Maaz İbrahimoğlu - ahvalnews.com / Παρουσίαση Freepen.gr
Το τελευταίο από τα ολοένα αυξανόμενα τζαμιά του κυβερνώντος Κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (AKP) στη μεγαλύτερη πόλη της Τουρκίας πυροδότησε μια συζήτηση σχετικά με το ρόλο των ισλαμικών λατρευτικών ναών ως μέρος της ισλαμικής ατζέντας του AKP.
Ένας συνδυασμός σύγχρονου και οθωμανικού σχεδιασμού το Τζαμί Taksim μπορεί να φιλοξενήσει έως και 4.000 προσκυνητές. Τα εγκαίνιά του πραγματοποιήθηκαν ένα χρόνο μετά το άνοιγμα της περίφημης Αγίας Σοφίας ως τζαμιού, που υπήρξε μουσείο για δεκαετίες με εντολή του Mustafa Kemal Atatürk, ιδρυτή της σύγχρονης Τουρκίας.
Το Ahval συναντήθηκε με κατοίκους και αρχιτέκτονες της Κωνσταντινούπολης για να συζητήσουν για το Τζαμί Taksim και τι σημαίνει για την περιοχή αναψυχής και τουριστών που ήταν στο επίκεντρο των διαδηλώσεων Gezi του 2013 κατά της κυβέρνησης.
Σύμφωνα με τον αρχιτέκτονα Ahmet Turan Köksal, η δομή χτίστηκε για πολιτικά κέρδη και το κυβερνών AKP έχει ως σήμα κατατεθέν με τα μεγαλοπρεπή κατασκευαστικά του έργα να ολοκληρώνονται με ταχύτητα ρεκόρ.
«Τέτοια έργα θεωρήθηκαν ως ένας πολύ καλός τρόπος για τη συλλογή ψήφων», είπε ο Köksal, «αλλά για λόγους που είναι άγνωστοι, το AKP και ο πρόεδρος επεκτείνουν γρήγορα και άσκοπα αυτήν τη μέθοδο».
Η Κωνσταντινούπολη φιλοξενεί ήδη περισσότερα από 3.300 μουσουλμανικούς ναούς. Μόλις τον περασμένο χρόνο, η κυβέρνηση δημιούργησε το τζαμί Ataşehir Mimar Sinan της Κωνσταντινούπολης, το Μεγάλο Τζαμί Çamlıca, το Τζαμί Taksim και το Τζαμί Burhaniye Şehriban Hatun, όλες τους επιβλητικές δομές που έχουν υποστεί εκτεταμένη κριτική.
Ο Köksal επισημαίνει ότι ο αρχιτέκτονας πίσω από το Τζαμί Taksim, Şefik Birkiye, σχεδίασε επίσης τα τζαμιά στην είσοδο του Προεδρικού Παλατιού στην Άγκυρα και το αεροδρόμιο της Κωνσταντινούπολης.
«Μια γνωστή αρχιτεκτονική δομή, μια γνωστή πολιτική κίνηση και σε μια κακή στιγμή», λέει ο Köksal. Το έργο του τζαμιού «δόθηκε σε έναν εργολάβο που έχει γίνει πλούσιος υπό την εξουσία του AKP», προσθέτει, σημειώνοντας ότι ο Birkiye, σε συνέντευξή του στην εφημερίδα Hürriyet, δήλωσε ότι εμπνεύστηκε από το Art Nouveau της περιοχής Ταξίμ στο σχεδιασμό του τζαμιού.
«Δεν βλέπω κανένα Art Nouveau σε αυτήν τη δομή», λέει, «είναι το στυλ αντιγραφής-επικόλλησης που έχει χρησιμοποιήσει πριν».
Για τον Esin Köymen, πρόεδρο του τμήματος αρχιτεκτόνων της Κωνσταντινούπολης, το Τζαμί Taksim παραβιάζει την πολιτιστική υφή της πλατείας, όπως συμβαίνει με όλες τις μεγάλες κατασκευές.
«Είναι πρόβλημα ότι ένα τζαμί αυτού του μεγέθους έχει χτιστεί δίπλα σε μια ιστορική εγκατάσταση νερού. Και οπτικά φαίνεται σαν η αρδευτική δομή να είναι μέρος του τζαμιού», εξηγεί.
Ο Köymen εξηγεί ότι το Τακσίμ βρίσκεται στο επίκεντρο μιας πολιτικής σύγκρουσης εδώ και δεκαετίες, η οποία του κόστισε την ταυτότητά του, κάτι που οι αρχιτέκτονες αγωνίζονται να καταλάβουν.
Το Τζαμί Taksim βρίσκεται ακριβώς απέναντι από το Gezi Park, το σπίτι των διαδηλώσεων του 2013 που έθεσαν τη μεγαλύτερη πρόκληση που αντιμετώπισε ο Ερντογάν από το 2002. Είναι δύσκολο να αγνοήσουμε το πολιτικό μήνυμα που δίνεται μέσω της πλατείας Τακσίμ.
Ένας επισκέπτης στο Τζαμί Taksim, ο İzzet, λέει ότι το νέο τζαμί ήταν απαραίτητο επειδή υπάρχουν χιλιάδες μουσουλμάνοι που επισκέπτονται την περιοχή καθημερινά και ουσιαστικά δεν έχουν τζαμιά.
«Τέλος, υπάρχει ένα τζαμί στο Τακσίμ και οι μουσουλμάνοι μπορούν να χαίρονται. Στο κάτω κάτω αυτή είναι μια μουσουλμανική χώρα».
Στην πραγματικότητα, υπάρχουν τρία άλλα τζαμιά στην περίφημη οδό Istiklal του Τακσίμ - το Τζαμί Hüseyinağa και τα Taksim και Ali Bey (περιοχές προσευχής) που δεν έχουν τις λεπτομέρειες ενός τζαμιού αλλά χρησιμεύουν ως χώρος για τους προσκυνητές.
Επίσης, στη μεγαλύτερη συνοικία Beyoğlu, στην οποία ανήκει το Τακσίμ, υπάρχουν συνολικά 98 τζαμιά, σύμφωνα με στοιχεία του Γραφείου του Μουφτή της Κωνσταντινούπολης.
«Αυτή είναι μια κατάσταση που σχετίζεται με μια ιδεολογική αφήγηση πάνω από το χώρο της πόλης», σύμφωνα με τον Köymen.