"Δε θέλω να γίνω στρατηγός", το μήνυμα των νέων στις Πανελλαδικές Εξετάσεις

Δε θέλω να γίνω στρατηγός. Αυτό είναι το μήνυμα των νέων με τα αποτελέσματα των φετινών Πανελλαδικών εξετάσεων. 

Από: militaire.gr - Γράφει ο Ευάγγελος Πνευματικός

Η ανακοίνωση των βάσεων εισαγωγής στα ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα επεφύλαξε μία πολύ δυσάρεστη εξέλιξη για την Στρατιωτική Σχολή Ευελπίδων (ΣΣΕ). Τελευταία στις προτιμήσεις από όλες τις σχολές αξιωματικών Ενόπλων Δυνάμεων και Σωμάτων Ασφαλείας  και πίσω ακόμα και από τις σχολές των υπαξιωματικών. Σημείωσε δε την χαμηλότερη  βάση εισαγωγής όλων των εποχών, καθόλου τιμητικό για την ιστορία της και τη συνεισφορά της στους αγώνες του έθνους.  

Η μονάδες βάσης για τα όπλα της ΣΣΕ καθορίστηκαν στις 14022 ενώ η σχολή μονίμων υπαξιωματικών του στρατού στα σώματα απαίτησε 16186 μονάδες, η σχολή μονίμων υπαξιωματικών του ναυτικού 15334 μονάδες και η σχολή μονίμων υπαξιωματικών της αεροπορίας 17775 μονάδες. Δηλαδή ακόμα και από τους υποψηφίους  που επιλέγουν τον Στρατό Ξηράς  προτιμούν να γίνουν υπαξιωματικοί παρά αξιωματικοί!

Το παραπάνω αποτέλεσμα δεν είναι καλό για την ΣΣΕ σε μία χρονιά μάλιστα που ανέβηκαν οι βάσεις στο δεύτερο επιστημονικό πεδίο, η ΣΣΕ είχε πτώση άνω των 1000 μονάδων από πέρυσι. Παρόλο που γίνεται συζήτηση για την Ελάχιστη Βάση  Εισαγωγής (ΕΒΕ), οι υπεύθυνοι του ΓΕΕΘΑ φαίνεται να είχαν μελετήσει διεξοδικά το σύστημα εισαγωγής και προσπάθησαν να συγκρατήσουν την ΣΣΕ πάνω από τις 14000 μονάδες (ψυχολογικό όριο) και το πέτυχαν. 

Για το θέμα της ΕΒΕ γράφτηκαν πολλές αναλύσεις  και εκτιμάται ότι το αναγνωστικό κοινό έχει ενημερωθεί σε ικανοποιητικό βαθμό. Αυτό που χρειάζεται περισσότερη συζήτηση και ανάλυση είναι το πως έφτασε η ΣΣΕ των όπλων σε αυτό το σημείο. Μην ξεχνάμε ότι από τα όπλα εξελίσσονται οι αξιωματικοί μέχρι τους ανώτατους βαθμούς. Ο Αρχηγός ΓΕΕΘΑ προέρχεται από τα Όπλα, όπως άλλωστε και όλα τα μέλη του Ανώτατου Στρατιωτικού Συμβουλίου. Ανάλογα μεγάλος είναι ο αριθμός των αξιωματικών των όπλων που καταλαμβάνουν θέσεις ευθύνης. Από ότι φαίνεται όμως τα αστέρια των στρατηγών δεν λάμπουν επαρκώς για να έλξουν τις προτιμήσεις των υποψηφίων.  

Το ερώτημα είναι τις πταίει και η Σχολή Ευελπίδων των όπλων δεν έχει ζήτηση μεταξύ των υποψηφίων. Εκτιμάται ότι αυτό συμβαίνει για τους παρακάτω κυρίως λόγους με διαφορετικό συντελεστή βαρύτητα ο κάθε λόγος:

1. Ο πολύ χαμηλός μισθός σε σχέση με τις επαγγελματικές απαιτήσεις και κυρίως το πρόβλημα των συχνών μεταθέσεων. Λόγω της απειλής οι αξιωματικοί των όπλων θα υπηρετήσουν από 5-10 χρόνια στον Έβρο και στα νησιά. Αυτό δημιουργεί πολύ δύσκολες προϋποθέσεις για οικογένεια και για ένα αξιόλογο επίπεδο ζωής. Τα ψίχουλα που δίνονται ως επιδόματα παραμεθορίου δεν αρκούν. Χρειάζονται γενναίες αποφάσεις γιατί η Ελλάδα δεν είναι μόνο η Αθήνα και η απειλή δεν είναι μακριά. Τα παχιά λόγια των επισκέψεων και η προσπάθεια ανύψωσης ηθικού προκαλούν περισσότερο  εκνευρισμό και λιγότερο ικανοποίηση.      
2. Η έλλειψη προσωπικού και η χαμηλή επάνδρωση των Μονάδων αποτελούν σοβαρό πονοκέφαλο σε κάθε κλιμάκιο διοίκησης. Οι θέσεις ευθύνης φαίνεται ότι δεν αποτελούν πλέον κριτήριο επιλογής για κάποιον που επιλέγει το επάγγελμα του αξιωματικού. Οι νέοι προτιμούν λιγότερες θέσεις ευθύνης ή λιγότερες σκοτούρες. Είναι διαφορετικό να διοικεί κάποιος με 30% στον στρατό και διαφορετικό με 80% όπως γίνεται στην αεροπορία και το πολεμικό ναυτικό. Ο στρατός δεν κατάφερε να πετύχει ένα οργανωτικό σχήμα υψηλής επάνδρωσης και διαθεσιμότητας των μέσων και επειδή η θητεία είναι υποχρεωτική η κατάσταση είναι γνωστή στους νέους από τους φίλους και γνωστούς, πέραν της πληροφόρησης μέσω διαδικτύου.    
3. Ο ρόλος του αξιωματικού των όπλων (μαχητής, επιστήμονας, ηγέτης) δεν έχει αποσαφηνιστεί επαρκώς με αποτέλεσμα να προκαλείται σύγχυση στους νέους οι οποίοι σαφώς θέλουν να μάθουν και να ασκήσουν ένα περισσότερο επιστημονικό επάγγελμα στις μέρες μας. Η μεγάλη πλειοψηφία των αξιωματικών των όπλων θα υπηρετήσει στο πεζικό (ο βασιλιάς των όπλων), αλλά οι νέοι θέλουν ένα περισσότερο τεχνικό αντικείμενο, ας μην ξεχνάμε ότι βρισκόμαστε προ της 4^ης βιομηχανικής επανάστασης, άρα πως θα επιλέξει κάποιος ΣΣΕ όπλα για ένα ατομικό ή ομαδικό όπλο και ένα όχημα μεταφοράς προσωπικού παλαιού τύπου. Το μοντέλο του αξιωματικού «Ράμπο» που υπερ-προβλήθηκε ειδικά εφέτος δεν έφερε αποτέλεσμα. Οι νέοι είναι ανήσυχοι, δραστήριοι, ανοιχτόμυαλοι και θέλουν τεχνικό αντικείμενο που θα συνδυάζεται με απτά αποτελέσματα. Γι’ αυτό εξάλλου η είσοδος γίνεται από το δεύτερο επιστημονικό πεδίο (πρακτική σχολή σκέψης).    
4. Το πολύ ανταγωνιστικό επαγγελματικό περιβάλλον ιδίως στους ανώτερους- ανώτατους αξιωματικούς των όπλων, το οποίο έρχεται σε αντίθεση με τις πεποιθήσεις των σημερινών νέων. Οι σημερινοί νέοι είναι περισσότερο «ακτιβιστές» στον τρόπο σκέψης και δεν καλοβλέπουν τα «πρέπει», το είπε ο στρατηγός κ.λπ. Άσχημη εικόνα δημιούργησε το πρόσφατο επεισόδιο με τον αρχηγό ΓΕΕΘΑ να «ταπεινώνει» ανώτατους αξιωματικούς και η λύση να δίνεται από την πολιτική ηγεσία. Οι νέοι θέλουν σεβασμό της προσωπικότητάς τους και να εξελίσσονται ισότιμα σε ένα περιβάλλον ίσων ευκαιριών, δικαιοσύνης  και ευγενούς άμιλλας. 
5. Η είσοδος μεγάλου αριθμού γυναικών που λόγω σωματικής διάπλασης επιλέγουν περισσότερο να γίνουν αξιωματικοί ή υπαξιωματικοί στα σώματα παρά στα όπλα. Δηλ. βλέπουμε ότι ο αξιωματικός μαχητής των όπλων δεν έλκει το θήλυ προσωπικό. Και επειδή σκέφτονται την μητρότητα και την οικογένεια θέλουν να πέσουν στα πιο μαλακά των σωμάτων, αυξάνοντας κατά πολύ τις βάσεις εισαγωγής. 
6. Η ανάθεση στους αξιωματικούς των όπλων πολλαπλών αρμοδιοτήτων (κοινωνικός ρόλος των Ενόπλων Δυνάμεων) ακριβώς λόγω έλλειψης εξειδίκευσης. Βλέπουμε καθήκοντα στο μεταναστευτικό, σε φυσικές καταστροφές, κ.λπ. χωρίς εκπαίδευση και εκτός οράματος επιλογής του επαγγέλματος του αξιωματικού. Εδώ να σημειωθεί η μεγάλη ζήτηση των σχολών των σωμάτων ασφαλείας (ΠΟΥ, ΛΣ, ΕΛΑΣ) που παρά τον κίνδυνο έχουν υψηλή ζήτηση στις προτιμήσεις. Ο αξιωματικός των όπλων πολλές φορές θα κληθεί να κάνει κάτι που δεν γνωρίζει και αισθάνεται ευάλωτος και ανασφαλής.    
7. Τέλος αναφέρεται η συνεχής θεσμική αναβάθμιση των υπαξιωματικών (βαθμολογική, μισθολογική, επαγγελματική) που σε συνδυασμό με τα παραπάνω δημιουργούν ένα περισσότερο ευνοϊκό επαγγελματικό περιβάλλον για τους υπαξιωματικούς και λιγότερο για τους αξιωματικούς των όπλων.  

Οι σχολές των υπαξιωματικών αναβαθμίστηκαν και ελκύουν πλέον σημαντικό αριθμό υποψηφίων. Το πλέον χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η ΣΜΥΑ της αεροπορίας που παρά τις αντιδράσεις κατά την ίδρυσή της, σήμερα έχει ξεπεράσει τις σχολές αξιωματικών στη βάση εισαγωγής, άρα εκ του αποτελέσματος πέτυχε η αναδιοργάνωση που έκανε η ΠΑ. Το προϊόν (με εμπορικούς όρους) έχει μεγάλη ζήτηση και αυτό είναι θετικό.  

Η σχολή των στρατηγών (ΣΣΕ)  όμως δεν πέτυχε κάτι καλό και τώρα είναι ουραγός στις προτιμήσεις των νέων. Τα μηνύματα είχαν φτάσει (τελευταία στους παγκόσμιους στρατιωτικούς αγώνες, μεταπτυχιακά χαμηλής ζήτησης, κ.λπ.) αλλά η ηγεσία δεν τα ανέλυσε πιθανόν διακατεχόμενη από τον ρεβανσισμό και την υπεροψία της Μεγάλης του Γένους Σχολής και του πρώτου ανώτατου εκπαιδευτικού ιδρύματος που ίδρυσε ο Καποδίστριας το 1828. Για να είναι μεγάλη όμως δεν φτάνουν οι τίτλοι, αλλά χρειάζονται έργα που θα εμπνεύσουν τους νέους και θα τους δώσουν ξανά το όραμα του αξιωματικού των όπλων. Οπότε οι στρατηγοί των όπλων μάλλον πρέπει να σηκώσουν τα μανίκια και να φέρουν την ΣΣΕ στο επίπεδο που της αρμόζει και την θέλει ο Ελληνικός λαός. 

Τα αστέρια δεν αρκούν και η μείωση της ΕΒΕ απλώς θα «κρύψει»  το πρόβλημα χωρίς να δώσει λύσεις. Η προβολή σχολής (Ίδρυμα Νιάρχος, Μέγαρο Μουσικής, κ.α.) όπως τη σχεδίασαν οι κ.κ. ΥΦΕΘΑ, Α/ΓΕΕΘΑ, Α/ΓΕΣ απέτυχε. Η ηγεσία θα πρέπει να λάβει ως πρόκληση και ευκαιρία τα φετινά αποτελέσματα και να σχεδιάσει σε βάθος πενταετίας μία σημαντική  ποιοτική αναβάθμιση της ΣΣΕ και του αξιωματικού των όπλων.