Η εικόνα στο χωριό Παπάδες, στη βόρεια Εύβοια, είναι εφιαλτική.
Καμένα σπίτια και αυτοκίνητα, στάχτη το περίφημο Δασικό Χωριό και γύρω γύρω μια απέραντη μαυρίλα, μέχρι εκεί που φτάνει το βλέμμα: Στάχτη το πευκοδάσος γύρω από το χωριό, χιλιάδες καμένοι κορμοί εκεί όπου κάποτε στέκονταν περήφανα, αιωνόβια πεύκα. Μέσα στην καταχνιά, μια εικόνα μαγνητίζει το βλέμμα. Πολλές καμένες κυψέλες, η μία δίπλα στην άλλη. Κάποιες καπνίζουν ακόμη. Οι μελισσοκόμοι δεν πρόλαβαν να τις σώσουν από την πύρινη λαίλαπα.
Ολάκερες μελισσοπολιτείες καμένες. Αλλά και οι τυχεροί, αυτοί που πρόλαβαν τη φωτιά και απομάκρυναν τα μελίσσια τους, είναι το ίδιο άτυχοι. Οι φλόγες δεν αποκλείεται να αφανίσουν και τη δική τους ζωή. «Εκατοντάδες χιλιάδες στρέμματα πευκοδάσους έγιναν κάρβουνο» λέει στη «δημοκρατία» ο Παναγιώτης. Επάγγελμα, μέχρι τώρα, μελισσοκόμος. Στο εξής; Αγνωστο! «Για τα επόμενα 20 χρόνια η βόρεια Εύβοια έχει τελειώσει μελισσοκομικά» λέει. «Για να μεγαλώσουν τα πεύκα και να μπορούν να δώσουν πευκόμελο, θα χρειαστούν τουλάχιστον 20 χρόνια. Η σημερινή γενιά τω μελισσοκόμων της βόρειας Εύβοιας δεν θα προλάβει τα πεύκα» μονολογεί με θλιμμένο βλέμμα ο Παναγιώτης.
Δεν είναι ο μόνος Ευβοιώτης μελισσοκόμος που δεν γνωρίζει τι θα κάνει από εδώ και πέρα. Ο μπαρμπα-Ζήσιμος Μάρκου από τους Κουρκουλούς, στην περιοχή της Λίμνης, σηκώνει ψηλά τα χέρια. Αν και πρόλαβε να βγει στη σύνταξη και πούλησε τα περισσότερα μελίσσια, κράτησε περίπου 80 κυψέλες για να συμπληρώνει την πενιχρή του σύνταξη.
«Δεν υπάρχει ελπίδα για τους περίπου 150 Ευβοιώτες μελισσοκόμους» λέει ο μπαρμπα-Ζήσιμος στη «δημοκρατία». «Δεν υπάρχει καμιά ελπίδα. Και το Λιμνιώτικο δάσος έγινε στάχτη. Το περίφημο βορειοευβοιώτικο πευκόμελο δεν θα υπάρχει πια».
Ο μπαρμπα-Ζήσιμος γλίτωσε τα μελίσσια του, αλλά και πάλι έχει πρόβλημα: Προς το παρόν θα πρέπει να ταΐζει ο ίδιος τα μελίσσια του ως την άνοιξη.
Αλλά και τότε, με τα πεύκα καμένα, δεν θα υπάρχει η ανθοφορία για την παραγωγή μελιού .Θα πρέπει λοιπόν να μεταφέρει τα μελίσσια του αλλού, στη Θεσσαλία κυρίως. Αλλά τα έξοδα είναι μεγάλα. «Το θέμα δεν είναι ότι έχασα τη φετινή παραγωγή, αλλά ότι το δάσος μας καταστράφηκε και δεν ξέρω αν θα προλάβω να το δω να ξαναγεννιέται».
Ο πρόεδρος του Μελισσοκομικού Συλλόγου του νομού Ευβοίας Τάσος Αξιώτης λέει μάλιστα ότι η ζημιά είναι ανυπολόγιστη και ως προς τον αριθμό των καμένων κυψελών που ακόμη δεν έχει σταθεί δυνατόν να καταμετρηθούν και να αναφερθούν στον ΕΛΓΑ.
«Πριν από λίγα χρόνια κάηκε η περιοχή κοντά στο Κοντοδεσπότι και φέτος όλες αυτές οι εκτάσεις στη βόρεια Εύβοια. Το μόνο που έχει μείνει είναι ένα μικρό κομμάτι στο οποίο θα μαλώνουμε για το πού θα βάλουμε τις κυψέλες μας. Και ακόμα δεν ξέρουμε τι μας ξημερώνει» προσθέτει.
Η καταστροφή στη βόρεια Εύβοια έχει δραματικές επιπτώσεις και σχεδόν σε όλους τους μελισσοκόμους της χώρας.
Απόγνωση
Στην Ελλάδα οι μεγαλύτερες ποσότητες μελιού προέρχονται από το πεύκο (55%-60%), ενώ από το θυμάρι είναι 15% και το έλατο 5%-10%. Δεν είναι τυχαίο ότι μέχρι τώρα οι μελισσοκόμοι μετέφεραν κάθε χρόνο στα δάση της βόρειας Εύβοιας κάπου 500.000 κυψέλες.
«Η βόρεια Εύβοια», λέει στη «δημοκρατία» ο γεωπόνος και μελισσοκόμος Κωνσταντίνος Βαμβακάς, «παρήγαγε μέχρι σήμερα το 20% της πανελλαδικής παραγωγής μελιού. Στην περιοχή που κάηκε, μάλιστα, έβαζαν τα μελίσσια τους οι μισοί μελισσοκόμοι της χώρας. Το 100% των μελισσοκόμων της νότιας Ελλάδας και το 50% από την κεντρική Ελλάδα. Μιλάμε δηλαδή για χιλιάδες μελισσοκόμους».
Ο Κωνσταντίνος Βαμβακάς εξηγεί: «Το πευκόμελο είναι ένα μέλι που συλλέγεται τον Αύγουστο και τον Οκτώβριο. Δεν υπάρχουν άλλες ανθοφορίες στη διάρκεια του χρόνου. Ιδιαίτερα τον Οκτώβριο, το σύνολο των μελισσοκόμων της Ελλάδας κυνηγάνε την ανθοφορία του πεύκου. Η καταστροφή του πευκοδάσους της βόρειας Εύβοιας σημαίνει ότι οι μελισσοκόμοι θα πρέπει πλέον να μεταφέρουν τα μελίσσια τους στη Χαλκιδική ή τη Θάσο, που είναι οι μόνες περιοχές με ανάλογα πευκοδάση. Κάτι που σημαίνει ένα τεράστιο, πρόσθετο κόστος σε ό,τι αφορά τα μεταφορικά έξοδα».
Ο πρόεδρος της Ομοσπονδίας Μελισσοκομικών Συλλόγων Ελλάδα, Βασίλης Ντούρας λέει ότι ο αφανισμός του πευκοδάσους της βόρειας Εύβοιας θα κοστίσει ετησίως στην ελληνική μελισσοκομία μείωση της παραγωγής κατά 10.000 τόνους τις επόμενες δύο τρεις δεκαετίες. Η Ομοσπονδία των Μελισσοκομικών Συλλόγων Ελλάδας εκτιμά ότι εφέτος οι απώλειες που θα έχουν οι Ελληνες μελισσοκόμοι ενδέχεται να ξεπεράσουν τα 50.000.000 ευρώ.