 |
| ΑFΡ 2021 / WΙΝ ΜCΝΑΜΕΕ |
Μπορεί η
συμφωνία AUKUS να σημαίνει απόσυρση των ΗΠΑ απ' την Ανατολική Μεσόγειο;
Τι λέει ο καθηγητής στο Τμήμα Πολιτικής Επιστήμης και Διεθνών Σχέσεων
του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου Σωτήρης Ρούσσος.
AUKUS. Αυστραλία (Α), Ηνωμένο Βασίλειο (UK) και Ηνωμένες Πολιτείες (US)
συνομολόγησαν από το πουθενά, και πίσω από την πλάτη της ΕΕ νέο,
τριμερές στρατιωτικό σύμφωνο που εξόργισε το Παρίσι, την Κίνα,
προκαλώντας ανησυχία στη διεθνή κοινότητα για τον κίνδυνο διασποράς των
πυρηνικών στη ζώνη Ασίας - Ειρηνικού.
«Η χρήση πυρηνικής ενέργειας στα υποβρύχια σαφώς συμβαίνει για στρατιωτικούς σκοπούς. Είτε έχουν πυρηνικές κεφαλές είτε όχι» σχολιάζει ο καθηγητής στο Τμήμα Πολιτικής Επιστήμης και Διεθνών Σχέσεων του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου Σωτήρης Ρούσσος.
«Αν
είχανε, θα ήταν ακόμα χειρότερο, ασφαλώς. Οι διεθνείς συμβάσεις και
συμφωνίες λένε ότι η χρήση πυρηνικής ενέργειας πέρα από το κλαμπ των
πέντε ισχυρών, συν τους 2 (Ινδία, Πακιστάν), είναι μόνο για ειρηνικούς
σκοπούς. Η Αυστραλία δεν έχει υπογράψει τις συνθήκες αυτές, δεν είναι μέρος του» προσθέτει.
«Ιράν - Ισραήλ: Ισορροπία τρόμου για τα πυρηνικά»
Από
την άλλη μεριά, επισημαίνει ο καθηγητής, την ώρα που ζούμε το σταθερό
θρίλερ για γερά νεύρα του «ναυαγίου» (με αποκλειστική υπαιτιότητα του
τέως Πρόεδρου των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ) της πυρηνική συμφωνίας του 2015,
που εξασφάλιζε ότι το Ιράν δεν θα αποκτήσει πυρηνικά όπλα, ανακύπτει και
ένα πολιτικό ζήτημα: η συμφωνία AUKUS να «πυροδοτήσει» το ενδεχόμενο το
Ιράν να μη μειώσει τον εμπλουτισμό ουρανίου στο πυρηνικό του πρόγραμμα,
τη στιγμή που πλέον έχει το πράσινο φως για αυτό η απομακρυσμένη κι
εκτός γεωπολιτικού κάδρου μέχρι πρόσφατα Αυστραλία.
«Το
ζήτημα με το Ιράν δεν είναι απλά και μόνο ότι μπορεί να αποκτήσει
πυρηνικά όπλα. Είναι ότι θα αυξήσει την επιρροή του, προκειμένου να
έρθει σε πυρηνική ισορροπία του τρόμου με το Ισραήλ που επίσης διαθέτει πυρηνικά όπλα. Αυτό θέλουν να αποφύγουν οι ΗΠΑ και αυτό δεν
έχει καμία σχέση με το διεθνές δίκαιο, έχει να κάνει καθαρά με τις
γεωπολιτικές ισορροπίες που υπάρχουν στη Μέση Ανατολή και ευρύτερα στην
περιοχή της Κεντρικής Ασίας και Ανατολικής Μεσογείου».
Αυτό είναι κάτι που σχετίζεται και με την περιοχή του Κόλπου, που έχει τα πετρέλαια, προσθέτει ο κ. Ρούσσος.
«Το ζήτημα, με άλλα λόγια, δεν είναι το διεθνές δίκαιο αλλά οι πολιτικές προθέσεις των διεθνών παικτών».
Νέος περιφερειακός ηγεμών η Τουρκία, ελέω ΗΠΑ;
Σε αυτό το πλαίσιο διαβλέπει ως πιθανότητα και την «απόσυρση των ΗΠΑ από την ανατολική Μεσόγειο. Τόσο η AUΚUS όσο και η συμφωνία και με την Ινδία ουσιαστικά υλοποιούν μια πολιτική απόφαση της Αμερικής να μεταφέρει δυνάμεις από την Ευρώπη και τη Μέση Ανατολή κυρίως προς τον Ειρηνικό».
Αν όντως συμβεί αυτό τότε οι ΗΠΑ, εκτιμά ο συνομιλητής μας, «δεν θα έχουν μεγάλο συμφέρον να παρεμβαίνουν στα ζητήματα της Ανατολικής Μεσογείου και ίσως τα προσεχή χρόνια χρίσουν περιφερειακούς ηγεμόνες για να λύνουν τα προβλήματα. Και μια πιθανότητα θα είναι να αναλάβει αυτό τον ρόλο η Τουρκία» προβλέπει ο καθηγητής.
«Το
ότι λόγω του AUKUS σε προοπτική πενταετίας και δεκαετίας θα καταστεί
περιφερειακός ηγεμόνας η Τουρκία δεν μας συμφέρει. Αυτό μπορεί να μας
οδηγήσει σε δύσκολες καταστάσεις μαζί της» προσθέτει.