετά αμερικανικά μεταποιημένα αγαθά, υπηρεσίες και γεωργικά προϊόντα. Το γεγονός αυτό δε θα βοηθούσε την παγκόσμια οικονομία και θα επέτρεπε στις Η.Π.Α., μέσω της Fed, να διατηρήσουν τη σταθερότητα των τιμών – όπου οι Σαουδάραβες θα έπαιρναν περισσότερους πελάτες με ένα σταθερό δολάριο, ενώ οι Η.Π.Α. θα ανάγκαζαν τους πάντες να δεχθούν δολάρια, αφού όλοι θα τα χρειάζονταν για να αγοράσουν πετρέλαιο.
Η «συμφωνία» βέβαια της Σαουδικής Αραβίας με τις Η.Π.Α. ήταν κατά κάποιον τρόπο υποχρεωτική – αφού διαφορετικά η υπερδύναμη θα εισέβαλλε στρατιωτικά στη χώρα για να πάρει το πετρέλαιο της με τη βία, με βάση σχέδια που είχε ήδη έτοιμα προς εκτέλεση, αλλά τελικά δεν χρειάσθηκαν.
Σήμερα όμως η διάβρωση του ρόλου του δολαρίου είναι ορατή σε πολλές μετρήσεις – όπως στη μείωση του μεριδίου του στα παγκόσμια συναλλαγματικά αποθέματα στο 60% από 70% πριν περίπου 20 χρόνια, στην τιμή του χρυσού σε δολάρια που αυξήθηκε από τα 250 $ ανά ουγκιά στα 1.781 $ τώρα, στην άνοδο των κρυπτονομισμάτων κλπ.
Η χώρα τώρα που κινείται πιο γρήγορα από όλες τις άλλες, με στόχο να προστατευθεί αφενός μεν από την αναπόφευκτη παρακμή του δολαρίου, αφετέρου από την πολεμική απειλή των Η.Π.Α., είναι η Ρωσία – η οποία έχει ήδη αυξήσει το ποσοστό του χρυσού στα συναλλαγματικά της αποθέματα στο 20%. Μεγαλύτερο ποσοστό από τη Ρωσία μεταξύ των 20 πιο αναπτυγμένων οικονομιών έχουν μόνο οι Η.Π.Α., η Γερμανία, η Ιταλία, η Γαλλία και η Ολλανδία – ενώ η Ρωσία έχει εξαλείψει εντελώς το δολάριο από το Εθνικό Ταμείο Ευημερίας της, ύψους 119 δις $.
Το κρατικό αυτό ταμείο διατηρεί ένα μέρος των εσόδων από τις πωλήσεις πετρελαίου προς όφελος κυρίως των μελλοντικών γενεών – όπως άλλωστε η Νορβηγία και άλλες παραγωγικές χώρες. Φαίνεται δε πως η Ρωσία είναι σε θέση να εφαρμόσει πια το σχέδιο ανεξαρτητοποίησης της από το δολάριο – χωρίς να δημιουργηθούν προβλήματα στην αγορά χρυσού ή δολαρίων.
Φυσικά κάτι τέτοιο δεν θα σημάνει το τέλος του δολαρίου ως το σημαντικότερο παγκόσμιο αποθεματικό νόμισμα – θα είναι όμως ένα σοβαρό πλήγμα στην αξιοπιστία του, το οποίο θα κλονίσει τη θέση του. Πόσο μάλλον όταν ήδη κλονίζεται από την πολιτική αύξησης των δαπανών πάνω από 5 τρις $ του προέδρου Biden – όταν το δημόσιο χρέος των Η.Π.Α. έχει υπερβεί το 130% του ΑΕΠ τους, φτάνοντας σε επίπεδα που δεν είχε αναρριχηθεί ποτέ στην ιστορία τους.