 |
| (Iranian Army via AP) |
Γράφτηκε από τον Lucas Leiroz, ερευνητή διεθνούς δικαίου στο Ομοσπονδιακό Πανεπιστήμιο του Ρίο ντε Τζανέιρο - southfront.org / Παρουσίαση Freepen.gr
Δύο ιρανικά πλοία που βρίσκονταν στον Ατλαντικό πρόσφατα, φερόμενα να μεταφέρουν όπλα στη Βενεζουέλα, εμφανίστηκαν στο English Channel μεταξύ Ηνωμένου Βασιλείου και Γαλλίας. Το καταδρομικό του Ιράν, Sahand και το πλοίο υποστήριξης Makran αναχώρησαν από το κέντρο του Ατλαντικού Ωκεανού και διέσχισαν την Αγγλική Μάγχη την περασμένη Κυριακή, σύμφωνα με στοιχεία από δορυφόρους πληροφοριών από τη Γαλλία και το Ηνωμένο Βασίλειο. Η παρουσία των πλοίων αναφέρθηκε για πρώτη φορά από το πρακτορείο ειδήσεων USNI News, το οποίο πιστεύει ότι τα πλοία διέσχισαν το κανάλι κατά τη διάρκεια ενός ταξιδιού στη Ρωσία, όπου υποτίθεται ότι θα συμμετάσχουν σε μια ρωσική ναυτική παρέλαση στην Αγία Πετρούπολη την Κυριακή, 25 Ιουλίου. Ωστόσο, δεν υπάρχουν ακόμη συγκεκριμένα στοιχεία που να επιβεβαιώνουν τον πραγματικό λόγο της κίνησης των πλοίων.
Η κλίμακα της ισχύος αυτών των πλοίων είναι αυτή που δημιουργεί φόβο στους δυτικούς παρατηρητές. Το Sahand είναι ένα αντιτορπιλικό κατηγορίας Moudge με εκτόπισμα 2.500 τόνων, μήκους 95 μέτρων και έχει πλήρωμα 140 αξιωματικών και ναυτικών, εξοπλισμένο με ραντάρ μεγάλης εμβέλειας, ηλεκτρονικά συστήματα πολέμου, ναυτικά όπλα, κανόνια και πολυβόλα, εκτός από πυραύλους επιφανείας-αέρος, ανθυποβρυχιακές τορπίλες και ελικόπτερο. Εν τω μεταξύ, το Makran είναι ένας νέος τύπος πολεμικού πλοίου, το οποίο τέθηκε σε υπηρεσία με το Ιρανικό Ναυτικό τον Ιανουάριο του 2021, που μετασκευάστηκε από ένα πρώην πετρελαιοφόρο για να χρησιμεύσει ως κινητή ναυτική βάση ικανή για ναυτικές επιχειρήσεις μεγάλης εμβέλειας. Το πλοίο έχει εκτόπισμα 111.000 τόνων, μήκος 230 μέτρων και μπορεί να μεταφέρει δεκάδες χιλιάδες τόνους εξοπλισμού, όπως ταχύπλοα, κινητά οδικά οχήματα, drones και ελικόπτερα, καθώς και μια δύναμη πυρός που περιλαμβάνει τους ναυτικούς πυραύλους Qadir και Abu-Mahd.
Ανεξάρτητα από την πρόθεση της Τεχεράνης, η ίδια η παρουσία πλοίων με τέτοια δύναμη πυρός είναι αρκετός λόγος για τα κράτη που «επισκέφθηκε» το ιρανικό ναυτικό να εκπλαγούν και να είναι σε εγρήγορση. Για το λόγο αυτό, το ΝΑΤΟ άρχισε να παρακολουθεί στενά την κατάσταση και παρακολουθεί την κίνηση των πλοίων. Ακόμα κι αν είναι πραγματικά ένα πέρασμα προς τη Βαλτική Θάλασσα και τη ρωσική πολεμική παρέλαση, οι εντάσεις δε θα μειωθούν, καθώς η έλλειψη προηγούμενης προειδοποίησης του Ιράν θα εκληφθεί ως προσβολή και θα ενθαρρύνει τις απαντήσεις - οι οποίες μπορούν να πραγματοποιηθούν στη διπλωματική, εμπορική ή στρατιωτική αρένα (με πιθανούς ναυτικούς ελιγμούς του ΝΑΤΟ).
Ωστόσο, για να αναλυθεί σωστά η παρουσία αυτών των πλοίων στην Ευρώπη, είναι απαραίτητο να θυμόμαστε το ζήτημα της Βενεζουέλας, καθώς τα επεισόδια μας παρέχουν πληροφορίες σχετικά με τις ναυτικές προθέσεις του Ιράν. Τα Sahand και Makran ήταν τα ίδια πλοία που προκάλεσε φόβο στην Ουάσινγκτον το Μάιο, όταν άρχισαν να διασχίζουν τον Ατλαντικό, πιθανώς να μεταφέρουν όπλα για την κυβέρνηση της Βολιβίας. Η Τεχεράνη δεν αποκάλυψε ποτέ λεπτομέρειες σχετικά με την επιχείρηση τέτοιων πλοίων, η οποία αυξάνει περαιτέρω τις υποψίες στη Δύση. Ωστόσο, στην πραγματικότητα, υπάρχουν πολλοί λόγοι για τους οποίους το Ιράν μετακόμισε σε αυτήν την περιοχή. Αυτό που ξεκίνησε ως οικονομική βοήθεια, στέλνοντας ανθρωπιστική βοήθεια στη Βενεζουέλα, γρήγορα εξελίχθηκε σε πετρελαϊκή συνεργασία, με αμφότερες τις χώρες να σπάζουν τον επιβαλλόμενο από τις ΗΠΑ διεθνή αποκλεισμό σε αυτές.
Από τη συνεργασία οικονομίας-πετρελαίου, υπήρξε μια εξέλιξη σε στρατιωτικό στάδιο και το Ιράν τελικά εμφανίστηκε στο «γεωπολιτικό κατώφλι» του μεγαλύτερου διεθνούς αντιπάλου του. Εκείνη την εποχή, σχολιάζοντας την υπόθεση, ο διοικητής του Ιρανικού Ναυτικού, Χοσεΐν Χαντζάντι, είπε: «[Η παρουσία του Ιράν] είναι μια απάντηση στους ισχυρισμούς των ΗΠΑ ότι το Ιράν δε θα μπορούσε ποτέ να έχει παρουσία στον Ατλαντικό». Αυτό σημαίνει ότι η Τεχεράνη σκοπεύει να αυξήσει την παρουσία της σε περιοχές που ιστορικά ήταν υπό την αμερικανική στρατιωτική ομπρέλα.
Οι ιρανικές επενδύσεις στην ναυτική πρόοδο ξεκίνησαν τον Απρίλιο του περασμένου έτους, όταν το επαναστατικό ναυτικό ξεκίνησε μια σειρά ελιγμών εναντίον αμερικανικών πλοίων στον Περσικό Κόλπο, προκαλώντας την αμερικανική παρουσία στην περιοχή. Στο αποκορύφωμα της κρίσης που προκλήθηκε από την πολιτική αστάθεια και την πανδημία, η Ουάσιγκτον ήταν απροσδιόριστη στο να ανταποκριθεί στις ενέργειες του αντιπάλου της, οδηγώντας στην πρόοδο των ναυτικών φιλοδοξιών της περσικής χώρας, η οποία αργότερα άρχισε να διέρχεται από την Καραϊβική.
Αυτό που κάνει το Ιράν αυξάνει απλώς τη ναυτική του προβολή, πολύ πέρα από τα όρια της ακτογραμμής του. Αυτή η στάση είναι κοινή μεταξύ των παγκόσμιων δυνάμεων και η Τεχεράνη σχεδιάζει να γίνει ναυτική στρατιωτική δύναμη. Για μεγάλο χρονικό διάστημα, οι δυνάμεις του Ατλαντικού πίστευαν ότι ήταν «ιδιοκτήτες» αυτού του ωκεανού, αλλά η άνοδος των νέων ναυτικών κρατών δείχνει ότι η αρχή της ελευθερίας της ναυσιπλοΐας είναι απόλυτη και πρέπει να γίνει σεβαστή.