Του Βαγγέλη Χωραφά
Η ιστορία της Καρτερίας είναι συνδεδεμένη με το όνομα του μεγάλου φιλέλληνα Φραγκίσκου Άστιγξ, ο οποίος συμμετείχε στην διαμόρφωση των σχεδίων του πλοίου, πλήρωσε ο ίδιος τον εξοπλισμό του και ήταν ο πρώτος κυβερνήτης του.
Από νωρίς ο Άστιγξ συνειδητοποίησε ότι χωρίς εκσυγχρονισμό και εφαρμογή καινούριων καινοτομιών στο επαναστατικό στόλο η Επανάσταση δεν θα έχει καμία τύχη.
Ο Άστιγξ θεωρείται πρωτοπόρος στις πολεμικές ναυτικές υποθέσεις. Με την χρήση από την Καρτερία πυρωμένων βλημάτων, ανοίγει τον δρόμο για την κατάργηση των πυρπολικών σκαφών, μια μεγάλη αλλαγή στις ναυτικές επιχειρήσεις.
Η Καρτερία συμμετείχε σε πολλές αποστολές : εξουδετέρωση των τούρκικων αμυντικών εγκαταστάσεων στον Άγιο Σπυρίδωνα στον Πειραιά, ναυτικός αποκλεισμός Ερέτριας, βομβαρδισμός Ωρωπού, βομβαρδισμός Μεσολογγίου, Ναυπάκτου. Τον Απριλίου του 1827 με άλλα 4 πλοία εισήλθε στο Παγασητικό Κόλπο όπου με βομβαρδισμό κατάστρεψε τουρκικά οχυρά στο Βόλο, έκαψε 4 εχθρικά πολεμικά με χρήση των πυρωμένων βλημάτων για πρώτη φορά στη ναυτική ιστορία και αιχμαλώτισε 8 μεταγωγικά με εφόδια. Το Ιούνιο του 1827 μετείχε με άλλα 21 πλοία στην επιχείρηση κατά της Αλεξάνδρειας.
Η πιο σημαντική επιτυχία της Καρτερίας ήταν στο κόλπο της Ιτέας στις 17 Σεπτέμβρη του 1827 που μέσα σε λίγα λεπτά βύθισε στο κολπίσκο της Αγκάλης την τουρκική ναυαρχίδα και κατάστρεψε πάλι με τα πυρωμένα βλήματα τα 9 από τα 11 εχθρικά πλοία μετά από εύστοχους κανονιοβολισμούς.
Πρόκειται για ένα γεγονός σταθμό στην παγκόσμια ναυτική ιστορία. Ένα ατμοκίνητο πλοίο κατάφερε να προσβάλει και να βυθίσει σειρά ιστιοφόρων πολεμικών.
Η σημασία του αυτού γεγονότος για τους Έλληνες ήταν μεγάλη, καθώς ένα μόλις ατμοκίνητο πλοίο κατάφερε να μεταβάλλει την ισορροπία στο Κορινθιακό κόλπο εκκαθαρίζοντας τον από τον εχθρικό στόλο.
Η ναυτική υπεροχή του Επαναστατικού Ναυτικού των Ελλήνων ήταν πλέον γεγονός. Η εποχή των ιστιοφόρων πολεμικών πλοίων έχει περάσει στην ιστορία.
---