Από: philenews.com - Βάσος Βασιλείου
Τα στοιχεία για τους αιχμαλώτους/ φυλακισμένους της τότε εποχής καταγράφονται σε έκθεση του Ερυθρού Σταυρού εκπρόσωποι του οποίου επεσκέφθησαν τις φυλακές Αδάνων από τις 3 έως τις 5 Αυγούστου 1974 (σαν σήμερα πριν 48 χρόνια).
Η αναφορά για 783 φυλακισμένους καταγράφεται σε δημοσίευμα των «New York Times» ημερομηνίας 27 Ιουλίου 1974 και αποτελεί ανταπόκριση από την Άγκυρα. Αποδίδεται δε, στον τότε υπουργό Πληροφοριών της Τουρκίας, Οχράν Μπιργκίτ, ο οποίος φέρεται να δήλωσε πως 783 Ελληνοκύπριοι αιχμάλωτοι μεταφέρθηκαν από την Κύπρο στην Τουρκία και φυλακίστηκαν στα Άδανα. Εξάλλου σε δημοσίευμα της εφημερίδας «The Jerusalem Post» ημερομηνίας 26 Ιουλίου 1974, επίσης γίνεται αναφορά σε 783 φυλακισμένους και ο αριθμός αποδίδεται σε γνωστοποίηση εκ μέρους της τουρκικής πλευράς. Η αναφορά της εφημερίδας στον αριθμό των Ελληνοκυπρίων φυλακισμένων έγινε μια μέρα μετά την έναρξη συνάντησης μεταξύ των υπουργών εξωτερικών Βρετανίας, Ελλάδας και Τουρκίας στη Γενεύη και η οποία συνάντηση συνεχίστηκε και τις επόμενες μέρες.
Ο Ερυθρός Σταυρός κατέγραψε τα δεδομένα που είδαν με τα μάτια τους οι απεσταλμένοι του, αν και πρέπει να λεχθεί, πως η τουρκική πλευρά προσπάθησε να εξωραΐσει την εικόνα που επικρατούσε στις φυλακές, ώστε να περιορίσει ή και να εξουδετερώσει τυχόν διεθνείς αντιδράσεις. Είναι χαρακτηριστικό ότι γίνεται αναφορά ακόμη και σε ηλεκτρικές ξυριστικές μηχανές που είχαν μαζί τους οι αιχμάλωτοι, λες και προτού πάνε στο μέτωπο ή προτού συλληφθούν, άλλη έγνοια δεν είχαν από του να ψάξουν και να βρουν την ηλεκτρική ξυριστική τους μηχανή, όσοι διέθεταν την τότε εποχή.
Για να πάρει κάποιος μια γεύση από τις συνθήκες υπό τις οποίες διαβίωναν τότε οι αιχμάλωτοι, αρκεί να λεχθεί ότι στην περιοχή η θερμοκρασία κυμαινόταν μεταξύ 36-40 βαθμούς Κελσίου χωρίς ανεμιστήρες και βεβαίως δίχως κλιματιστικά σε ζεστό και υγρό κλίμα, όπως περιγράφεται από τους απεσταλμένους του Ερυθρού Σταυρού.
Τα κατά πόσον ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα όσα κατέγραψαν οι απεσταλμένοι του Ερυθρού Σταυρού, μπορούν να επιβεβαιωθούν ή ακόμη και να διορθωθούν από τυχόν αιχμαλώτους της φυλακής Αδάνων της τότε εποχής.
Με τα εσώρουχα ή με μαγιό
Για την ενδυμασία των αιχμαλώτων καταγράφονται τα ακόλουθα:
Κάποιοι αιχμάλωτοι φορούσαν μόνο εσώρουχα ή μαγιό. Πολλοί ήταν γυμνοί από πάνω και φορούσαν παντελόνια. Περίπου οι μισοί φορούσαν παντελόνι και πουκάμισο. Από τους φυλακισμένους, μερικοί είχαν στρατιωτικό παντελόνι ή πουκάμισο, κάποιοι και τα δυο. Μερικά πουκάμισα κρέμονταν από τις κουκέτες (κρεβάτια), για πλύσιμο ή για να στεγνώσουν. Ο μεγαλύτερος αριθμός των φυλακισμένων δεν έφερε υποδήματα, ελάχιστοι είχαν στρατιωτικές μπότες, μερικοί χαμηλά παπούτσια ή σανδάλια.
Οι εκπρόσωποι της Διεθνούς Επιτροπής του Ερυθρού Σταυρού είδαν μια αποστολή ρουχισμού που είχε φτάσει από την τουρκική Ερυθρά Ημισέληνο (σακάκια, φανέλες, παντελόνια, πουκάμισα).
Έτσι περιέγραψαν τις συνθήκες κράτησης τους
Ο«Φ» αποκαλύπτει τι είδαν στην πρώτη επίσκεψη τους στις φυλακές οι δύο εκπρόσωποι του Ερυθρού Σταυρού, οι οποίοι συνοδεύονταν από Τούρκο εκπρόσωπο της τουρκικής Ερυθράς Ημισελήνου.
Σύμφωνα με την περιγραφή, επρόκειτο για αστική φυλακή, της οποίας η πλειονότητα των εγκληματιών είχαν μεταφερθεί αλλού. Εκείνοι που παρέμειναν ακόμη εκεί καταλάμβαναν μια πτέρυγα εντελώς ξεχωριστή από τις πτέρυγες που προορίζονται για τους αιχμαλώτους. Στο σύνολό τους τα κτήρια, ήταν μόνιμες κατασκευές από μπετόν, σε σχήμα σταυρού, με στέγες από κεραμίδια, ίσου περίπου μήκους και πλάτους 100μ. με ψηλούς τοίχους και γρίλιες.
Οι φυλακισμένοι χωρίστηκαν δυσανάλογα σε 10 κοιτώνες οι οποίοι βρίσκονταν στους δύο ορόφους του κτιρίου. Η φυλακή είχε χωρητικότητα για 1.000 άτομα και εντός διέμεναν 385 φυλακισμένοι άνδρες.
Στη σχετική αναφορά καταγράφονταν και τα εξής:
Υπάρχουν παντού φύλακες. Το δάπεδο των φυλακών είναι άσφαλτος, ενώ ο αερισμός του χώρου εξασφαλίζεται από τα πολλά παράθυρα διαστάσεων 80x100 εκατοστών, που βρίσκονται στο ύψος ενός ατόμου ώστε να μπορούν να κοιτάζουν προς την εσωτερική αυλή. Ως εκ τούτου, ο φωτισμός κατά τη διάρκεια της ημέρας είναι καλός. Σε όλα τα δωμάτια υπάρχει ηλεκτρικό φως. Οι κρατούμενοι κοιμούνται σε ξύλινες κουκέτες (πάνω-κάτω), κανονικών διαστάσεων και έχουν ο κάθε ένας σεντόνι και μαξιλάρι. Αυτή την εποχή δεν είναι απαραίτητη κουβέρτα ή θέρμανση. Οι φυλακισμένοι μπορούν να τοποθετήσουν τυχόν προσωπικά αντικείμενα κάτω από την κουκέτα.
Οι 10 κοιτώνες διαμορφώνονται ως εξής:
Κοιτώνας (1) 57 αιχμάλωτοι
Κοιτώνας (2) 51 αιχμάλωτοι
Κοιτώνας (3) 50 αιχμάλωτοι
Κοιτώνας (4) 51 αιχμάλωτοι
Κοιτώνας (5) 22 αιχμάλωτοι
Κοιτώνας (6) 9 αιχμάλωτοι
Κοιτώνας (7) 40 αιχμάλωτοι
Κοιτώνας (8) 35 αιχμάλωτοι
Κοιτώνας (9) 19 αιχμάλωτοι
Κοιτώνας (10) 49 αιχμάλωτοι
>> Κατά την επίσκεψη όλοι οι χώροι ήταν πολύ καθαροί. Ο κάθε κοιτώνας (και όχι το κάθε κελί) έχει ξεχωριστό δωμάτιο τουαλέτας, το οποίο διαχωρίζεται με μια ξύλινη πόρτα. Διαθέτει ένα νεροχύτη με αρκετές βρύσες οι οποίες παρέχουν τρεχούμενο νερό για την τουαλέτα και το πλύσιμο των ρούχων, ένα ουρητήριο με πολλαπλά διαχωριστικά και μία ως τέσσερεις τούρκικες τουαλέτες.
Αυτό το δωμάτιο είναι ανάλογο με τις διαστάσεις του κοιτώνα και οι φυλακισμένοι έχουν συνεχή πρόσβαση σε αυτό (μέρα και νύχτα).
- Το πόσιμο νερό προέρχεται από την πόλη, είναι αρκετά δροσερό και δεν περιέχει χλώριο, χάρη στην εγγύτητα της οροσειράς του Ταύρου. Η παροχή σαπουνιού είναι επαρκής.
- Οι αιχμάλωτοι, μας φάνηκαν σε καλή φυσική κατάσταση.
Το μόνιμο ιατρικό προσωπικό στο στρατόπεδο αποτελείται από έναν αξιωματικό ιατρό, έναν υπαξιωματικό υγείας και τέσσερις στρατιώτες.
Το ιατρείο περιλαμβάνει ένα γραφείο και ένα δωμάτιο με 8 κρεβάτια. Τα φάρμακα είναι λιγοστά. Διαπιστώθηκε η ύπαρξη ποικιλίας αντιβιοτικών. Ο γιατρός κρατά αρχείο για τους άρρωστους και τους τραυματίες κάτι το οποίο ζήτησαν να δουν οι εκπρόσωποι.
Σύμφωνα με το διοικητή του στρατοπέδου, οι φυλακισμένοι εμβολιάστηκαν από τους γιατρούς στο στρατόπεδο και στο στρατιωτικό νοσοκομείο κατά του τετάνου και του τύφου, ενώ προγραμματίζεται και εμβολιασμός κατά της χολέρας.
Ανάμεσα στους φυλακισμένους δεν υπάρχει κάποιος γιατρός ή νοσοκόμος.