Υπάρχει ήδη απόφαση του Συμβουλίου που απαγορεύει την είσοδο αξιωματούχων ενός μη αναγνωρισμένου κράτους στο έδαφος της ΕΕ και είναι δυνατό να εφαρμοστεί για το ψευδοκράτος
Από: ΣΗΜΕΡΙΝΗ - Δρ Γιάννος Χαραλαμπίδης
- Ποια νομικά επιχειρήματα έχει η Κυβέρνηση για επιβολή κυρώσεων
- Γιατί η Κυπριακή Δημοκρατία είναι ο μεγαλύτερος ρεαλισμός
- Η παρουσία του Προέδρου στον ΟΗΕ και το κανονικό κράτος
Ο κατοχικός ηγέτης Ερσίν Τατάρ και η Τουρκία δεν αφήνουν πολλά περιθώρια για διάλογο και εξεύρεση βιώσιμης λύσης στο Κυπριακό, εκτός και αν αρχίσουν να πληρώνουν σοβαρό κόστος. Η αφαίρεση δεκατεσσάρων διαβατηρίων από τους ηγέτες της κατοχής, δηλαδή το λεγόμενο υπουργικό συμβούλιο του ψευδοκράτους, αποτελεί συμβολική τιμωρία για τα τετελεσμένα που η τουρκική πλευρά επιβάλλει στην Αμμόχωστο. Εάν η κυπριακή Κυβέρνηση έχει πρόθεση να προχωρήσει σε ουσιαστικές κυρώσεις, υπάρχει εντός της ΕΕ το προηγούμενο μοντέλο της Υπερδνειστερίας, επί τη βάσει του οποίου η Κυπριακή Δημοκρατία μπορεί να στηριχθεί για να ζητήσει την απαγόρευση εισόδου εντός των κρατών μελών της, των στελεχών της λεγόμενης «κυβέρνησης» του ψευδοκράτους.
Η απόφαση για την Υπερδνειστερία
Η Υπερδνειστερία συνιστά αποσχισθείσα περιοχή από τη Μολδαβία, που δεν αναγνωρίζεται διεθνώς. Ανήκει στις λεγόμενες ζώνες των παγωμένων συγκρούσεων. Η Μολδαβία κατάφερε να πετύχει την απαγόρευση εισόδου εντός του εδάφους τής ΕΕ των μελών της παράνομης κυβέρνησης της Υπερδνειστερίας από το 2010, χωρίς να είναι κράτος μέλος. Η εν λόγω απόφαση έχει επαναβεβαιωθεί στις 31 Οκτωβρίου του 2020 και ισχύει ώς τις 31 Οκτωβρίου του 2021. Στο πρώτο άρθρο της απόφασης, την οποία ψήφησε και η Κύπρος, αναφέρονται τα εξής:
«Τα κράτη μέλη λαμβάνουν τα αναγκαία μέτρα για να εμποδίζουν την είσοδο ή τη διέλευση από το έδαφός τους των προσώπων που ευθύνονται i) για την παρακώλυση της προόδου προς την επίτευξη πολιτικής διευθέτησης της διένεξης στην Υπερδνειστερία περιοχή της Δημοκρατίας της Μολδαβίας, και τα οποία απαριθμούνται στο Παράρτημα I, ii) για τον σχεδιασμό και την πραγματοποίηση εκστρατείας εκφοβισμού σε μολδαβικά σχολεία της Υπερδνειστερίας περιοχής της Δημοκρατίας της Μολδαβίας στα οποία χρησιμοποιείται το λατινικό αλφάβητο ή για το κλείσιμο αυτών των σχολείων, και τα οποία απαριθμούνται στο Παράρτημα II».
Τα επιχειρήματα της Κυβέρνησης
Είναι πρόδηλον ότι για την περίπτωση της τουρκικής και τουρκοκυπριακής ηγεσίας υπάρχουν πολύ περισσότεροι λόγοι από αυτούς τους οποίους ομοφώνως αποφάσισε η ΕΕ για να απαγορεύσει την είσοδο εντός του εδάφους της, μελών της κυβέρνησης της Υπερδνειστερίας, ενός κράτους που δεν αναγνωρίζεται διεθνώς. Όχι μόνο η Τουρκία, αλλά και το κατοχικό καθεστώς έκλεισαν ελληνικά σχολεία στον βορρά, αλλά, ταυτοχρόνως, χρησιμοποιούν στρατιωτικά μέσα για να κατέχουν παράνομα έδαφος κράτους μέλους της ΕΕ. Αυτό άλλωστε αναφέρει ρητώς και η Τέταρτη Διακρατική Προσφυγή. Στο περιεχόμενό της γίνεται σαφές πως για ό,τι συμβαίνει στα κατεχόμενα η ευθύνη ανήκει στην Τουρκία, στον στρατό της οποίας οι κατοχικές Αρχές είναι υποτελείς. Το ψευδοκράτος και η Άγκυρα εμποδίζουν τις προσπάθειες επίλυσης του Κυπριακού και παραβιάζουν το σύνολο των ανθρωπίνων δικαιωμάτων των Ευρωπαίων Πολιτών της Κυπριακής Δημοκρατίας και άλλων. Οι παράνομες τουρκοκυπριακές αρχές καταπατούν, ταυτοχρόνως, τους νόμους της Κυπριακής Δημοκρατίας και υπέχουν ποινική ευθύνη για εσχάτη προδοσία όπως καθορίζει το κεφάλαιο 154, άρθρο 36 του Ποινικού Κώδικα. Αυτό είναι θέμα του Γενικού Εισαγγελέα και πολιτικής απόφασης της Κυβέρνησης της Κυπριακής Δημοκρατίας. Το ίδιο ισχύει και για ό,τι θα μπορούσε να συμβεί και να αποφασιστεί σε επίπεδο ΕΕ είτε κηρυχτούν είτε όχι οι κατοχικοί ηγέτες ως υπεύθυνοι για εσχάτη προδοσία. Δηλαδή για συνεργασία με ξένο στρατό, ο οποίος κατέχει εδάφη της Κυπριακής Δημοκρατίας που είναι και εδάφη της ΕΕ, καθώς και για δράσεις αποσχιστικές, όπως είναι η ανακήρυξη του ψευδοκράτους, η εμφάνιση των Τουρκοκυπρίων ηγετών ως Προέδρων χωριστού κράτους, καθώς και οι θέσεις που εκφράζει πλέον ξεκάθαρα ο Ερσίν Τατάρ. Ότι, δηλαδή, η λύση του Κυπριακού θα εξευρεθεί στη λογική των δύο κρατών. Τόνισε, μάλιστα, την ημέρα που του είχε αφαιρεθεί το διαβατήριο της Κυπριακής Δημοκρατίας ότι, ακόμη και αν μεταβεί στη Νέα Υόρκη σε «Τριμερή», δεν πρόκειται να διαπραγματευτεί τη λύση των δύο κρατών. Εφόσον και η ίδια η ΕΕ υποστηρίζει ότι δεν μπορεί να γίνει δεκτή η λύση των δύο κρατών, είναι πρόδηλον πλέον ποιος εμποδίζει τις προσπάθειες επίλυσης του Κυπριακού. Και είναι μία από τις βασικές αιτίες που απαγορεύτηκε η άδεια εισόδου εντός του εδάφους της ΕΕ για τους ηγέτες της Υπερδνειστερίας.
Ενιαίο κράτος εναντίον ομοσπονδίας
Συνεπώς, η Κυβέρνηση, στο επόμενο διάστημα, καλείται να προβάλει τις θέσεις της σε δύο επίπεδα. Το ένα είναι αυτό της ΕΕ, που αφορά στο θέμα των κυρώσεων. Και το άλλο είναι εκείνο της ΓΓ του ΟΗΕ, ασχέτως εάν πραγματοποιηθεί ή όχι η «Τριμερής» μεταξύ Αναστασιάδη, Τατάρ και Γκουτέρες. Το τονίζουμε αυτό διότι αφενός η κ. Τζέιν Χολ Λουτ δεν αναμένεται να αφιχθεί στην Κύπρο μέχρι το τέλος του μήνα και, αφετέρου, διότι ο σχεδιασμός των Αμερικανών είναι όπως περιοριστούν οι αντιπροσωπίες που θα συμμετάσχουν στη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ και οι συναντήσεις που θα λάβουν χώραν στο περιθώριό της, λόγω των μέτρων κατά του κορωνοϊού. Ήδη, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, απαντώντας προς τον κατοχικό ηγέτη Ερσίν Τατάρ -ο οποίος ισχυρίστηκε ότι η Κυπριακή Δημοκρατία είναι κράτος κοινό- επισήμανε ότι οι Τουρκοκύπριοι είναι ευπρόσδεκτοι να επανέλθουν στους θεσμούς του καθεστώτος που καθορίζει το Σύνταγμα του 1960. Και εν συνεχεία να αποφασίσουν οι δύο πλευρές τις εδαφικές περιοχές που κάθε κοινότητα θα μπορούσε να διοικεί. Η πρόταση του Προέδρου έχει δύο σκέλη. Το ένα συγκρούεται με το άλλο. Το πρώτο σκέλος καλεί τους Τουρκοκύπριους να επανενσωματωθούν στο ενιαίο κράτος της Κυπριακής Δημοκρατίας, δηλαδή να καταλάβουν τις πολιτειακές και άλλες θέσεις και αξιώματα που δικαιούνται. Ταυτοχρόνως, η θέση αυτή αυτοαναιρείται όταν αναφέρεται στον καθορισμό διοικητικών περιοχών, που φέρνει τη διάλυση του ενιαίου κράτους της Κυπριακής Δημοκρατίας και την εφαρμογή ενός νέου σύνθετου πολιτικού συστήματος, ομοσπονδιακού, στη βάση των δύο ισότιμων συνιστώντων κρατών. Σύμφωνα, δε, με τους Βρετανούς, μπορεί να τετραγωνιστεί ο κύκλος και να χωρέσουν τα δύο κράτη του Τατάρ και της Τουρκίας μέσα σε μία ομοσπονδία. Συνεπώς, για να έχει νόημα η πρόταση του Προέδρου, θα πρέπει να αφαιρεθεί η ομοσπονδιακή ουρά. Και ως εκ τούτου να επιστρέψουν οι Τουρκοκύπριοι και να ενσωματωθούν στην Κυπριακή Δημοκρατία. Ταυτοχρόνως, θα πρέπει να γίνει σαφές ότι Ελληνοκύπριοι και Τουρκοκύπριοι θα αποφασίσουν μόνοι τους για την τύχη και το μέλλον τους στο πλαίσιο μιας Αναθεωρητικής ή Συντακτικής Συνελεύσεως, για να βελτιώσουν τα κακώς έχοντα της Ζυρίχης. Και αυτό δεν μπορεί να γίνει επί τη βάσει των τετελεσμένων της εισβολής, δηλαδή του γεωγραφικού, πληθυσμιακού και διοικητικού διαχωρισμού της Κύπρου, αλλά του ενιαίου κράτους, καθώς και επί των αρχών και αξιών της ΕΕ. Θα ήταν δυνατό να προκύψει ενιαίο κράτος με γεωγραφικές περιοχές, οι οποίες όμως δεν θα έχουν κρατικές και πολιτειακές εξουσίες όπως συμβαίνει σε ομοσπονδίες ή συνομοσπονδίες. Κάτι ανάλογο με την Ισπανία, όπου έχουμε ένα ενιαίο, αλλά αποκεντρωμένο, και όχι ομόσπονδο πολιτειακό σύστημα. Αυτό σημαίνει την εκ των πραγμάτων επιστροφή και επανενσωμάτωση των Τουρκοκυπρίων στο κράτος της Ζυρίχης. Κάτι τέτοιο προϋποθέτει την πλήρη αποχώρηση των τουρκικών στρατευμάτων από το νησί και την κατάργηση των εγγυήσεων που είναι αναχρονιστικές και ουδόλως συνάδουν πλέον με το σύγχρονο διεθνές δίκαιο και με ό,τι οι νόμοι της ΕΕ καθορίζουν.
Η πραγματικότητα
Η τελούσα υπό κατοχή Κυπριακή Δημοκρατία είναι ο μεγαλύτερος ρεαλισμός. Η μεγαλύτερη πραγματικότητα. Διότι είναι το μοναδικό κράτος που αναγνωρίζεται στο σύνολό του από τον ΟΗΕ, ενώπιον του οποίου ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας θα μιλήσει και οφείλει, σεβόμενος τον εαυτό του και τη Χάρτα του Οργανισμού, να καταγγείλει και την κατοχική Τουρκία και το υποτελές καθεστώς της, γεγονός που επιβεβαιώνεται από τα ψηφίσματα 541 και 550 του Συμβουλίου Ασφαλείας καθώς και από την Τέταρτη Διακρατική Προσφυγή.
Ο λανθασμένος εξευμενισμός
Από την άλλη, εντός της ΕΕ υπάρχει, ήδη, το μοντέλο της Υπερδνειστερίας, το οποίο, εάν διαθέτει η κυπριακή Κυβέρνηση πολιτική βούληση, μπορεί να χρησιμοποιήσει μαζί με την Αθήνα για την επιβολή κυρώσεων σε βάρος των αξιωματούχων του ψευδοκράτους. Η τουρκική πλευρά παραμένει ακλόνητη στη θέση της για λύση δύο κρατών και διευκρινίζει ότι δεν πρόκειται να ακυρώσει τα τετελεσμένα στην Αμμόχωστο. Υπάρχει σειρά νομικών και πολιτικών επιχειρημάτων, που μπορούν να φέρουν στο προσκήνιο το μοντέλο της Υπερδνειστερίας και να αφαιρέσουν οποιοδήποτε φύλλο συκής από οποιονδήποτε των εταίρων μας θα ήθελε να τηρήσει δύο μέτρα και δύο σταθμά. Πώς, δηλαδή, η Υπερδνειστερία πέτυχε μία τέτοια απόφαση όταν δεν είναι κράτος-μέλος και μια ανάλογη απόφαση δεν λήφθηκε για την Κυπριακή Δημοκρατία; Δεν ευθύνεται μόνο η ΕΕ, αλλά και η ίδια η Κυπριακή Δημοκρατία, η οποία δεν προσπάθησε κάτι τέτοιο, διότι υπήρχε η σαφής πολιτική θέση του εξευμενισμού. Ότι, δηλαδή, δεν θα έπρεπε να ενοχληθεί ούτε η Τουρκία ούτε η παράνομη τουρκοκυπριακή ηγεσία, διότι θα θύμωναν και δεν θα επανέρχονταν στην τράπεζα των διαπραγματεύσεων. Τελικώς, αυτή η εξευμενιστική πολιτική οδήγησε στα σημερινά αδιέξοδα και μέσα από την ομοσπονδία τροφοδοτήθηκε η τουρκική θέση των δύο κρατών ως προηγούμενη της πλήρους τουρκοποίησης.
Η διάλυση και ο Ντενκτάς
Δεν είναι λογικό τη στιγμή κατά την οποία η τουρκική πλευρά προβάλλει τη διάλυση της Κυπριακής Δημοκρατίας, μέσω των δύο κρατών, εμείς να προβάλλουμε τη διάλυση της Κυπριακής Δημοκρατίας μέσα από μία ομοσπονδιακή λύση δύο ισότιμων συνιστώντων κρατών! Συνεπώς, εάν ο Πρόεδρος εννοούσε την επανενσωμάτωση των Τουρκοκυπρίων στην Κυπριακή Δημοκρατία, θα πρέπει να βελτιώσει την πρότασή του με σαφήνεια, ώστε να αποκλείεται η οποιαδήποτε μορφή διάλυσης του υφιστάμενου κράτους και ταυτοχρόνως να δημιουργούνται οι συνθήκες για ένα κανονικό κράτος, που θα στηρίζεται στις αρχές και αξίες της ΕΕ και όχι στους κανόνες των τουρκικών τανκς. Κανείς δεν μπορεί να διαλύσει το υφιστάμενο κράτος, εκτός από εμάς τους ίδιους. Δηλαδή διά της υπογραφής μας. Το είχε πει ο μακαρίτης Ντενκτάς το 1964, μετά το ψήφισμα 186 του Συμβουλίου Ασφαλείας, με το οποίο είχε επιβεβαιωθεί η αναγνώριση της Κυπριακής Δημοκρατίας όταν ξέσπασε η τουρκική ανταρσία. Κάτι ήξερε...