15 δις ευρώ στον Ερντογάν μόνο από Προενταξιακή Βοήθεια και μόχλευση ιδιωτικών κεφαλαίων 
φωτο: τουρκική προεδρία
Στα σκαριά δάνειο μαμούθ της ΕΕ στον χρεοκοπημένο Ερντογάν
Η Τουρκία διασυνδέεται και με την εγγύηση εξωτερικής δράσης του NDICI-Global Europe ύψους 53,4 δις ευρώ
Διασύνδεση της Προενταξιακής Βοήθειας για Τουρκία με άλλα ευρωπαϊκά προγράμματα που χρηματοδοτούν Ουκρανία, Αλβανία, Σκόπια, Λιβύη.
ΝΟΤΗΣ ΜΑΡΙΑΣ
Δεν πέρασαν ούτε 24 ώρες από την αναχώρηση του Τσαβούσογλου από την Αθήνα και το show που έδωσε εμφανίζοντας ένα μειλίχιο προφίλ με στόχο την δήθεν αποκατάσταση των σχέσεων Ελλάδας-Τουρκίας και την προώθηση υποτίθεται μιας θετικής ατζέντας σε οικονομικά θέματα, και το ιερατείο των Βρυξελλών προχώρησε σε πλούσια ανταμοιβή της Άγκυρας.
Έτσι την Τετάρτη 2 Ιουνίου 2021 ανακοινώθηκε ότι το Συμβούλιο της ΕΕ και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο κατέληξαν σε συμφωνία για πακέτο 14,2 δις ευρώ για τον νέο Μηχανισμό Προενταξιακής Βοήθειας (ΜΠΒ III) για Τουρκία και Δυτικά Βαλκάνια για το διάστημα 2021-2027.
Και αν λάβει κανείς υπόψη ότι σύμφωνα με ανακοίνωση της Κομισιόν στις 6 Οκτωβρίου 2020 από τα κονδύλια του Μηχανισμού της Προενταξιακής Βοήθειας τα 9 δις ευρώ θα πάνε για το περίφημο οικονομικό και επενδυτικό σχέδιο των Δυτικών Βαλκανίων (ec.europa.eu 6/10/2020) τότε είναι σαφές ότι τουλάχιστον 5 δις ευρώ θα πάνε πλέον για την Τουρκία.
Τα παραπάνω επιβεβαιώνουν πλήρως τα όσα είχαμε αποκαλύψει στις 12 Απριλίου 2021 με εκτεταμένο μας άρθρο-μελέτη στην ΥΠΕΡΒΑΣΗ NEWS, αναφερόμενοι στα ευρωπαϊκά κονδύλια που σχεδιάζονται να τεθούν στη διάθεση του Ερντογάν.
Ένα άρθρο-φωτιά το οποίο αποκάλυπτε ότι η ΕΕ με τη σύμφωνη γνώμη Μητσοτάκη και Αναστασιάδη έδινε προίκα στην Τουρκία δεκάδες δις ευρώ. Έτσι επισημαίναμε ότι οι Τούρκοι πάνε ταμείο την ίδια ώρα που η Γερμανία στηρίζει την Άγκυρα με τα κονδύλια της ΕΕ τα οποία δρομολογούν σειρά «ευρωπαϊκών» επενδύσεων, με στόχο την σταθεροποίηση της τουρκικής οικονομίας η οποία αντιμετωπίζει σημαντικά οικονομικά προβλήματα που επιτείνονται λόγω της σύγκρουσης Μπάιντεν με τον Ερντογάν με αφορμή κυρίως τον φιλορωσικό προσανατολισμό της Τουρκίας. Γιατί δεν θα πρέπει να έχει κανείς αυταπάτες ότι αν η Άγκυρα απομακρυνθεί από τη Ρωσία και αρχίζει να πηγαίνει με τα νερά της Ουάσιγκτον τότε είναι δεδομένο ότι θα ξαναγίνει το αγαπημένα παιδί των Αμερικανών και δη εις βάρος Ελλάδας και Κύπρου.
Όμως όπως θα αποδείξουμε στο άρθρο μας αυτό η παραπάνω απόφαση της ΕΕ για την ένταξη της Τουρκίας στον ΜΠΒ ΙΙΙ δεν περιορίζεται μόνο στα 5 δις ευρώ ευρωπαϊκή βοήθεια αλλά τα ποσά του ΜΠΒ ΙΙΙ μοχλευόμενα θα φτάσουν τα 15 δις ευρώ.
Επιπλέον το ΜΠΒ ΙΙΙ διασυνδέει τις χρηματοδοτήσεις στην τουρκική οικονομία με άλλα ευρωπαϊκά προγράμματα που χρηματοδοτούν κυρίως Ουκρανία, Αλβανία, Σκόπια, Λιβύη αλλά και σε άλλες τρίτες χώρες της Μεσογείου μέσω του νέου Μηχανισμού Γειτονίας, Ανάπτυξης και Διεθνούς Συνεργασίας – Η Ευρώπη στον κόσμο (NDICI-Global Europe), ύψους σχεδόν 80 δις ευρώ. Για τον λόγο αυτόν έχουν πλέον ιδιαίτερη σημασία οι πρόσφατες συναντήσεις Ερντογάν – Ράμα και Ερντογάν – Ζάεφ.
Τέλος το ΜΠΒ ΙΙΙ διασυνδέεται και με την εγγύηση εξωτερικής δράσης του NDICI-Global Europe ύψους 53,4 δις ευρώ που οδηγεί όχι μόνο σε παροχή εγγυήσεων δανείων της ΕΤΕπ σε τουρκικές επιχειρήσεις αλλά κυρίως ανοίγει το δρόμο για να δοθεί χρηματική διευκόλυνση και δάνειο μαμούθ στην Άγκυρα προκειμένου να δασωθεί η χρεοκοπημένη τουρκική οικονομία.
Η παραπάνω χρηματοδοτική διευκόλυνση-δάνειο μαμούθ θα μπορούσε να αποτελέσει μέρος των θετικών μέτρων για την Τουρκία που σχεδιάζει η Μέρκελ ενόψει του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της 24ης και 25ης Ιουνίου 2021 όπου υποτίθεται θα συζητηθούν και οι κυρώσεις κατά της Τουρκίας που ζήτησε η Ελλάδα και η Κύπρος.
Βέβαια το δάνειο μαμούθ στον Ερντογάν σε μεγάλο βαθμό θα εξαρτηθεί και από το το πώς θα πάει η συνάντηση Μπάιντεν-Ερντογάν στο ΝΑΤΟ στις 14 Ιουνίου στις Βρυξέλλες.
Οι 12 κάνουλες χρηματοδότησης της ΕΕ για το Ερντογάν
Στο άρθρο λοιπόν στις 12 Απριλίου 2021 στην ΥΠΕΡΒΑΣΗ NEWS, είχαμε αποκαλύψει τις 12 κάνουλες χρηματοδότησης της ΕΕ για τον Ερντογάν οι οποίες είναι οι παρακάτω:
1.Μηχανισμός Προενταξιακής Βοήθειας (ΜΠΒ III).
2.Ευρωπαϊκά κονδύλια για το μεταναστευτικό.
3.Συμμετοχή της Τουρκίας σε ευρωπαϊκά προγράμματα όπως στο Erasmus + στο «Ορίζων 2020» κλπ.
4.Χαμηλότοκα δάνεια της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων προς την Τουρκία.
5.Συμμετοχή της Τουρκίας στο Ευρωπαϊκό Ταμείο Invest EU.
6.Συμμετοχή τουρκικών εταιρειών σε διαγωνισμούς του Ευρωπαϊκού Ταμείου Ανάκαμψης.
7.Τελωνειακή Ένωση-Εμπόριο.
8.Συμφωνία ελεύθερων συναλλαγών για τα γεωργικά προϊόντα.
9.Εμπόριο Υπηρεσιών ΕΕ-Τουρκίας.
10.Ευρωπαϊκές Επενδύσεις –χρηματοδότηση Τουρκίας από την Ευρώπη των Τραπεζών.
11.Τουρκικά προνόμια στο εμπόριο ΕΕ-Χωρών Μεσογείου.
12.Μεταβατικοί κανόνες για την Τουρκία στο εμπόριο ΕΕ-Χωρών Μεσογείου.
O Μηχανισμός Προενταξιακής Βοήθειας (ΜΠΒ III).
Μάλιστα σε σχέση με τον Μηχανισμό Προενταξιακής Βοήθειας (ΜΠΒ III) είχαμε επισημάνει στο εν λόγω άρθρο μας τα παρακάτω:
«Ειδικότερα σε σχέση με το ΠΔΠ είχαμε επισημάνει στο άρθρο μας ότι «Με την απόφαση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της 10ης Δεκεμβρίου 2020 για το Πολυετές Δημοσιονομικό Πλαίσιο (ΠΔΠ) 2021-2027 την οποία υπερψήφισαν Μητσοτάκης και Αναστασιάδης (www.amna.gr/eu 11/12/2020 & www.naftemporiki.gr 11/12/2020) η Τουρκία θα λάβει τουλάχιστον 3,5 δις ευρώ στο πλαίσιο του Μηχανισμού Προενταξιακής Βοήθειας (ΜΠΒ III).
Όπως επισημαίνεται στην περίφημη Έκθεση Μπορέλ κονδύλιο ύψους σχεδόν 4,5 δις ευρώ είχε διατεθεί αρχικά για την Τουρκία στο πλαίσιο του Μηχανισμού Προενταξιακής Βοήθειας για την περίοδο 2014-2020, ποσό όμως που μειώθηκε κατά 30% λόγω των παρανόμων ενεργειών της Τουρκίας (σελ. 9 Έκθεσης Μπορέλ). Πάντως για να μην χάνεται πολύτιμος χρόνος για την Τουρκία ξεκίνησε ο σχετικός προσωρινός προγραμματισμός για τα έτη 2021 και 2022 στο πλαίσιο του νέου Μηχανισμού Προενταξιακής Βοήθειας (ΜΠΒ III).
Έτσι για το 2021 ο προϋπολογισμός της ΕΕ για το έτος αυτό και η συνακόλουθη ετήσια χρηματοδότηση της Τουρκίας από την ΕΕ υιοθετήθηκε από το Συμβούλιο Υπουργών της ΕΕ στις 14/12/2021 με τις ψήφους Αθήνας και Λευκωσίας και ήδη από 17/3/2021 τέθηκε σε εφαρμογή καθώς την ως άνω ημερομηνία δημοσιεύθηκε στην Eπίσημη Eφημερίδα της ΕΕ».
Η Δήλωση του αρμοδίου Επιτρόπου Γειτονίας και Διεύρυνσης για τον νέο Μηχανισμό Προενταξιακής Βοήθειας (ΜΠΒ III)
Με ανακοίνωσή της στις 2 Ιουνίου 2021 η Ευρωπαϊκή Επιτροπή χαιρέτισε την πολιτική συμφωνία μεταξύ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου σχετικά με τον νέο ΜΠΒ III, με συνολικό προϋπολογισμό άνω των 14 δισ. ευρώ, για την περίοδο 2021-2027 του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου.
Στο πλαίσιο αυτό ο επίτροπος Γειτονίας και Διεύρυνσης, Όλιβερ Βάρχεϊ, δήλωσε σχετικά: «Η συμφωνία αυτή, η οποία έχει ως αντικείμενο τη φιλόδοξη χρηματοδοτική μας συνδρομή και αναμενόταν από καιρό, στέλνει ένα θετικό, ευπρόσδεκτο και ισχυρό μήνυμα για τα Δυτικά Βαλκάνια και την Τουρκία. Η δέσμη μέτρων που συμφωνήθηκε αποτελεί σοβαρή επένδυση στο μέλλον της περιοχής διεύρυνσης και της ΕΕ, υποστηρίζοντας την εφαρμογή καίριων πολιτικών, θεσμικών, κοινωνικών και οικονομικών μεταρρυθμίσεων, με σκοπό τη συμμόρφωση με τα πρότυπα της ΕΕ και τη σταδιακή ευθυγράμμιση με τους κανόνες και τις πολιτικές της. Θα παράσχει χρηματοδότηση για το οικονομικό και επενδυτικό σχέδιο για τα Δυτικά Βαλκάνια, το οποίο αποτελεί βασικό εργαλείο για τη στήριξη της οικονομικής ανάκαμψης αυτής της περιοχής προτεραιότητας. Μέσα από επενδύσεις σε καίριους τομείς, συμπεριλαμβανομένης της συνδεσιμότητας, των υποδομών, του περιβάλλοντος και του κλίματος, καθώς και της ενέργειας και της ψηφιακής τεχνολογίας, θα προωθήσει τη σύγκλιση με την ΕΕ και θα αποφέρει απτά οφέλη για τους πολίτες.»
Ο ΜΠΒ III είναι πλέον αρμόδιος να προσφέρει στήριξη των υποψήφιων χωρών και των δυνάμει υποψηφίων στην πορεία τους προς την εκπλήρωση των κριτηρίων προσχώρησης στην ΕΕ, μέσω ριζικών και εκτεταμένων μεταρρυθμίσεων. Δικαιούχοι ενίσχυσης από τον ΜΠΒ III είναι τα Σκόπια, το Κόσοβο, το Μαυροβούνιο, η Αλβανία, η Βοσνία-Ερζεγοβίνη, η Σερβία και φυσικά η Τουρκία. Ο συνολικός προϋπολογισμός είναι ύψους 14,162 δις ευρώ σε τρέχουσες τιμές για την περίοδο 2021-2027, και μάλιστα έχει αναδρομική ισχύ εφαρμογής από την 1η Ιανουαρίου 2021.
Σύμφωνα με την Κομισιόν η πολιτική συμφωνία της 2ης Ιουνίου 2021 μεταξύ Συμβουλίου και Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου αναμένεται πλέον να διατυπωθεί σε νομικά κείμενα, τα οποία θα πρέπει να εγκριθούν από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο.
Στόχοι του Μηχανισμού Προενταξιακής Βοήθειας (ΜΠΒ III)
Σύμφωνα με την ΕΕ ο νέος (ΜΠΒ ΙΙΙ) εισάγει περισσότερη ευελιξία, δεδομένου ότι δεν καθορίζονται κονδύλια ανά εταίρο εξαρχής. Αυτό είναι κάτι το οποίο βοηθά βεβαίως την Τουρκία καθώς τα διάφορα προγράμματα θα κρίνονται σε ανταγωνιστική βάση γεγονός που σημαίνει ότι η κατά τεκμήριο ισχυρότερη τουρκική οικονομία και τουρκικές επιχειρήσεις θα έχουν αυξημένο ανταγωνιστικό πλεονέκτημα έναντι των οικονομιών και των εταιριών των χωρών των Δυτικών Βαλκανίων.
Το πλαίσιο προγραμματισμού του ΜΠΒ ΙΙΙ υποτίθεται ότι θα πρέπει να βασίζεται στις εξελισσόμενες ανάγκες και να εξασφαλίζει ισορροπία μεταξύ της προβλεψιμότητας και της χρηματοδότησης με βάση τις επιδόσεις.
Όσον αφορά τον νέο ΜΠΒ ΙΙΙ η Κομισιόν σε άλλη της Ανακοίνωση της επίσης στις 2 Ιουνίου 2021 επισημαίνει ότι «το πλαίσιο προγραμματισμού της κάθε προτεραιότητας θα προετοιμάζεται βάσει των συνολικών αναγκών της κάθε χώρας, ώστε να μπορέσουν να επιτευχθούν οι από κοινού συμφωνηθέντες στόχοι. Το ύψος της χρηματοδότησης που διατίθεται για κάθε προτεραιότητα θα είναι πλήρως διαφανές. Οι εταίροι θα καλούνται να καταρτίσουν στρατηγικές στις οποίες θα καθορίζεται ο τρόπος εκπλήρωσης των στόχων της κάθε προτεραιότητας πολιτικής. Με τον τρόπο αυτό ενισχύεται η ανάληψη ιδίας ευθύνης από τις χώρες. Στη συνέχεια η χρηματοδότηση θα κατανέμεται βάσει της αρχής του «δίκαιου μεριδίου» και διαφανών κριτηρίων όπως η ωριμότητα του έργου/προγράμματος, ο αναμενόμενος αντίκτυπος και η πρόοδος που σημειώνεται στο κράτος δικαίου, στα θεμελιώδη δικαιώματα και στην οικονομική διακυβέρνηση».
Στη συνέχεια η Κομισιόν αναφέρεται για ξεκάρφωμα στη διαδικασία μετασχηματισμού των Δυτικών Βαλκανίων μέσω των έξι εμβληματικών πρωτοβουλιών που χρηματοδοτεί ο ΜΠΒ ΙΙΙ επισημαίνοντας ότι στόχος των πρωτοβουλιών αυτών είναι να στηρίξουν την εφαρμογή αξιόπιστων προγραμμάτων οικονομικής μεταρρύθμισης και να δώσουν μεγαλύτερη έμφαση στις μεταρρυθμίσεις που απαιτούνται για τις μελλοντικές προσχωρήσεις.
Τουρκία και ΜΠΒ ΙΙΙ
Στη συνέχεια η Κομισιόν στην ίδια Ανακοίνωσή της έρχεται στο ψητό για την Τουρκία και τον ΜΠΒ ΙΙΙ επισημαίνοντας τα παρακάτω:
«Ταυτόχρονα, ο ΜΠΒ III θα είναι αρκετά ευέλικτος ώστε να προσαρμόζεται στην εξελισσόμενη κατάσταση στην Τουρκία και να αντανακλά τις εξελίξεις στις σχέσεις μας με την εν λόγω χώρα. Με τον νέο μηχανισμό θα ενισχυθεί η ενωσιακή καθοδήγηση, δεδομένου ότι ο προγραμματισμός δεν θα βασίζεται στα κονδύλια ανά χώρα, αλλά σε προτεραιότητες. Με τον τρόπο αυτό καθίστανται δυνατές, αφενός η επιβράβευση των επιδόσεων και της προόδου που σημειώνουν οι εταίροι στην υλοποίηση των βασικών προτεραιοτήτων, και αφετέρου η αύξηση της ευελιξίας, ώστε να μπορούμε να ανταποκρινόμαστε στις εξελισσόμενες ανάγκες τους καθώς προετοιμάζονται να προσχωρήσουν στην ΕΕ».
Ο ΜΠΒ ΙΙΙ αναμένεται να κινητοποιήσει περαιτέρω τις δυνατότητες μόχλευσης διεθνών χρηματοδοτικών οργανισμών και άλλων εταίρων, συμπεριλαμβανομένου του ιδιωτικού τομέα, ενώ το συνολικό πλαίσιο επιδόσεών του θα ενισχυθεί και θα απλουστευτεί.
Το ύψος των επιπλέον κεφαλαίων που αναμένεται να μοχλευθούν θα φτάσουν κατά την εκτίμησή μας τουλάχιστον στα 10 δις ευρώ. Και αυτό με βάση τα όσα εκτιμά κατ΄ ανάλογο τρόπο η Κομισιόν να συμβούν στα Δυτικά Βαλκάνια.
Στο πλαίσιο αυτό στην από 6 Οκτωβρίου 2020 Ανακοίνωση της Κομισιόν για το περίφημο οικονομικό και επενδυτικό σχέδιο των Δυτικών Βαλκανίων (ec.europa.eu 6/10/2020) επιπλέον των 9 δις ευρώ επιχορηγήσεων για τα Δυτικά Βαλκάνια τονίστηκε ότι «η ΕΕ θα παράσχει εγγυήσεις για τη μείωση του κόστους χρηματοδότησης τόσο για δημόσιες όσο και για ιδιωτικές επενδύσεις και για τη μείωση του κινδύνου για τους επενδυτές. Η στήριξη μέσω του νέου μηχανισμού εγγύησης για τα Δυτικά Βαλκάνια, στο πλαίσιο της εγγύησης εξωτερικής δράσης της ΕΕ και του Ευρωπαϊκού Ταμείου για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη, αναμένεται να κινητοποιήσει δυνητικές επενδύσεις ύψους έως και 20 δις ευρώ την επόμενη δεκαετία».
Επομένως στο βαθμό που κατά την Κομισιόν τα 9 δις ευρώ επιχορηγήσεις θα μπορούσαν να κινητοποιήσουν επιπλέον 20 δις ευρώ κεφάλαια για τα Δυτικά Βαλκάνια είναι προφανές ότι κατ΄ ανάλογο τρόπο τα 5 δις ευρώ του ΜΠΒ ΙΙΙ για την Τουρκία θα μπορούσαν άνετα να κινητοποιήσουν δυνητικές επενδύσεις ύψους έως και 10 δις ευρώ την επόμενη δεκαετία.
Επομένως από μόνος του ο ΜΠΒ ΙΙΙ ετοιμάζει πεσκέσι τουλάχιστον 15 δις ευρώ για την Τουρκία κάνοντας τον Ερντογάν να τρίβει τα χέρια του σε μια φάση που η Τουρκία βρίσκεται κυριολεκτικά στο χείλος του γκρεμού.
ΜΠΒ ΙΙΙ, Τουρκία και ανθρώπινα δικαιώματα
Επιπλέον στην αρχική ως άνω Ανακοίνωση της Κομισιόν επισημαίνεται ότι ο ΜΠΒ III, προβλέπει στρατηγική και δυναμική χορήγηση της βοήθειας και θέτει στο επίκεντρο του μηχανισμού τις θεμελιώδεις απαιτήσεις προσχώρησης: έμφαση στο κράτος δικαίου και στον σεβασμό των θεμελιωδών αξιών· ενίσχυση των δημοκρατικών θεσμών και μεταρρύθμιση της δημόσιας διοίκησης· και προώθηση της οικονομικής διακυβέρνησης και των μεταρρυθμίσεων που αποσκοπούν στην ανταγωνιστικότητα.
Τώρα πως είναι δυνατόν να προβλέπεται πεσκέσι 15 δις ευρώ για την Τουρκία μέσω του ΜΠΒ III με στόχο την επίτευξη των παραπάνω στόχων την ώρα που στην Τουρκία παραβιάζονται βάναυσα τα ανθρώπινα δικαιώματά και οι πολιτικές ελευθερίες του τουρκικού λαού εκ μέρους του Ερντογάν μόνο το ιερατείο των Βρυξελλών θα μπορούσε να το φανταστεί.
Πρόκειται για το άκρον άωτον της υποκρισίας και της διγλωσσίας να προγραμματίζει η ΕΕ γενναία στήριξη της δημοκρατίας και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και να προετοιμάζεται να δώσει τα κονδύλια αυτά στην Τουρκία το κατ΄ εξοχήν αυταρχικό και αντιδημοκρατικό κράτος με τις μαζικές παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων των πολιτών και των μειονοτήτων.
Η Ανακοίνωση της Κομισιόν για τον ΜΠΒ III- Τι εννοεί ο ποιητής;
Στην από 2 Ιουνίου 2021 για τον ΜΠΒ ΙΙΙ η Κομισιόν αναφέρθηκε χωρίς βέβαια ιδιαίτερη ανάλυση στη συμπληρωματικότητα του ΜΠΒ ΙΙΙ με τον νέο Μηχανισμό Γειτονίας, Ανάπτυξης και Διεθνούς Συνεργασίας – Η Ευρώπη στον κόσμο (NDICI-Global Europe), καθώς και με την εγγύηση εξωτερικής δράσης του NDICI-Global Europe.
Στο πλαίσιο αυτό η Κομισιόν επισημαίνει ότι:
«Η συνοχή και η συμπληρωματικότητα μεταξύ του ΜΠΒ III και του νέου Μηχανισμού Γειτονίας, Ανάπτυξης και Διεθνούς Συνεργασίας – Η Ευρώπη στον κόσμο (NDICI-Global Europe), ύψους σχεδόν 80 δις ευρώ, θα διασφαλιστεί, μεταξύ άλλων, μέσω των θεματικών συνιστωσών και των συνιστωσών ταχείας αντίδρασης του NDICI-Global Europe, ο οποίος θα είναι επίσης προς όφελος των υποψήφιων χωρών και των δυνάμει υποψηφίων.
Επιπλέον, οι στρατηγικές επενδύσεις στη συνδεσιμότητα των υποδομών, τις ΜΜΕ, την ενεργειακή απόδοση, την καινοτομία και την ψηφιακή και πράσινη οικονομία θα συνδυαστούν στο πλαίσιο της εγγύησης εξωτερικής δράσης του NDICI-Global Europe, η οποία θα έχει την ικανότητα να εγγυηθεί επενδύσεις ύψους έως και 53,4 δισ. ευρώ παγκοσμίως (συμπεριλαμβανομένων επενδύσεων σε δικαιούχους του ΜΠΒ)».
Παραθέσαμε αναλυτικά το σχετικό απόσπασμα της Ανακοίνωσης της Κομισιόν επισημαίνοντας ότι το ίδιο έκαναν και τα διάφορα συστημικά ΜΜΕ της Πατρίδας μας χωρίς όμως να κάνουν τον κόπο να ενημερώσουν τι σημαίνει ακριβώς η διασύνδεση του ΜΠΒ ΙΙΙ με το NDICI-Global Europe και την εγγύηση εξωτερικής δράσης του NDICI-Global Europe.
Με τον τρόπο αυτόν για άλλη μια φορά τα συστημικά ΜΜΕ έπαιξαν τον παιχνίδι του ιερατείου των Βρυξελλών που βγάζει Ανακοινώσεις τις οποίες πολλοί διαβάζουν, λίγοι καταλαβαίνουν και ακόμη πιο λίγοι μπορούν να αντιληφθούν τις πραγματικές τους οικονομικές συνέπειες. Έτσι για άλλη μια φορά η Κομισιόν θεωρεί ότι ευρωπαίοι πολίτες τρώνε κουτόχορτο και δεν θα καταλάβουν ότι πίσω από αυτές τις γραμμές κρύβεται το δάνειο μαμούθ το οποίο σχεδιάζει η Γερμανική Ευρώπη να δώσει στον Ερντογάν προκειμένου να τον γλυτώσει από τη χρεοκοπία, διασώζοντας βέβαια και τις ευρωπαϊκές τράπεζες που είναι εκτεθειμένες στην τουρκική οικονομία, καθώς μόνο οι ισπανικές, γαλλικές και γερμανικές τράπεζες είναι εκτεθειμένες με 98,8 δις δολάρια εκ των οποίων 60 δις δολάρια οι ισπανικές, 26 δις δολάρια οι γαλλικές και 12,8 δις δολάρια οι γερμανικές (capital.gr 23/3/2021).
Επιπλέον από τα παραπάνω προκύπτει όπως ήδη επισημάναμε ότι το ΜΠΒ ΙΙΙ διασυνδέει τις χρηματοδοτήσεις στην τουρκική οικονομία με άλλα ευρωπαϊκά προγράμματα που χρηματοδοτούν κυρίως την Ουκρανία, Αλβανία, Σκόπια, Λιβύη αλλά και σε άλλες τρίτες χώρες της Μεσογείου μέσω του νέου Μηχανισμού Γειτονίας, Ανάπτυξης και Διεθνούς Συνεργασίας – Η Ευρώπη στον κόσμο (NDICI-Global Europe), ύψους σχεδόν 80 δις ευρώ.
Τέλος το ΜΠΒ ΙΙΙ διασυνδέεται και με την εγγύηση εξωτερικής δράσης του NDICI-Global Europe ύψους 53,4 δις ευρώ που οδηγεί όχι μόνο σε παροχή εγγυήσεων δανείων της ΕΤΕπ σε τουρκικές επιχειρήσεις αλλά κυρίως ανοίγει το δρόμο για να δοθεί χρηματική διευκόλυνση και δάνειο μαμούθ στην Άγκυρα προκειμένου να δασωθεί η χρεοκοπημένη τουρκική οικονομία.
Στα σκαριά δάνειο μαμούθ της ΕΕ στον χρεοκοπημένο Ερντογάν
Η εγγύηση εξωτερικής δράσης του NDICI-Global Europe που αναφέρεται παραπάνω από την Κομισιόν είναι το πρώην Ταμείο Εγγυήσεων για τις Εξωτερικές Δράσεις το οποίο πλέον εντάσσεται ως μηχανισμός στον νέο Μηχανισμό Γειτονίας, Ανάπτυξης και Διεθνούς Συνεργασίας – Η Ευρώπη στον κόσμο (NDICI-Global Europe).
Το εν λόγω Ταμείο αποσκοπεί στην προστασία του προϋπολογισμού της ΕΕ από κινδύνους προερχόμενους από τα δάνεια και από τις εγγυήσεις δανείων που χορηγούνται σε χώρες εκτός της ΕΕ ή υπέρ σχεδίων που υλοποιούνται σε αυτές τις χώρες.
Συστάθηκε με σκοπό:
την παροχή μιας «εφεδρείας ρευστότητας», για να αποφεύγεται η προσφυγή στον προϋπολογισμό της ΕΕ κάθε φορά που προκύπτει αθέτηση ή καθυστέρηση πληρωμής εγγυημένου δανείου· και τη δημιουργία οργάνου δημοσιονομικής πειθαρχίας με την κατάρτιση χρηματοδοτικού πλαισίου για την ανάπτυξη της ενωσιακής πολιτικής σχετικά με τις εγγυήσεις για τα δάνεια που χορηγούν η ΕΕ και η ΕΤΕπ σε τρίτες χώρες
Εάν τρίτες χώρες καταστούν κράτη μέλη της ΕΕ, τα δάνεια προς τις χώρες αυτές δεν καλύπτονται πλέον από το Ταμείο και ο κίνδυνος πρέπει να αναληφθεί απευθείας από τον προϋπολογισμό της ΕΕ. Το Ταμείο τροφοδοτείται από τον προϋπολογισμό της ΕΕ, και οι πόροι του πρέπει να διατηρούνται σε ένα ορισμένο ποσοστό επί του ποσού των εκκρεμών δανείων και εγγυήσεων δανείων που καλύπτονται από το Ταμείο. Εάν οι πόροι του Ταμείου δεν είναι επαρκείς, τα αναγκαία κεφάλαια θα διατεθούν από τον προϋπολογισμό της ΕΕ.
Η ΕΤΕπ διαχειρίζεται τα περιουσιακά στοιχεία του Ταμείου.
Αποστολή του Ταμείου είναι η εξόφληση των πιστωτών της ΕΕ, σε περίπτωση αθέτησης των υποχρεώσεων του οφειλέτη που σχετίζονται:
1)Με ένα δάνειο που έχει χορηγήσει ή έχει εγγυηθεί η ΕΕ.
2)Με μια εγγύηση δανείου που έχει εκδοθεί από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (ΕΤΕπ), για την οποία η ΕΕ παρέχει εγγύηση.
Επιπλέον, το Ταμείο μπορεί να καλύψει μόνο δάνεια και εγγυήσεις που παρέχονται προς όφελος χώρας εκτός ΕΕ ή προορίζονται για τη χρηματοδότηση σχεδίων σε χώρα εκτός ΕΕ.
Η εγγυημένη εξωτερική χρηματοδότηση της ΕΤΕπ, και τα δάνεια Ευρατόμ σε τρίτες χώρες καλύπτονται, από το 1994, από το Ταμείο Εγγυήσεων για τις εξωτερικές δράσεις.
Επιπλέον το Ταμείο Εγγυήσεων για τις εξωτερικές δράσεις καλύπτει τα δάνεια Μακροοικονομικής Χρηματοδοτικής Συνδρομής («ΜΧΣ») που χορηγεί η Κομισιόν προς τρίτες χώρες. Μάλιστα υπό όρους η ΜΧΣ μπορεί επίσης να λάβει τη μορφή επιχορηγήσεων προς τρίτες χώρες.
Κατά κανόνα, οι αποφάσεις για τη ΜΧΣ λαμβάνονται από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο. Ωστόσο, το Συμβούλιο μπορεί να εκδώσει την απόφαση έπειτα από πρόταση της Επιτροπής όταν η κατάσταση σε τρίτη χώρα επιβάλλει την επείγουσα παροχή χρηματοοικονομικής συνδρομής. Η εν λόγω διαδικασία χρησιμοποιήθηκε για τη δεύτερη δέσμη στήριξης ΜΧΣ για την Ουκρανία το 2014.
Επομένως σε απλά ελληνικά αυτό που έγινε ακριβώς με τη διασύνδεση του ΜΠΒ ΙΙΙ με την εγγύηση εξωτερικής δράσης του NDICI-Global Europe είναι ότι διαμορφώθηκε πλέον το πολιτικό πλαίσιο το οποίο στην πορεία θα λάβει τη μορφή Κανονισμού με βάση τον οποίο σε περίπτωση που η Κομισιόν χορηγήσει δάνειο ΜΧΣ στην Τουρκία, το δάνειο αυτό θα τελεί υπό την εγγύηση του Ταμείου Εγγυήσεων για τις Εξωτερικές Δράσεις.
Άλλωστε αυτό επιβεβαιώνεται επιπλέον και από τη σκέψη 28 του Προοιμίου του σχεδίου Κανονισμού για το ΜΠΒ ΙΙΙ που καθορίζει ότι «η εγγύηση εξωτερικής δράσης θα πρέπει να υποστηρίζει τις πράξεις του ΕΤΒΑ+ και ο ΜΠΒ ΙΙΙ θα πρέπει να συνεισφέρει στην κάλυψη αναγκών προβλέψεων σχετικά με τις πράξεις προς όφελος των δικαιούχων του παραρτήματος Ι, συμπεριλαμβανομένων των προβλέψεων και των υποχρεώσεων που απορρέουν από δάνεια μακροοικονομικής χρηματοδοτικής συνδρομής» (σελ.18).
Έτσι αν η Τουρκία του Ερντογάν κινδυνεύσει με χρεοκοπία, γεγονός αρκετά πιθανό, μετά από αίτημα της Άγκυρας οι Βρυξέλλες έχουν ετοιμάσει όλους τους μηχανισμούς για τη χορήγηση δανείου. Έτσι μετά τη λήψη της σχετικής πολιτικής απόφασης από την ηγεσία της ΕΕ, η Κομισιόν η οποία διαθέτει τριπλό Α θα βγει στις αγορές προκειμένου να αναζητήσει τα κεφάλαια για ενδεχόμενο δάνειο ΜΧΣ στην Τουρκία, δάνειο το οποίο θα εγγυηθεί το Ταμείο Εγγυήσεων για τις Εξωτερικές Δράσεις κατά τα παραπάνω.
Ήδη σύμφωνα με την Κομισιόν «η Εξωτερική Δράση Εγγύησης θα έχει ικανότητα ύψους 60 δισ. ευρώ για την κάλυψη των δράσεων του ΕΤΒΑ+, καθώς και της μακροοικονομικής χρηματοδοτικής συνδρομής και των δανείων προς τρίτες χώρες. Σε συνεργασία με τον ιδιωτικό τομέα και χάρη στο αποτέλεσμα μόχλευσης, θα μπορεί να κινητοποιηθεί έως και μισό τρις ευρώ σε επενδύσεις για την περίοδο 2021-2027».
Έτσι σύμφωνα με τα παραπάνω και καθώς η εγγύηση εξωτερικής δράσης του NDICI-Global Europe μπορεί να παράσχει εγγυήσεις μέχρι «53,4 δις ευρώ παγκοσμίως (συμπεριλαμβανομένων επενδύσεων σε δικαιούχους του ΜΠΒ)» που μπορούν να μοχλεύσουν μέχρι 500 δις ευρώ, είναι προφανές ότι η Κομισιόν μπορεί άνετα να χρηματοδοτήσει δάνειο μαμούθ για τη σωτηρία της χρεοκοπημένης Τουρκίας αν και όποτε χρειαστεί. Και όλα αυτά βεβαίως παρά τις συνεχείς παραβιάσεις των ελληνικών και κυπριακών κυριαρχικών δικαιωμάτων από την Τουρκία.
Επειδή δε, δεν θα είναι ίσως εύκολο να εγκριθεί με τη συνήθη διαδικασία ένα δάνειο ΜΧΣ για την Τουρκία λόγω εμπλοκής του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, η Κομισιόν σε συνεργασία με το Βερολίνο και το Συμβούλιο θα παίξει το χαρτί του κατεπείγοντος λόγω δήθεν πανδημίας. Άλλωστε το χαρτί του κατεπείγοντος το έπαιξε ξανά η Κομισιόν και το 2014 στην περίπτωση της δανειοδότησης της Ουκρανίας.
Και αν τελικά η Ουκρανία με ΑΕΠ το 2019 στα 153,5 δις δολάρια πήρε ήδη στο διάστημα 2014-2018 το ποσό των 3,3 δις ευρώ δάνειο από την ΕΕ, πόσο άραγε θα είναι το δάνειο μαμούθ για την Τουρκία με ΑΕΠ το 2019 ύψους 761,4 δις δολάρια, δηλαδή πέντε φορές μεγαλύτερο της Ουκρανίας;
Και μάλιστα με τεράστια έκθεση των ευρωπαϊκών τραπεζών εκεί;
Τουλάχιστον 30 δις ευρώ και βάλε.
Άλλωστε όχι τυχαία η Daily Sabah φλέρταρε με την ιδέα προσφυγής της Τουρκίας στο ΔΝΤ πέρυσι τέτοιο καιρό επισημαίνοντας ότι το διάστημα 1999-2002 η Τουρκία είχε δανειστεί 40 δις δολάρια από το ΔΝΤ. Αντίστοιχα δημοσιεύματα είδαν το φως του γερμανικού τύπου και τον Οκτώβριο του 2020 για δάνειο της Τουρκίας από ΔΝΤ (DW 10/10/2020) ενώ επισημαίνεται ότι το Κατάρ αύξησε το swap συναλλάγματος με Τουρκία στα 15 δις δολάρια (Reuters 20/5/2020).
Εγγυήσεις και για τα δάνεια της ΕΤΕπ σε τουρκικές τράπεζες και επιχειρήσεις
Όπως προαναφέραμε το ΜΠΒ ΙΙΙ διασυνδέεται και με την εγγύηση εξωτερικής δράσης του NDICI-Global Europe ύψους 53,4 δις ευρώ που οδηγεί επίσης σε παροχή εγγυήσεων δανείων της ΕΤΕπ σε τουρκικές τράπεζες και επιχειρήσεις.
Ήδη η ίδια η ΕΤΕπ είναι εκτεθειμένη στην Τουρκία με δάνεια 15 δις ευρώ σύμφωνα με το Reuters (Reuters.com 21/1/2020) και 12,5 δις ευρώ σύμφωνα με την Έκθεση Μπορέλ.
Επιπλέον σύμφωνα με Έκθεση της Κομισιόν τον Οκτώβριο του 2019 ο μέγιστος ετήσιος κίνδυνος λόγω τουρκικών δανειακών οφειλών προς την ΕΕ εκτιμάτο σε 977,5 εκατ. ευρώ, η στάθμιση της Τουρκίας ως χώρας έναντι του ετήσιου κινδύνου των τρίτων χωρών προς την ΕΕ στο 28.9% και η στάθμιση της Τουρκίας έναντι του συνολικού ετήσιου κινδύνου προς την ΕΕ το 2019 (Κρατών μελών της ΕΕ και τρίτων χωρών) στο 15.4% Επιπλέον τα εξωτερικά χρέη της Τουρκίας το 2020 ήταν ύψους 450 δισεκατομμυρίων δολαρίων εκ των οποίων τα εταιρικά χρέη άνω των 300 δισεκατομμυρίων δολαρίων (capital.gr 3/8/2020). Και όλα αυτά ενόψει ότι τα εξωτερικά χρέη των τουρκικών τραπεζών που λήγουν εντός του επόμενου έτους ανέρχονται σε 88,7 δισεκατομμύρια δολάρια ή 12,5% του ΑΕΠ (capital.gr 23/3/2021).
Τελικά θα συναινέσουν άραγε σε επίπεδο Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Μητσοτάκης και Αναστασιάδης για χορήγηση δανείου-μαμούθ στον χρεοκοπημένο Ερντογάν; Ίδωμεν