 |
| ΑFΡ |
Ορισμένοι αναλυτές αναφέρουν την απουσία του πριν από λίγες ημέρες, από την τελετή των εγκαινίων της ναυτικής βάσης της 3ης Ιουλίου κοντά στα σύνορα με τη Λιβύη ως απόδειξη της σχετικής αποστασιοποίησης της σχέσης μεταξύ των δύο πλευρών.
Συγκριτικά, ο επικεφαλής του LNA ήταν παρών στο άνοιγμα της κοντινής βάσης Mohammed Najib πριν από τέσσερα χρόνια.
Οι παρατηρητές πιστεύουν ότι η παρουσία του Προέδρου του Συμβουλίου της Προεδρίας της Λιβύης, Muhammad al-Menfi και η απουσία του Haftar ήταν περαιτέρω απόδειξη ότι η Αίγυπτος έχει αρχίσει να προσαρμόζει την προσέγγισή της, εστιάζοντας την προσοχή της στις αρχές με έδρα την Τρίπολη.
Ο Haftar μπορεί ακόμη να ασκεί στρατιωτική επιρροή και να παίζει ρόλο στην καταπολέμηση της τρομοκρατίας, με τρόπο που βοήθησε την Αίγυπτο να εξασφαλίσει μέρος των συνόρων της με τη Λιβύη. Ωστόσο, στην τελική ανάλυση, ο ηγέτης του LNA δεν απολαμβάνει πολιτική νομιμότητα και εάν οποιαδήποτε δύναμη ασχολείται μαζί του είτε κρυφά είτε δημόσια, είναι μόνο επειδή είναι μέρος της πραγματικότητας.
Το κύριο σημείο καμπής στη σχέση της Αιγύπτου με τον Χαφτάρ ήταν η στρατιωτική του πρόοδος προς την Τρίπολη τον Απρίλιο του 2019 με το πρόσχημα της απελευθέρωσής της από την κατοχή των πολιτοφυλακών και άλλων ένοπλων ομάδων. Αυτές οι δυνάμεις ελέγχουν τουλάχιστον ένα μέρος της διαδικασίας λήψης πολιτικών αποφάσεων και υποστήριξαν τα συμφέροντα των ευεργετών τους.
Αιγυπτιακές πολιτικές πηγές ανέφεραν στο The Arab Weekly ότι το Κάιρο ήταν επιφυλακτικό την στιγμή που βάδισε ο LNA προς την Τρίπολη σημειώνοντας ότι θα μπορούσε να είναι «παγίδα» για τον Χαφτάρ, λαμβάνοντας υπόψη τη μεγάλη απόσταση μεταξύ της Βεγγάζης και της Τρίπολης, τη δυσκολία μετακίνησης στρατευμάτων και εξοπλισμού και την πολυπλοκότητα του πολέμου σε μια πόλη που έχει μετατραπεί σε κόμβο για ένοπλες πολιτοφυλακές.
Ο Χαφτάρ ήταν αποφασισμένος να πραγματοποιήσει το σχέδιό του με το πρόσχημα ότι είχε λάβει ένα πράσινο φως από μεγάλες δυνάμεις. Αλλά επέστρεψε περίπου ένα χρόνο αργότερα μετά την αποτυχία του. Από τότε προσπάθησε να διατηρήσει ό,τι είχε απομένει από τις δυνάμεις του στην ανατολική περιοχή.
Οι επιφυλάξεις της Αιγύπτου για τη μη επαγγελματική στρατιωτική συμπεριφορά του Χαφτάρ αυξήθηκαν όταν το διογκωμένο "εγώ" του έγινε άμεσο βάρος για το Κάιρο. Κάθε φορά που τεντώνει τους μυς του, η προσοχή στρέφεται προς την Αίγυπτο ως ο κύριος υποστηρικτής του, η οποία έκανε την κυβέρνηση του Αμπντέλ Φατάχ αλ-Σίσι να χάσει κάθε αξίωση για αμεροληψία και να περιορίσει το περιθώριο ελιγμών της έναντι των διεθνών δυνάμεων που συμμετέχουν στη διαδικασία για έναν πολιτικό διακανονισμό της κρίσης της Λιβύης.
Οι ίδιες αιγυπτιακές πηγές είπαν στο The Arab Weekly, «Ο ρόλος του Haftar έχει γίνει προβληματικός. Η Αίγυπτος δεν θέλει να τον εγκαταλείψει εντελώς και να αναζητήσει μια εναλλακτική λύση αντ' αυτού. Αλλά δεν θέλει να υποθηκεύσει τα συμφέροντά της μαζί του μετά τις ραγδαίες αλλαγές που σημειώθηκαν από τότε που αποχώρησε από την Τρίπολη πέρυσι. Η απροσεξία της Σαουδικής Αραβίας και των ΗΑΕ απέναντι στον διοικητή του Εθνικού Στρατού της Λιβύης ενθάρρυνε το Κάιρο να προσαρμόσει τη θέση του απέναντί του».
Το Κάιρο εκμεταλλεύτηκε τους μετασχηματισμούς για να αποδείξει ότι η σχέση του με τη Λιβύη δεν περιοριζόταν στα ανατολικά. Ανοίχτηκε σε πολλούς παίκτες στη Δύση και το Νότο για να παίξει έναν πιο αποτελεσματικό ρόλο και να περιορίσει την αυξανόμενη επιρροή της Τουρκίας, η οποία ωφελείται σημαντικά από την απουσία της Αιγύπτου από την Τρίπολη.
Το Κάιρο έχει επανεκκινήσει τη σχέση του με τη Βουλή των Αντιπροσώπων της Λιβύης, το υποκατάστημα του Tobruk και την πρόεδρό του, Ageela Saleh. Ταυτόχρονα, έφτασε στο κοινοβούλιο της Τρίπολης, το οποίο ενθάρρυνε τον Σάλεχ να επεκτείνει τον κύκλο των σχέσεών του και να αρχίσει συνομιλίες με το κρατικό συμβούλιο της Λιβύης και τον ηγέτη του που είναι συνδεδεμένο με την Αδελφότητα, Khaled al-Meshri. Η προσέγγιση του Saleh ερμηνεύτηκε από το Κάιρο ως μια μορφή πολιτικού πραγματισμού.
Ωστόσο, η Αίγυπτος προσπάθησε να διατηρήσει τη συνοχή του ανατολικού μετώπου (Haftar-Ageela), ακόμη και όταν οι υπολογισμοί της άλλαξαν.
Οι παρατηρητές περιγράφουν τη σχέση μεταξύ της Αιγύπτου και του Χαφτάρ ως πολύ περίπλοκη, γεγονός που την κάνει να φαίνεται αμφισβητούμενη. Αλλά ο στρατάρχης εξακολουθεί να είναι ένα διαπραγματευτικό χαρτί μεταξύ άλλων για την Αίγυπτο στην κρίση της Λιβύης, για πόλεμο ή ειρήνη.
Η Αίγυπτος απομακρύνεται από τον Εθνικό Στρατό της Λιβύης στα ανατολικά χωρίς να διακόπτει τους δεσμούς της με τη δύναμη. Θεωρεί ότι η μόνη εναλλακτική λύση τώρα είναι να εργαστεί για την ενοποίηση των ενόπλων δυνάμεων ως βασικός παράγοντας για την ασφάλεια και τη σταθερότητα της Λιβύης, συμπεριλαμβανομένων των συνόρων με την Αίγυπτο.
Σε περίπτωση αποτυχίας αυτού του βήματος, η Αίγυπτος θα επιστρέψει στην εξασφάλιση της συνοχής των δυνάμεων με έδρα την Ανατολή υπό τον Χαφτάρ και άλλους αξιόπιστους διοικητές, ειδικά επειδή οι περισσότεροι ανώτεροι αξιωματούχοι που συνδέονται με τον LNA έχουν εκπαιδευτεί στην Αίγυπτο.
Οι παρατηρητές πιστεύουν επίσης ότι η ανθεκτικότητα του διπλωματικού αυτού χαρτίου, δηλαδή του Haftar και του LNA, είναι σημαντική για την Αίγυπτο για άλλους λόγους. Η ασάφεια γύρω από την πολιτική διαδικασία και η έλλειψη αποφασιστικότητας εκ μέρους της διεθνούς κοινότητας να αντιμετωπίσει ξένες επεμβάσεις και μισθοφόρους, μπορεί να σημαίνει ότι ο πόλεμος θα μπορούσε να εκραγεί ξανά με την ίδια ένταση όπως και πριν.
Η Αίγυπτος εξακολουθεί να φοβάται το φάσμα της διχοτόμησης και βλέπει την ανάγκη για μια στρατιωτική δύναμη που μπορεί να διατηρήσει την ανατολική περιοχή της Λιβύης ενωμένη, καθώς είναι μια περιοχή πρωταρχικής σημασίας για την Αίγυπτο. Θεωρεί την περιοχή ως μέρος του ζωτικού χώρου της Αιγύπτου παράλληλα με τον πλούτο σε πετρέλαιο που δεν πρέπει να πέσει στα χέρια των αντιπάλων του Καΐρου.
Αυτές οι εκτιμήσεις είναι πιθανό να καθορίσουν την κατεύθυνση της αμφισβητούμενης στάσης της Αιγύπτου έναντι του Χαφτάρ και των πολιτικών της στη Λιβύη στο άμεσο μέλλον.