Τάραξε τα “νερά” στο φλέγον θέμα της ενδιάμεσης λύσης για το Πολεμικό Ναυτικό, στο πλαίσιο του προγράμματος προμήθειας νέων φρεγατών, δημοσίευμα του διαδικτυακού κόμβου του πιο ιστορικού περιοδικού στη χώρα “ΠΤΗΣΗ”, καθώς επικαλούμενη πληροφορίες από το ρεπορτάζ, ανέφερε ότι οι Ολλανδοί δεν αποδεσμεύουν την πρώτη φρεγάτα Karel Doorman (“M”) πριν το τέλος του 2026.
Από: defence-point.gr - Γράφει ο ΜΙΧΑΗΛ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ
Το ρεπορτάζ χαρακτήριζε την είδηση ως “αρνητική εξέλιξη”, κάτι λογικό, δεδομένου ότι το Πολεμικό Ναυτικό θεωρεί τις συγκεκριμένες φρεγάτες ως την καλύτερη δυνατή λύση για την κάλυψη του προβλήματος της σταδιακής αποχώρησης των MEKO 200HN για να υποστούν εκσυγχρονισμό. Το πρόβλημα αυτό είναι με διαφορά το κορυφαίο. Ωστόσο, σύμφωνα με τις πηγές του DP, η εικόνα είναι πιο σύνθετη και θα επιχειρήσουμε να το εξηγήσουμε.
Αρχικά, επειδή έγινε “φασαρία” στα κοινωνικά δίκτυα με το θέμα, να τονίσουμε ότι οι συνάδελφοι δεν “εφηύραν” την είδηση, αλλά αποτύπωσαν όσα τους ειπώθηκαν από πηγές. Η δε επιχειρησιακή εξήγηση που υποστηρίζει τη φερόμενη ως αδυναμία των Ολλανδών να αποδεσμεύσουν τις “M” πριν το τέλος του 2026, είναι αν μη τι άλλο λογική. Κατά συνέπεια, το ενδιαφέρον και η διαφοροποίηση ανάγεται στην υποκειμενική ανάλυση και αξιολόγηση των στοιχείων του ρεπορτάζ.
Το DP είχε με δημοσίευμά του αναφέρει, ότι η όψιμη αποκάλυψη της ελληνικής στρατηγικής, στο σκέλος που αφορά την ενδιάμεση λύση και τις “M”, αποτέλεσμα του “ιδιαίτερου” τρόπου συνολικού χειρισμού της υπόθεσης του προγράμματος των φρεγατών ως “πακέτο”, θα είχε επιπτώσεις.
Δηλαδή, από τη στιγμή που προκύπτει ότι οι “M” είναι η καλύτερη λύση που διαθέτουμε ως “ενδιάμεση” είναι λογικό αυτό να καταστεί “όπλο” για την πλευρά που την προσφέρει, καθώς διεκδικεί παράλληλα και βασικό τμήμα του, το να προμηθεύσει δηλαδή το Πολεμικό Ναυτικό με νέες φρεγάτες. Να αναφέρουμε διευκρινιστικά, ότι οι φίλοι της “ΠΤΗΣΗΣ“, στο δικό τους ρεπορτάζ εκτιμούν ότι η θέση των Ολλανδών δεν εμπεριέχει “διαπραγματευτική σκοπιμότητα”.
Σύμφωνα με τη δική μας εκτίμηση, θα ήταν λογικό η τιμή στην οποία οι Ολλανδοί θα προσέφεραν την ενδιάμεση λύση τους, να ήταν διαφορετική εάν η ελληνική πλευρά θα ενδιαφερόταν αποκλειστικά γι’ αυτήν, από ότι εάν θα επέλεγε συνολική συνεργασία με την Ολλανδία. Απλός λογικός συνειρμός, βασισμένος “στην αλφαβήτα” της θεωρίας διαπραγματεύσεων!
Φαίνεται όμως ότι και εμείς υποτιμήσαμε το θέμα! Οι Ολλανδοί επιλέγουν μια ακόμα πιο επιθετική στρατηγική, η οποία είναι βασισμένη στην υπόθεση ότι οι “M” αποτελούν επί της ουσίας μοναδική λύση για το Πολεμικό Ναυτικό. Επιχειρώντας να στριμώξουν την ελληνική πλευρά, διαρρέουν στα μέσα ενημέρωσης ότι η πρώτη φρεγάτα θα είναι διαθέσιμη στα τέλη του 2026!
Στόχος τους είναι προφανώς να ενισχύσουν την υποψηφιότητά τους “εκβιαστικά” και να οδηγήσουν το Ναυτικό σε απάντηση του τύπου, “θα επιλέξουμε εσάς, αρκεί να αποδεσμεύσετε άμεσα, όχι μία, αλλά δύο φρεγάτες”!
Όμως ίσως βιάστηκαν πολύ, υπονομεύοντας την πειστικότητα του επιχειρήματος. Είναι αμφίβολο ακόμα και το αν η ελληνική επιστολή με την οποία το Πολεμικό Ναυτικό εξέφρασε επισήμως ενδιαφέρον, πρόλαβε να φτάσει στους Ολλανδούς παραλήπτες της!
Σε ένα πρώτο σχόλιο να θυμίσουμε δυο πράγματα… Το πρώτο είναι ότι αφενός δεν έβγαλαν από το κεφάλι τους οι Έλληνες ναύαρχοι την πολύ πιο άμεση διαθεσιμότητα των πλοίων, έχοντας έρθει σε επαφή με τους ομολόγους τους και αφετέρου, ότι την ευθύνη της πώλησης την έχει το ολλανδικό υπουργείο Οικονομικών, που ψάχνει κονδύλια για να χρηματοδοτήσει τις ναυπηγήσεις των νέων φρεγατών…
ΜΙΑ ΝΕΑ ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΣΚΕΨΗΣ ΣΤΟ ΝΑΥΤΙΚΟ…
Περαιτέρω, εάν υποτεθεί ότι “διαβάζουμε” τη σκέψη τους σωστά, θα τη χαρακτηρίζαμε ως λογική, ή τουλάχιστον όχι παράλογη. Με μία υποσημείωση όμως: Εμείς τουλάχιστον δεν θα παίρναμε και όρκο ότι η υπόθεση επί της οποίας είναι βασισμένη αυτή η σκέψη είναι απολύτως “στέρεη”. Δηλαδή, ότι για το Πολεμικό Ναυτικό έρχεται η… συντέλεια του κόσμου εάν δεν εξασφαλίσει τις ολλανδικές “M”, ή και τις βρετανικές Type 23.
Οι διεργασίες και οι “ζυμώσεις” -που θα λέγαμε παλιότερα- στο Πολεμικό Ναυτικό είναι διαρκείς. Το μόνο δεδομένο είναι τα πολλαπλά προβλήματα που έχουν δημιουργηθεί εξαιτίας της υπερδεκαετούς αδιαφορίας της ελληνικής Πολιτείας για την άμυνα και της αυτοκαταστροφικής διάθεσης “να ρισκάρει” με την Τουρκία. Οι λύσεις δεν είναι απλές και καμία απολύτως δεν θα μπορούσε να θεωρηθεί ιδανική…
Σύμφωνα λοιπόν με το ρεπορτάζ, εδώ και λίγο καιρό κερδίζει διαρκώς έδαφος στο αρμόδιο Επιτελείο η προσέγγιση που απορρίπτει συνολικά κάθε απόκτηση μεταχειρισμένου πλοίου! Κι αυτό με τη λογική ότι η παλαιότητα των πλοίων “ενδιάμεσης λύσης”, εξ ορισμού συνδέεται με το ότι το Ναυτικό, ναι μεν θα λύσει προβλήματα, θα κληρονομήσει όμως άλλα!
Τα προβλήματα αυτά θα καταναλώσουν κονδύλια στα χρόνια που θα υπηρετήσουν τα πλοία αυτά στον Στόλο, τα οποία δεν μπορούν να υπολογιστούν αξιόπιστα. Σύμφωνα λοιπόν με αυτή τη διαρκώς ενισχυόμενη “σχολή σκέψης” την οποία υποκειμενικά θα χαρακτηρίζαμε ως “τολμηρή και ενδιαφέρουσα“, η πρωτοφανής υπέρ-συσσώρευση προβλημάτων, αποτελεί τραγωδία αλλά και συνάμα μια μεγάλη ευκαιρία για το Πολεμικό Ναυτικό.
Εάν έχουμε κατανοήσει ορθώς τη λογική της πρότασης, ο Κλάδος θα πρέπει ιδανικά να κινηθεί “επιθετικά”. Εάν υπολογιστούν κατά προσέγγιση τα επιπλέον χρήματα που θα δαπανηθούν στη διάρκεια της υπηρεσίας των πλοίων της ενδιάμεσης λύσης και των ήδη πεπαλαιωμένων MEKO 200HN και προστεθούν σε αυτά που προβλέπονται για την “ενδιάμεση λύση” και την αναβάθμιση, τα δεδομένα αλλάζουν…
Θα μπορούσαν να συγκεντρωθούν τα χρήματα ώστε να επιλεγεί μια λύση (π.χ. ολλανδική ελαφρότερη Sigma ή γαλλική Gowind), η οποία θα προέκρινε την ταχεία ναυπήγηση (δυόμιση χρόνια λένε οι Ολλανδοί, τρία χρόνια οι Γάλλοι) ελαφρύτερων (μικρότερου εκτοπίσματος) αλλά “αξιοπρεπέστατα” οπλισμένων φρεγατών.
Οι φρεγάτες αυτές αφενός θα είχαν προοπτική επιχειρησιακού βίου άνω των τριών δεκαετιών και αφετέρου θα άλλαζαν θεαματικά την αξιοπιστία των επιχειρησιακών ικανοτήτων του Στόλου από τη στιγμή της ένταξής τους σε υπηρεσία.
Επίσης, ένα τέτοιο αρχικό πρόγραμμα θα μπορούσε να λειτουργήσει ενισχυτικά στην προσπάθεια διάσωσης των ναυπηγείων, έστω με την ανάληψη υποκατασκευαστικού έργου αρχικά και την προετοιμασία τους ουσιωδέστερης εμπλοκής τόσο στην υποστήριξη των ελαφρύτερων φρεγατών όσο και στη ναυπήγηση της επιλογής των νέων ναυαρχίδων του Στόλου εν συνεχεία…
Εάν υποτεθεί ότι υπάρχει τέτοια πρόταση στο τραπέζι, τότε το ενδιαφέρον της ελληνικής πλευράς στρέφεται στην κάλυψη αυτής της κρίσιμης τριετίας. Σε αυτό το σημείο υπενθυμίζουμε την πρόταση του DP για “ολιστική προσέγγιση” του θέματος της άμυνας.
Μήπως η λύση για αμυντική επάρκεια κατά την… ενδιάμεση περίοδο είναι τα αερομεταφερόμενα όπλα εξουδετέρωσης στόχων επιφανείας; Μήπως η λύση θα ήταν πυραυλικές συστοιχίες σε μερικά κομβικής γεωγραφικής σημασίας νησιά που θα εξασφάλιζαν θανατηφόρα πλήγματα σε αποστάσεις 200+ χιλιομέτρων; Μήπως συνδυασμός των ανωτέρω;
Προς αποφυγή παρεξηγήσεων, αλλά και ως προειδοποίηση σε διάφορους που για δικούς τους λόγους δεν βλέπουν την ανάγκη άμεσης ενίσχυσης του Πολεμικού Ναυτικού, θα πρέπει να τονίσουμε το ακόλουθο: Ενδεχόμενο σφάλμα υποτίμησης της ανάγκης ή θεώρησης ότι υπάρχουν εναλλακτικές με τη δαπάνη των κονδυλίων σε άλλους Κλάδους, θα ήταν μεγαλύτερο ακόμα κι αυτό της υπέρ-δεκαετούς αδιαφορίας που μας οδήγησε στο τρέχων αδιέξοδο…
Σε κάθε περίπτωση, καταληκτικά, ενδεχόμενα διαπραγματευτικά παίγνια με τις “M”, θα μπορούσαν να μην έχουν καλό τέλος για τους εμπνευστές τους. Και μια τελευταία επισήμανση. Όλοι τείνουμε να ξεχάσουμε ότι στην “κούρσα” παραμένουν οι Γερμανοί, με την TKMS να κινείται με απόλυτη σιγή ασυρμάτου, εκμεταλλευόμενη ακριβώς το ότι όλοι δείχνουν να τους έχουν ξεγραμμένους…
Πόσο εύκολα θα μπορούσε να αποκλειστεί μια γερμανική έκπληξη, εάν το Βερολίνο έχει προσφέρει κάποια ενδιαφέρουσα “ενδιάμεση λύση” που δεν έχει γίνει γνωστή, διατηρώντας στο τραπέζι και τη ναυπήγηση δυο υποβρυχίων Type 214 που δεν κρύβουν ότι θα χρειάζονταν πολύ στο ΓΕΝ;
Ποιος θα μπορούσε να ψέξει την κυβέρνηση και το Πολεμικό Ναυτικό από επιχειρησιακής πλευράς τουλάχιστον, εάν επέλεγε τελικά τις σύγχρονες φρεγάτες MEKO; Όσο για τον “γεωπολιτικό παράγοντα”, όλες οι ενστάσεις έχουν και “ανάποδη ανάγνωση” αγαπητοί…
Από: defence-point.gr - Γράφει ο ΜΙΧΑΗΛ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ
Το ρεπορτάζ χαρακτήριζε την είδηση ως “αρνητική εξέλιξη”, κάτι λογικό, δεδομένου ότι το Πολεμικό Ναυτικό θεωρεί τις συγκεκριμένες φρεγάτες ως την καλύτερη δυνατή λύση για την κάλυψη του προβλήματος της σταδιακής αποχώρησης των MEKO 200HN για να υποστούν εκσυγχρονισμό. Το πρόβλημα αυτό είναι με διαφορά το κορυφαίο. Ωστόσο, σύμφωνα με τις πηγές του DP, η εικόνα είναι πιο σύνθετη και θα επιχειρήσουμε να το εξηγήσουμε.
Αρχικά, επειδή έγινε “φασαρία” στα κοινωνικά δίκτυα με το θέμα, να τονίσουμε ότι οι συνάδελφοι δεν “εφηύραν” την είδηση, αλλά αποτύπωσαν όσα τους ειπώθηκαν από πηγές. Η δε επιχειρησιακή εξήγηση που υποστηρίζει τη φερόμενη ως αδυναμία των Ολλανδών να αποδεσμεύσουν τις “M” πριν το τέλος του 2026, είναι αν μη τι άλλο λογική. Κατά συνέπεια, το ενδιαφέρον και η διαφοροποίηση ανάγεται στην υποκειμενική ανάλυση και αξιολόγηση των στοιχείων του ρεπορτάζ.
Το DP είχε με δημοσίευμά του αναφέρει, ότι η όψιμη αποκάλυψη της ελληνικής στρατηγικής, στο σκέλος που αφορά την ενδιάμεση λύση και τις “M”, αποτέλεσμα του “ιδιαίτερου” τρόπου συνολικού χειρισμού της υπόθεσης του προγράμματος των φρεγατών ως “πακέτο”, θα είχε επιπτώσεις.
Δηλαδή, από τη στιγμή που προκύπτει ότι οι “M” είναι η καλύτερη λύση που διαθέτουμε ως “ενδιάμεση” είναι λογικό αυτό να καταστεί “όπλο” για την πλευρά που την προσφέρει, καθώς διεκδικεί παράλληλα και βασικό τμήμα του, το να προμηθεύσει δηλαδή το Πολεμικό Ναυτικό με νέες φρεγάτες. Να αναφέρουμε διευκρινιστικά, ότι οι φίλοι της “ΠΤΗΣΗΣ“, στο δικό τους ρεπορτάζ εκτιμούν ότι η θέση των Ολλανδών δεν εμπεριέχει “διαπραγματευτική σκοπιμότητα”.
Σύμφωνα με τη δική μας εκτίμηση, θα ήταν λογικό η τιμή στην οποία οι Ολλανδοί θα προσέφεραν την ενδιάμεση λύση τους, να ήταν διαφορετική εάν η ελληνική πλευρά θα ενδιαφερόταν αποκλειστικά γι’ αυτήν, από ότι εάν θα επέλεγε συνολική συνεργασία με την Ολλανδία. Απλός λογικός συνειρμός, βασισμένος “στην αλφαβήτα” της θεωρίας διαπραγματεύσεων!
Φαίνεται όμως ότι και εμείς υποτιμήσαμε το θέμα! Οι Ολλανδοί επιλέγουν μια ακόμα πιο επιθετική στρατηγική, η οποία είναι βασισμένη στην υπόθεση ότι οι “M” αποτελούν επί της ουσίας μοναδική λύση για το Πολεμικό Ναυτικό. Επιχειρώντας να στριμώξουν την ελληνική πλευρά, διαρρέουν στα μέσα ενημέρωσης ότι η πρώτη φρεγάτα θα είναι διαθέσιμη στα τέλη του 2026!
Στόχος τους είναι προφανώς να ενισχύσουν την υποψηφιότητά τους “εκβιαστικά” και να οδηγήσουν το Ναυτικό σε απάντηση του τύπου, “θα επιλέξουμε εσάς, αρκεί να αποδεσμεύσετε άμεσα, όχι μία, αλλά δύο φρεγάτες”!
Όμως ίσως βιάστηκαν πολύ, υπονομεύοντας την πειστικότητα του επιχειρήματος. Είναι αμφίβολο ακόμα και το αν η ελληνική επιστολή με την οποία το Πολεμικό Ναυτικό εξέφρασε επισήμως ενδιαφέρον, πρόλαβε να φτάσει στους Ολλανδούς παραλήπτες της!
Σε ένα πρώτο σχόλιο να θυμίσουμε δυο πράγματα… Το πρώτο είναι ότι αφενός δεν έβγαλαν από το κεφάλι τους οι Έλληνες ναύαρχοι την πολύ πιο άμεση διαθεσιμότητα των πλοίων, έχοντας έρθει σε επαφή με τους ομολόγους τους και αφετέρου, ότι την ευθύνη της πώλησης την έχει το ολλανδικό υπουργείο Οικονομικών, που ψάχνει κονδύλια για να χρηματοδοτήσει τις ναυπηγήσεις των νέων φρεγατών…
ΜΙΑ ΝΕΑ ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΣΚΕΨΗΣ ΣΤΟ ΝΑΥΤΙΚΟ…
Περαιτέρω, εάν υποτεθεί ότι “διαβάζουμε” τη σκέψη τους σωστά, θα τη χαρακτηρίζαμε ως λογική, ή τουλάχιστον όχι παράλογη. Με μία υποσημείωση όμως: Εμείς τουλάχιστον δεν θα παίρναμε και όρκο ότι η υπόθεση επί της οποίας είναι βασισμένη αυτή η σκέψη είναι απολύτως “στέρεη”. Δηλαδή, ότι για το Πολεμικό Ναυτικό έρχεται η… συντέλεια του κόσμου εάν δεν εξασφαλίσει τις ολλανδικές “M”, ή και τις βρετανικές Type 23.
Οι διεργασίες και οι “ζυμώσεις” -που θα λέγαμε παλιότερα- στο Πολεμικό Ναυτικό είναι διαρκείς. Το μόνο δεδομένο είναι τα πολλαπλά προβλήματα που έχουν δημιουργηθεί εξαιτίας της υπερδεκαετούς αδιαφορίας της ελληνικής Πολιτείας για την άμυνα και της αυτοκαταστροφικής διάθεσης “να ρισκάρει” με την Τουρκία. Οι λύσεις δεν είναι απλές και καμία απολύτως δεν θα μπορούσε να θεωρηθεί ιδανική…
Σύμφωνα λοιπόν με το ρεπορτάζ, εδώ και λίγο καιρό κερδίζει διαρκώς έδαφος στο αρμόδιο Επιτελείο η προσέγγιση που απορρίπτει συνολικά κάθε απόκτηση μεταχειρισμένου πλοίου! Κι αυτό με τη λογική ότι η παλαιότητα των πλοίων “ενδιάμεσης λύσης”, εξ ορισμού συνδέεται με το ότι το Ναυτικό, ναι μεν θα λύσει προβλήματα, θα κληρονομήσει όμως άλλα!
Τα προβλήματα αυτά θα καταναλώσουν κονδύλια στα χρόνια που θα υπηρετήσουν τα πλοία αυτά στον Στόλο, τα οποία δεν μπορούν να υπολογιστούν αξιόπιστα. Σύμφωνα λοιπόν με αυτή τη διαρκώς ενισχυόμενη “σχολή σκέψης” την οποία υποκειμενικά θα χαρακτηρίζαμε ως “τολμηρή και ενδιαφέρουσα“, η πρωτοφανής υπέρ-συσσώρευση προβλημάτων, αποτελεί τραγωδία αλλά και συνάμα μια μεγάλη ευκαιρία για το Πολεμικό Ναυτικό.
Εάν έχουμε κατανοήσει ορθώς τη λογική της πρότασης, ο Κλάδος θα πρέπει ιδανικά να κινηθεί “επιθετικά”. Εάν υπολογιστούν κατά προσέγγιση τα επιπλέον χρήματα που θα δαπανηθούν στη διάρκεια της υπηρεσίας των πλοίων της ενδιάμεσης λύσης και των ήδη πεπαλαιωμένων MEKO 200HN και προστεθούν σε αυτά που προβλέπονται για την “ενδιάμεση λύση” και την αναβάθμιση, τα δεδομένα αλλάζουν…
Θα μπορούσαν να συγκεντρωθούν τα χρήματα ώστε να επιλεγεί μια λύση (π.χ. ολλανδική ελαφρότερη Sigma ή γαλλική Gowind), η οποία θα προέκρινε την ταχεία ναυπήγηση (δυόμιση χρόνια λένε οι Ολλανδοί, τρία χρόνια οι Γάλλοι) ελαφρύτερων (μικρότερου εκτοπίσματος) αλλά “αξιοπρεπέστατα” οπλισμένων φρεγατών.
Οι φρεγάτες αυτές αφενός θα είχαν προοπτική επιχειρησιακού βίου άνω των τριών δεκαετιών και αφετέρου θα άλλαζαν θεαματικά την αξιοπιστία των επιχειρησιακών ικανοτήτων του Στόλου από τη στιγμή της ένταξής τους σε υπηρεσία.
Επίσης, ένα τέτοιο αρχικό πρόγραμμα θα μπορούσε να λειτουργήσει ενισχυτικά στην προσπάθεια διάσωσης των ναυπηγείων, έστω με την ανάληψη υποκατασκευαστικού έργου αρχικά και την προετοιμασία τους ουσιωδέστερης εμπλοκής τόσο στην υποστήριξη των ελαφρύτερων φρεγατών όσο και στη ναυπήγηση της επιλογής των νέων ναυαρχίδων του Στόλου εν συνεχεία…
Εάν υποτεθεί ότι υπάρχει τέτοια πρόταση στο τραπέζι, τότε το ενδιαφέρον της ελληνικής πλευράς στρέφεται στην κάλυψη αυτής της κρίσιμης τριετίας. Σε αυτό το σημείο υπενθυμίζουμε την πρόταση του DP για “ολιστική προσέγγιση” του θέματος της άμυνας.
Μήπως η λύση για αμυντική επάρκεια κατά την… ενδιάμεση περίοδο είναι τα αερομεταφερόμενα όπλα εξουδετέρωσης στόχων επιφανείας; Μήπως η λύση θα ήταν πυραυλικές συστοιχίες σε μερικά κομβικής γεωγραφικής σημασίας νησιά που θα εξασφάλιζαν θανατηφόρα πλήγματα σε αποστάσεις 200+ χιλιομέτρων; Μήπως συνδυασμός των ανωτέρω;
Προς αποφυγή παρεξηγήσεων, αλλά και ως προειδοποίηση σε διάφορους που για δικούς τους λόγους δεν βλέπουν την ανάγκη άμεσης ενίσχυσης του Πολεμικού Ναυτικού, θα πρέπει να τονίσουμε το ακόλουθο: Ενδεχόμενο σφάλμα υποτίμησης της ανάγκης ή θεώρησης ότι υπάρχουν εναλλακτικές με τη δαπάνη των κονδυλίων σε άλλους Κλάδους, θα ήταν μεγαλύτερο ακόμα κι αυτό της υπέρ-δεκαετούς αδιαφορίας που μας οδήγησε στο τρέχων αδιέξοδο…
Σε κάθε περίπτωση, καταληκτικά, ενδεχόμενα διαπραγματευτικά παίγνια με τις “M”, θα μπορούσαν να μην έχουν καλό τέλος για τους εμπνευστές τους. Και μια τελευταία επισήμανση. Όλοι τείνουμε να ξεχάσουμε ότι στην “κούρσα” παραμένουν οι Γερμανοί, με την TKMS να κινείται με απόλυτη σιγή ασυρμάτου, εκμεταλλευόμενη ακριβώς το ότι όλοι δείχνουν να τους έχουν ξεγραμμένους…
Πόσο εύκολα θα μπορούσε να αποκλειστεί μια γερμανική έκπληξη, εάν το Βερολίνο έχει προσφέρει κάποια ενδιαφέρουσα “ενδιάμεση λύση” που δεν έχει γίνει γνωστή, διατηρώντας στο τραπέζι και τη ναυπήγηση δυο υποβρυχίων Type 214 που δεν κρύβουν ότι θα χρειάζονταν πολύ στο ΓΕΝ;
Ποιος θα μπορούσε να ψέξει την κυβέρνηση και το Πολεμικό Ναυτικό από επιχειρησιακής πλευράς τουλάχιστον, εάν επέλεγε τελικά τις σύγχρονες φρεγάτες MEKO; Όσο για τον “γεωπολιτικό παράγοντα”, όλες οι ενστάσεις έχουν και “ανάποδη ανάγνωση” αγαπητοί…