Το πρώτο σύνθημα ήταν αυτό που ξεκίνησε το πραξικόπημα της 15ης Ιουλίου 1974. Συνοδεύονταν από δύο ακόμα, «Ο Αλέξανδρος πάει καλά» και «Ο Αλέξανδρος ασθενεί βαρέως», για την περίπτωση επιτυχίας, ή αποτυχίας του πραξικοπήματος. Κανένα δεν χρησιμοποιήθηκε από αυτά τα δύο. Το πραξικόπημα δεν ολοκληρώθηκε, ο Μακάριος επέζησε και το καθεστώς Σαμψών που επιβλήθηκε, ήταν εξ ορισμού θνησιγενές.
Έτσι, η Αϊσέ βρήκε την ευκαιρία να πάει διακοπές και η Τουρκία εισέβαλε στην Κύπρο.
47 χρόνια μετά. Επαναλαμβάνονται τα ίδια και τα ίδια. Ενός λεπτού σιγή στη μνήμη των θυμάτων, μνημόσυνα, κομματικές διακηρύξεις, δάφνινα στεφάνια και όλο και λιγότερο το «δεν ξεχνώ».
Όλα αυτά κρατούν μόνο 6 ημέρες, από τις 15 έως τις 20 Ιουλίου. Και μετά, την επόμενη χρονιά.
ΥΠΗΡΞΕ ΤΙΜΩΡΙΑ;
Ο φάκελος για την προδοσία της Κύπρου υπάρχει. Είναι ογκώδης και λεπτομερής. Επί της ουσίας, είναι μία ιστορική διαδρομή στα γεγονότα, μέσα από μαρτυρίες, εκτιμήσεις και περιγραφές. Και τα πορίσματα έχουν εκδοθεί. Αλλά κανένας δεν τιμωρήθηκε για αυτό το εθνικό έγκλημα.
Οι ηγέτες της χούντας τιμωρήθηκαν για το πραξικόπημα του 1967. Στην Κύπρο, ο Σαμψών τιμωρήθηκε με μερικούς μήνες φυλάκιση, ενώ υπουργοί της πραξικοπηματικής κυβέρνησης του εκλέχθηκαν αργότερα, βουλευτές.
Γιατί όμως δεν διώχθηκαν ποινικά οι πρωταίτιοι του πραξικοπήματος της 15ης Ιουλίου 1974 κατά του Προέδρου Μακαρίου και της νόμιμης Κυβέρνησης της Κύπρου;
Η κυβέρνηση Καραμανλή ανέστειλε τις διώξεις με επίκληση νομοθεσίας που προέβλεπε ότι μπορεί αυτό να συμβεί όταν «απειλούνται οι σχέσεις της Ελλάδος μετά τρίτης τινός χώρας». Δηλαδή των ΗΠΑ, της Μεγάλης Βρετανίας και του ΝΑΤΟ, των πρωταγωνιστών της προδοσίας της Κύπρου.
Με τον τρόπο αυτόν οι στρατιωτικοί δεν δικάστηκαν στην Ελλάδα. Καταδικάστηκαν στην συνείδηση του λαού και αυτή την καταδίκη οφείλουμε να την διατηρούμε ζωντανή.
ΟΙ ΠΡΩΤΑΓΩΝΙΣΤΕΣ
Ποιοι ήταν οι στρατιωτικοί πρωταγωνιστές της τραγωδίας της Κύπρου;
Οι Μπονάνος (Α/ΓΕΕΘΑ), Γαλατσάνος (Α/ΓΕΣ), Παπανικολάου (Α/ΓΕΑ) και Αραπάκης (Α/ΓΕΝ), φέρουν τεράστια ευθύνη τόσο για το πραξικόπημα και για την τουρκική εισβολή στην Κύπρο, όσο και για τον Αττίλα 2. Το ίδιο και ο ανεκδιήγητος Φαίδων Γκιζίκης «πρόεδρος της Δημοκρατίας»
Είναι χαρακτηριστικό, ότι ο Α/ΓΕΝ Πέτρος Αραπάκης διατηρήθηκε στη θέση του από την Κυβέρνηση Καραμανλή (ως τις 8/1/1975), ενώ το ίδιο έγινε και με τον Α/ΓΕΑ Αλέξανδρο Παπανικολάου (ως τις 23/1/1975).
Σε πολιτικό επίπεδο η απόφαση για ανατροπή του Μακαρίου είχε παρθεί από καιρό. Το δεύτερο δεκαήμερο του Ιουνίου 1974 έγινε σύσκεψη των Γκιζίκη (που παρίστανε τον πρόεδρο της Δημοκρατίας), Ανδρουτσόπουλου(που παρίστανε τον πρωθυπουργό), Μπονάνου (που παρίστανε τον Α/ΓΕΕΘΑ) και Ιωαννίδη (που κατείχε την εξουσία) και αποφασίστηκε το πραξικόπημα.
Στις αρχές Ιουλίου οι Ιωαννίδης και Μπονάνος, μαζί με τον Κουμπάρο του Ιωαννίδη Παύλο Παπαδάκη και τους Μιχαήλ Γεωργίτση και Κωνσταντίνο Κομπόκη που υπηρετούσαν στην Κύπρο, οργάνωσαν τεχνικά το πραξικόπημα. Ακολούθησε δεύτερη σύσκεψη με του Γεωργίτση. Κομπόκη, Χαράλαμπο Παλαϊνη, Ανδρέα Κονδύλη και Μιχαήλ Πηλιχό για την διευθέτηση στρατιωτικών θεμάτων.
Μετά από λίγες ημέρες στην Κύπρο, οι Γεωργίτσης και Κομπόκης, κάλεσαν τους Γιαννακοδήμο, Λαμπρινό, Κορκοντζέλο, Ραυτόπουλο, Δαμασκηνό, Κοντώση, Ζήδρο και Λάμπρου και σχημάτισαν την διευθυντική ομάδα του πραξικοπήματος.
Όταν η Αϊσέ αποφάσισε να κάνει διακοπές, οι πραξικοπηματίες στην Κύπρο έκαναν ότι περνούσε από το χέρι τους για να μετατρέψουν την «απόβαση» σε «αποβίβαση».
ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΠΟΒΑΣΗ ΣΤΗΝ ΑΠΟΒΙΒΑΣΗ
Οι πραξικοπηματίες της Εθνικής Φρουράς αιφνιδιάστηκαν από την τουρκική αποβίβαση. Στην αρχή πίστευαν ότι είναι εικονική, ότι πρόκειται για γυμνάσια.
Δεν εφαρμόστηκαν τα επιτελικά σχέδια αμύνης της Κύπρου.
Οι πραξικοπηματίες της Εθνικής Φρουράς ρωτούσαν συνεχώς, τις πρώτες ώρες, το ΓΕΕΘΑ αν θα ανταποδώσουν τα πυρά. Πλήρης σύγχυση.
Ευτυχώς, η αποφασιστικότητα και η θυσία όσων δεν ήταν αναμεμειγμένοι στο πραξικόπημα και των απλών στρατιωτών, απέτρεψαν την Τουρκία από το να δημιουργήσει χειρότερα τετελεσμένα.
Το 1997, ο Τάκης Παππάς, πρώην πρόεδρος του Δικηγορικού Συλλόγου Αθηνών, αντιστασιακός και θύμα της χούντας αφού τα βασανιστήρια που είχε υποστεί του άφησαν μόνιμα προβλήματα που τον οδήγησαν στον θάνατο, γνωμάτευσε ότι έπρεπε να υπάρξουν διώξεις για τα εγκλήματα της Κύπρου. Αλλά ήταν πλέον αργά.
Και για να κάνομε πράξη το «Δεν Ξεχνώ» αυτός είναι ένας κατάλογος των 52 πραξικοπηματιών στην Κύπρο, των οποίων η δράση έχει επιβεβαιωθεί και τεκμηριωθεί.
ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΠΡΑΞΙΚΟΠΗΜΑΤΙΩΝ
Μιχαήλ Γεωργίτσης, ταξίαρχος. Επικεφαλής του πραξικοπήματος.
Παναγιώτης Γιαννακοδήμος, ταξίαρχος. Επιτελάρχης του ΓΕΕΦ.
Κωνσταντίνος Κομπόκης, συνταγματάρχης. Επικεφαλής των Κυπριακών Καταδρομών.
Ναπολέων Δαμασκηνός, ταγματάρχης. Διοικητής της 32ης Μοίρας Καταδρομών.
Σωτήριος Λιανάς, συνταγματάρχης. Διοικητής 3ης Ανωτέρας Τακτικής Διοίκησης.
Κωνσταντίνος Κοκοράκης, συνταγματάρχης. Διευθυντής 1ου Επιτελικού Γραφείου ΓΕΕΦ.
Κωνσταντίνος Ζαρκάδας, συνταγματάρχης. Διοικητής 1ης Ανωτέρας Τακτικής Διοίκησης.
Χαράλαμπος Χίος, συνταγματάρχης. Διοικητής 2ης Ανωτέρας Τακτικής Διοίκησης.
Αντώνιος Μπιτσάκης, συνταγματάρχης. Νέος Διοικητής 2ης Ανωτέρας Τακτικής Διοίκησης.
Κωνσταντίνος Συρμόπουλος, συνταγματάρχης. Διοικητής 4ης Ανωτέρας Τακτικής Διοίκησης.
Μιχαήλ Νούσκας, συνταγματάρχης. Διοικητής Τεθωρακισμένων ΓΕΕΦ.
Αθανάσιος Μιχαήλ, αντισυνταγματάρχης. Διευθυντής 2ου Επιτελικού Γραφείου ΓΕΕΦ.
Αθανάσιος Λασκώνης, αντισυνταγματάρχης. Διευθυντής 7ου Επιτελικού Γραφείου ΓΕΕΦ.
Νικόλαος Ζιούπος, αντισυνταγματάρχης. Διοικητής 6ου Τακτικού Συγκροτήματος Λάρνακας.
Παναγιώτης Λάμπρου, αντισυνταγματάρχης. Διοικητής 185 Μοίρας Πεδινού Πυροβολικού.
Στυλιανός Μιχόπουλος, αντισυνταγματάρχης. Διοικητής 3ου Τακτικού Συγκροτήματος.
Δημήτριος Χάντζος, αντισυνταγματάρχης. Διοικητής 361 Τάγματος Πεζικού.
Κωνσταντίνος Παναγόπουλος, αντισυνταγματάρχης. Διοικητής 395 Τάγματος Πεζικού.
Εμμανουήλ Λιαντωνάκης, αντισυνταγματάρχης. Διοικητής 211 Τάγματος Πεζικού.
Κυριάκος Μαύρος, αντισυνταγματάρχης. Διοικητής 291 Τάγματος Πεζικού.
Ιωάννης Μοιραλιώτης, αντισυνταγματάρχης. Διοικητής 216 Τάγματος Πεζικού.
Φαίδων Γούδας, αντισυνταγματάρχης. Διοικητής 187 Μοίρας Πεδινού Πυροβολικού.
Ιωάννης Κατερινάκης, αντισυνταγματάρχης. Διοικητής στο ΚΕΝ Πάφου.
Γρηγόριος Λαμπρινός, αντισυνταγματάρχης. Διοικητής 23ης Επιλαρχίας Μέσων Αρμάτων.
Μιχαήλ Αντωνογιαννάκης, αντισυνταγματάρχης. Επιτελάρχης Τεθωρακισμένων ΓΕΕΦ.
Αθανάσιος Σκλαβενίτης, ταγματάρχης. Απεσταλμένος του Γραφείου Κύπρου.
Κωνσταντίνος Ιωαννίδης, ταγματάρχης. Διοικητής 195 Μοίρας Πυροβολικού.
Ελευθέριος Ζήδρος, ταγματάρχης. Διευθυντής 7ου Επιτελικού Γραφείου ΓΕΕΦ.
Γεώργιος Τριανταφυλλίδης, ταγματάρχης. Υποδιοικητής 23ης Επιλαρχίας Μέσων Αρμάτων.
Περικλής Κορκοτζέλος, ταγματάρχης. Διοικητής 21ης Επιλαρχίας Αναγνωρίσεως.
Εμμανουήλ Ανευλαβής, ταγματάρχης. 2ο Επιτελικό Γραφείο.
Στυλιανός Γκίνης, ταγματάρχης. Διοικητής Διαβιβάσεων ΓΕΕΦ.
Πέτρος Δεκούλος, ταγματάρχης. Επιτελής 4ου Επιτελικού Γραφείου ΓΕΕΦ.
Ηρακλής Χανιώτης, ταγματάρχης. Επιτελής 3ου Επιτελικού Γραφείου 5ης ΑΤΔ Πάφου.
Αλέξανδρος Μανιάτης, ταγματάρχης. Υποδιοικητής 231 Τάγματος Πεζικού.
Σπυρίδων Φαναριώτης, ταγματάρχης. Υποδιοικητής 285 Μηχανοκίνητου Τάγματος.
Κωνσταντίνος Ραυτόπουλος, ταγματάρχης. Διοικητής 31ης Μοίρας Καταδρομών.
Ευστάθιος Σιούλης, ταγματάρχης. Διευθυντής 2ου Γραφείου 3ης ΑΤΔ.
Δημήτριος Γκότσης, ταγματάρχης. Διοικητής 189 Μοίρας Πεδινού Πυροβολικού.
Αχιλλέας Σερεμέτης, ταγματάρχης. Υποδιοικητής 361 Τάγματος Πεζικού.
Ευάγγελος Μαντζουράτος, λοχαγός. Στην 33η Μοίρα Καταδρομών.
Αναστάσιος Ζέρβας, λοχαγός. Στην 23η Επιλαρχία Μέσων Αρμάτων.
Θεόδωρος Αξιώτης, λοχαγός. Διοίκηση καταδρομών του ΓΕΕΦ.
Νικηφόρος Κομίνης, υπολοχαγός. Στο 361 Τάγμα Πεζικού.
Βασίλειος Ρόκας, υπολοχαγός. Διοικητής 1ου Λόχου της 32ης Μοίρας Καταδρομών.
Νικόλαος Μανουσέλης, υπολοχαγός. Στο 256 Τάγμα Πεζικού.
Παναγιώτης Καραχάλιος, υπολοχαγός. Στην 31η Μοίρα Καταδρομών.
Εμμανουήλ Παπαδάκης, υπολοχαγός. Στην 32η Μοίρα Καταδρομών.
Παναγιώτης Ρούσος, υπολοχαγός. Στην 189 Μοίρα Πεδινού Πυροβολικού.
Ανδρέας Παπασπύρου, υπολοχαγός, Διοικητής 3ου Λόχου της 32ης Μοίρας Καταδρομών.
Κωνσταντίνος Κοτσιφάκης, υπολοχαγός. Διοικητής 2ου Λόχου της 32ηςμοίρας Καταδρομών.
Δημήτριος Κατσαφούρος, υπολοχαγός. Υποδιοικητής 189 Μοίρα Πεδινού Πυροβολικού.
*O Βαγγέλης Χωραφάς, διευθυντής της ιστοσελίδας γεωπολιτικής https://www.geoeurope.org/, δημοσιεύει καθημερινά πρωτοτυπα άρθρα και αναλύσεις και στην προσωπική του σελίδα στο facebook (https://www.facebook.com/vangelis.chorafas).