Μήνας εξελίξεων αναμένεται να είναι ο Σεπτέμβριος για το μέλλον του Πολεμικού Ναυτικού (ΠΝ) και των τριών επιμέρους προγραμμάτων: νέων φρεγατών, Εκσυγχρονισμού Μέσης Ζωής (ΕΜΖ) των φρεγατών ΜΕΚΟ 200 ΗΝ καθώς και της λεγόμενης «ενδιάμεσης λύσης». Στις παρακάτω γραμμές θα πραγματοποιήσουμε μια ανασκόπηση τόσο των τελευταίων εξελίξεων όσο και των γεγονότων που είχαμε μέσα στο καλοκαίρι.
Από: defencereview.gr - Γιάννης Νικήτας
Αρχικά να τονιστεί ότι του εντός του Σεπτεμβρίου αναμένονται οι νέες γαλλικές και αμερικανικές προτάσεις. Κύρια στοιχεία που κεντρίζουν το ενδιαφέρον των δυο νέων προτάσεων αναμένεται να είναι η μείωση τιμής των γαλλικών πλοίων και η νέα αμερικανική πρόταση όπου εκτιμάται πως θα εμπεριέχει και ενδιάμεση λύση. Η Naval Group εκτός της αισθητής μείωσης τιμής τόσο για τα ελληνικής όσο και τα γαλλικής διαμόρφωσης πλοία, δεσμεύεται να παραδώσει στο ΠΝ τη πρώτη φρεγάτα το 2025 και την επόμενη το 2026. Η μείωση της τιμής προς το παρόν παραμένει ένα επτασφράγιστο μυστικό.
Το γαλλικό ναυπηγείο εντός του 2025 σύμφωνα με τους προγραμματισμούς θα παραδώσει δύο πλοία, ένα για το γαλλικό και ένα για το ελληνικό ναυτικό. Η αμέσως επόμενη προγραμματίζεται για παράδοση το 2026. Τα επόμενα δυο πλοία δύναται στο μεσοδιάστημα δεδομένης της νέας κατάστασης που διαμορφώνεται με τα Ναυπηγεία να ναυπηγηθούν στη χώρα μας. Συνεπώς, δυο πλοία θα ναυπηγηθούν στη Γαλλία και δύο στην Ελλάδα.
Η μείωση τιμής και η άμεση παράδοση των νέων πλοίων αναμένεται να είναι τα δύο νέα στοιχεία στην νέα γαλλική πρόταση που θα κατατεθεί εντός του Σεπτεμβρίου.
Η προσέγγιση αυτή εξυπηρετεί την απαλοιφή της λεγόμενης «ενδιάμεσης λύσης» δεδομένων και των τελευταίων εξελίξεων αφού τα πλοία θα παραδοθούν γρήγορα. Το ΠΝ όπως ενημερώθηκε μπορεί να παραλάβει τις «Μ» του Ναυτικού της Ολλανδίας τα έτη 2026 και 2027 αντίστοιχα. Και αυτό γιατί τότε θα αρχίσουν να παραδίδονται τα νέα πλοία του κοινού ναυπηγικού προγράμματος των ναυτικών της Ολλανδίας και του Βελγίου, πλοία που θα είναι οι αντικαταστάτες των φρεγατών «Μ».
Ενδιαφέρον υπήρξε από πλευράς ΠΝ και για τις φρεγάτες «Μ» του Βελγίου. Κλιμάκιο αξιωματικών του ΠΝ κατά το προηγούμενο χρονικό διάστημα επισκέφτηκε μια ολλανδική φρεγάτα τύπου «Μ» ενώ δίπλα της στον ολλανδικό ναύσταθμο εκσυγχρονίζονταν μια φρεγάτα «Μ» του βελγικού ναυτικού. Επομένως, αναφορικά με τις βελγικές «Μ» ο χρονικός ορίζοντας απομακρύνεται περαιτέρω.
Σημειώνεται ότι το ΠΝ έχει καταλήξει πως η βέλτιστη λύση είναι αυτή των φρεγατών «Μ». Το χρονικό διάστημα όμως που αποδεσμεύονται για το ΠΝ είναι ένας καίριος ανασταλτικός παράγοντας. Δυνητικά οι Γάλλοι θα μπορούσαν να προσφέρουν κορβέτες Gowind όπως προσφέρουν οι Ολλανδοί της DAMEN τις SIGMA 10514. Αυτό όμως αποτελεί μια προσέγγιση σε θεωρητικό επίπεδο εκτός και εάν γίνει η έκπληξη στη πρόταση εντός του Σεπτεμβρίου. Μένει να το δούμε. Προς το παρόν δεν υπάρχει κάτι επίσημο.
Στις ζυμώσεις μεταξύ των επιτελών του ΠΝ εντός του θέρους, φαίνεται πως η «ενδιάμεση λύσης» χάνει έδαφος. Κι αυτό διότι δεν προκύπτει κάποιο πλοίο με άμεση αποδέσμευση για το ΠΝ. Οι Type 23 που αποτελούν επίσης μια πολύ αξιόλογη περίπτωση δεν ενδιαφέρον το ΠΝ δεδομένου πως οι κύριες προτάσεις που προκρίνει το ΠΝ είναι η γαλλική και η ολλανδική. Όπως προαναφέραμε αναμένεται επίσης η νέα αμερικανική πρόταση, η οποία πολύ πιθανόν να περιλαμβάνει μια «ενδιάμεση λύσης» κάτι που δεν υπήρξε στην αμέσως προηγούμενη της Άνοιξης.
Προάγγελος εξελίξεων για την αμερικανική πρόταση ενδεχομένως να είναι και το νομοσχέδιο Μενέντεζ. Και αυτό μένει να το δούμε στη πράξη στη νέα αμερικανική πρόταση.
Ένα άλλο κεντρικό θέμα στο ΠΝ αλλά και το Υπουργείο Εθνικής Άμυνας (ΥΠΕΘΑ) είναι η επιμέρους διάσπαση και διαχωρισμός των προγραμμάτων.
Είναι γεγονός και κοινώς αποδεκτό πως η σύνδεση όλων των προγραμμάτων του ΠΝ (νέες φρεγάτες, ΕΜΖ ΜΕΚΟ και «ενδιάμεση λύση») δημιουργεί μια δυσεπίλυτη εξίσωση αφού μέχρι στιγμής από κανέναν δεν έχει βρεθεί η χρυσή τομή. Η σύνδεση όλων αυτών των προγραμμάτων επίφερε σημαντική χρονική καθυστέρηση δημιουργώντας έναν «γόρδιο δεσμό» και ουδεμία οικονομική μείωση της τιμής του συνόλου των προγραμμάτων.
Συνεπώς, είναι εξαιρετικά πιθανό να δούμε διαχωρισμό των προγραμμάτων και κατάτμηση αυτών σε ξεχωριστές εταιρείες και κράτη. Επιπροσθέτως, με γνώμονα τη λύση που βρέθηκε με τα ναυπηγεία Σκαραμαγκά υπό τον εφοπλιστή Γιώργο Προκοπίου, τότε το ΠΝ κάλλιστα μπορεί να εκκινήσει τον ΕΜΖ των τεσσάρων φρεγατών ΜΕΚΟ 200 ΗΝ στα ναυπηγεία Σκαραμαγκά.
Ο Σεπτέμβριος και το Φθινόπωρο γενικότερα αναμένεται χρονικό διάστημα με εξελίξεις για τα προγράμματα του ΠΝ που ήδη έχουν καθυστερήσει δραματικά με σαφείς ευθύνες της πολιτικής και φυσικής ηγεσίας του ΠΝ.
Όλα τα παραπάνω κρέμονται σε μια λεπτή κλωστή καθώς το οικονομικό και οι διαθέσιμοι πόροι είναι το σημαντικότερο στοιχείο για τη κυβέρνηση που πρέπει άμεσα να κλείσει το ζήτημα της αναβάθμισης της εθνικής ναυτικής ισχύος. Ας ελπίσουμε να μην έχουμε δυσάρεστες οικονομικές εξελίξεις που θα επηρεάσουν περαιτέρω τα προγράμματα του ΠΝ.
Αρχικά να τονιστεί ότι του εντός του Σεπτεμβρίου αναμένονται οι νέες γαλλικές και αμερικανικές προτάσεις. Κύρια στοιχεία που κεντρίζουν το ενδιαφέρον των δυο νέων προτάσεων αναμένεται να είναι η μείωση τιμής των γαλλικών πλοίων και η νέα αμερικανική πρόταση όπου εκτιμάται πως θα εμπεριέχει και ενδιάμεση λύση. Η Naval Group εκτός της αισθητής μείωσης τιμής τόσο για τα ελληνικής όσο και τα γαλλικής διαμόρφωσης πλοία, δεσμεύεται να παραδώσει στο ΠΝ τη πρώτη φρεγάτα το 2025 και την επόμενη το 2026. Η μείωση της τιμής προς το παρόν παραμένει ένα επτασφράγιστο μυστικό.
Το γαλλικό ναυπηγείο εντός του 2025 σύμφωνα με τους προγραμματισμούς θα παραδώσει δύο πλοία, ένα για το γαλλικό και ένα για το ελληνικό ναυτικό. Η αμέσως επόμενη προγραμματίζεται για παράδοση το 2026. Τα επόμενα δυο πλοία δύναται στο μεσοδιάστημα δεδομένης της νέας κατάστασης που διαμορφώνεται με τα Ναυπηγεία να ναυπηγηθούν στη χώρα μας. Συνεπώς, δυο πλοία θα ναυπηγηθούν στη Γαλλία και δύο στην Ελλάδα.
Η μείωση τιμής και η άμεση παράδοση των νέων πλοίων αναμένεται να είναι τα δύο νέα στοιχεία στην νέα γαλλική πρόταση που θα κατατεθεί εντός του Σεπτεμβρίου.
Η προσέγγιση αυτή εξυπηρετεί την απαλοιφή της λεγόμενης «ενδιάμεσης λύσης» δεδομένων και των τελευταίων εξελίξεων αφού τα πλοία θα παραδοθούν γρήγορα. Το ΠΝ όπως ενημερώθηκε μπορεί να παραλάβει τις «Μ» του Ναυτικού της Ολλανδίας τα έτη 2026 και 2027 αντίστοιχα. Και αυτό γιατί τότε θα αρχίσουν να παραδίδονται τα νέα πλοία του κοινού ναυπηγικού προγράμματος των ναυτικών της Ολλανδίας και του Βελγίου, πλοία που θα είναι οι αντικαταστάτες των φρεγατών «Μ».
Ενδιαφέρον υπήρξε από πλευράς ΠΝ και για τις φρεγάτες «Μ» του Βελγίου. Κλιμάκιο αξιωματικών του ΠΝ κατά το προηγούμενο χρονικό διάστημα επισκέφτηκε μια ολλανδική φρεγάτα τύπου «Μ» ενώ δίπλα της στον ολλανδικό ναύσταθμο εκσυγχρονίζονταν μια φρεγάτα «Μ» του βελγικού ναυτικού. Επομένως, αναφορικά με τις βελγικές «Μ» ο χρονικός ορίζοντας απομακρύνεται περαιτέρω.
Σημειώνεται ότι το ΠΝ έχει καταλήξει πως η βέλτιστη λύση είναι αυτή των φρεγατών «Μ». Το χρονικό διάστημα όμως που αποδεσμεύονται για το ΠΝ είναι ένας καίριος ανασταλτικός παράγοντας. Δυνητικά οι Γάλλοι θα μπορούσαν να προσφέρουν κορβέτες Gowind όπως προσφέρουν οι Ολλανδοί της DAMEN τις SIGMA 10514. Αυτό όμως αποτελεί μια προσέγγιση σε θεωρητικό επίπεδο εκτός και εάν γίνει η έκπληξη στη πρόταση εντός του Σεπτεμβρίου. Μένει να το δούμε. Προς το παρόν δεν υπάρχει κάτι επίσημο.
Στις ζυμώσεις μεταξύ των επιτελών του ΠΝ εντός του θέρους, φαίνεται πως η «ενδιάμεση λύσης» χάνει έδαφος. Κι αυτό διότι δεν προκύπτει κάποιο πλοίο με άμεση αποδέσμευση για το ΠΝ. Οι Type 23 που αποτελούν επίσης μια πολύ αξιόλογη περίπτωση δεν ενδιαφέρον το ΠΝ δεδομένου πως οι κύριες προτάσεις που προκρίνει το ΠΝ είναι η γαλλική και η ολλανδική. Όπως προαναφέραμε αναμένεται επίσης η νέα αμερικανική πρόταση, η οποία πολύ πιθανόν να περιλαμβάνει μια «ενδιάμεση λύσης» κάτι που δεν υπήρξε στην αμέσως προηγούμενη της Άνοιξης.
Προάγγελος εξελίξεων για την αμερικανική πρόταση ενδεχομένως να είναι και το νομοσχέδιο Μενέντεζ. Και αυτό μένει να το δούμε στη πράξη στη νέα αμερικανική πρόταση.
Ένα άλλο κεντρικό θέμα στο ΠΝ αλλά και το Υπουργείο Εθνικής Άμυνας (ΥΠΕΘΑ) είναι η επιμέρους διάσπαση και διαχωρισμός των προγραμμάτων.
Είναι γεγονός και κοινώς αποδεκτό πως η σύνδεση όλων των προγραμμάτων του ΠΝ (νέες φρεγάτες, ΕΜΖ ΜΕΚΟ και «ενδιάμεση λύση») δημιουργεί μια δυσεπίλυτη εξίσωση αφού μέχρι στιγμής από κανέναν δεν έχει βρεθεί η χρυσή τομή. Η σύνδεση όλων αυτών των προγραμμάτων επίφερε σημαντική χρονική καθυστέρηση δημιουργώντας έναν «γόρδιο δεσμό» και ουδεμία οικονομική μείωση της τιμής του συνόλου των προγραμμάτων.
Συνεπώς, είναι εξαιρετικά πιθανό να δούμε διαχωρισμό των προγραμμάτων και κατάτμηση αυτών σε ξεχωριστές εταιρείες και κράτη. Επιπροσθέτως, με γνώμονα τη λύση που βρέθηκε με τα ναυπηγεία Σκαραμαγκά υπό τον εφοπλιστή Γιώργο Προκοπίου, τότε το ΠΝ κάλλιστα μπορεί να εκκινήσει τον ΕΜΖ των τεσσάρων φρεγατών ΜΕΚΟ 200 ΗΝ στα ναυπηγεία Σκαραμαγκά.
Ο Σεπτέμβριος και το Φθινόπωρο γενικότερα αναμένεται χρονικό διάστημα με εξελίξεις για τα προγράμματα του ΠΝ που ήδη έχουν καθυστερήσει δραματικά με σαφείς ευθύνες της πολιτικής και φυσικής ηγεσίας του ΠΝ.
Όλα τα παραπάνω κρέμονται σε μια λεπτή κλωστή καθώς το οικονομικό και οι διαθέσιμοι πόροι είναι το σημαντικότερο στοιχείο για τη κυβέρνηση που πρέπει άμεσα να κλείσει το ζήτημα της αναβάθμισης της εθνικής ναυτικής ισχύος. Ας ελπίσουμε να μην έχουμε δυσάρεστες οικονομικές εξελίξεις που θα επηρεάσουν περαιτέρω τα προγράμματα του ΠΝ.