southfront.org/ - Lucas Leiroz / Παρουσίαση Freepen.gr
Σε αυτό το παιχνίδι, οι ΗΠΑ, η Ρωσία και ακόμη και η Κίνα μπορούν να είναι σύμμαχοι ή εχθροί ανάλογα με τη συγκεκριμένη κατάσταση. Η Τουρκία παίζει για τον εαυτό της. Με αυτή την έννοια, όσον αφορά την Κεντρική Ασία, η Ρωσία και η Τουρκία είναι εχθροί.
Στην πραγματικότητα, λίγες χώρες στον κόσμο έχουν τέτοια αντικρουόμενα συμφέροντα όπως αυτά μεταξύ Ρωσίας και Τουρκίας, ειδικά όσον αφορά τις διαφορές τους στην Κεντρική Ασία. Τα τελευταία χρόνια, η Άγκυρα στρέφει τα μάτια της στην Κεντρική Ασία, λαμβάνοντας μια διαφορετική και φιλόδοξη ματιά προς την Ανατολή. Πράγματι, η Κεντρική Ασία γίνεται σταδιακά μια περιοχή ενδιαφέροντος για την Τουρκία σχεδόν εξίσου σημαντική με την ίδια τη Μεσόγειο. Μεταξύ των χωρών που ενδιαφέρουν περισσότερο τα τουρκικά σχέδια είναι το Καζακστάν, το Ουζμπεκιστάν, το Κιργιζιστάν και το Τουρκμενιστάν.
Ο στόχος είναι να σχηματιστεί μια μεγάλη διεθνής συμμαχία μεταξύ χωρών με κοινή τουρκική εθνοτική καταγωγή, προβάλλοντας δύναμη και επιρροή για την εδραίωση ενός τουρκικού «περιφερειακού χώρου». Για αυτό, ωστόσο, το στοίχημα του Ερντογάν φαίνεται να είναι η αντιπαράθεση εναντίον ρωσικών ή ρωσόφωνων εθνοτικών ομάδων που κατοικούν στις ίδιες χώρες.
Έτσι, προκύπτει σύγκρουση συμφερόντων με τη Ρωσία, η οποία θέλει να συνεχίσει να διατηρεί την επιρροή της σε ολόκληρο τον μετασοβιετικό χώρο. Και οι δύο χώρες εμπλέκονται σε μια ολοένα και πιο έντονη διαμάχη για επιρροή στην περιοχή. Οι προβληματισμοί αυτής της διαμάχης φάνηκαν στον πόλεμο του Ναγκόρνο-Καραμπάχ, για παράδειγμα, αλλά και σε «ειρηνικές» καταστάσεις, όπως οι συνεχείς εμπορικές και πολιτιστικές εντάσεις. Η Ρωσία είναι ένας μεγάλος εμπορικός εταίρος για κάθε κράτος σε αυτήν την περιοχή, ενώ η Τουρκία απολαμβάνει status κορυφαίου εμπορικού εταίρου μόνο με το Τουρκμενιστάν.
Από την άλλη πλευρά, η Άγκυρα επενδύει σε μεγάλο βαθμό στην ήπια δύναμη και στην πολιτιστική βιομηχανία, χτίζοντας τουρκικά σχολεία σε όλη την Κεντρική Ασία και προσπαθώντας να κάνει το Τουρκικό Συμβούλιο έναν οργανισμό με τη δική του πολιτιστική ατζέντα, δημιουργώντας αντίθεση με τη Ρωσία. Δεδομένης της ρωσικής στρατιωτικής υπεροχής και της εμπορικής επιρροής, η Τουρκία έχει επενδύσει στην εθνικιστική πολιτιστική βιομηχανία, σφυρηλατώντας μια «διεθνή τουρκική ταυτότητα» για να προσπαθήσει να υπονομεύσει τη μετασοβιετική κληρονομιά στην Κεντρική Ασία.
Σε αυτήν την τακτική ήταν επίσης δυνατό να παρακολουθήσουμε την οικονομική και πολιτική υποστήριξη της Άγκυρας στα ρωσοφοβικά κινήματα στις χώρες της περιοχής, κυρίως στο Καζακστάν, όπου οι υπερ-εθνικιστές ακτιβιστές έγιναν γνωστοί πρόσφατα για την πρόταση της πλήρους κατάργησης της ρωσικής γλώσσας.
Αυτό ήταν ήδη ένα εξαιρετικά αξιοθρήνητο σενάριο, αλλά τώρα θα μπορούσε να γίνει ακόμη χειρότερο, λαμβάνοντας υπόψη το ενδεχόμενο στρατιωτικής κλιμάκωσης των εντάσεων. Με τη διασπορά των Αφγανών πολιτών σε άλλες χώρες της Κεντρικής Ασίας, ολόκληρη η περιοχή έχει καταστεί σε ένα γόνιμο περιβάλλον για την εμφάνιση μιας νέας διαδρομής για τη διεθνή τρομοκρατία. Για μήνες, τα αμερικανικά think tanks προτείνουν στην Ουάσινγκτον να δημιουργήσει στρατιωτικές βάσεις σε άλλες χώρες της Κεντρικής Ασίας για να σταματήσει η πρόοδος της τρομοκρατίας μετά το τέλος του πολέμου στο Αφγανιστάν.
Λαμβάνοντας υπόψη τον αντίκτυπο που θα μπορούσε να έχει στα ρωσικά συμφέροντα, η Τουρκία - η οποία είναι επίσης μέρος του ΝΑΤΟ - θα υποστηρίξει σίγουρα το μέτρο και θα εκμεταλλευτεί το πλαίσιο στρατιωτικοποίησης για να δημιουργήσει και τις δικές της βάσεις. Το αν μια τέτοια τακτική θα χρησίμευε πράγματι για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας ή όχι, δεν μπορούμε να το πούμε προς το παρόν, αλλά σίγουρα δεν είναι ο καλύτερος δρόμος για την επίτευξη διεθνούς ειρήνης, λαμβάνοντας υπόψη το σενάριο των περιττών προκλήσεων στο ρωσικό στρατηγικό περιβάλλον.
Για την Άγκυρα, η υποστήριξη της ανάπτυξης αμερικανικών στρατιωτικών βάσεων στην Κεντρική Ασία θα είναι τρομερή κίνηση. Εάν ο Ερντογάν θέλει πραγματικά να προβάλει τη χώρα του ως κυρίαρχη δύναμη και «ιδιοκτήτη» του δικού της περιφερειακού χώρου, η συνεργασία με την Ουάσινγκτον για να υπονομεύσει τη Ρωσία σε καθαρά περιφερειακά ζητήματα αποτελεί τακτικό λάθος. Οι ΗΠΑ δεν άλλαξαν ποτέ τα σχέδιά τους να παραμείνουν παγκόσμια αστυνομική δύναμη, απλώς ανέστρεψαν κάποια σχέδια και σκέφτηκαν νέες τακτικές.
Η έξοδος από το Αφγανιστάν ήταν επικερδής επειδή χάθηκε ο πόλεμος, αλλά αυτό είναι επίσης ένα πρόσχημα για να αναπτυχθούν νέες βάσεις στην Κεντρική Αμερική - και, ακόμη πιο στρατηγικά, πιο κοντά στη Ρωσία. Υποστηρίζοντας αυτό, η Τουρκία θα υπονομεύσει επίσης τα δικά της συμφέροντα και θα δημιουργήσει άσκοπη στρατιωτική ένταση με τη Μόσχα.