 |
| ELG21 / pixabay |
[Ο Rob Lyons είναι βρετανός δημοσιογράφος που ειδικεύεται σε θέματα επιστήμης, περιβάλλοντος και υγείας. Είναι ο συγγραφέας του «Πανικού σε ένα πιάτο: Πώς η κοινωνία δημιούργησε μια διατροφική διαταραχή». Το κατωτέρω, άκρως διαφωτιστικό -και κατεδαφιστικό της οικολογικής μυθολογίας- άρθρο του, είναι ιδιαίτερου ενδιαφέροντος για την πυρποληθείσα Ελλάδα, αποκαλύπτοντας (στα υπογραμμισμένα σημεία του) γιατί οι Γερμανοί κυβερνητικοί σύμβουλοι επέβαλαν την μεταβολή της χώρας μας σε απομακρυσμένο πεδίο ανεμογεννητριών. Για την αξία των πληροφοριών του θα πείσουν οι επερχόμενοι λογαριασμοί ρεύματος]
Μετάφραση: Μ. Στυλιανού
Η απόγνωση της Ευρώπης θα φτάσει στο ζενίθ. Η θρησκευτική αφοσίωσή στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, όπως η αιολική και η ηλιακή ενέργεια, και η αντιεπιστημονική απόρριψη της πυρηνικής ενέργειας αποτελούν συνταγή για μια απίστευτα δαπανηρή καταστροφή.
Οι τιμές της ενέργειας έχουν εκτοξευτεί τις τελευταίες εβδομάδες. Ενώ μέρος αυτής της αύξησης οφείλεται στην παγκόσμια οικονομία που ξυπνά από έναν ύπνο που προκλήθηκε από το lockdown, οι αλματώδεις αυξήσεις κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου για τον τρόπο με τον οποίο οι μεγάλες δυτικές οικονομίες έχουν γίνει υπερβολικά εξαρτημένες από τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας στην τρελή εξόρμηση σε έναν κόσμο «καθαρού μηδενός».
Η Wall Street Journal δημοσίευσε νωρίτερα αυτή την εβδομάδα ότι οι χαμηλοί άνεμοι στη Βόρεια Θάλασσα δημιουργούν μεγάλο πονοκέφαλο στα ενεργειακά δίκτυα. «Η ξαφνική επιβράδυνση της παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας με γνώμονα τον άνεμο στα ανοικτά των ακτών του Ηνωμένου Βασιλείου τις τελευταίες εβδομάδες πέρασε από τις περιφερειακές αγορές ενέργειας. Οι σταθμοί παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας με καύση φυσικού αερίου και άνθρακα κλήθηκαν να αναπληρώσουν το έλλειμμα από τον άνεμο».
Παρ’ όλη τη θριαμβολογία – και τις τεράστιες επιδοτήσεις – για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας τα τελευταία χρόνια, τα επιτεύγματα αποτελούν εφιάλτη για μια σύγχρονη κοινωνία όπου απαιτείται ενέργεια 24 ώρες το 24ωρο, 7 ημέρες την εβδομάδα. Ο άνεμος φυσάει λιγότερο από το συνηθισμένο φέτος. Όπως εξήγησε ένας σύμβουλος ενέργειας στους Financial Times την περασμένη εβδομάδα: «Είναι φυσιολογικό να βλέπουμε κάποια εποχικότητα στην παραγωγή ανέμου, αλλά αυτό το καλοκαίρι η παραγωγή είναι ακόμη χαμηλότερη από τα προηγούμενα χρόνια – όλα σχετίζονται με το καλοκαίρι που έχουμε σε όλη την Ευρώπη όπου ήταν ζεστό και ξηρό και λιγότερο θυελλώδες».
Η προσπάθεια να καταστήσουμε την κοινωνία ουδέτερη ως προς τον άνθρακα μας άφησε στο έλεος των στοιχείων – το ακριβώς αντίθετο της ανθρώπινης προόδου. Επιπλέον, όπως καταδεικνύει η ενεργειακή πολιτική της Γερμανίας, βρισκόμαστε στην πραγματικότητα σε διπλό αδιέξοδο, διότι όχι μόνο έχουμε περιόδους πολύ μικρού ανέμου, αλλά και φορές που υπάρχουν πάρα πολλές.
Καθώς οι οπαδοί των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας θέλουν να κραυγάζουν, η Ευρώπη λαμβάνει όλο και μεγαλύτερο μερίδιο παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από την αιολική ενέργεια. Ένα πρόσφατο άρθρο στο Foreign Policy δηλώνει: «Για τη Γερμανία, το 2020 ήταν ένα έτος πρότυπο στην παραγωγή ανανεώσιμων πηγών ενέργειας. Οι καθαρές πηγές ενέργειας – αιολικά πάρκα και ηλιακές συστοιχίες, καθώς και υδροηλεκτρικά και βιοαέρια – ανέβασαν το μερίδιό τους στην κατανάλωση ενέργειας έως και 46%, σχεδόν ίσο με αυτό του άνθρακα, του φυσικού αερίου, του πετρελαίου και της πυρηνικής ενέργειας μαζί.»
Αλλά τι συμβαίνει όταν φυσάει ο άνεμος, αλλά δεν χρειαζόμαστε τόση δύναμη εκείνη τη στιγμή; Όπως σημειώνει το άρθρο της Εξωτερικής Πολιτικής: «Οι θυελλώδεις μέρες μπορεί να είναι τόσο θυελλώδεις που η ισχύς ρέει από αιολικά πάρκα υπερφορτώνοντας το δίκτυο ηλεκτρικής ενέργειας, προκαλώντας ακόμη και την κατάρρευσή του. Αυτά τα τσουνάμι ηλεκτρικής ενέργειας μπορούν να απειλήσουν τη σταθερότητα των ενεργειακών συστημάτων των γειτονικών χωρών, κάτι που προκαλούν οι Πολωνοί και οι Τσέχοι. Επιπλέον, όταν υπάρχει πλεονάζουσα ισχύς στο δίκτυο, οι τιμές μπορεί να είναι αρνητικές, αναγκάζοντας τους φορείς εκμετάλλευσης δικτύων να πληρώνουν τους πελάτες για να πάρουν την ηλεκτρική ενέργεια. «Αντί να πωλούν ηλεκτρική ενέργεια, οι Γερμανοί παραγωγοί ηλεκτρικής ενέργειας αναγκάζονται να πληρώνουν τους χρήστες για να αναλάβουν αυτή την εξουσία. Αυτά είναι τα οικονομικά της τρέλας.»
Ακόμη χειρότερα. Το Energiewende («ενεργειακή μετάβαση»), το οποίο περιέγραψε η γερμανική κυβέρνηση τον Σεπτέμβριο του 2010, είναι μια πολιτική μετάβασης σε πηγές ενέργειας χαμηλών εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα. Ωστόσο, έξι μήνες μετά την γνωστοποίησή του, το πυρηνικό ατύχημα στη Φουκουσίμα οδήγησε την κυβέρνηση να αποφασίσει επίσης να κλείσει τους πυρηνικούς σταθμούς της Γερμανίας, αφήνοντας το σχέδιο εξαρτώμενο από τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας.
Όπως αποκάλυψε ένα άρθρο στο Der Spiegel το 2019 , το αποτέλεσμα ήταν εξαιρετικά ακριβό. Κατά την προηγούμενη πενταετία, το Energiewende κόστισε στη Γερμανία 32 δισεκατομμύρια ευρώ ετησίως. Μια εκτίμηση που αναφέρεται στο άρθρο έθεσε το συνολικό κόστος της αύξησης της γερμανικής αιολικής και ηλιακής παραγωγής πενταπλάσιο στα 3,4 τρισεκατομμύρια ευρώ.
Η εξόρμηση για την ανέγερση όλο και περισσότερων ανεμογεννητριών, σημείωσαν οι συγγραφείς, προκάλεσε αντιδράσεις από όσους ζουν τόσο στη σκιά αυτών των τεράστιων μηχανών όσο και εκείνων που πρέπει να ανεχθούν όλο και περισσότερα καλώδια και πυλώνες που εξαπλώνονται σε όλη την ύπαιθρο. «Οι πολιτικοί φοβούνται την αντίσταση των πολιτών. Δεν υπάρχει σχεδόν κανένα έργο αιολικής ενέργειας που να μην έχει καταπολεμηθεί».
Όλες αυτές οι δαπάνες οδηγούν σε χαμηλότερες εκπομπές; Καθόλου. Στην πραγματικότητα, οι εκπομπές της Γερμανίας έχουν εξισωθεί επειδή με την απαλλαγή από την πυρηνική ενέργεια, κάτι άλλο πρέπει να είναι σε θέση να καλύψει τα κενά όταν ο άνεμος δεν φυσάει. Το κάτι άλλο ήταν – ακούστε – άνθρακας. Τόσο εξαρτημένη έχει γίνει η Γερμανία από τα πιο βρώμικα ορυκτά καύσιμα που η κυβέρνηση ανακοίνωσε πέρυσι ότι θα είναι σε θέση να καταργήσει σταδιακά τον άνθρακα μόνο το 2038.
Είναι άλλο πράγμα να προσθέτεις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας στο δίκτυο ηλεκτρικής ενέργειας. Όταν ο άνεμος φυσάει με τη σωστή ταχύτητα και αν υπάρχει ακριβώς το σωστό ποσό ζήτησης, οι περιβαλλοντολόγοι μπορούν να καυχηθούν ότι η παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας είναι «χωρίς άνθρακα». Αλλά όταν η ζήτηση είναι πολύ υψηλή, αυτές οι εγκαταστάσεις φυσικού αερίου και άνθρακα με ορυκτά καύσιμα πρέπει να τροφοδοτηθούν, με μεγάλο κόστος, επειδή οι ιδιοκτήτες των εγκαταστάσεων πρέπει να καλύψουν το κόστος τους ενώ πωλούν ενέργεια για μικρότερα χρονικά διαστήματα. Και όταν η ζήτηση είναι πολύ χαμηλή, η ισχύς απορρίπτεται στο δίκτυο, το οποίο κοστίζει επίσης χρήματα για τη διαχείριση.
Η αιολική και η ηλιακή ενέργεια απλά δεν μπορούν αξιόπιστα και οικονομικά να τροφοδοτούν μια σύγχρονη οικονομία.
Η Γερμανία είναι μία από τις πλουσιότερες χώρες στον κόσμο. Αλλά ακόμη και οι φιλικοί προς το περιβάλλον Γερμανοί αρχίζουν να συνειδητοποιούν ότι η τρέχουσα τεχνολογία χαμηλών εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα – εκτός από την πυρηνική ενέργεια – είναι πολύ ακριβή και αναξιόπιστη. Εάν διατηρηθούν οι πολιτικές μείωσης του άνθρακα ενόψει ενός τόσο θεμελιώδους προβλήματος, το αποτέλεσμα θα είναι μια δαπανηρή καταστροφή.
Η απόγνωση της Ευρώπης θα φτάσει στο ζενίθ. Η θρησκευτική αφοσίωσή στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, όπως η αιολική και η ηλιακή ενέργεια, και η αντιεπιστημονική απόρριψη της πυρηνικής ενέργειας αποτελούν συνταγή για μια απίστευτα δαπανηρή καταστροφή.
Οι τιμές της ενέργειας έχουν εκτοξευτεί τις τελευταίες εβδομάδες. Ενώ μέρος αυτής της αύξησης οφείλεται στην παγκόσμια οικονομία που ξυπνά από έναν ύπνο που προκλήθηκε από το lockdown, οι αλματώδεις αυξήσεις κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου για τον τρόπο με τον οποίο οι μεγάλες δυτικές οικονομίες έχουν γίνει υπερβολικά εξαρτημένες από τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας στην τρελή εξόρμηση σε έναν κόσμο «καθαρού μηδενός».
Η Wall Street Journal δημοσίευσε νωρίτερα αυτή την εβδομάδα ότι οι χαμηλοί άνεμοι στη Βόρεια Θάλασσα δημιουργούν μεγάλο πονοκέφαλο στα ενεργειακά δίκτυα. «Η ξαφνική επιβράδυνση της παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας με γνώμονα τον άνεμο στα ανοικτά των ακτών του Ηνωμένου Βασιλείου τις τελευταίες εβδομάδες πέρασε από τις περιφερειακές αγορές ενέργειας. Οι σταθμοί παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας με καύση φυσικού αερίου και άνθρακα κλήθηκαν να αναπληρώσουν το έλλειμμα από τον άνεμο».
Παρ’ όλη τη θριαμβολογία – και τις τεράστιες επιδοτήσεις – για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας τα τελευταία χρόνια, τα επιτεύγματα αποτελούν εφιάλτη για μια σύγχρονη κοινωνία όπου απαιτείται ενέργεια 24 ώρες το 24ωρο, 7 ημέρες την εβδομάδα. Ο άνεμος φυσάει λιγότερο από το συνηθισμένο φέτος. Όπως εξήγησε ένας σύμβουλος ενέργειας στους Financial Times την περασμένη εβδομάδα: «Είναι φυσιολογικό να βλέπουμε κάποια εποχικότητα στην παραγωγή ανέμου, αλλά αυτό το καλοκαίρι η παραγωγή είναι ακόμη χαμηλότερη από τα προηγούμενα χρόνια – όλα σχετίζονται με το καλοκαίρι που έχουμε σε όλη την Ευρώπη όπου ήταν ζεστό και ξηρό και λιγότερο θυελλώδες».
Η προσπάθεια να καταστήσουμε την κοινωνία ουδέτερη ως προς τον άνθρακα μας άφησε στο έλεος των στοιχείων – το ακριβώς αντίθετο της ανθρώπινης προόδου. Επιπλέον, όπως καταδεικνύει η ενεργειακή πολιτική της Γερμανίας, βρισκόμαστε στην πραγματικότητα σε διπλό αδιέξοδο, διότι όχι μόνο έχουμε περιόδους πολύ μικρού ανέμου, αλλά και φορές που υπάρχουν πάρα πολλές.
Καθώς οι οπαδοί των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας θέλουν να κραυγάζουν, η Ευρώπη λαμβάνει όλο και μεγαλύτερο μερίδιο παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από την αιολική ενέργεια. Ένα πρόσφατο άρθρο στο Foreign Policy δηλώνει: «Για τη Γερμανία, το 2020 ήταν ένα έτος πρότυπο στην παραγωγή ανανεώσιμων πηγών ενέργειας. Οι καθαρές πηγές ενέργειας – αιολικά πάρκα και ηλιακές συστοιχίες, καθώς και υδροηλεκτρικά και βιοαέρια – ανέβασαν το μερίδιό τους στην κατανάλωση ενέργειας έως και 46%, σχεδόν ίσο με αυτό του άνθρακα, του φυσικού αερίου, του πετρελαίου και της πυρηνικής ενέργειας μαζί.»
Αλλά τι συμβαίνει όταν φυσάει ο άνεμος, αλλά δεν χρειαζόμαστε τόση δύναμη εκείνη τη στιγμή; Όπως σημειώνει το άρθρο της Εξωτερικής Πολιτικής: «Οι θυελλώδεις μέρες μπορεί να είναι τόσο θυελλώδεις που η ισχύς ρέει από αιολικά πάρκα υπερφορτώνοντας το δίκτυο ηλεκτρικής ενέργειας, προκαλώντας ακόμη και την κατάρρευσή του. Αυτά τα τσουνάμι ηλεκτρικής ενέργειας μπορούν να απειλήσουν τη σταθερότητα των ενεργειακών συστημάτων των γειτονικών χωρών, κάτι που προκαλούν οι Πολωνοί και οι Τσέχοι. Επιπλέον, όταν υπάρχει πλεονάζουσα ισχύς στο δίκτυο, οι τιμές μπορεί να είναι αρνητικές, αναγκάζοντας τους φορείς εκμετάλλευσης δικτύων να πληρώνουν τους πελάτες για να πάρουν την ηλεκτρική ενέργεια. «Αντί να πωλούν ηλεκτρική ενέργεια, οι Γερμανοί παραγωγοί ηλεκτρικής ενέργειας αναγκάζονται να πληρώνουν τους χρήστες για να αναλάβουν αυτή την εξουσία. Αυτά είναι τα οικονομικά της τρέλας.»
Ακόμη χειρότερα. Το Energiewende («ενεργειακή μετάβαση»), το οποίο περιέγραψε η γερμανική κυβέρνηση τον Σεπτέμβριο του 2010, είναι μια πολιτική μετάβασης σε πηγές ενέργειας χαμηλών εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα. Ωστόσο, έξι μήνες μετά την γνωστοποίησή του, το πυρηνικό ατύχημα στη Φουκουσίμα οδήγησε την κυβέρνηση να αποφασίσει επίσης να κλείσει τους πυρηνικούς σταθμούς της Γερμανίας, αφήνοντας το σχέδιο εξαρτώμενο από τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας.
Όπως αποκάλυψε ένα άρθρο στο Der Spiegel το 2019 , το αποτέλεσμα ήταν εξαιρετικά ακριβό. Κατά την προηγούμενη πενταετία, το Energiewende κόστισε στη Γερμανία 32 δισεκατομμύρια ευρώ ετησίως. Μια εκτίμηση που αναφέρεται στο άρθρο έθεσε το συνολικό κόστος της αύξησης της γερμανικής αιολικής και ηλιακής παραγωγής πενταπλάσιο στα 3,4 τρισεκατομμύρια ευρώ.
Η εξόρμηση για την ανέγερση όλο και περισσότερων ανεμογεννητριών, σημείωσαν οι συγγραφείς, προκάλεσε αντιδράσεις από όσους ζουν τόσο στη σκιά αυτών των τεράστιων μηχανών όσο και εκείνων που πρέπει να ανεχθούν όλο και περισσότερα καλώδια και πυλώνες που εξαπλώνονται σε όλη την ύπαιθρο. «Οι πολιτικοί φοβούνται την αντίσταση των πολιτών. Δεν υπάρχει σχεδόν κανένα έργο αιολικής ενέργειας που να μην έχει καταπολεμηθεί».
Όλες αυτές οι δαπάνες οδηγούν σε χαμηλότερες εκπομπές; Καθόλου. Στην πραγματικότητα, οι εκπομπές της Γερμανίας έχουν εξισωθεί επειδή με την απαλλαγή από την πυρηνική ενέργεια, κάτι άλλο πρέπει να είναι σε θέση να καλύψει τα κενά όταν ο άνεμος δεν φυσάει. Το κάτι άλλο ήταν – ακούστε – άνθρακας. Τόσο εξαρτημένη έχει γίνει η Γερμανία από τα πιο βρώμικα ορυκτά καύσιμα που η κυβέρνηση ανακοίνωσε πέρυσι ότι θα είναι σε θέση να καταργήσει σταδιακά τον άνθρακα μόνο το 2038.
Είναι άλλο πράγμα να προσθέτεις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας στο δίκτυο ηλεκτρικής ενέργειας. Όταν ο άνεμος φυσάει με τη σωστή ταχύτητα και αν υπάρχει ακριβώς το σωστό ποσό ζήτησης, οι περιβαλλοντολόγοι μπορούν να καυχηθούν ότι η παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας είναι «χωρίς άνθρακα». Αλλά όταν η ζήτηση είναι πολύ υψηλή, αυτές οι εγκαταστάσεις φυσικού αερίου και άνθρακα με ορυκτά καύσιμα πρέπει να τροφοδοτηθούν, με μεγάλο κόστος, επειδή οι ιδιοκτήτες των εγκαταστάσεων πρέπει να καλύψουν το κόστος τους ενώ πωλούν ενέργεια για μικρότερα χρονικά διαστήματα. Και όταν η ζήτηση είναι πολύ χαμηλή, η ισχύς απορρίπτεται στο δίκτυο, το οποίο κοστίζει επίσης χρήματα για τη διαχείριση.
Η αιολική και η ηλιακή ενέργεια απλά δεν μπορούν αξιόπιστα και οικονομικά να τροφοδοτούν μια σύγχρονη οικονομία.
Η Γερμανία είναι μία από τις πλουσιότερες χώρες στον κόσμο. Αλλά ακόμη και οι φιλικοί προς το περιβάλλον Γερμανοί αρχίζουν να συνειδητοποιούν ότι η τρέχουσα τεχνολογία χαμηλών εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα – εκτός από την πυρηνική ενέργεια – είναι πολύ ακριβή και αναξιόπιστη. Εάν διατηρηθούν οι πολιτικές μείωσης του άνθρακα ενόψει ενός τόσο θεμελιώδους προβλήματος, το αποτέλεσμα θα είναι μια δαπανηρή καταστροφή.